Οσο κι αν επιμένει η κυβέρνηση να διαφημίζει τα ψίχουλα του προγράμματος «Μαριέττα Γιαννάκου» για τη σχολική στέγη, κάθε μήνα, ακόμα και κάθε βδομάδα, νέα στοιχεία και καταγγελίες έρχονται στο φως της δημοσιότητας αναδεικνύοντας τα σοβαρά προβλήματα ασφάλειας και καταλληλότητας των υποδομών στα σχολεία. Εικόνες παραμέλησης και εγκατάλειψης αποκαλύπτονται διαρκώς σε δεκάδες σχολικά συγκροτήματα της Αττικής, ελλείψεις και επικίνδυνα κενά στο ζήτημα της ασφάλειας μαθητών και εκπαιδευτικών, εικόνες που «πάνε πακέτο» με την πολιτική της υποχρηματοδότησης και της μετάθεσης των ευθυνών μεταξύ υπουργείων και δήμων.

Χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της κατάστασης είναι τα κτίρια των Ειδικών Σχολείων του δήμου της Αθήνας για τα οποία το ΚΚΕ κατέθεσε Ερώτηση στη Βουλή τη βδομάδα που μας πέρασε, παραθέτοντας συγκεκριμένα στοιχεία.

Στον δήμο της Αθήνας (που έχει χαρακτηριστεί ως ο δήμος με τα λιγότερα αναλογικά και τα πιο επικίνδυνα Ειδικά Σχολεία) λειτουργούν δύο Ειδικά Νηπιαγωγεία, έξι Ειδικά Δημοτικά, ένα ΕΝΕΕΓΥΛ και ένα μικρό ΕΕΕΕΚ κωφών, ενώ το ΕΕΕΕΚ Αθηνών, που έχει ιδρυθεί από χρόνια και έχει παραχωρηθεί οικόπεδο στη Λάμψα στους Αμπελόκηπους για την ανέγερσή του, παραμένει στα χαρτιά και υπάρχει κίνδυνος να χαθεί το οικόπεδο γιατί δεν έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες μελέτης και ανέγερσής του. Τα παιδιά των νηπιαγωγείων και των Ειδικών Δημοτικών φοιτούν σε ακατάλληλα και επικίνδυνα κτίρια, το ένα από τα Ειδικά Νηπιαγωγεία Αθηνών έχει τμήμα σε κοντέινερ και λειτουργεί σε τρία παραρτήματα, ενώ υπάρχουν και δύο Ειδικά Δημοτικά (6ο και 10ο) που λειτουργούν σε κτίρια από τα τέλη του 19ου αιώνα.

Ολα λειτουργούν σε κτίρια που έχουν χτιστεί τουλάχιστον πριν τον τελευταίο αντισεισμικό κανονισμό και κάποια δεν πληρούν καν στοιχειώδεις αντισεισμικούς κανονισμούς, ενώ οι προδιαγραφές ασφαλείας είτε δεν έχουν προβλεφθεί καθώς τα κτίρια δεν προορίζονταν για τη στέγαση μαθητών με αναπηρία, είτε με τον υπερπληθυσμό τους έχουν καταπατηθεί οι όποιες προδιαγραφές ασφαλείας.

Θυμίζουμε ότι πρόσφατα κρίθηκε «ακατάλληλο» το ΕΕΕΕΚ Κωφών, που στεγαζόταν σε κτίριο που ανήκει στο Εθνικό Ιδρυμα Κωφών και ο πρωτοβάθμιος οπτικός αντισεισμικός έλεγχος αποκάλυψε ότι το κτίριο είχε 100% «τρωτότητα» και 25% πρόβλημα στατικότητας, με αποτέλεσμα να κλείσει το ΕΕΕΕΚ Κωφών και να μεταφερθεί προσωρινά, για να λειτουργήσει, στις εγκαταστάσεις του 6ου ΕΠΑΛ Αθηνών. Σε χώρο δηλαδή που δεν πληροί τις προδιαγραφές ασφαλείας για τους μαθητές, είναι ακατάλληλος και περιορισμένος.

Επιπλέον, μεγάλη επιβάρυνση στις οικογένειες ΑμεΑ στα όρια του δήμου φέρνει η ανυπαρξία του ΕΕΕΕΚ Αθηνών, που αναγκάζει τα παιδιά να γράφονται στα ελάχιστα ΕΕΕΕΚ που λειτουργούν στους γύρω δήμους, τα οποία είναι όλα υπεράριθμα, πράγμα που από μόνο του τα καθιστά επικίνδυνα. Παρόμοια κατάσταση επικρατεί και στα Ειδικά Νηπιαγωγεία, που δεν επαρκούν, με αποτέλεσμα έξι παιδιά που αξιολογήθηκαν από το 2ο ΚΕΔΑΣΥ Αθηνών για να φοιτήσουν σε ειδικό νηπιαγωγείο, δυστυχώς δεν μπορούσαν να εγγραφούν λόγω πληρότητας των υφιστάμενων, ενώ δόθηκε σε δεκατρία νήπια αξιολόγηση για ειδικό βοηθό σε νηπιαγωγείο, ελλείψει Ειδικού Νηπιαγωγείου. Με άλλα λόγια, μικρά παιδιά καταδικάζονται εκτός σχολικού πλαισίου και εκπαίδευσης, ακόμα και στην υποχρεωτική εκπαίδευση.

Είναι πρόκληση να υπάρχει μια τέτοια προβληματική εγκληματική εγκατάλειψη και αδιαφορία σε σχέση με τις ανάγκες εκπαίδευσης των παιδιών με αναπηρία στον μεγαλύτερο δήμο της χώρας, να μην εξασφαλίζεται το στοιχειώδες, δηλαδή ασφαλή και επαρκή κτίρια για ειδικά σχολεία, την ίδια στιγμή που παραχωρείται τεράστιος χώρος και επιδοτείται με πάνω από 250 εκατομμύρια ευρώ ιδιωτική εταιρεία ποδοσφαίρου ή βρίσκονται χώροι και φτιάχνονται δεκάδες ξενοδοχεία στον δήμο της Αθήνας για την «Αθήνα πρότυπο τουριστικό κέντρο» κ.λπ.

Με βάση τα παραπάνω, το ΚΚΕ ζητά μέτρα για να αντιμετωπιστεί αυτή η απαράδεκτη και επικίνδυνη κατάσταση στα ειδικά σχολεία του δήμου της Αθήνας και πιο συγκεκριμένα: Να προχωρήσουν άμεσα όλες οι απαραίτητες διαδικασίες με τις ανάλογες πιστώσεις για τη μελέτη και την ανέγερση του ΕΕΕΕΚ Αθηνών, να βρεθούν κτίρια που με τις ανάλογες παρεμβάσεις και με όρους ασφάλειας να μεταφερθούν προσωρινά και να λειτουργήσουν το ΕΕΕΕΚ Κωφών, το ΕΕΕΕΚ Αθηνών αλλά και τα άλλα σχολεία που είναι σε ακατάλληλα και επικίνδυνα κτίρια (Ειδικά Νηπιαγωγεία του δήμου Αθηνών, 1ο ΕΛΕΠΑΠ, 6ο και 10ο Ειδικά Δημοτικά Σχολεία Αθηνών), μέχρι να απαλλοτριωθούν οικόπεδα και να ανεγερθούν νέα σύγχρονα ειδικά σχολεία στον δήμο της Αθήνας με βάση τις ανάγκες και τα πρότυπα ασφαλείας και λειτουργίας ειδικών σχολείων.

Μια ακόμα χαρακτηριστική περίπτωση προβληματικών σχολικών υποδομών αφορά τον δήμο Αχαρνών, όπου ο οικείος Σύλλογος Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Ο Σωκράτης» καταγγέλλει ότι τα σχολεία εκπέμπουν SOS! Συγκεκριμένα σημειώνει: «Δεν είναι η πρώτη φορά που ερχόμαστε αντιμέτωποι με προβλήματα ασφάλειας στις σχολικές μονάδες. Θυμίζουμε την πτώση σοβάδων στα 26ο/29ο Δημοτικά, στο κλιμακοστάσιο του 20ού Δημοτικού, τα πλημμυρισμένα σχολεία του 23ου Δημοτικού (έχει να βαφτεί και να συντηρηθεί πάνω από δέκα χρόνια) και αρκετών Νηπιαγωγείων. Τα προβλήματα στατικότητας στα 6ο/12ο Δημοτικά Σχολεία με αποτέλεσμα να στεγάζονται σε λυόμενα εκτός γεωγραφικών ορίων, χιλιόμετρα μακριά.

Τελευταίο ακραίο συμβάν, στις 13/2/2025, στο 17ο Δημοτικό Σχολείο Αχαρνών. Διαπιστώθηκε βλάβη με διαρροή στον λέβητα πετρελαίου, με αποτέλεσμα να μη γίνουν μαθήματα για τουλάχιστον δυο ημέρες.

Σε όλα τα παραπάνω έρχονται να προστεθούν οι καταγγελίες των Συλλόγων Γονέων και των Συλλόγων Διδασκόντων των 17ου, 18ου Δημοτικών Σχολείων και του 12ου Νηπιαγωγείο Αχαρνών που "κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου", λόγω της εγκατάλειψης των σχολικών κτιρίων και των κινδύνων που ελλοχεύουν για μαθητές, εκπαιδευτικούς».

Πιο συγκεκριμένα στο 12ο Νηπιαγωγείο έχουν «ξεραθεί» και κυρτώσει όλα τα πλακίδια της παιδικής χαράς, καθιστώντας προβληματικό ακόμα και το περπάτημα για τα νήπια, ενώ στο 18ο Δημοτικό οι γονείς διαμαρτύρονται για τη διαλυμένη περίφραξη του γηπέδου όπου συρματόπλεγμα που προεξείχε τραυμάτισε πρόσφατα παιδί κάτω από το μάτι (!), για την ανεπαρκή θέρμανση, ενώ καταγγέλλουν ότι το βάψιμο του σχολείου, η συντήρηση των κάγκελων, η επισκευή των βρυσών και των τουαλετών γίνονται αποκλειστικά από τους γονείς (!) «γιατί ο δήμος και η Πρωτοβάθμια Σχολική Επιτροπή δεν κάνουν απολύτως τίποτα». Επιπλέον, το σχολείο στεγάζεται σε προκάτ αίθουσες, χωρίς στοιχειώδεις υποδομές, αίθουσα εκδηλώσεων δεν υπάρχει... Τι άλλο να πει κανείς για σχολεία και υποδομές του 2025;

Με μια ακόμα Ερώτηση του ΚΚΕ στη Βουλή την περασμένη Παρασκευή, έρχονται στο φως αποκαλυπτικά στοιχεία για τους αντισεισμικούς ελέγχους στα σχολεία, μετά τον σεισμό του 2019. Οπως αναφέρεται στην Ερώτηση, πολλά από τα σχολικά κτίρια που χαρακτηρίστηκαν «ΜΗ ΚΑΤΟΙΚΗΣΙΜΑ» το 2019, είχαν ήδη χαρακτηριστεί ως ακατάλληλα («ΚΙΤΡΙΝΑ») από τον σεισμό του 1999, χωρίς να έχουν ποτέ επισκευαστεί. Πρόκειται για εγκληματική αμέλεια, που εκθέτει καθημερινά σε κίνδυνο χιλιάδες μαθητές.

Συγκεκριμένα, όπως κατήγγειλε το Σωματείο Εργαζομένων στην ΚτΥπ, οι 60 περίπου μηχανικοί της, μετά τον σεισμό του 2019, έλεγξαν 909 από τις 3.080 σχολεία της Αττικής και διαπίστωσαν αδικαιολόγητα πολλές ζημιές σε 164 σχολικές μονάδες, εκ των οποίων οι 6 κρίθηκαν ακατάλληλες πλέον για χρήση και άλλες 23 με μεγάλες ζημιές, που μπορούν να επισκευαστούν αφού εκκενωθούν τα κτίρια.

Με δεδομένα τα παραπάνω ευρήματα, παραμένει άκρως προβληματικό ότι οι πρωτοβάθμιοι οπτικοί έλεγχοι που έχουν ανατεθεί στο ΤΕΕ και τα δελτία τα συγκεντρώνει ο ΟΑΣΠ ξεκίνησαν με μεγάλη καθυστέρηση, είναι απλώς οπτικοί, δηλαδή οι στοιχειωδέστεροι, έως και ανεπαρκείς, και πάλι στο πρόγραμμα δεν προβλέπεται χρηματοδότηση προς τους δήμους, ώστε εκεί που ανευρίσκονται σημαντικά ευρήματα να γίνονται οι αναγκαίες κτιριακές παρεμβάσεις. Επιπλέον, τα σχολεία ελέγχονται χωρίς προτεραιοποίηση με βάση την παλαιότητα, την καταπόνηση από προηγούμενους σεισμούς, αλλά με κλήρωση (!) δηλαδή χωρίς κανένα επιστημονικό κριτήριο.

Το ΚΚΕ με την Ερώτησή του προς τους υπουργούς Εσωτερικών και Υποδομών ζητά στοιχεία για τις παρεμβάσεις που έγιναν σε σχολεία που κρίθηκαν προβληματικά από προηγούμενους σεισμούς και ρωτά επίσης σε πόσα σχολεία έχει γίνει πρωτοβάθμιος έλεγχος από το ΤΕΕ, πότε θα ολοκληρωθεί στο σύνολο των σχολείων και τι στοιχεία προκύπτουν από τους μέχρι στιγμής πρωτοβάθμιους ελέγχους.

Σε κάθε περίπτωση, δεν μπορούμε να δεχόμαστε μετά το πρώτο τέταρτο του 21ου αιώνα οι σχολικές υποδομές να ανταποκρίνονται σε πολλές δεκαετίες παλιότερα. Δεν μπορεί η ασφάλεια των παιδιών να αντιμετωπίζεται με πρόχειρες λύσεις, ευχολόγια και αναμονή... της επόμενης καταστροφής. Η ζωή και η μόρφωση των παιδιών μας δεν μπορούν να μπαίνουν στη ζυγαριά του κόστους - οφέλους. Οι μαθητές δικαιούνται σύγχρονα, ασφαλή, λειτουργικά σχολεία. Και αυτό δεν είναι πολυτέλεια, είναι δικαίωμά μας σήμερα και υποχρέωση του κράτους.