Η νεολαία, ως ηλικιακή ομάδα, μπορεί να έχει κάποια κοινά χαρακτηριστικά, ωστόσο, δεν έχει όλη η ηλικιακή αυτή ομάδα τα ίδια συμφέροντα. Η νεολαία, οι άνθρωποι 15, 20, 30, 34 χρόνων, δε συγκροτούν μία τάξη. Αντίθετα, προέρχονται από τάξη - από την τάξη που ανήκει η οικογένειά τους - και θα καταλήξουν σε τάξη, κατά κανόνα στην τάξη από την οποία προέρχονται. Δεν έχει τα ίδια συμφέροντα ο μαθητής - γιος του εργάτη, που εργάζεται ο ίδιος και γι' αυτό πηγαίνει σε νυχτερινό σχολείο, με τον μαθητή - γιο του βιομηχάνου. Το ίδιο ισχύει και για τους φοιτητές και για τους σπουδαστές. Δεν έχει τα ίδια συμφέροντα το παιδί του αγρότη με το παιδί του γαιοκτήμονα, ακόμα και αν κάθονται σε διπλανά θρανία. Δεν έχει τα ίδια συμφέροντα ο νέος μάνατζερ σε μεγάλη εταιρεία με τον υπάλληλο - κλητήρα της ίδιας εταιρείας. Δεν έχει τα ίδια συμφέροντα ο νέος που κληρονομεί τα καράβια του εφοπλιστή πατέρα του με το νέο που έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του στα ναυτιλιακά και είναι υπάλληλος σε μια από τις επιχειρήσεις του πρώτου, ακόμα κι αν είναι συνομήλικοι.

Αντικειμενικά, το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας, είτε ως καταγωγή είτε ως θέση στην παραγωγική διαδικασία, ανήκει στην εργατική τάξη. Οι εργαζόμενοι νέοι, είτε οι άνεργοι, και αυτοί που αναζητούν για πρώτη φορά δουλειά κάτω από πιεστικές ανάγκες, ανεξάρτητα αν σπουδάζουν ή όχι, αποτελούν τα τμήματα εκείνα όπου οφείλουμε να δρούμε ιδεολογικοπολιτικά προκειμένου να συμβάλλουμε τόσο στην ανάπτυξη της πάλης και στη συμμετοχή σ' αυτήν της νεολαίας για τα δικαιώματα και τις διεκδικήσεις της, όσο και στην ωρίμανση της πολιτικής της συνείδησης.

«Με βάση την ταξική διάρθρωση της ελληνικής καπιταλιστικής κοινωνίας, τις γενικότερες τάσεις, το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας, είτε ως καταγωγή είτε ως θέση στην παραγωγική διαδικασία, ανήκει στη σύγχρονη εργατική τάξη», υπογραμμίζεται στις θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη με θέμα: «Η δράση του Κόμματος για τα προβλήματα της Νεολαίας. Η στήριξη της ΚΝΕ».

Με το καρότο και το μαστίγιο, οι μηχανισμοί του κεφαλαίου επιδρούν στις νεανικές και εύπλαστες - λόγω της λειψής κοινωνικής πείρας - συνειδήσεις. Και αν το μαστίγιο είναι η τρομοκράτηση και η αφαίρεση δικαιωμάτων, το καρότο είναι τόσο οι θεσμοί που επιδρούν όσο και το χάιδεμα στ' αυτιά της νεολαίας.

Ολο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι εκφράζουν μορφές αμφισβήτησης στον έναν ή στον άλλο βαθμό απέναντι στην κυρίαρχη πολιτική. Αυτό μπορεί να εκφράζεται από την αγανάκτηση στο δικομματισμό, από αντίδραση στις επιπτώσεις της πολιτικής της ΕΕ... Στόχος της αστικής τάξης είναι αφενός να βγάλει «λάδι» τον ένοχο - δηλαδή την κυριαρχία των μονοπωλίων, τη δική της εξουσία - και αφετέρου να συσκοτίσει και να συκοφαντήσει τη διέξοδο.

Η κολακεία της νεολαίας είναι εκ των ων ουκ άνευ: «Τα πρόσωπα πρέπει να αλλάξουν», «μόνο οι νέοι μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση», «χρειαζόμαστε φρέσκες ιδέες»... Με τρόπο που να χαϊδεύουν τ' αυτιά της νεολαίας, προσπαθούν να τη βάλουν στο χέρι. Αλλωστε, είναι γεγονός ότι η νεότητα δε συνεπάγεται απαραίτητα και φρέσκες ιδέες, ούτε το προοδευτικό είναι συνυφασμένο με τις νέες ηλικίες. Σε τελική ανάλυση, οι μηχανισμοί της αστικής τάξης επιδιώκουν να αποδομήσουν στη συνείδηση της νεολαίας τις τάξεις και την ταξική πάλη, προβάλλοντας ότι η νεολαία είναι μια τάξη με ενιαία συμφέροντα. Αλήθεια, σε λίγα χρόνια που η σημερινή νεολαία δε θα χαρακτηρίζεται ηλικιακά ως τέτοια, με ποιον θα έχει κοινά συμφέροντα αν όχι με τους υπόλοιπους εργαζόμενους;

Το σφυροκόπημα της νέας γενιάς από τους μηχανισμούς της άρχουσας τάξης δε γίνεται χωρίς λόγο. Το κεφάλαιο χρειάζεται ένα εργατικό δυναμικό, που όχι μόνο θα είναι φτηνό και ευέλικτο, αλλά θα υποστηρίζει με πάθος την ίδια του την εκμετάλλευση. Ο καπιταλισμός ως μονόδρομος και η προβολή του φτιασιδώματός του βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη: Το «κράτος δικαίου», το «κοινωνικό κράτος», η «κοινωνία της γνώσης», ο «άνθρωπος πάνω από τα κέρδη», το «περιβάλλον πάνω από τα κέρδη»... Ιδεολογήματα που προβάλλονται ως δήθεν διέξοδος χτυπώντας «στην καρδιά» ιδιαίτερα της νεολαίας που ευαισθητοποιείται πιο εύκολα, ελπίζει και ονειρεύεται να ζήσει σε έναν κόσμο καλύτερο. Επιδιώκουν το καναλιζάρισμα της όποιας αμφισβήτησης και αγωνιστικότητας αναπτύσσεται σε αδιέξοδα μονοπάτια, που διατηρούν αναλλοίωτη την κυριαρχία των μονοπωλίων και την ωραιοποιούν, ως δήθεν κάτι το διαφορετικό.

Ταυτόχρονα, η προσπάθεια διαμόρφωσης τρομοκρατημένης συνείδησης διαπνέει όλο το φάσμα των μηχανισμών. Εκβιαστικά διλήμματα, για να μη διεκδικήσει τα δικαιώματά του ο νέος (με τον μπαμπούλα των χαμένων διδακτικών ωρών ή της απόλυσης), που πλασάρονται από τα αστικά ΜΜΕ και τους υπαλλήλους του κεφαλαίου σε όποιο πόστο κι αν βρίσκονται, επηρεάζουν τους νέους και τις οικογένειές τους.

Η ιδεολογική χειραγώγηση της νέας γενιάς περνάει μέσα από όλους τους μηχανισμούς του αστικού κράτους. Η εκπαίδευση συμβάλλει ιδιαίτερα σε αυτήν την κατεύθυνση. Η απόκτηση δεξιοτήτων ξεκινάει από το νηπιαγωγείο ακόμα ενώ η διδασκαλία και τα αναλυτικά προγράμματα στα σχολεία είναι διαμορφωμένα έτσι ώστε να παρέχουν αποσπασματικές πληροφορίες, μαθαίνουν το παιδί να σκέπτεται ανορθολογικά, δεν παρέχουν στέρεη ολοκληρωμένη γνώση. Στόχος είναι ο νέος να μην μπορεί να αντιληφθεί τον κόσμο στο σύνολο και στην αλληλοδιαπλοκή του, να μην μπορεί να αντιληφθεί τη θέση του στην κοινωνία και ούτε βέβαια την πάλη για να την αλλάξει.

Στο ίδιο μοτίβο, προβάλλεται και η μεταμόρφωση της Παιδείας από κοινωνικό δικαίωμα σε «προσωπική επένδυση» για ένα καλύτερο μέλλον και κοινωνική κινητικότητα. Η πραγματικότητα βέβαια είναι πολύ διαφορετική. Μήπως σήμερα μπορεί το πτυχίο πανεπιστημίου ή ΤΕΙ να αποτελέσει διαβατήριο για τη «μετακίνηση» ενός εργατόπαιδου στην αστική τάξη; Στην πλειοψηφία τους, οι απόφοιτοι της ανώτατης εκπαίδευσης από την εργατική τάξη και τ' άλλα λαϊκά στρώματα εργάζονται ως μισθωτοί, ακόμα και στις περιπτώσεις που έχουν αποφοιτήσει από κάποια σχολή «ελίτ». `Η μήπως τα προγράμματα «επιχειρηματικότητας» - που δίνουν και παίρνουν - κάνουν πραγματικά το εργατόπαιδο «αφεντικό»; Αλλωστε, τα συμφέροντα, τα ταξικά συμφέροντα, κρίνονται από τη θέση που έχει ένας εργαζόμενος στην παραγωγή, από τη σχέση με την ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής.

Ο ακρωτηριασμός της νεολαίας, η επιδίωξη διαμόρφωσης μιας συνείδησης τρομοκρατημένης, με σκυμμένο το κεφάλι, εντείνεται στο χώρο εργασίας. Αλλωστε, ζητούμενο είναι πώς ο νέος δε θα σηκώσει κεφάλι όχι γενικά και αόριστα, αλλά πώς δε θα σηκώσει κεφάλι για να αμφισβητήσει την εξουσία των μονοπωλίων και να αγωνιστεί κόντρα σ' αυτή παλεύοντας για την ανατροπή της.

Στο πλαίσιο αυτό η συνείδηση του νέου βομβαρδίζεται από τη λογική των «ευκαιριών», που παίρνουν τη θέση των δικαιωμάτων, αλλά και της ατομικής ευθύνης. Ετσι, λένε πως φταίει ο ίδιος ο εργαζόμενος, ο ίδιος ο νέος που δε βρίσκει δουλειά ή που απολύθηκε... Είναι ευθύνη του ίδιου του εργαζόμενου που δε μερίμνησε ή δεν αξιοποίησε τις ευκαιρίες ή δεν έκανε σωστές επιλογές, δεν παρακολούθησε το τάδε ή το δείνα πρόγραμμα κατάρτισης... Το δικαίωμα στη δουλειά καταργείται.

Ενα από τα βασικά ζητήματα που επιδρούν είναι η συκοφάντηση του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε και η αντικομμουνιστική εκστρατεία. Και σ' αυτό το μετερίζι είναι πολλοί εκείνοι που διεκδικούν ρόλο πρωταγωνιστή... Αν ένας νέος αμφισβητεί μόνο, χωρίς να βλέπει τη διέξοδο, χωρίς να παλεύει με στόχο την ανατροπή, δεν ενοχλεί καθόλου το σύστημα της εξουσίας του κεφαλαίου. Για το λόγο αυτό, κατασυκοφαντείται ο σοσιαλισμός που γνωρίσαμε: Προβάλλεται ως ένα ανελεύθερο και δικτατορικό καθεστώς, όπου όλος ο κόσμος ζούσε κάτω από την μπότα ενός πανίσχυρου ανθρώπου. Αποσιωπώνται τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού, προβάλλονται οι ΗΠΑ ως ο «ελεύθερος κόσμος». Στόχος, να μηδενιστεί στη συνείδηση της νεολαίας η επίδραση της σοσιαλιστικής προοπτικής. Γι' αυτό άλλωστε και προβάλλονται μεν σύμβολα της επανάστασης, αποστεωμένα όμως από το βασικό τους χαρακτηριστικό: Οτι ήταν κομμουνιστές.

Ομως, η διέξοδος υπάρχει. Και όσο κι αν την κρύβουν και τη συκοφαντούν αυτή δεν παύει να υπάρχει. Διέξοδος, για τη μεγάλη πλειοψηφία της νεολαίας που προέρχεται από την εργατική τάξη και ετοιμάζεται να γίνει ή ανήκει ήδη στη νέα της βάρδια, είναι κοινή με τη διέξοδο της εργατιάς και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Είναι η πάλη για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων και του ιμπεριαλισμού. Η ταξική πάλη, με στόχο την ανατροπή του συστήματος εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, με στόχο την κατάκτηση της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας.