Στις 24 Φλεβάρη 1996 η πολεμική αεροπορία της Δημοκρατίας της Κούβας προέβη στην κατάρριψη των δύο αναγνωριστικών κατασκοπευτικών αεροσκαφών «Τέσνα» της αντικουβανικής οργάνωσης «Αδέλφια στη Βοήθεια». Τα δύο αεροσκάφη είχαν απογειωθεί από το αεροδρόμιο του Μαϊάμι των ΗΠΑ και κατά το χρόνο της κατάρριψης πετούσαν υπεράνω των κουβανικών χωρικών υδάτων. Για το περιστατικό της κατάρριψης, ο Πρόεδρος του Κρατικού Συμβουλίου της Κούβας Φιντέλ Κάστρο δήλωσε τα εξής:

«Οι διαρκείς προκλήσεις Κουβανών εξορίστων στις ΗΠΑ ήταν αυτές που οδήγησαν στην κατάρριψη των δύο αεροσκαφών. Παρενοχλούσαν την πολεμική μας αεροπορία, παραβίαζαν τον εναέριο χώρο μας, έριχναν προκηρύξεις στην πρωτεύουσά μας και επιδίδονταν και σε άλλες ακόμη πιο προκλητικές πράξεις. Αναλαμβάνω προσωπικά την ευθύνη για το περιστατικό της κατάρριψης. Η Κυβέρνηση είχε προβεί στο παρελθόν σε επανειλημμένα διαβήματα διαμαρτυρίας στις ΗΠΑ σχετικά με τις παραβιάσεις του Εθνικού εναέριου χώρου από αντεπαναστατικές οργανώσεις. Δείξαμε υπομονή, αλλά υπάρχουν και όρια».

Εξάλλου, η πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη Μαντλίν Ολμπράιτ, μιλώντας σε εκδήλωση που διοργανώθηκε σε ανοιχτό στάδιο της Φλόριδα, από αντεπαναστατικές οργανώσεις Κουβανών εξορίστων υποστήριξε ότι η κυβέρνηση Κλίντον «θα επιστρατεύσει κάθε διπλωματικό μέσο για την επιβολή σκληρότερων κυρώσεων σε βάρος της κυβέρνησης της Κούβας».

Πρέπει να σημειωθεί ότι εκείνη την περίοδο οι ΗΠΑ είχαν προεδρικές εκλογές και ένας ακόμα λόγος που η κυβέρνηση του Προέδρου Κλίντον ανέπτυξε την επιθετικότητα εναντίον της Κούβας ήταν ότι επιδίωκε να καρπωθεί τις ψήφους των ακροδεξιών και αντεπαναστατικών στοιχείων.

Στη συνέχεια των γεγονότων, η Ευρωπαϊκή Ενωση, ακολουθώντας ηπιότερη πολιτική ως προς τα μέσα και τους τρόπους έναντι της Κούβας, αφού έλαβε υπόψη τη Συμφωνία της και ειδικότερα το άρθρο J2, στις 29 Νοέμβρη 1996 προέβη στην έκδοση της επονομαζόμενης Κοινής θέσης, η οποία εκτός των άλλων, στο άρθρο 1 ορίζει: «Ο αντικειμενικός σκοπός της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις σχέσεις της με την Κούβα είναι να ενθαρρύνει τη διαδικασία μετάβασης σε μια πλουραλιστική δημοκρατία και τον σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες, όπως και την υποστηριζόμενη ανάκτηση και βελτίωση των όρων ζωής των Κουβανών.

Η μετάβαση είναι το πιο πιθανό να ήταν ειρηνική, εάν το παρόν καθεστώς έπαιρνε την πρωτοβουλία ή επέτρεπε μια τέτοια διαδικασία. Δεν είναι η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης να προσπαθήσει να προκαλέσει τέτοια αλλαγή με πιεστικά μέτρα που θα έχουν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της οικονομικής δυσπραγίας των Κουβανών» και καταλήγει με το άρθρο 5 που ορίζει: «Η εφαρμογή της Κοινής θέσης θα πραγματοποιηθεί από το Συμβούλιο και οι εκτιμήσεις θα επαναλαμβάνονται κάθε έξι μήνες».

Από το περιεχόμενο της Κοινής θέσης αποδεικνύεται ότι και η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει τον ίδιο σκοπό και στόχο με αυτόν των ΗΠΑ, δηλαδή την ανατροπή του σοσιαλιστικού, κοινωνικού και πολιτικού συστήματος και την παλινόρθωση του καπιταλισμού. Παραπέρα, με τους όρους που αυτή θέτει παραβιάζει τους θεμελιώδεις κανόνες του Δημοσίου διεθνούς Δικαίου και τις αρχές όπως την κυρίαρχη ισότητα των Κρατών, την Εθνική Ανεξαρτησία και Κυριαρχία αυτών και τη μη επέμβαση στα εσωτερικά τους. Με αυτά τα δεδομένα, η κουβανική κυβέρνηση ένα μόνο δρόμο είχε την απόρριψή της και μια επιδίωξη αγώνα για την κατάργησή της.

Από τις 29 Νοέμβρη 1996 που εκδόθηκε η Κοινή θέση μέχρι τις 31 Δεκέμβρη 2002 η Ευρωπαϊκή Ενωση μέσω του Συμβουλίου της, προέβη στην έκδοση 12 Δηλώσεων και Αξιολογήσεων σχετικά με την εσωτερική πολιτική πορεία στην Κούβα. Στο χρονικό αυτό διάστημα διαπίστωσε ότι δεν πραγματοποιήθηκαν οι επιθυμητές γι' αυτήν αλλαγές. Ετσι προς «λύπη της» δεν της δόθηκε η δυνατότητα εφαρμογής της πολιτικής που η Κοινή θέση των κρατών - μελών της όριζε, μιας πολιτικής ανατροπής και καταστροφής για την Κούβα.

Με αφορμή τα γνωστά γεγονότα της ανακάλυψης και εξάρθρωσης του δικτύου των 75 μισθοφόρων «αντιφρονούντων» το Μάρτη του 2003 και των δικών και καταδικών που επακολούθησαν των συλλήψεων των ηγετικών στελεχών του δικτύου τον Απρίλη του ίδιου χρόνου, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε μεταξύ των άλλων: «Είναι σαφές ότι οι πρόσφατες εξελίξεις στην Κούβα έχουν καταστροφικές συνέπειες στο καθεστώς των σχέσεων αυτών και ιδιαίτερα στις προοπτικές μιας ενδεχόμενης ένταξης του Νησιού στη Συμφωνία του Κοτουνού, η οποία καθορίζει τις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ενωσης και των χωρών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Καταδικάζουμε όλα αυτά τα μέτρα που οπωσδήποτε θα επηρεάσουν τις σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ενωση».

Υπενθυμίζεται ότι η Κούβα είχε υποβάλει το Γενάρη του 2003 επίσημη αίτηση προσχώρησης στη Συμφωνία Κοτουνού και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμενόταν να γνωμοδοτήσει σχετικά με την αίτηση τον Ιούνη του 2003. Στη συνέχεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανέστειλε την έκθεση αξιολόγησης του αιτήματος της Κούβας για προσχώρηση στη Συμφωνία Κοτουνού και η κυβέρνηση της Κούβας απέσυρε το σχετικό αίτημα για δεύτερη φορά. Ακόμα αποφάσισε την επιβολή κυρώσεων στη Δημοκρατία της Κούβας, όπως είναι ο περιορισμός των διμερών κυβερνητικών επισκέψεων υψηλού επιπέδου, η υποβάθμιση συμμετοχής των κρατών - μελών σε πολιτιστικές εκδηλώσεις, η πρόσκληση Κουβανών αντιφρονούντων σε εορτασμούς Εθνικών Εορτών, η επανεξέταση της Κοινής θέσης και, τέλος, επανέλαβε τη σταθερή καταδίκη για τη συνεχιζόμενη δήθεν παραβίαση των αστικών και πολιτικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών των δήθεν μελών της κουβανικής αντιπολίτευσης (η αλήθεια είναι ότι πρόκειται περί μισθοφόρων και εγκληματιών του Κοινού Ποινικού Δικαίου, που έθεσαν εαυτούς στην υπηρεσία της στρατιωτικής δύναμης των ΗΠΑ εναντίον της πατρίδας τους). Ετσι με αυτά τα δεδομένα παραμένουν σε ισχύ τόσο η Κοινή θέση, όσο και οι κυρώσεις.

Κατόπιν όλων αυτών, επιβεβαιώνεται ότι η θέση των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης έναντι της Κούβας και του σοσιαλιστικού κοινωνικού συστήματος που ο Κουβανικός λαός με κόπους και στερήσεις οικοδομεί είναι άκρως εχθρική. Αλλωστε, η φύση τους ως ιμπεριαλιστών δεν τους παρέχει τη δυνατότητα να είναι διαφορετική. Η στάση της Ευρωπαϊκής Ενωσης καθορίζεται κάθε φορά από την Κοινή θέση της, η οποία αποτελεί αντιγραφή νόμου που ψηφίστηκε τον ίδιο χρόνο στις ΗΠΑ με τον ψευδεπίγραφο τίτλο «Για την ελευθερία της Κούβας και τη Δημοκρατική Αλληλεγγύη». Σύμφωνα με την Κοινή θέση, οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι δήθεν «η εδραίωση στην Κούβα μιας διαδικασίας μετάβασης στην πλουραλιστική δημοκρατία, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, η μόνιμη οικονομική ανάκαμψη και η βελτίωση του επιπέδου ζωής του κουβανικού λαού».

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε τι εννοούν με τις λέξεις «ελευθερία», «πλουραλισμό», «σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών» και πόση υποκρισία και διπλή ηθική υποκρύπτεται. Η Κοινή θέση πέρα από τις οικονομικές επιπτώσεις που έχει για την Κούβα, αποτέλεσε και αποτελεί και το πολιτικό σκεπτικό για τις καταδικαστικές ψήφους ενάντια στην Κούβα στη Σύνοδο της Επιτροπής και του Συμβουλίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ στη Γενεύη. Πάντοτε το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Ευρωπαϊκή Ενωση το χρησιμοποίησαν και χρησιμοποιούν ως ένα όπλο του βρώμικου πολέμου τους.

Σήμερα, η Δημοκρατία της Κούβας είναι μέλος του Συμβουλίου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ με τριετή θητεία. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος αυτού του Συμβουλίου. Οι δόλιες και βρώμικες προτάσεις τους για καταδίκη της Κούβας για δήθεν παραβίαση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις επανειλημμένες ψηφοφορίες των συνόδων της Επιτροπής και του Συμβουλίου έχουν απορριφθεί. Παρά ταύτα, χωρίς αιδώ εξακολουθούν να θέτουν θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτό υπαγορεύει η υποκρισία τους και η διπλή ηθική τους.

Σήμερα, ενόψει της Συνόδου των υπουργών των Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στην οποία θα συζητηθεί το θέμα της Κοινής θέσης και των κυρώσεων, το διεθνές κίνημα αλληλεγγύης προς την Κούβα απαιτεί την πλήρη και χωρίς όρους κατάργησή τους. Ο Ελληνοκουβανικός Σύνδεσμος Φιλίας και Αλληλεγγύης και η Ελληνική Επιτροπή Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης, τμήματα αυτού του Κινήματος, συνδιοργανώνουν ημερίδα με θέμα «Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης απέναντι στην Κούβα». Η ημερίδα θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα τελετών του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, οδός Ακαδημίας, αριθμός 60, στις 5 Ιούνη, ημέρα Πέμπτη και ώρα 6.30 μ.μ. Επιβάλλεται η συμμετοχή μας να είναι μαζική.