Η αντίληψη, να μην υπάρχει το ΚΚΕ, που εκφράστηκε στη 12η Ολομέλεια, επιβεβαιώθηκε και μετά από αυτήν, με το γεγονός ότι η ιδεολογία, η πολιτική και οι οργανωτικές αρχές του λεγόμενου «ΚΚΕ εσωτερικού», που συγκρότησαν οι αντίθετοι με τις αποφάσεις της 12ηςΟλομέλειας, δεν είχε καμία σχέση με κομμουνιστικό, αλλά είχε σχέση μόνο με σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Εκφράστηκε ακόμα πιο ευδιάκριτα και χρόνια αργότερα, όταν απέβαλαν και το τύποις «Κ» (Κομμουνιστικό Κόμμα) που μέχρι τότε διατηρούσαν και μετατράπηκαν σε ΕΑΡ. Και σε ΣΥΝ εδώ και πολλά χρόνια. Κατά συνέπεια, οι φωνασκίες για το «νέο», που υποτίθεται ότι εξέφραζαν και εκφράζουν, είναι λόγια του αέρα, για το λόγο ότι η συνολική τους αντίληψη απορρίπτει συλλήβδην τις νομοτέλειες της ταξικής πάλης. Ωστόσο, οι διαθέσεις και οι επιδιώξεις τους είχαν γίνει σαφείς και στα επίσης δύσκολα, πριν από τη δικτατορία του 1967, χρόνια, τότε που επίσης το ΚΚΕ ήταν παράνομο, πολύ πριν από τη 12η Ολομέλεια.

Μία πλευρά των τότε επιδιώξεών τους συνδέεται με το ζήτημα της πάλης για τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ. Αυτή την πάλη οι αναθεωρητές υπονόμευσαν και αντιτάχθηκαν κυριολεκτικά μαινόμενοι.

Το συγκεκριμένο θέμα επαναφέρθηκε στο διάστημα του τελευταίου μήνα, σε δημοσιεύματα και σε εκδηλώσεις - συζητήσεις που έγιναν με αφορμή τα 40 χρόνια από τη 12η Ολομέλεια. Σε μια από αυτές, που διοργανώθηκε από τη νεολαία του ΣΥΝ, ανάμεσα στα πολλά οπορτουνιστικά του είδους ειπώθηκε και το εξής:

«Το 1965 συνέρχεται η ΚΕ του ΚΚΕ στο εξωτερικό (...) Η πρόταση είναι να ακολουθήσει το ΚΚΕ μία γραμμή που θα έχει κύρια επιδίωξη να επισπεύσει την ντε γιούρε ή ντε φάκτο νομιμοποίηση του ΚΚΕ. Συγκρότηση μέσα στην ΕΔΑ κομματικών στηριγμάτων (...) Η πρόταση συναντά αντιδράσεις μέσα στο ΠΓ και την ΚΕ. Ο Παρτσαλίδης θεωρεί ότι πρόκειται για ίδρυση παράνομων οργανώσεων, το οποίο αποτελεί βήμα προς τα πίσω»!

Εχουμε, λοιπόν, δύο ζητήματα, τα οποία στα τότε χρόνια συνδέθηκαν εκ των πραγμάτων. Πρώτο, την ανάγκη της οργανωμένης παρουσίας του ΚΚΕ. Δεύτερο, την πάλη για τη νομιμοποίησή του. Και επειδή αυτή την τελευταία δεν την πραγματοποιούσαν με τη θέλησή τους οι αστικές κυβερνήσεις της περιόδου, η ηγεσία του ΚΚΕ συζητούσε και αποφάσισε να προχωρήσει στην επιβολή της νομιμοποίησης. Δηλαδή, σε ενέργειες όπως: Ανοιγμα γραφείων του ΚΚΕ στην Αθήνα και αλλού, ανοιχτή κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη», οργανωμένες συγκεντρώσεις του και άλλα, για να υποχρεωθεί η όποια κυβέρνηση να αναγνωρίσει το ΚΚΕ κάτω από τη λαϊκή πίεση.

Αυτή η προσπάθεια, βεβαίως, σήμαινε σκληρή πάλη και διώξεις. Και δεν περιείχε καμία βεβαιότητα ότι, αν αυτό γινόταν άπαξ, θα πετυχαινόταν αμέσως η ντε φάκτο νομιμοποίηση του ΚΚΕ. Ωστόσο, υπήρχαν δυνατότητες, οι οποίες αν αξιοποιούνταν, μπορούσε το ΚΚΕ να επιβάλει τη νομιμοποίησή του σε μία πορεία.

Βεβαίως, η αναφορά, στην εκδήλωση της νεολαίας του ΣΥΝ, ότι η ΚΕ του ΚΚΕ (1965) αποφάσισε την «ίδρυση παράνομων οργανώσεων», δεν είναι σωστή. Γιατί αυτή η ΚΕ, δηλαδή η 8η Ολομέλεια του 1965, δεν αποφάσισε τη δημιουργία κομματικών οργανώσεων, αλλά τη διεύρυνση των λεγόμενων κομματικών στηριγμάτων, τη δημιουργία «Ομάδων Κομμουνιστών» (ΟΚ), γεγονός που απέχει παρασάγγας από την απόφαση δημιουργίας γερών παράνομων οργανώσεων παντού, πρώτα απ' όλα στους τόπους δουλειάς. Δηλαδή, παρά την απόφαση της 8ης Ολομέλειας, συνέχιζε να παραμένει το πρόβλημα της ανυπαρξίας κομματικών οργανώσεων, αφού αυτές είχαν αυτοδιαλυθεί με την απόφαση της 8ης Ολομέλειας του 1958 και οι κομμουνιστές εντάχθηκαν στην ΕΔΑ.

Ομως, ακόμα και αυτή η απόφαση του 1965 δεν εφαρμοζόταν από μέλη του ΠΓ και της ΚΕ. Προκαλούσαν με τη στάση τους, γράφοντας στα παλιά παπούτσια τους τις αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής. Το επισήμαινε η 10η Ολομέλεια (Μάρτιος 1967), που τελικά τους άσκησε απλώς κριτική:

«...Ξεχωριστό καθήκον των ΟΚ (δηλαδή των Ομάδων Κομμουνιστών) παραμένει η παραπέρα προώθηση, μέσω της ΕΔΑ, των μαζικών οργανώσεων και, με όλες τις μορφές, της πάλης για τη νομιμοποίηση του Κόμματος, για τον επαναπατρισμό των πολιτικών προσφύγων και τη γενική αμνηστία. Η σοβαρή καθυστέρηση οφείλεται κυρίως σε υποκειμενικούς λόγους, στο γεγονός ότι, παρά την πρόοδο (...) το πρόβλημα για τη νομιμοποίηση, η σημασία και οι δυνατότητες που υπάρχουν για την προώθηση και λύση του δεν έχουν κατανοηθεί πέρα για πέρα απ' όλα τα στελέχη και τα μέλη μας (...) Δύο μέλη του ΠΓ (...) καθώς και δύο τακτικά και ένα αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ δεν πάλεψαν ικανοποιητικά για την εφαρμογή τους στη ζωή».¹

«...Σε κάθε τους κείμενο υπήρχε κάποια φράση περί κινδύνου δικτατορίας κλπ. Εδώ όμως δεν πρόκειται για φράση, πρόκειται για κατεύθυνση. Και από τη στιγμή που υιοθετούν τη βλακώδη κατεύθυνση της ντε γιούρε και ντε φάκτο αναγνώρισης του ΚΚΕ, από κει κι ύστερα ο αποπροσανατολισμός είναι τέλειος. Γιατί, ή βλέπεις τον κίνδυνο της δικτατορίας και πλαταίνεις πια την πολιτική σου για να ενοποιήσεις πια ό,τι είναι δυνατό να ενοποιηθεί ή βλέπεις τη νομιμοποίηση του Κόμματος και αγνοείς την πραγματικότητα».²

Τα ίδια επανέλαβε και ο Λεωνίδας Τζεφρώνης:

«...έθετε ως κύριο καθήκον την ντε φάκτο νομιμοποίηση του ΚΚΕ, την ώρα που προετοιμαζόταν το πραξικόπημα».³ Και σε άλλο σημείο ο ίδιος:

«Σημειώσαμε τους κινδύνους που δημιουργούσε το δίκτυο των κομματικών οργανώσεων μέσα στην ΕΔΑ, καθώς και η θέση της ντε φάκτο νομιμοποίησης του ΚΚΕ».⁴ Επίσης:

«...η ΕΔΑ ήταν η λύση που εμείς αντιπαραθέταμε στην εξωπραγματική και τυχοδιωκτική τακτική της ντε φάκτο νομιμοποίησης του ΚΚΕ»!⁵ Η ΕΔΑ βεβαίως, όχι το ΚΚΕ...

Με αυτά τα «κοσμητικά» χαρακτήρισαν και χαρακτηρίζουν το αυτονόητο καθήκον ενός ΚΚ να παλεύει για να υπάρχει, για να αναπτύσσεται, για να διευρύνει την ιδεολογική και πολιτική επιρροή του, για να διεκδικεί τη νομιμοποίηση, όταν το έχουν θέσει εκτός νόμου!... Και αντιπαρέθεταν γελοία επιχειρήματα, προκειμένου να στηρίξουν την άρνησή τους να υπάρχει το ΚΚΕ και να δρα νόμιμα.

Τη μία ήταν οι συνθήκες που δεν το επέτρεπαν και που η τυχόν αγνόηση αυτών των συνθηκών θα έδινε πρόσχημα στους «κύκλους της ανωμαλίας» να εντείνουν την αντιλαϊκή τους επίθεση! Την άλλη ήταν η «πόρτα της δημοκρατίας» που άνοιξε (!) με την ανάδειξη της «Ενωσης Κέντρου» στη διακυβέρνηση και δεν έπρεπε να κλείσει! Την τρίτη ήταν η νομιμότητα της ΕΔΑ που δεν έπρεπε να διαταραχτεί! Την τέταρτη ήταν ο κίνδυνος της δικτατορίας που ερχόταν! Με άλλα λόγια, επειδή δεν ήθελαν να ζυμώσουν, κοσκίνιζαν επί χρόνια.

Τη στρατιωτική δικτατορία του 1967 μπορούσε να την αποτρέψει μόνο ένα ισχυρό λαϊκό κίνημα, ικανό να επηρεάσει και τμήματα του στρατού, οργανωμένο, με σωστό πολιτικό προσανατολισμό, που θα επαγρυπνούσε και που θα καθοδηγούνταν από γερές οργανώσεις του ΚΚΕ, αποφασισμένες για σκληρές συγκρούσεις με θυσίες.

Ομως, η ανάγκη να υπάρχει το οργανωμένο ΚΚΕ δε συνδεόταν απλώς και μόνο με την πάλη για την αποτροπή της στρατιωτικής δικτατορίας. Συνδεόταν (και συνδέεται) πρωταρχικά με τον ιστορικό ρόλο της εργατικής τάξης, με την ικανότητα που πρέπει να δείχνει στη συσπείρωση μαζί της των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, συνδέεται με την επιδίωξη να ανατραπεί η αστική εξουσία.

Από τα παραπάνω προκύπτει «η ανάγκη να διδαχθούμε από το παρελθόν» και όχι από αυτά που είπαν ηγετικά στελέχη του ΣΥΝ / ΣΥΡΙΖΑ στην εκδήλωση της νεολαίας του ΣΥΝ για τη 12η Ολομέλεια του 1968, όπου εμφάνισαν το μαύρο πάλλευκο.

1. Λευτέρη Μαυροειδή, «Οι δύο όψεις της ιστορίας», σελ. 441, εκδόσεις Δελφίνι.

2. Ο. π., σελ. 391.

3. Ο. π., σελ. 377.

4. Ο. π., σελ. 401.

5. Ο. π., σελ. 401.