ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 4 Μάη 2008
Σελ. /32
ΕΡΓΑΤΙΚΑ
ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΑΝΜΠΟΥΛ
Στα βήματα της «Ματωμένης Κυριακής»

Η πλατεία Ταξίμ, οι αγώνες των εργαζόμενων και ο φόβος των κυρίαρχων δυνάμεων στην Τουρκία

Το μπλοκ του ΚΚ Τουρκίας δίπλα στην πλατεία Ταξίμ

Associated Press

Το μπλοκ του ΚΚ Τουρκίας δίπλα στην πλατεία Ταξίμ
Του απεσταλμένου μαςΠερικλή ΚΟΥΡΜΟΥΛΗ.--

Περισσότεροι από 30.000 πλήρως εξοπλισμένοι αστυνομικοί και άντρες του στρατού, στους δρόμους και στις ταράτσες ψηλών κτιρίων. 500 και πλέον συλληφθέντες, μερικοί από τους οποίους κρατούνταν ακόμα την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές. Χιλιάδες τραυματίες που προπηλακίζονταν από τις δυνάμεις καταστολής ακόμα και στις εισόδους των νοσοκομείων. Αγριοι ξυλοδαρμοί και ρίψη περισσότερων από 1.700 δακρυγόνων σε μια περιοχή μερικών μόλις τετραγωνικών χιλιομέτρων, με κέντρο την πλατεία Ταξίμ. Αυτά είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία που περιγράφουν την εικόνα της φετινής Πρωτομαγιάς στην Ιστανμπούλ.

Η λύσσα του αστικού κράτους, των ντόπιων και ξένων οικονομικών, πολιτικών και στρατιωτικών δυνάμεων που κυριαρχούν στην Τουρκία, είναι στη μια μεριά της ζυγαριάς. Στην άλλη στέκονται τα εκατομμύρια των εργατών και των εργατριών που βλέπουν τη ζωή τους να επιδεινώνεται μέρα με τη μέρα. Που στην καλύτερη περίπτωση προσπαθούν να επιβιώσουν με μισθούς μικρότερους των 300 ευρώ το μήνα, σε μια αχανή χώρα, όπου τα πάντα ιδιωτικοποιούνται με ασύλληπτους ρυθμούς. Ζώντας σε μια πατρίδα απόλυτα ενσωματωμένη στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς στην περιοχή.

Αυτοί οι δύο κόσμοι συγκρούστηκαν στην Ιστανμπούλ την 1η του Μάη. Οπως συγκρούονται καθημερινά στη μάχη για το μεροκάματο, την επιβίωση, την κατάκτηση πραγματικών εργασιακών και άλλων δημοκρατικών δικαιωμάτων. Οι συσχετισμοί που χτίζονται σ' αυτή την καθημερινή μάχη είναι αυτοί που θα κρίνουν το πόσο σύντομα η εργατική τάξη της Τουρκίας θα διαδηλώσει το δίκιο της στην πλατεία Ταξίμ, μέρα Πρωτομαγιάς - με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει. Στην πλατεία - σύμβολο, τόσο για τους εργάτες, όσο και για τους εκμεταλλευτές τους.

Μια ανάσα από την πλατεία

Οι δυνάμεις καταστολής σε δράση

Associated Press

Οι δυνάμεις καταστολής σε δράση
Το ΚΚ Τουρκίας ήταν η μόνη πολιτική δύναμη που κατάφερε φέτος να πλησιάσει συγκροτημένα και να διαδηλώσει σε απόσταση αναπνοής από την πλατεία Ταξίμ. Η αποφασιστικότητα των κομμουνιστών ήταν αυτή που έσπασε τον αστυνομικό κλοιό, γεγονός που υποχρέωσε ακόμα και τα αστικά τηλεοπτικά ΜΜΕ να διακόψουν το πρόγραμμά τους και να μεταδώσουν την είδηση με τα σχετικά πλάνα.

Η κατάκτηση αυτή δεν έγινε χωρίς κόστος. 130 μέλη του ΚΚ Τουρκίας συνελήφθησαν τη μέρα της Πρωτομαγιάς και 30 τραυματίστηκαν στις αλλεπάλληλες συγκρούσεις με τις δυνάμεις καταστολής. Η επανασύνταξη των δυνάμεων μετά από κάθε χτύπημα, συντέλεσε ώστε ένα μαζικό μπλοκ με περισσότερους από 2.000 κομμουνιστές και κομμουνίστριες, να φτάσει δίπλα στην πλατεία Ταξίμ.

Την ίδια ώρα, σε δεκάδες σημεία περιμετρικά της πλατείας, εξελισσόταν ένα ανελέητο κυνηγητό διαδηλωτών από αστυνομικούς, στρατιώτες και αύρες, με πραγματικό στόχο να μην υπάρξει διαδήλωση που να θυμίζει την 1η του Μάη και τους ταξικούς αγώνες των εργαζόμενων. Σ' αυτή την κατεύθυνση, οι αστυνομικές δυνάμεις εγκλώβισαν και την κεντρική προσυγκέντρωση, έξω από τα γραφεία της DISK, αποκόβοντας κάθε δρόμο από και προς το κτίριο.

Η δύναμη της αλληλεγγύης

Στο πλευρό των κομμουνιστών και των άλλων εργαζόμενων της Τουρκίας βρέθηκε αντιπροσωπεία του ΚΚΕ με επικεφαλής τον Γιώργο Τούσσα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ευρωβουλευτή του Κόμματος. Η έμπρακτη έκφραση της αλληλεγγύης σε τέτοιες δύσκολες στιγμές και συνθήκες δράσης, αποκτά πολλαπλάσια σημασία, δίνει και παίρνει δύναμη.

Το ΚΚ Τουρκίας πέτυχε ένα δύσκολο πολιτικό στόχο με πολλαπλή σημασία. Στη βάση αυτής της κατάκτησης, οι κομμουνιστές συνεχίζουν την πάλη τους μέσα σε ιδιαίτερα σύνθετες συνθήκες, για την οργάνωση της εργατικής τάξης. Στόχος ήταν και παραμένει, του χρόνου να γίνει μια παντουρκική Πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση στην Ιστανμπούλ, για να σπάσει ο αποκλεισμός, να φτάσει η διαδήλωση στην πλατεία Ταξίμ.


Η πλατεία σύμβολο

Η πλατεία Ταξίμ την 1η Μάη του 1977, λίγο πριν την επίθεση
Η πλατεία Ταξίμ την 1η Μάη του 1977, λίγο πριν την επίθεση
Στην πλατεία Ταξίμ, την Κυριακή 1η Μάη του 1977 σκοτώθηκαν 34 (σύμφωνα με άλλες εκτιμήσεις 36) εργάτες και εργάτριες, ύστερα από μια προμελετημένη προβοκατόρικη επίθεση Τούρκων παρακρατικών και πρακτόρων της CIA. Εκείνη τη μέρα, πάνω από 500.000 εργαζόμενοι είχαν ανταποκριθεί στο κάλεσμα της DISK (μια από τις μεγαλύτερες εργατικές Συνομοσπονδίες) και συμμετείχαν στην πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση.

Λίγο μετά την ολοκλήρωση της κεντρικής ομιλίας από τον πρόεδρο της Συνομοσπονδίας Κεμάλ Τουρκλέρ (δολοφονήθηκε το 1980), ακούστηκαν οι πρώτοι πυροβολισμοί. Παρακρατικοί, ακροβολισμένοι στην ταράτσα του ξενοδοχείου «Ιντερκοντινένταλ», χτύπησαν τη διαδήλωση. Ακολούθησε πανικός. Χιλιάδες εργάτες προσπάθησαν να βρουν δίοδο διαφυγής από τις σφαίρες και τα τανκς, που όρμησαν στη συγκέντρωση για να επιβάλουν δήθεν την τάξη. Ο απολογισμός της επίθεσης ήταν 28 νεκροί ποδοπατημένοι από το πλήθος, 5 από τις σφαίρες των παρακρατικών και ένας νεκρός κάτω από τις ερπύστριες των τανκς. Ο επίσημος αριθμός των τραυματιών έφτασε τους 136, ενώ καταγράφηκαν και 470 συλλήψεις.

Αυτουργός της επίθεσης εκείνη τη «Ματωμένη Κυριακή», όπως έμεινε στην ιστορία της Τουρκίας, ήταν η κυβέρνηση του Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, ο οποίος ήταν τότε επικεφαλής του «Εθνικού Μετώπου» (εθνικιστικές και συντηρητικές δυνάμεις). Στόχος του φονικού ήταν η τρομοκράτηση και η βίαιη καταστολή ενός ρωμαλέου εργατικού κινήματος, που γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη τη δεκαετία του '70. Τρανή απόδειξη, η χούντα του Εβρέν που ακολούθησε τρία χρόνια μετά, με τον ίδιο ακριβώς στόχο.

Ο αγωνιστικός γιορτασμός της 1ης του Μάη στην Τουρκία έχει τη δική του ιστορία. Από το 1927 έως το 1975, η πρωτομαγιάτικη συγκέντρωση είναι απαγορευμένη. Το 1976, για πρώτη φορά, το DISK καλεί σε συγκέντρωση στην πλατεία Ταξίμ. Οι συγκεντρωμένοι σχηματίζουν μια πελώρια διαδήλωση που φτάνει μέχρι τα παράλια του Βοσπόρου. Μετά το ματοκύλισμα της Πρωτομαγιάς του 1977, την επόμενη χρονιά, πάνω από 100.000 διαδηλωτές επανέρχονται στην πλατεία απαιτώντας την τιμωρία των δολοφόνων.

Το 1979 και 1980 η συγκέντρωση απαγορεύεται στην Ιστανμπούλ, όπως απαγορεύεται και κάθε κίνηση στους δρόμους την 1η του Μάη. Εχει προηγηθεί στις 12 Σεπτέμβρη του 1980 η επιβολή της χούντας, που κατάργησε την καθιερωμένη έως τότε αργία της 1ης του Μάη. Μέχρι το 1990 η απαγόρευση παραμένει σε ισχύ. Τις επόμενες χρονιές, οι συγκεντρώσεις πραγματοποιούνται από τα εργατικά συνδικάτα σε κλειστούς χώρους ή σε απομακρυσμένες πλατείες και πάρκα.

Το 1996, από τους κομμουνιστές της Τουρκίας γίνεται η πρώτη μετά από χρόνια απόπειρα η συγκέντρωση να επανέλθει στην πλατεία Ταξίμ. Η μαζική διαδήλωση χτυπιέται με βία. Οπως με βία αντιμετωπίζει η κυβέρνηση και μια ακόμα εργατική συγκέντρωση στην περιοχή του Καντίκιοϊ, όπου σκοτώνονται τρεις διαδηλωτές.

Ακολουθούν τα επόμενα χρόνια συγκεντρώσεις σε διάφορα μέρη. Μέχρι που το 2007, τριάντα χρόνια από την Πρωτομαγιά του 1977, η DISK, κάτω από την πίεση των ίδιων των εργαζομένων, των κομμουνιστών και άλλων ριζοσπαστικών δυνάμεων, αποφασίζει να καλέσει για την 1η του Μάη στην πλατεία Ταξίμ. Η συγκέντρωση απαγορεύτηκε και χτυπήθηκε με βία, όπως ακριβώς και η φετινή πρωτομαγιάτικη διαδήλωση.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ