ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 16 Απρίλη 2000
Σελ. /32
ΓΥΝΑΙΚΑ
ΕΚΛΟΓΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Πολύμορφοι οι εκβιασμοί

Αλήθεια, ξαφνικά όλοι οι Ελληνες έγιναν θιασώτες της ΟΝΕ, υπέρμαχοι των ιδιωτικοποιήσεων, τυφλοί μπροστά στο φάσμα της ανεργίας, κουφοί μπροστά στη λαίλαπα που έρχεται να κατεδαφίσει το κοινωνικό κράτος και τα ασφαλιστικά μας δικαιώματα; Πού πήγε, λοιπόν, η τόση και τέτοια αγανάκτηση ανδρών και γυναικών;

Πρέπει, μήπως, να σκεφτούμε ότι άλλα πιστεύουν οι συμπατριώτες μας, άλλα νιώθουν και άλλα πράττουν;

Αποδείχτηκε, λοιπόν, για μια ακόμα φορά ότι οι γυναίκες, οι πιο φτωχές των φτωχών, οι πιο καταπιεσμένες, είναι και οι πιο ευάλωτες και οι πιο συντηρητικές; Να είναι η άγνοια που φταίει; Ή μήπως ο επηρεασμός από την πλύση εγκεφάλου των ΜΜΕ, από τα στημένα «ντιμπέιτ» και τις δημοσκοπήσεις; Οχι, όχι πάντα... Για παράδειγμα, μια φίλη εκπαιδευτικός εξεγερμένη απέναντι στην (αντι)εκπαιδευτική μεταρρύθμιση και συμπάσχοντας με τους - τις μαθήτριες της: «Μου φαίνεται ότι πολύ χαίρονται οι νεοδημοκράτες. Λες; Θεούλη μου!»

Πίεση

Μια άλλη φίλη μας μίλησε για την τρομερή ψυχολογική πίεση που ασκήθηκε στις φετινές εκλογές ενάντια στα μικρά κόμματα, «πανταχόθεν». Από υποψήφιους και εκπροσώπους τους που έπαιρναν τηλέφωνο στο σπίτι κατά συρροή «αν ενδιαφερόμαστε για ένα ουζάκι και μεζέ». «Μα, θα ψηφίσεις αυτό το κόμμα, ενώ κινδυνεύει να μη βγει το ΠΑΣΟΚ;, μου έλεγαν. Κι εκεί τους απαντούσα να πάψουν να με στενοχωρούν γιατί φαίνεται ότι ξέχασαν ποια είμαι και τι πιστεύω...».

Φόβος...

Αν η ιδεολογική τρομοκρατία είχε τόση επιρροή σε ενημερωμένες και μορφωμένες γυναίκες, τότε τι να πει κανείς για τις άλλες, τις πολλές που αντιμετωπίζουν χίλια μύρια προβλήματα;

Παροχές απειλές

Δεν ήταν ωστόσο μικρά τα τμήματα του πληθυσμού - κυρίως γυναικείου - που υπέκυψαν στις Σειρήνες του κατεστημένου. Η ρουσφετολογία από την πλευρά των δύο μονομάχων οργίασε, συνεπικουρούμενη από την ανεργία, την αβεβαιότητα και την εξάρτηση των γυναικών. Ομηροι, πολλές του μέλλοντος των παιδιών τους, ενέδωσαν στις μικρές ή πλουσιοπάροχες υποσχέσεις για παροχές.

Η αλήθεια είναι ότι η Αριστερά δεν έχει να υποσχεθεί παρά μόνο αγώνα για ιδανικά και θυσίες... Οι άλλοι, δίπλα στις παροχές κράδαιναν την απόλυση, την τρομοκρατία στους χώρους δουλιάς, τους εκβιασμούς, το φόβητρο των γηρατειών χωρίς σύνταξη... Και δίπλα στο μαστίγιο, το καρότο: Σταθερότητα, συνέχεια μιας οικονομικής πορείας που δεν πρέπει να... διακοπεί η αποτελεσματικότητα η έλλειψη κλυδωνισμών, η αποδοχή από τους Ευρωπαίους εταίρους και ιδίως από τις ΗΠΑ... Κάποιες φοβήθηκαν το Χρηματιστήριο, άλλες έβλεπαν και πόλεμο μπροστά τους... Και φυσικά επέδρασαν οι παραινέσεις για την «αξιοπιστία» του ενός ή του άλλου μονομαχούν. «Να μας γκαστρώσει επειδή είναι πολύ... φερέγγυος...» Οι γνωστοί δημοτικοί στίχοι σ' όλο τους το μεγαλείο: «Βασίλη κάτσε φρόνιμα, να γίνεις νοικοκύρης».

«Καλό το ΚΚΕ, αλλά σίγουρα δε θα γίνει κυβέρνηση», ήταν το «αποστομωτικό» επιχείρημα πολλών. Επιχείρημα που έδειχνε την έλλειψη αυτοπεποίθησης, την έλλειψη πίστης στις δυνατότητες του κινήματος: Το παν είναι ποιος θα μας κυβερνήσει, δεν πειράζει αν η αντιπολίτευση στριμώχνει στο περιθώριο, αν δεν υπάρχει ουσιαστικά έλεγχος στην εξουσία... άλλοι είναι αυτοί που ξέρουν πριν από μας, για μας, δε χρειάζεται εμείς να αγωνιστούμε για τα συμφέροντά μας...

Ηδη όμως ο Σύνδεσμος Βιομηχάνων και οι μεγαλοεπιχειρηματίες τρίβουν τα χέρια τους και σπρώχνουν την κυβέρνηση να υλοποιήσει τις προεκλογικές υποσχέσεις της: Ηδη, κατά τη γνώμη τους έχουν καθυστερήσει υπερβολικά οι διαρθρωτικές αλλαγές, η αναδόμηση του ασφαλιστικού, οι ιδιωτικοποιήσεις, η συρρίκνωση των κοινωνικών δαπανών και η μείωση της δικής τους φορολογίας. Με δυο λόγια, βιάζονται να βγάλουν περισσότερο «λάδι» από τους εργαζόμενους, αρκετά περίμεναν. Δεν τους αρκούν τα υπέρογκα κέρδη των τελευταίων χρόνων...

Κάποιοι πιστεύουν πια ότι το νερό μπήκε στ' αυλάκι, ότι οι γυναίκες και οι νέοι θα γίνονται όλο και περισσότερο απολίτικοι και αδιάφοροι για τα κοινά (ό,τι χρειάζεται για να τους ξεζουμίζουν). Ομως, η ιστορία έχει δείξει ότι αυτός ο λαός επιφυλάσσει εκπλήξεις σ' όσους θέλουν να τον χειραγωγήσουν...

Εκπλήξεις, που μπορεί να προέλθουν μόνο από ένα λαϊκό μέτωπο, με πρόσωπα, αλλά κυρίως με κινήσεις και ιδέες. Κίνημα, όχι αφομοίωσης της ψήφου των αριστερών, κίνημα σύγκρουσης και ανατροπής. Αυτό δεν ήταν πάντα η Αριστερά; Ενα κίνημα, όχι κορυφών ούτε μεσσιών, αλλά κίνημα της λαϊκής βάσης και του πολιτισμού...


Επιμέλεια:
Αλίκη ΞΕΝΟΥ - ΒΕΝΑΡΔΟΥ

Στη ζούγκλα της ελεύθερης αγοράς

Μη χάσετε το θεατρικό έργο της Λείας Βιτάλη «Το γεύμα», στη «Θεατρική Σκηνή», σε σκηνοθεσία Αντώνη Αντωνίου. Είναι ένα έργο, που, όχι μόνο θα συγκινήσει πολλές γυναίκες που μπορεί να το θεωρήσουν «φεμινιστικό», αλλά και κάθε άνθρωπο, γιατί δίνει μηνύματα σ' όλους μας, χτυπώντας το καμπανάκι του κινδύνου. Ενα έργο ευρηματικό, που αναφέρεται στη νεοελληνική πραγματικότητα.

Τρία ζευγάρια γευματίζουν σ' ένα πολυτελές τραπέζι και μεταξύ τυρού και αχλαδιού αποφασίζουν να παίξουν ένα παράξενο παιχνίδι. Πρόκειται για «πολιτισμένους» «ευυπόληπτους» πολίτες, για νεόπλουτους Ρωμιούς γιάπηδες.

Αυτό που τους συνδέει είναι η ...λυκοφιλία και τα κοινά ή ανταγωνιστικά συμφέροντα: Αριβίστες, που προσπαθούν ν' ανέβουν κοινωνικά και οικονομικά, εξαφανίζοντας τον άλλο! Στην πορεία, αποδεικνύεται ότι μόνο μια γυναίκα από το «σινάφι» έχει υγιείς αντιδράσεις, γιατί είναι διαφορετική από τους άλλους: Αντιστέκεται στο κατεστημένο και, τελικά, η βία της εξουσίας την εξουθενώνει.

Οι θεατές θα αναγνωρίσουν τα διαπλεκόμενα συμφέροντα, την απελπισμένη τάση για αυτοεπιβεβαίωση άδειων ανθρώπων, μέσω του πλούτου, της κοινωνικής καταξίωσης, της σεξουαλικής κατανάλωσης, της δίψας «να πιάσουμε την καλή». Με οποιοδήποτε τίμημα, με οποιοδήποτε συμβιβασμό...

Μπροστά στο έγκλημα που συντελείται πάνω στη σκηνή - και το οποίο θα προλάβαιναν, αν ήθελαν, να αποτρέψουν όλοι, άντρες και γυναίκες, μένουν απαθείς - βλέπουν ό,τι βλέπουν, χωρίς να επέμβουν. Αλλος από πώρωση, άλλη από δειλία, άλλη από αναισθησία, άλλος από ιδεολογικό ή οικονομικό συμφέρον...

Ενα έργο συμβολικό για την κοινωνία μας και τον ανταγωνιστικό, απάνθρωπο κόσμο, όπου ζούμε: Τον κόσμο της ελεύθερης αγοράς...

Δεν είσαι μόνη...

Το πνεύμα της αντίστασης στη διάρκεια της χούντας και των χρόνων που ακολούθησαν, θυμηθήκαμε διαβάζοντας τους στίχους του αξέχαστου Ζήση Σκάρου, που από το εξωτερικό τους αφιέρωσε στη σύντροφο της ζωής του:

«Με χίλια δόντια χίλια τανκς τους δρόμους ροκανίζουν / χαμογελούν από την κόχη των ματιών οι φίλοι / Δεν είναι μόνη, πρόσμενε και χαμογέλα / την προσμονή να τη σκοτώσουν δεν μπορούν/

... Στην πόρτα πρόσμενε ν' ακούσεις το κλειδί / τη μπουκαμπίλια πρόσμενε ν' ανθίσει είναι όμορφα / να παρακολουθείς ν' ανθίζει ένα λουλούδι. / Μην τους φοβάσαι, αυτοί δεν περιμένουν τίποτα».

Το ποίημα έχει τίτλο «Το κρυφό χαμόγελο της Τίτης» και γράφτηκε στη Ρώμη όπου πήγε ο λογοτέχνης, πολιτικός πρόσφυγας το 1967. Περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Ωρες περισυλλογής» με ανέκδοτα ποιήματα του συγγραφέα που κυκλοφόρησε πριν δυο μήνες από τη Λαϊκή Βιβλιοθήκη Καρδίτσας.

Η ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Εικονική πραγματικότητα

Λοιπόν, ακούστε, τίποτα δεν είναι αληθινό. Ζούμε μέσα σε μια εικονική πραγματικότητα! Ξέρετε, κάτι σαν αυτό που είδαμε στην τηλεόραση το βράδυ των εκλογών. Οπου οι δημοσιογράφοι πέρναγαν μέσα από τοίχους, που δεν ήτανε τοίχοι, ντεκόρ, που δεν ήταν ντεκόρ, αποτελέσματα, που δεν ήταν αποτελέσματα!

Ολα αυτά που μας επιβάλλουν δεν είναι πραγματικά. Δημιουργήματα της φαντασίας μας είναι. Ο κόσμος - και τα πράγματα - δεν υπάρχουν. Είμαστε όλοι πνεύματα, που έχουμε την ικανότητα να φτιάχνουμε εικόνες, προφανώς «για να τη βρίσκουμε»! Εικόνες με σασπένς, βέβαια, για να έχει ενδιαφέρον. Εικόνες με πολέμους, με ανεργία, με αδικία... εικόνες εκλογών!

Τα προβλήματα που θέλουν λύσεις δεν είναι αληθινά. Απόδειξη οι επιλογές των ψηφοφόρων. Φέρνουν πρώτο κόμμα το ΠΑΣΟΚ και από δίπλα, απόσταση αναπνοής, τη Νέα Δημοκρατία. Ποιος ψηφοφόρος, με σάρκα να πονάει, με κόκαλα που πονάνε, θα τόλμαγε τέτοια ενέργεια; Κανένας! Το πνεύμα, όμως, τι έχει να χάσει; Τίποτα! Πουλάκι είναι και πετάει...

Είμαστε πουλάκια, λοιπόν, που πετάμε χαρούμενα. Που τιτιβίζουμε - πάλι χαρούμενα - από δέντρο σε δέντρο. Παρακάμπτουμε τις ουρές στον ΟΑΕΔ, τα ράντσα στα νοσοκομεία, τους βομβαρδισμούς στο Κόσσοβο... το Ελσίνκι, τη Λισαβόνα! Δίνουμε μια, με τα φτερά της φαντασίας μας, πάντα, και ό,τι μας μπαίνει εμπόδιο, το κάνουμε διαφανές! Και έτσι όπως πέρναγε ο κ. Λιάρος στο «Mega», μέσα από τους πίνακες με τα αποτελέσματα, χωρίς ούτε ο ίδιος να τσαλακωθεί, ούτε αυτά να αλλοιώσει, περνάμε και εμείς όλα αυτά που μας στριμώχνουν. Τίποτα δεν αλλάζουμε και τίποτα δε μας αλλάζει!

«Τα πράγματα δεν υπάρχουν, παρά όταν γίνονται αντιληπτά από τις αισθήσεις μας»!

Τα λόγια του Μπέρκλεϊ ακούγονται, πια, σχεδόν προοδευτικά. Τι είπε ο κακόμοιρος Επίσκοπος, που η ιστορία τον κατέγραψε σαν «αντιδραστικό φιλόσοφο»; Είπε ότι «για να υπάρχει κάτι, πρέπει να γίνεται αντιληπτό»! Αφού, λοιπόν, δε γίνεται αντιληπτό ότι είμαστε στριμωγμένοι, δεν είμαστε στριμωγμένοι! Αφού δεν το καταλαβαίνουμε ότι είμαστε άνεργοι, σημαίνει πως δεν είμαστε άνεργοι. Αφού δεν αντιλαμβανόμαστε την ανισότητα, πάει να πει δεν υπάρχει - αντικειμενικά - ανισότητα.

ΠΑΣΟΚ, λοιπόν, και από κοντά ΝΔ. Εικονική πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα με τοίχους, που δεν είναι τοίχοι. Πεντάμορφη, πλαστική, πεντακάθαρη, όπως στα διαφημιστικά. Περνάς ανάμεσά της χωρίς να την ακουμπήσεις και χωρίς να σε ακουμπήσει. Διαφανής! Τίποτα δεν καταλαβαίνεις. Σε σφάζουν και δεν πονάς, γιατί ο πόνος δεν είναι αντικειμενικός. Σε βάζουν στο περιθώριο και εσύ νιώθεις ότι είσαι στο κέντρο του κόσμου. Σε πατάνε στο λαιμό και εσύ ευχαριστιέσαι, γιατί ξέρεις πως η μπότα, που σου πιέζει το λάρυγγα, δεν είναι αληθινή. Δεν υπάρχει αντικειμενικά μπότα. Δικό σου δημιούργημα είναι ο πόνος που νιώθεις στα στήθια σου από την ανασφάλεια, από την έλλειψη οξυγόνου, από τη βία, από την καταπίεση, από την έλλειψη οραμάτων.

Δημιουργήματα της - άρρωστης - φαντασίας σου είναι τα προβλήματα. Και λόγια των κομμουνιστών, βέβαια, που διδάσκουν «ασεβή πράγματα», ότι, δήθεν, υπάρχει ύλη και υλική πραγματικότητα. Οτι τα πράγματα υπάρχουν, έστω και αν εσύ δεν τα αντιλαμβάνεσαι. Λόγια των κομμουνιστών είναι όλα αυτά, που θέλουν να πείσουν τον - αφελή - κόσμο ότι υπάρχουν συνταξιούχοι που πεινάνε, άστεγοι, άνεργοι, απελπισμένοι! Ολα αυτά δεν είναι πραγματικά.

«Μόνο ο θεός υπάρχει πραγματικά και ανεξάρτητα από τα αισθήματα», έλεγε ο Αγγλος φιλόσοφος.

Και η εικονική πραγματικότητα, λέω εγώ. Μην την ξεχνάμε αυτή. Σαν το θεό είναι και ετούτη. Είναι η μόνη υπαρκτή και υπάρχει ανεξάρτητα από τα αισθήματά μας. Και έχει τις ίδιες -και περισσότερες - ικανότητες με τη φιλοσοφία του Μπέρκλεϊ. Αυτή μάλιστα έχει και πλάκα. Είναι σαν ένα παιχνίδι. Μπαίνεις, βγαίνεις από τους τοίχους της και καταδιασκεδάζεις. Οπως κάνουν τα παιδιά με τις πόρτες που στριφογυρίζουν στα αεροδρόμια και στα καλά ξενοδοχεία. Μπαίνεις στα προβλήματα, βγαίνεις από τα προβλήματα. Τίποτα δε σε ακουμπάει και τίποτα δεν ακουμπάς. Στριφογυρίζεις γύρω από τον άξονά σου. Σαν τη σβούρα.

Και παίζοντας με τους τοίχους, που δεν είναι τοίχοι, με τα ντεκόρ, που δεν είναι ντεκόρ, φτάνεις και βάζεις την υπογραφή σου. «Αφού τα πράγματα δεν υπάρχουν αντικειμενικά», λες «και επομένως δε με ενδιαφέρουν, δε βάζω το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ να μαλώνουν». Τους φέρνεις στα ίσα και γίνεται χαλασμός. Και συ στέκεσαι παραπέρα και χτυπιέσαι στα γέλια. Αόρατος όπως είσαι, αφού δεν υπάρχεις αντικειμενικά, όπως δεν υπάρχουν και τα προβλήματα, ποιος να σου ζητήσει ευθύνες και ποιος να σε τιμωρήσει;


Του
Νίκου ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ