«Η σύγκρουση της επιβατικής αμαξοστοιχίας IC-62 και της εμπορευματικής αμαξοστοιχίας 63503 συνέβη επειδή και οι δύο συρμοί κινούνταν σε αντίθετες κατευθύνσεις στην ίδια γραμμή μεταξύ των σταθμών Λάρισας και Νέων Πόρων».

Οσο κι αν αυτή η φράση από το πόρισμα που παρουσιάστηκε χτες ακούγεται ως κοινοτοπία, αποτελεί τον πυρήνα του εγκλήματος στα Τέμπη: Πώς έφτασαν δύο τρένα να κινούνται στην ίδια γραμμή προς αντίθετες κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα να συγκρουστούν και στη συνέχεια να ξεσπάσει φωτιά, που συντέλεσε σε περισσότερους θανάτους;

Σε αυτό το ερώτημα, μια προσεκτική ανάγνωση ορισμένων αδιαμφισβήτητων στοιχείων που περιέχει το πόρισμα είναι αποκαλυπτική για τις πραγματικές αιτίες και τους ενόχους του εγκλήματος.

Τέτοια στοιχεία επεσήμανε και το πόρισμα του ΚΚΕ στην Εξεταστική της Βουλής, όταν όλα τα άλλα κόμματα λασπομαχούσαν για το ποιος προσέλαβε τον σταθμάρχη, αν είχε προβλήματα υγείας ο μηχανοδηγός και αν υπήρξε εθελοντής στο γραφείο του πρωθυπουργού.

Το πόρισμα λοιπόν διαπιστώνει: «Κακή συντήρηση, υποβαθμισμένη υποδομή και μια διαρθρωτική έλλειψη προσωπικού, απαραίτητου για να συνεχίσει να παρέχει τις συνήθεις υπηρεσίες. Ο διαχειριστής υποδομής ΟΣΕ δεν προβαίνει σε προληπτική συντήρηση των υποδομών ελέγχου, τηλεδιοίκησης και σηματοδότησης. Παρεμβάσεις πραγματοποιούνται όταν αποτυγχάνουν (κρίσιμα) στοιχεία, ακόμη και για έργα ανάταξης που παραδίδονται εν μέρει σε χρήση».

Με άλλα λόγια, η «μέρα Χ» του δυστυχήματος βρήκε τον σιδηρόδρομο σε άθλια και επικίνδυνη κατάσταση, που δεν προέκυψε βέβαια από το πουθενά. Είναι το αποτέλεσμα της υποχρηματοδότησης και υποσυντήρησης των υποδομών, αλλά και της μεγάλης έλλειψης προσωπικού.

Και αν ξετυλίξει κανείς το κουβάρι σε μεγαλύτερο βάθος, θα βρει μπροστά του την πολιτική της «απελευθέρωσης» και ιδιωτικοποίησης του σιδηρόδρομου, που έχει για κριτήριο το μεγαλύτερο κέρδος των επενδυτών - ομίλων, άρα και τις περικοπές σε δαπάνες που δεν αποδίδουν άμεσο όφελος στην τσέπη των μετόχων, όπως αυτές για υποδομές, προσλήψεις, σύγχρονο τροχαίο υλικό κ.λπ.

Το πόρισμα βέβαια κάνει προσπάθεια να περιορίσει την κακοδαιμονία του σιδηρόδρομου στην καπιταλιστική κρίση του 2010, από τις συνέπειες της οποίας «το σιδηροδρομικό σύστημα δεν είχε ανακάμψει μέχρι τις αρχές του 2023».

Ομως η αλήθεια δεν μπορεί να κρυφτεί... Η κρίση επιτάχυνε μια προδιαγεγραμμένη πορεία που χάραξε η πολιτική της «απελευθέρωσης» των σιδηροδρόμων, με βάση κατευθύνσεις και Οδηγίες της ΕΕ από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Ετσι λοιπόν η ΕΕ και οι κυβερνήσεις των κομμάτων της, η πολιτική προς όφελος του καπιταλιστικού κέρδους, δεν μπορούν να «βγουν λάδι».

Ακόμα κι εκεί που γίνεται προσπάθεια να προσωποποιηθούν οι ευθύνες, όπως στον σταθμάρχη της μοιραίας νύχτας, το πόρισμα δεν μπορεί να κρύψει το προφανές: Οτι η υποστελέχωση και έλλειψη επαρκούς εκπαίδευσης του προσωπικού, σε συνδυασμό με τη μη εφαρμογή τεχνολογίας που περιορίζει την εμπλοκή του ανθρώπινου λάθους στην ασφάλεια, ευθύνονται για τις παραλείψεις και τα λάθη εκείνης της βραδιάς.

Παρατηρεί το πόρισμα ότι «ο χρησιμοποιούμενος εξοπλισμός, οι απαιτούμενες εργασίες, το διαθέσιμο περιβάλλον εργασίας και οι γενικές οργανωτικές ρυθμίσεις εξαντλούν τα όρια του επιχειρησιακού προσωπικού πέρα από αυτό που είναι ανθρωπίνως αποδεκτό με βιώσιμο τρόπο. Επικρατούσε μια ισχυρή πεποίθηση ότι όλοι οι λειτουργικοί κίνδυνοι μπορούν να ελεγχθούν με την αυστηρή εφαρμογή κανόνων, υπό όλες τις συνθήκες»...

Υπάρχει ένα ακόμα στοιχείο στο πόρισμα που μόνο ο «Ριζοσπάστης» και το «902.gr» ανέδειξαν στο παρελθόν: «Παρόλο που δεν υπήρχε ρητή νομική υποχρέωση για τον εξοπλισμό του τροχαίου υλικού με καλύτερα αντιπυρικά υλικά, μένει να αξιολογηθεί εάν αυτό θα μπορούσε να διαδραματίσει ρόλο στην πιθανότητα επιβίωσης των λίγων θυμάτων που είχαν επιζήσει από την αρχική σύγκρουση και έχασαν τη ζωή τους από τη φωτιά».

Τι λέει εδώ; Οτι ενδεχομένως και μετά την έκρηξη θα μπορούσαν να είχαν σωθεί ζωές, αν η πυρασφάλεια των βαγονιών ήταν πιο αναβαθμισμένη. Οπως κατήγγειλε όμως τότε το ΚΚΕ, οι προδιαγραφές από κράτος και ΕΕ είναι αναχρονιστικές και εντελώς ανεπαρκείς, ενώ με την άδειά τους τα τρένα κυκλοφορούν χωρίς ουσιαστική πυρασφάλεια.

Οσες αναγνώσεις λοιπόν κι αν κάνουν στο πόρισμα, αυτό που επιβεβαιώνεται είναι ένα: Η ανάγκη να παλέψει ο λαός όχι μόνο για να βγουν στο φως οι πραγματικές αιτίες και οι ένοχοι, αλλά και για να τις κόψει από τη ρίζα, βάζοντας στο στόχαστρο το καπιταλιστικό κέρδος, τις κυβερνήσεις και τα κόμματα του συστήματος που το υπηρετούν.