Μια ωραία βραδιά, προς τιμήν της Εθνικής Αντίστασης, αυτή της περασμένης Πέμπτης (20.4.2000) στα Ασπρα Σπίτια της Βοιωτίας, όπου ζουν και εργάζονται εκατοντάδες εργαζόμενοι της «Πεσινέ». Τη διοργάνωσε το λογοτεχνικό περιοδικό «Εμβόλιμον» και οι φίλοι του, που μας έχουν συνηθίσει και σε άλλες τέτοιες εκδηλώσεις και κατά κοινή ομολογία ήταν απ' τις πιο πετυχημένες. Μεγάλη η συμμετοχή, κατάμεστη η αίθουσα του περιοδικού, ενθουσιώδης η ατμόσφαιρα, αδιάπτωτο το ενδιαφέρον. Τραβούσαν την προσοχή η φροντισμένη διακόσμηση, με έντυπα, αφίσες και πορτρέτα αγωνιστών, η μουσική υπόκρουση τραγουδιών του αγώνα, αλλά και το πρόγραμμα της βραδιάς, που κράτησε δυο ώρες και κανείς δεν ήθελε να φύγει.

Ανοιξε την εκδήλωση, με σύντομο χαιρετισμό και ένα ποίημα του Νικηφόρου Βρετάκου, ο Δημήτρης Φαφούτης, διευθυντής του περιοδικού. Στη συνέχεια, ο Γιώργος Θεοχάρης, εκ μέρους της Συντακτικής Επιτροπής και συντονιστής, ανήγγειλε τους ομιλητές και άλλους παρευρισκόμενους. Αναφέρθηκε στο «γιατί» της βραδιάς. Είπε ότι κρίθηκε αναγκαίο να γίνει η εκδήλωση: Επειδή είμαστε σ' έναν τόπο ποτισμένο με αίμα για λευτεριά και αξιοπρέπεια. Επειδή στον κόλπο της Αντίκυρας φούντωσε το ΕΛΑΝ. Επειδή δίπλα μας βρίσκεται το μαρτυρικό Δίστομο. Επειδή η πλάτη μας ακουμπάει στ' αντάρτικα λημέρια του Παρνασσού και της Γκιώνας... Επειδή στο μέλλον της εικονικής πραγματικότητας που ετοιμάζει η χειραγώγηση της τεχνολογικής ανάπτυξης και όσοι την ελέγχουν για να κερδοσκοπούν και να διαφεντεύουν, μπορούμε να διατηρήσουμε την αξιοπρέπειά μας μονάχα με την ιστορική μνήμη και διδαχή για νέους αγώνες.

Κεντρικός ομιλητής ήταν ο αντιστασιακός δημοσιογράφος Γιώργος Τσαπόγας, καπετάνιος του 4ου Συντάγματος της 9ης Ταξιαρχίας του ΕΛΑΣ. Εκανε πράγματι μια εμπνευσμένη ομιλία. Αναφέρθηκε στα γεγονότα της Αντίστασης γενικότερα και ειδικά στη Ρούμελη από το 1942 μέχρι το 1944. Μνημόνευσε τις μάχες στο Γοργοπόταμο, στο Κρίκελο, στη Ρικά, στην Αμφισσα, στη Μακρακώμη, στο 51ο χιλιόμετρο και πολλές άλλες.

«Στο βουνό, στην Αθήνα, στις πόλεις και τα χωριά, οι άλλοι εκείνοι τιτάνιοι αγώνες, σε συνθήκες απίστευτης τρομοκρατίας για την επιβίωση, είπε σε κάποιο σημείο της ομιλίας του ο Γ. Τσαπόγας. Οι ανθρωποθάλασσες στο κέντρο της Αθήνας που μπήκαν φραγμός στην πολιτική επιστράτευση για τα γερμανικά κάτεργα εργασίας, οι εορτασμοί των εθνικών επετείων που δυνάμωναν τον ξεσηκωμό, η ανάδειξη των πολιτισμικών, των πολιτιστικών και των πνευματικών αξιών, η στήριξη πρωτόφαντων θεσμών με κορύφωση την "κυβέρνηση των βουνών", την Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης, τη λαογέννητη ΠΕΑΕΑ. Τότε είναι που θεσπίστηκαν θεσμοί, όπως το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, το δικαίωμα στη γνώση και τη μόρφωση, η "εν δήμω" λειτουργία της Αυτοδιοίκησης, οι κανόνες της διαχείρισης του αγροτικού κλήρου. Τότε μπήκαν τα θεμέλια ενός νέου ανθρωπισμού σε συνθήκες εθνικής ανεξαρτησίας, λαϊκής κυριαρχίας, ειρήνης, κατοχύρωσης του δικαιώματος στη δουλιά και στις αξίες του πνευματικού και πολιτιστικού εποικοδομήματος».

Ο Γ. Τσαπόγας έκανε σύγκριση του ηρωικού τότε με το τώρα και κατέληξε με την παραίνεση στους επιζώντες και στις νεότερες γενιές να συνεχίσουν, στις συνθήκες της παγκοσμιοποίησης και της νέας τάξης πραγμάτων, τον αγώνα. Ο καπετάν Ζαχαριάς (Κώστας Γρηγοριάδης), που πήρε κατόπιν το λόγο, κατέθεσε την προσωπική του μαρτυρία για γεγονότα εκείνης της εποχής. Αναφέρθηκε στη μάχη στο 51ο χιλιόμετρο με φάλαγγα Γερμανών, στην κατάληψη γερμανικού πλοίου στο Γαλαξίδι και, τέλος, στο πώς του ανατέθηκε και πήγε στην Αντίκυρα και συγκρότησε το στόλο του ΕΛΑΝ στον Κορινθιακό. Συγκίνηση και περηφάνια ζωγραφίστηκε στα πρόσωπα ιδιαίτερα των μαχητών του ΕΛΑΝ από την Αντίκυρα που παρευρίσκονταν στην αίθουσα, ακούοντας να μιλάει ο παλιός καπετάνιος τους.

Ανέβηκε ύστερα στο βήμα ο αξιοσέβαστος φωτογράφος της Αντίστασης. Ο Σπύρος Μελετζής (Που το κράτος αρνείται ακόμα να του δώσει σύνταξη). Με το δικό του απλό και συγκινητικό τρόπο αφηγήθηκε πώς βγήκε από το αντάρτικο της Ρούμελης. Και πώς κατέγραψε με το φακό του αυτό το μεγάλο έπος του νεότερου ελληνισμού. Αλλά και πώς δημιούργησε το ανεκτίμητης αξίας ιστορικό αρχείο του. Ειδική αναφορά έκανε στη φωτογράφιση κι απαθανάτιση ηγετών της Αντίστασης, καπεταναίων του ΕΛΑΣ, αλλά και απλών ανθρώπων.

Από το «Ριζοσπάστη» παραβρέθηκε ο Γιώργης Μωραΐτης, ευχαρίστησε για την πρόσκληση. Και διάβασε από το βιβλίο του «Αναμνήσεις ενός αντάρτη» πώς μεταφέρθηκε το τμήμα του με δυο καΐκια του ΕΛΑΝ απ' την Αντίκυρα στο Πόρτο Γερμενό για να πάρει μέρος στη Μάχη της Αθήνας τον Δεκέμβρη του 1944 ενάντια στους Εγγλέζους.

Τέλος, ο συγγραφέας Κώστας Γαζής από τη Λιβαδειά μίλησε σύντομα για την αντιστασιακή δράση στην περιοχή.

Η εκδήλωση έκλεισε με ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των πεσόντων στον αγώνα.

Χαιρετισμό έστειλαν ο ηγούμενος Ανυπόμονος, ο καπετάν Περικλής (Χουλιάρας), ο Β. Αποστολόπουλος. Ανάμεσα στους παρευρεθέντες ήταν: Ο κ. Παπαδάκης, διευθυντής της «Πεσινέ». Ο Π. Μακρής, πρόεδρος της ΠΕΑΕΑ Λιβαδειάς. Ο Αντώνης Μάνης (Λυκούργος ) του ΕΛΑΝ. Ο Κομνάς Αλεξάνδρου από την «Ενωση Φίλων μνήμης Διαμαντή», οι αντιστασιακοί της Δεσφίνας Ι. Ευθυμίου, Μπ. Θεοχάρης, Τρυπιώτης, Σιδέρης, Θ. Σιδέρης, Λ. Σακελαρίου, Λ. Σκαλτσώνης, Ηλ. Κρομμύδας.

Επίσης παρόντες οι επιζώντες ΕΛΑΝίτες της Αντίκυρας, Γιάννης Παπαγεωργόπουλος (Λυκούργος) καπετάνιος στο καΐκι Κ2, Δημήτρης Κοντογιάννης (Μπονάτσας), Γιάννης Αρκούδης (Παπαζήσης), Δημήτρης Σαμουήλ (Δελφίνος) και Γιάννης Λόγης.