Ο αγώνας των απεργών μεταλλεργατών και η εργατική σύγκρουση στην εταιρεία Siderurgica del Orinoco (Sidor) - μία από τις μεγαλύτερες χαλυβουργίες της Λατινικής Αμερικής - που αφορά 5.400 κυρίως απασχολούμενους και 9.000 συμβασιούχους, έχει αναχθεί σε σημείο καμπής των σχέσεων του εργατικού κινήματος με την κυβέρνηση αλλά και την ίδια την πορεία της μπολιβαριανής διαδικασίας.

Ο αγώνας στη Sidor, που κρατά χρόνια, έλαβε εθνικές διαστάσεις από την προηγούμενη βδομάδα, όταν πραγματοποιήθηκε συνάντηση πολυάριθμων συνδικαλιστικών, πολιτικών, κοινωνικών και φοιτητικών οργανώσεων όπως το ΚΚ Βενεζουέλας, το Ενωτικό Ταξικό Ρεύμα των Εργαζομένων «Cruz Villegas»-CCUT, το Συνδικάτο Μετάλλου SUTISS, τα συνδικάτα της Γουαϊάνα, το CTR-UNETE κ.ά. Στη συνάντηση που έγινε στην έδρα του Συνδικάτου SUTISS, υιοθετήθηκε ομόφωνα εθνικό σχέδιο Κινητοποίησης σε ένδειξη αλληλεγγύης με τους απεργούς της Χαλυβουργίας Sidor αλλά και τις βασικές αρχές της οικοδόμησης ενός εθνικού μετώπου αλληλεγγύης συνολικά στον αγώνα των εργαζομένων.

Ενώ οι εργαζόμενοι της Sidor καλούν να εθνικοποιηθεί η εταιρεία, το υπουργείο Εργασίας συντασσόμενο με την εργοδοσία δεν έχει ακόμη λάβει μέτρα που να ικανοποιούν τα αιτήματά τους που δεν αφορούν μόνο τα μισθολογικά. Εξ ου και η εκ νέου απόρριψη εκ μέρους του Συνδικάτου SUTISS του διπλασιασμού της προσφοράς αύξησης των ημερησίων αποδοχών στην επόμενη τετραετία, κατά 44 μπολιβάρες (20,50 δολάρια), καθώς ναι μεν πλησιάζει στην αντιπρόταση των εργαζομένων για αύξηση κατά 50 μπολιβάρες εντούτοις δεν εμπεριέχει ουδένα εκ των υπολοίπων αιτημάτων και ειδικά των αιτημάτων που αφορούν την εργασιακή ασφάλεια, τους συμβασιούχους, την ιατροφαρμακευτική τους περίθαλψη και το συνταξιοδοτικό τους πρόγραμμα. Ζητήματα που τέθηκαν σε δημοψήφισμα στους εργαζόμενους εκ μέρους της SUTISS.

Στο δημοψήφισμα αυτό που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή, οι εργάτες στήριξαν με ποσοστό 96% το Συνδικάτο τους και το εξουσιοδότησαν να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση, με παράλληλες αγωνιστικές κινητοποιήσεις.

Παράλληλα προς την πορεία οικοδόμησης του μετώπου των εργαζομένων, το σχέδιο δράσης που υιοθετήθηκε, το «Μανιφέστο της Γκουαγιάνα», περιλαμβάνει 10 σημεία, όπως την απαίτηση από τον πρόεδρο της άμεσης απομάκρυνσης του υπουργού Εργασίας, Χοσέ Ραμόν Ριβέρο, την ανακήρυξη του κυβερνήτη της επαρχίας Μπολίβαρ, στρατηγού Φρανσίκο Ράνχελ Γκόμες ως εχθρού της εργατικής τάξης του Γκουαγιάνα, την απαίτηση για άμεση καταγγελία εκ μέρους του προέδρου Ούγο Τσάβες αναφορικά με την καταστολή του αγώνα των εργαζομένων στη Sidor κατά τις απεργιακές κινητοποιήσεις της 14ης Μάρτη, την απαίτηση για επείγουσα έρευνα για τα γεγονότα της 14ης Μάρτη, την προκήρυξη γενικής πανεθνικής απεργίας σε ένδειξη αλληλεγγύης στους εργαζόμενους στη Sidor, την εθνικοποίηση της Sidor.

Σε πολιτικό επίπεδο, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Βενεζουέλας-(PCV) κάλεσε για ενδελεχή έρευνα των συνθηκών της ιδιωτικοποίησης της Sidor το 1997, με κύριο στόχο την εθνικοποίηση της μεγαλύτερης χαλυβουργίας της περιοχής των Ανδεων. «Ο αγώνας των εργαζομένων της Sidor» τόνισε το μέλος του Πολιτικού Γραφείου και βουλευτής του Κοινοβουλίου των Ανδεων, Γιούλ Γιαμπούρ «δεν είναι οικονομικός, αλλά πρωτίστως κοινωνικός και πολιτικός» και τόνισε ότι θα πρέπει οι συμβασιούχοι που είναι κακοπληρωμένοι, λιγότερο προστατευμένοι και έχουν πολλαπλασιαστεί από τη στιγμή που η εταιρεία ιδιωτικοποιήθηκε, να συμπεριληφθούν στη νέα συλλογική σύμβαση.

Επίσης, τις προηγούμενες μέρες, βουλευτές, μεταξύ αυτών ο ΓΓ του ΚΚ Βενεζουέλας Οσκαρ Φιγκέρα που είναι και πρόεδρος της Επιτροπής του Κοινοβουλίου για την Εσωτερική Κοινωνική Ανάπτυξη, βρέθηκαν στη ζώνη της εργασιακής σύγκρουσης, ώστε να έχουν πλήρη γνώση των βίαιων ενεργειών της αστυνομίας και της Εθνοφρουράς ενάντια στις απεργιακές κινητοποιήσεις στις 14 Μάρτη και τη στήριξη του αιτήματος της υπογραφής συλλογικής σύμβασης αλλά και της ανάγκης κοινωνικοποίησης των βασικών μέσων παραγωγής.

Η Ternium Sidor είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία παραγωγής ατσαλιού στη Βενεζουέλα και μετά την ιδιωτικοποίησή της το 1997, ανήκει κατά 59,7% στην αργεντινοϊταλική Trechint, 20,4% στο κράτος και κατά 19,9% στους εργαζόμενους και συνταξιούχους και ό,τι και αν συμβεί στην Sidor, η απεργία εκτιμάται από αναλυτές ότι θα έχει εκτενείς επιδράσεις για το εργατικό κίνημα στη Βενεζουέλα ως σύνολο, και, ειδικότερα, στις σχέσεις των συνδικάτων με την κυβέρνηση του Προέδρου Ούγο Τσάβες.

Βάσει των προηγούμενων συλλογικών συμβάσεων εργασίας της Sutiss με την Sidor, η εταιρεία ευθύνεται για την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης στους εργαζόμενους. Ομως, όπως τονίζει ο πρόεδρος της Sutiss, Χοσέ Ροδρίγκες Ακαρίγουα, «η κατάσταση από ιατρικής πλευράς υπήρξε καταστροφική... Αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλο πρόβλημα όσον αφορά το σύστημα υγείας με τους εργάτες - έχουμε δύο εργαζόμενους που πέθαναν διότι δεν τους δόθηκε πρόσβαση στο σύστημα υγείας... και πέθαναν στους δρόμους, σε ένα δημόσιο νοσοκομείο...».

Ως άμεση συνέπεια της οικείας διαχειριστικής τεχνικής της μετάθεσης του πιο σκληρού φόρτου εργασίας από τους επαρκώς αμειβόμενους και καλά εκπαιδευμένους εργάτες που ανήκουν στο συνδικάτο, σε συμβασιούχους εργάτες για τη μείωση του λειτουργικού κόστους, ο αριθμός των ατυχημάτων στη Sidor αυξάνεται σταθερά.

Η εταιρεία λειτουργεί σήμερα με πολύ λιγότερους εργάτες (περίπου 14.000 από τους 24.000 που απασχολούσε το 1997) ενώ ταυτόχρονα η παραγωγή έχει αυξηθεί 39% από το 1997. Στους συμβασιούχους ανατίθενται οι πιο επικίνδυνες, πιο εκτεθειμένες εργασίες στο εργοστάσιο, και δεν τους παρέχεται η κατάλληλη εκπαίδευση όσον αφορά την προστασία της υγείας τους και την ασφάλειά τους στο χώρο εργασίας, ούτε τους παρέχεται κατάλληλος εξοπλισμός προστασίας. Επιπλέον, οι συμβασιούχοι συχνά δε γνωρίζουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν, καθώς δεν τους δίνεται χρόνος να εγκλιματιστούν στο χώρο εργασίας τους. Ως συνέπεια αυτού σημειώθηκαν 9 θάνατοι από την ιδιωτικοποίηση της εταιρείας, οι 5 τους τελευταίους 12 μήνες, και όλοι οι 5 θάνατοι είχαν ως θύματα συμβασιούχους.

Αλλο ένα ζήτημα που προκαλεί ανησυχία είναι το αυξανόμενο ποσοστό ασθενειών που σχετίζονται άμεσα με την εργασία και η «αποτυχία» της εταιρείας να εφαρμόσει το μέτρο που προβλέπει τακτικές ιατρικές εξετάσεις για τους εργαζόμενους, όπως προβλέπεται στο άρθρο 70 της συλλογικής σύμβασης.

Οι συμβασιούχοι, που αποτελούσαν μόλις το 45% των εργαζομένων στην εταιρεία πριν την ιδιωτικοποίησή της και ήταν 0% πριν το 1979, τώρα φθάνουν ένα ποσοστό που ξεπερνά το 60% της εργατικής δύναμης της επιχείρησης. Από τη δεκαετία του 1980 και ειδικά μετά την ιδιωτικοποίηση οι εργαζόμενοι που ήταν εγγεγραμμένοι στο συνδικάτο έγιναν στόχος μιας ακήρυκτης εκστρατείας απολύσεων ώστε να αντικαθίστανται από συμβασιούχους. Οι συμβασιούχοι αμείβονται με τον ελάχιστο μισθό ανειδίκευτου, που δε φθάνει ούτε το ένα τρίτο του μισθού των εργαζομένων που βρίσκονται στο μισθολόγιο της εταιρείας, και δεν απολαμβάνουν άλλων παροχών (παρά το γεγονός ότι στη συλλογική σύμβαση αναφέρεται ρητά πως δικαιούνται μια σειρά από πρόσθετες παροχές).

Οι όροι της απασχόλησής τους είναι προσωρινοί και καθώς η διοίκηση της εταιρείας μπορεί να τους απολύει χωρίς προειδοποίηση (ή κάποια αιτιολογία) οι συμβασιούχοι είναι οι πιο ευάλωτοι εργαζόμενοι στη Sidor. Ετσι, αναγκάζονται να αναλαμβάνουν τις πιο επικίνδυνες εργασίες και να εργάζονται υπό τις πλέον επικίνδυνες συνθήκες.

Σύμφωνα με τη Sutiss, τα μπόνους πρέπει να δίνονται από την πολυεθνική και όχι από την κυβέρνηση. Στο άρθρο 8 της συλλογικής σύμβασης εργασίας, το οποίο αφορά την κατανομή των κερδών της επιχείρησης, αναφέρεται ότι η εταιρεία απαιτείται να διανέμει το 15% των ετήσιων καθαρών κερδών της, μόνο στους εργαζόμενους που είναι στο μισθολόγιο, καθώς οι συμβασιούχοι δεν καλύπτονται από το άρθρο αυτό.