Ο υπουργός Πολιτισμού, Μιχάλης Λιάπης, συναντήθηκε χτες με εκπροσώπους «ιστορικών», όπως τους χαρακτηρίζει ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, επιχορηγούμενων θιάσων: Αντώνη Αντύπα («Φάσμα»), Μπέττυ Αρβανίτη - Βασίλη Πουλαντζά («Πράξη»), Λευτέρη Βογιατζή («η νέα Σκηνή»), Σπύρο Ευαγγελάτο («Αμφι-Θέατρο»), Ξένια Καλογεροπούλου («Μικρή Πόρτα»), Μιχαήλ Μαρμαρινό («Θησείον»), Γιώργο Μιχαηλίδη («Ανοιχτό Θέατρο»), Θανάση Παπαγεωργίου («Στοά»), Νικηφόρο Παπανδρέου (Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης»), Κωστή Καπελώνη - Διαγόρα Χρονόπουλο (Θέατρο Τέχνης). Παρόντες ήταν ο πρόεδρος και ο διευθυντής του Ελληνικού Κέντρου Θεάτρου-Χορού (ΕΚΕΘΕΧ), Γιώργος Δραγώνας (επιχειρηματίας) και Ηρακλής Λογοθέτης (κριτικός θεάτρου), αντίστοιχα.

Ο υπουργός δήλωσε ότι «καθυστέρησε» αυτή τη συνάντηση «προκειμένου να διαμορφώσει μια στρατηγική για το θέμα των επιχορηγήσεων, συγκεκριμένη πολιτική για το θέατρο». Είπε ότι ο θεσμός των επιχορηγήσεων «πρέπει να συνεχιστεί. Αλλά... εκσυγχρονιζόμενος», γιατί «υπάρχει ανάγκη μιας νέας πολιτικής στο χώρο του πολιτισμού», γιατί «οι πολίτες ζητούν να επανιδρύσουμε το ΥΠΠΟ, με πιο λειτουργικές δομές και στους εποπτευόμενους φορείς», με «άξονες τη διαφάνεια, τη χρηστή διαχείριση» και με τους καλλιτέχνες «συμμάχους» του!

Θεωρώντας τις επιχορηγήσεις «συμβόλαιο που δημιουργεί αμοιβαίες υποχρεώσεις» και «αξιολόγηση, μέτρηση, έλεγχο» και «ξεκάθαρους όρους, η παραβίαση των οποίων, θα προκαλεί κυρώσεις» στους επιχορηγούμενους, μίλησε για τη «νέα στρατηγική» του ΥΠΠΟ, που καταργεί τις διετούς προγραμματισμού επιχορηγήσεις και διαχωρίζει σε δύο «κύκλους» τους επιχορηγούμενους θιάσους: Ο πρώτος κύκλος, είπε ο υπουργός, «είστε εσείς, τα ιστορικά σχήματα. Η πολυετής συνεχής παρουσία και προσφορά σας, μας οδήγησε να σας θέσουμε εκτός αρμοδιότητας της Γνωμοδοτικής Επιτροπής. Θα διαπραγματευτείτε απευθείας συμφωνίες με το ΕΚΕΘΕΧ. Οι συμφωνίες θα περιλαμβάνουν και άλλες παραμέτρους: Μετάβαση στην περιφέρεια, συνεργασία με ΔΗΠΕΘΕ, φιλοξενία νεότερων ομάδων στα θέατρά σας όταν δεν τα χρησιμοποιείτε, μετάβαση στο εξωτερικό κλπ. Συμφωνίες που θα είναι ετήσιας βάσης και θα επαναξιολογούνται από το ΕΚΕΘΕΧ».

Στο δεύτερο «κύκλο» παραπέμπονται όλοι οι υπόλοιποι θίασοι, που θα υπάγονται στις Γνωμοδοτικές Επιτροπές (οι επιτροπές Θεάτρου-Χορού θα συσταθούν μέχρι το τέλος του μήνα), υπό δύο κατηγορίες: α) Θίασοι - κάτοχοι ή χρήστες αιθουσών, με σταθερή παρουσία, αλλά μικρότερη διάρκεια ζωής. β) Νεότερα σχήματα, που θα τύχουν ιδιαίτερης προσοχής. Για τις μικρότερες ομάδες «εξετάζεται» και άλλη στήριξη: Εξεύρεση χώρων για πρόβες, εξασφάλιση αεροπορικών εισιτηρίων για ξένα φεστιβάλ.

Αυτά συνιστούν «εξορθολογισμό» των επιχορηγήσεων, κατά τον υπουργό, που είπε ότι «η φετινή χρονιά θα είναι μεταβατική περίοδος» και ότι «στόχος είναι από την επόμενη να υπάρχει ένα σαφές, δίκαιο και διαφανές σύστημα ενίσχυσης των τεχνών».

Πιο ανησυχητικά είναι τα σχέδια του ΥΠΠΟ για τα Δημοτικά Περιφερειακά Θέατρα. Ο υπουργός αφού είπε ότι θα «καταβληθεί άμεσα η οφειλή του ΥΠΠΟ ενός εκατομμυρίου ευρώ για τα παρελθόντα έτη», υπονόησε το δυσοίωνο αύριο των ΔΗΠΕΘΕ: «Για το μεταβατικό 2008 θα γίνει επαναδιαπραγμάτευση (σ.σ. των επιχορηγήσεων) από το Κέντρο, με βάση τις υπάρχουσες πιστώσεις. Στο τέλος του 2008, όμως, τραβάμε μία γραμμή! Από τώρα το ΕΚΕΘΕΧ θα συνεργαστεί με τα ΔΗΠΕΘΕ, ώστε να διαμορφωθεί νέο πλαίσιο συνεργασίας, με ισχύ από 1/1/09, με βάση το ποια πληρούν τις προϋποθέσεις. Ελεγχος, με προϋπολογισμό - απολογισμό, αξιολόγηση. Χρειάζεται επανεξέταση και προσαρμογή στα νέα δεδομένα. Γιατί άλλα περιφερειακά θέατρα απέδωσαν πολλά, άλλα ελάχιστα».

Ο υπουργός, τέλος, ανακοίνωσε ότι υπέγραψε την καταβολή της δεύτερης δόση για την περίοδο 2006-2007 (1.327.500 ευρώ, για 49 θιάσους) και ότι η τρίτη δόση (700 χιλιάδων ευρώ) «θα» δοθεί προσεχώς. Για την πρώτη δόση του 2006-2007 σημείωσε ότι 15 θίασοι δεν έχουν προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά για την είσπραξη των χρημάτων.

Σαν πικρό «ανέκδοτο» ακούγεται το θέμα που θα συζητήσει την ερχόμενη Πέμπτη το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟ, για την «αναθεωρημένη» μελέτη του ξενοδοχείου «GRAND SERAI-ΞΕΝΙΑ», στα Ιωάννινα, συμφερόντων «Ακτή Αριάδνη Α.Ε.», (Κ. Μήτσης).

Το ξενοδοχείο χτίστηκε στη θέση του παλιού «Ξενία» Ιωαννίνων, η κατεδάφιση του οποίου ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών κατά της δημοτικής αρχής και του ΥΠΠΟ. Το «Ξενία» έχτισε το 1959 ο αρχιτέκτων Φίλιππος Βώκος, υπό την επίβλεψη του Αρη Κωνσταντινίδη. Ο ΕΟΤ το παραχώρησε στο δήμο στα μέσα της δεκαετίας του '80 και αυτός με τη σειρά του στη Δημοτική Επιχείρηση Τουριστικής Ανάπτυξης Ιωαννίνων (ΔΕΤΑΙ), που έχει ιδιωτικοποιήσει και άλλα ιστορικά ακίνητα.

Το 2005 το ΚΣΝΜ γνωμοδοτεί, κατά πλειοψηφία, κατά του χαρακτηρισμού του «Ξενία» Ιωαννίνων ως μνημείου, ανοίγοντας το δρόμο στις μπουλντόζες και για τα άλλα «Ξενία», αφού η πλειοψηφούσα άποψη θεώρησε ότι η διατήρησή τους πρέπει να γίνει επιλεκτικά. Ωστόσο τονίστηκε πως όσα «Ξενία» πέρασαν στους ιδιώτες, έχουν αλλοιωθεί πλήρως, ενώ ο τότε γγ του ΥΠΠΟ, Χρ. Ζαχόπουλος, υπερτόνισε το κριτήριο της ιδιωτικοοικονομικής «βιωσιμότητας», αποδεικνύοντας πως το βασικό για τις κυβερνήσεις του δικομματισμού είναι η εμπορευματοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Να σημειωθεί ότι το ΚΚΕ, καθώς και η ΝΑΣ και η ΔΑΣ στα Γιάννενα αντέδρασαν στο ξεπούλημα, επόμενα και στην κατεδάφιση του «Ξενία» Ιωαννίνων, πρωτοστατώντας στην οργάνωση κινητοποιήσεων για τη σωτηρία του, οι οποίες, μάλιστα, «έτυχαν» της κρατικής καταστολής.

Ενόψει της συζήτησης της Πέμπτης, ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων σε ανακοίνωσή του «απαιτεί την κήρυξη όλων των "Ξενία", μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο τους ως διατηρητέων μνημείων», αφού «τα "Ξενία" αποτελούν σημαντικότατη ενότητα της δημόσιας μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής παραγωγής και θα μπορούσαν, αφού συντηρηθούν με βάση τα αρχικά σχέδια και οργανωθούν κατάλληλα, να αποτελέσουν ένα ολοκληρωμένο δίκτυο τουριστικής υποδομής υψηλής αρχιτεκτονικής αξίας». Υπό καθεστώς δημόσιας ιδιοκτησίας και διαχείρισης προσθέτουμε εμείς.

Χτυπημένος από εγκεφαλικό, «έφυγε» και κηδεύτηκε στα Χανιά, ο 75χρονος ποιητής Γιώργης Μανουσάκης. Από τους σημαντικότερους ποιητές της «δεύτερης» μεταπολεμικής γενιάς, ο Γ. Μανουσάκης εξέδωσε οκτώ ποιητικές συλλογές: «Μονόλογοι», «Το σώμα της σιωπής», «Τρίγλυφο», «Ταριχευτήριο πουλιών», «Χώροι αναπνοής», «Ανθρωποι και σκιές», «Στ' ακρωτήρια της ύπαρξης», «Σπασμένα αγάλματα και πικροβότανα». Ποιήματά του περιλαμβάνονται σε έγκριτες ανθολογίες νεοελληνικής ποίησης, ενώ ποιήματά μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες.

Σημαντικό θεωρείται και το πεζογραφικό έργο του, με εξέχον το «Οδοιπορικό των Σφακιών» (Κρατικό Βραβείο ταξιδιωτικού βιβλίου, 1981). Αλλα πεζογραφικά του είναι τα εξής: «Ενα κρανίο καρφωμένο στο κιγκλίδωμα» και «Οταν το πέλμα μας εταίριαζε με το χώμα» (αφήγηση για τα παιδικά του χρόνια στην κατοχή).

Παραμονές του θανάτου ο ποιητής έκανε τις τελικές διορθώσεις στο τελευταίο έργο του, το ιστορικό μυθιστόρημα «Ο εθελοντής», που αφορά στην περίοδο 1912-1940.

Εξέχουσα θέση στο πολύπλευρο δοκιμιακό έργο του Γ. Μανουσάκη (εργάστηκε επί 26 χρόνια στη Μέση Εκπαίδευση) κατέχει η μελέτη του «Η Κρήτη στο λογοτεχνικό έργο του Πρεβελάκη» (βραβείο «Ν. Καζαντζάκη», από το Δήμο Ηρακλείου).

Το νέο μουσικό σχήμα «Ειρήσθω εν παρόδω» εμφανίζεται στις 14/2 (10.30μμ), στους «Αφανείς» (Αριστοφάνους 13, Ψυρρή). Στο πρόγραμμά του, με πολύπλευρες επιρροές και έντονη αυτοσχεδιαστική διάθεση, αναμειγνύει παραδοσιακούς σκοπούς της Μεσογείου, τζαζ στάνταρντς, προσωπικές συνθέσεις του σχήματος, αλλά και δημιουργίες σύγχρονων καλλιτεχνών.