Συνάντηση αντιπροσωπειών ΗΠΑ - Ρωσίας στο Ριάντ, για ζητήματα... «κοινού συμφέροντος», στα οποία οξύνονται οι ανταγωνισμοί
2025 The Associated Press. All |
Από τη συνάντηση των αντιπροσωπειών ΗΠΑ - Ρωσίας στη Σαουδική Αραβία |
Στο Ριάντ της Σαουδικής Αραβίας έγινε την Τρίτη «το πρώτο βήμα ενός μακρινού και δύσκολου ταξιδιού», καθώς «για να φθάσει οποιαδήποτε σύρραξη στο τέλος της, πρέπει να υπάρχουν παραχωρήσεις από όλες τις πλευρές», δήλωσε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μ. Ρούμπιο, ο οποίος είχε συνομιλίες για περισσότερες από 4 ώρες με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ.
Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, οι διαπραγματεύσεις στο Ριάντ ήταν ένα «σημαντικό βήμα» προς τη διευθέτηση του πολέμου, ωστόσο οι σχέσεις ΗΠΑ - Ρωσίας θα πρέπει πρώτα να «αναζωογονηθούν πριν μπορέσουν να αποκατασταθούν».
Οι δύο αντιπροσωπείες ανακοίνωσαν τη συγκρότηση 3 μεικτών επιτροπών εργασίας: Για το Ουκρανικό, για την αποκατάσταση της λειτουργίας των διπλωματικών αποστολών, καθώς και για τον προσδιορισμό των «ευκαιριών που αναδύονται» για την κοινή αντιμετώπιση «γεωπολιτικών και οικονομικών ζητημάτων κοινού συμφέροντος».
«Το κλειδί που θα ανοίξει την πόρτα γι' αυτές τις ευκαιρίες, ωστόσο, είναι ο τερματισμός της σύρραξης» στην Ουκρανία, προειδοποίησε ο Ρούμπιο.
Ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, εξήρε το αποτέλεσμα των συνομιλιών Ρωσίας - ΗΠΑ, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι η Ουκρανία δεν θα αποκλειστεί από τις διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο.
«Χωρίς να ενισχυθεί το επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ είναι αδύνατο να επιλυθούν πολλά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένης της ουκρανικής κρίσης», ανέφερε, και ο στόχος της συνάντησης στο Ριάντ «ήταν ακριβώς η αύξηση της εμπιστοσύνης».
Ο Πούτιν είπε ότι η Ρωσία ποτέ δεν απέρριψε συνομιλίες με τους Ευρωπαίους ή με το Κίεβο και ήταν αυτοί που αρνήθηκαν να συνομιλήσουν με τη Μόσχα. «Είμαστε έτοιμοι, το έχω πει ήδη εκατό φορές - αν θέλουν, παρακαλώ, να αφήσουν αυτές τις διαπραγματεύσεις να γίνουν. Και θα είμαστε έτοιμοι να επιστρέψουμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», δήλωσε.
Η Ρωσία ξεκαθάρισε από το Ριάντ ότι εκτός από την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, δεν πρόκειται να αποδεχτεί ποτέ ούτε την ανάπτυξη στρατευμάτων την «επόμενη μέρα» από χώρες του ΝΑΤΟ σε ουκρανικό έδαφος. Κάτι τέτοιο, ξεκαθάρισε ο Λαβρόφ, θα αποτελούσε περαιτέρω επέκταση του ΝΑΤΟ διά της πλαγίας οδού, οξύνοντας το πρόβλημα που γέννησε την πολεμική αναμέτρηση.
Ο Βλ. Πούτιν «τόνισε πολλές φορές ότι η επέκταση του ΝΑΤΟ και η απορρόφηση της Ουκρανίας από το ΝΑΤΟ είναι άμεση απειλή για τη Ρωσία και την κυριαρχία μας. Και εξηγήσαμε σήμερα (σ.σ. την Τρίτη) ότι οποιαδήποτε εμφάνιση Ενόπλων Δυνάμεων από χώρες του ΝΑΤΟ υπό κάποια σημαία, υπό ευρωπαϊκή σημαία ή άλλη σημαία (...) δεν αλλάζει τίποτα. Είναι φυσικά εντελώς απαράδεκτο», υπογράμμισε ο Ρώσος ΥΠΕΞ.
Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντ. Τραμπ, δήλωσε υπέρ της αποστολής ευρωπαϊκών «ειρηνευτικών» δυνάμεων στην Ουκρανία, εάν επιτύχει μια συμφωνία «τερματισμού» του πολέμου. «Αν θέλουν να το κάνουν αυτό, αυτό είναι υπέροχο, είμαι υπέρ», είπε. «Ξέρω ότι η Γαλλία ήταν πρόθυμη να το κάνει αυτό και σκέφτηκα ότι ήταν μια όμορφη χειρονομία», πρόσθεσε ο Τραμπ, λέγοντας ότι η Βρετανία είχε κάνει παρόμοια προσφορά.
Νωρίτερα, η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μ. Ζαχάροβα, ξεκαθάρισε ότι δεν αρκεί απλώς η Ουκρανία να μη γίνει δεκτή στο ΝΑΤΟ. Το ΝΑΤΟ, είπε, πρέπει να αποκηρύξει μια υπόσχεση που έδωσε στη Σύνοδο Κορυφής στο Βουκουρέστι, το 2008, για ένταξη της Ουκρανίας. «Διαφορετικά, αυτό το πρόβλημα θα συνεχίσει να δηλητηριάζει την ατμόσφαιρα στην ευρωπαϊκή ήπειρο», υπογράμμισε.
Για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου επισήμανε ότι είναι «κυρίαρχο δικαίωμά της», συμπληρώνοντας ότι η Ρωσία δεν σκοπεύει να υπαγορεύσει στο Κίεβο πώς θα έπρεπε να προσεγγίσει το ζήτημα.
Η Μόσχα επιδιώκει παράλληλα σταδιακή άρση των «δυτικών» κυρώσεων ως μέρος μιας διευθέτησης και καθόλου τυχαία στις συνομιλίες στο Ριάντ συμμετείχε και ο επικεφαλής του ρωσικού Ταμείου Αμεσων Επενδύσεων, Κ. Ντμίτριεφ.
Η Ρωσία έχει προσφέρει στις ΗΠΑ μια συμφωνία για τους ρωσικούς φυσικούς πόρους στην Αρκτική και αλλού, είπε σε δηλώσεις του στους «Moscow Times».
Η Μόσχα θεωρεί ότι οι αμερικανικές πετρελαϊκές εταιρείες μπορούν να επιστρέψουν στη Ρωσία και οι αμερικανικές εταιρείες ενδιαφέρονται για κοινά επενδυτικά έργα στην Αρκτική, είπε. «Πιστεύουμε ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψουν. Γιατί να αρνηθούν την πιθανότητα πρόσβασης σε ρωσικούς φυσικούς πόρους;», ανέφερε.
Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντ. Τραμπ, όξυνε τη ρητορική του απέναντι στον Ουκρανό ομόλογό του, Β. Ζελένσκι, την Τρίτη, κατηγορώντας τον για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και θέτοντας ζήτημα «νομιμοποίησής» του αφού έχει λήξει η θητεία του: «Ενας δικτάτορας χωρίς εκλογές, ο Ζελένσκι καλύτερα να προχωρήσει γρήγορα, αλλιώς δεν πρόκειται να απομείνει χώρα».
Ο Τραμπ αύξησε τις πιέσεις στον Ζελένσκι για τη διεξαγωγή εκλογών, αναπαράγοντας ένα αίτημα της Μόσχας. Να σημειωθεί ότι ο Ουκρανός Πρόεδρος ανέβαλε το ταξίδι του στη Σαουδική Αραβία την Τρίτη, όπου αναμενόταν να ενημερωθεί για τις ρωσο-αμερικανικές συνομιλίες, λέγοντας ότι οι προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου πρέπει να είναι «δίκαιες» και να περιλαμβάνουν ευρωπαϊκές χώρες.
«Είμαι πολύ απογοητευμένος, ακούω ότι είναι αναστατωμένοι που δεν έχουν θέση» στις συνομιλίες, δήλωσε ο Τραμπ. «Λοιπόν, είστε εκεί εδώ και τρία χρόνια... Δεν έπρεπε ποτέ να το είχατε ξεκινήσει. Θα μπορούσατε να είχατε κάνει μια συμφωνία», είπε.
«Θέλουν μια θέση στο τραπέζι, αλλά θα μπορούσατε να πείτε... δεν θα είχε λόγο ο λαός της Ουκρανίας; Εχει περάσει πολύς καιρός από τότε που είχαμε εκλογές», πρόσθεσε, και «αυτό δεν είναι κάτι ρωσικό, αυτό είναι κάτι που προέρχεται από εμένα, από άλλες χώρες».
«Νομίζω ότι έχω τη δύναμη να τερματίσω αυτόν τον πόλεμο και νομίζω ότι πηγαίνει πολύ καλά», συνέχισε ο Τραμπ, σημειώνοντας επίσης ότι θα μπορούσε να συναντηθεί με τον Πούτιν πριν από το τέλος του μήνα.
Ο Β. Ζελένσκι, όταν ακύρωσε το ταξίδι στο Ριάντ, επισκέφτηκε την Τουρκία όπου συναντήθηκε με τον Πρόεδρο, Ρ. Τ. Ερντογάν, ο οποίος υποστήριξε ότι η χώρα του θα είναι «ιδανικός οικοδεσπότης» για πιθανές συνομιλίες μεταξύ Ρωσίας, Ουκρανίας και ΗΠΑ. Ο Ουκρανός Πρόεδρος υποστήριξε ότι στις «δίκαιες» διαπραγματεύσεις θα πρέπει να συμμετάσχουν η ΕΕ, η Τουρκία και η Βρετανία.
Βασικό ζήτημα για τη Ρωσία σε αυτό το στάδιο της διεθνούς ανάπτυξης είναι η κίνηση προς έναν «πολυπολικό κόσμο», υποστήριξε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, μιλώντας χτες στο Κοινοβούλιο της χώρας του.
Το σχέδιο της Ρωσίας, υπογράμμισε ο Λαβρόφ, είναι να «αντικαταστήσει το χρεοκοπημένο ευρωατλαντικό μοντέλο» με μια νέα πρωτοβουλία «ανοιχτή σε όλες τις συμμαχίες στην ήπειρο, συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού τμήματος της ευρύτερης Ευρασίας».
Η «συλλογική Δύση» «δεν μπορεί να ενωθεί και αδυνατεί να απαρνηθεί τις ιδιοτελείς συνήθειες με τις οποίες διοικούνταν τους τελευταίους 5 αιώνες, όταν κυβερνούσε τον κόσμο», είπε ο Λαβρόφ, τονίζοντας ότι η Ρωσία και οι BRICS «σταματούν τη Δύση από το να επιβάλει την ουκρανική ατζέντα» παγκοσμίως.
Ο Λαβρόφ μίλησε ακόμη για τις συμμαχίες της Ρωσίας με τη Λευκορωσία, τη Βόρεια Κορέα, την Κίνα, το Ιράν και χώρες της Αφρικής.
Την ώρα που στο Ριάντ ξεκινούσαν οι διαπραγματεύσεις ΗΠΑ - Ρωσίας, στις Βρυξέλλες η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, υποδέχονταν τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ για την Ουκρανία, Κιθ Κέλογκ, ο οποίος στη συνέχεια κατευθύνθηκε στο Κίεβο.
Είχε προηγηθεί η άτυπη Σύνοδος Κορυφής βασικών ευρωπαϊκών κρατών του ΝΑΤΟ στο Παρίσι.
Ο Κέλογκ ζήτησε εκ νέου διευκρινίσεις για τις ευρωπαϊκές «εγγυήσεις ασφαλείας» προς το Κίεβο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόεδρος της Κομισιόν, αφού επισήμανε τη συμβολή της ΕΕ στην «εξασφάλιση της οικονομικής επιβίωσης της Ουκρανίας», που αγγίζει τα 135 δισ. ευρώ, με επιπλέον 52 δισ. στρατιωτικής στήριξης, τόνισε ότι η ιμπεριαλιστική Ενωση «έχει αναλάβει πλήρως το κόστος της στρατιωτικής ενίσχυσης» της χώρας.
Χαρακτηρίζοντας τη στιγμή «κρίσιμη», εξέφρασε την ετοιμότητα της Ευρώπης «να συνεργαστεί με τις ΗΠΑ, προκειμένου να δοθεί τέλος στην αιματοχυσία και να συμβάλει προς μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη» στην Ουκρανία.
Η συνάντηση, στο Παρίσι, των ηγετών Γερμανίας, Πολωνίας, Ιταλίας, Ισπανίας, Δανίας, Ολλανδίας και Βρετανίας, καθώς και των επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και του ΝΑΤΟ ανέδειξε αντιθέσεις σχετικά με μια πιθανή αποστολή «ειρηνευτικής» στρατιωτικής δύναμης στην Ουκρανία μετά από μια ενδεχόμενη εκεχειρία και τρόπους συμβολής στη δραστική αύξηση των στρατιωτικών δαπανών.
Ο Γερμανός καγκελάριος χαρακτήρισε τη συζήτηση μιας τέτοιας κίνησης «ενοχλητική» και «ακατανόητη, καθώς διεξάγεται τη λάθος στιγμή». Ο Ολαφ Σολτς απάντησε έτσι στην προθυμία που εξέφρασε ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, να αναπτυχθούν δυνάμεις της χώρας του στην Ουκρανία, τονίζοντας παράλληλα ότι «πρέπει να υπάρχει ένα αμερικανικό δίχτυ ασφάλειας επειδή οι αμερικανικές εγγυήσεις ασφάλειας είναι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος να αποτραπεί η Ρωσία από το να επιτεθεί ξανά στην Ουκρανία».
Αντίστοιχη στάση με τη Γερμανία τήρησαν Ισπανία και Πολωνία. Η Ιταλία θεωρεί ότι παραμένουν κεντρικής σημασίας οι «εγγυήσεις ασφαλείας» για την Ουκρανία, αλλά η ανάπτυξη Ευρωπαίων στρατιωτών είναι «η πολυπλοκότερη και, πιθανώς, η λιγότερο αποτελεσματική επιλογή», σύμφωνα με συνεργάτες της Τζ. Μελόνι. Η ίδια, μεταδίδουν τα ιταλικά ΜΜΕ, «πιστεύει ότι θα έπρεπε να διερευνηθούν και άλλες δυνατότητες, οι οποίες να προβλέπουν και τη συμμετοχή των ΗΠΑ, διότι η ευρωπαϊκή και η αμερικανική ασφάλεια βασίζονται στο ευρωατλαντικό πλαίσιο».
Το ζήτημα ανάπτυξης «ειρηνευτικής» αποστολής προέκυψε καθώς ο Μακρόν είχε προτείνει μια «δύναμη επιβεβαίωσης» στα μετόπισθεν μιας μελλοντικής «γραμμής εκεχειρίας» στην Ουκρανία, σύμφωνα με διαρροή από το Ελιζέ. Ουσιαστικά, ζητούσε από τους Ευρωπαίους να απαντήσουν στο ερωτηματολόγιο που φέρεται να έχουν στείλει οι ΗΠΑ σε ευρωπαϊκές πρωτεύουσες σχετικά με το πώς θα συμβάλουν στις «εγγυήσεις ασφαλείας».
Από την πλευρά του, ο γγ του ΝΑΤΟ, Μ. Ρούτε, τόνισε ότι «η Ευρώπη είναι έτοιμη να αναλάβει την πρωτοβουλία να παράσχει στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας».
«Η Ρωσία απειλεί όλη την Ευρώπη πλέον», είπε η πρωθυπουργός της Δανίας, Μ. Φρεντέρικσεν, και προειδοποίησε ότι μία γρήγορη εκεχειρία θα μπορούσε να δώσει στη Ρωσία την ευκαιρία να κινητοποιηθεί ξανά και να επιτεθεί στην Ουκρανία ή σε κάποια άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Χτες, μετά από πρωτοβουλία του Γάλλου Προέδρου πραγματοποιήθηκε δεύτερη ευρωπαϊκή συνάντηση κορυφής για το Ουκρανικό, με τη συμμετοχή 20 χωρών.
Ο Εμ. Μακρόν σε δήλωσή του μετά την ολοκλήρωσή της ισχυρίστηκε ότι «έχουμε τον ίδιο στόχο με τον Πρόεδρο Τραμπ, δηλαδή να θέσουμε τέλος στον επιθετικό, εδώ και τρία χρόνια, πόλεμο της Ρωσίας», επανέλαβε ότι στις διαπραγματεύσεις «η Ουκρανία θα πρέπει να είναι παρούσα και τα δικαιώματά της σεβαστά». Επισήμανε ότι η «ειρήνη» θα πρέπει να συνοδεύεται από ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις και να λαμβάνει υπόψη τις ευρωπαϊκές «ανησυχίες», ενώ οι Ευρωπαίοι «είμαστε πεπεισμένοι για την ανάγκη αύξησης των αμυντικών δαπανών και ικανοτήτων μας».
Ενα χτύπημα με drone έπληξε ένα αντλιοστάσιο στον πετρελαιαγωγό CPC στη Ρωσία, μειώνοντας τις ροές από το Καζακστάν προς τις παγκόσμιες αγορές που αντλούν «δυτικές» εταιρείες, μεταξύ άλλων οι αμερικανικές «Chevron» και «ExxonMobil».
Το χτύπημα που φέρεται να πραγματοποιήθηκε από την Ουκρανία ήρθε μία μέρα πριν τη συνάντηση των ΥΠΕΞ των ΗΠΑ και της Ρωσίας στο Ριάντ.
Ο φορέας εκμετάλλευσης, η Κοινοπραξία Αγωγών Κασπίας (CPC), δήλωσε ότι drone έπληξαν τον σταθμό Κροποτκίνσκαγια στη νότια περιοχή Κράσνονταρ, όπου οι εργασίες διακόπηκαν για να διερευνηθούν οι ζημιές. Η κοινοπραξία CPC δεν υπόκειται σε κυρώσεις των ΗΠΑ και ένα σημαντικό μέρος των μετοχών της εταιρείας ανήκει σε Αμερικανούς.
Στην επίθεση αναφέρθηκε ο Ρώσος Πρόεδρος Βλ. Πούτιν, κάνοντας λόγο για «συντονισμένη επίθεση με την Ευρώπη», αν και εξέφρασε την ελπίδα ότι δεν συνέβη κάτι τέτοιο.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Reuters, ο Πούτιν δήλωσε ότι «πιστεύω πως η Ουκρανία δεν θα μπορούσε να οργανώσει μόνη της μια τέτοια επίθεση και πιθανόν να της παρασχέθηκαν δυτικές πληροφορίες».
Ωστόσο, αξιωματούχος της ουκρανικής υπηρεσίας ασφαλείας SBU δήλωσε ότι το Κίεβο είχε πλήξει το αντλιοστάσιο και το κοντινό διυλιστήριο πετρελαίου Ιλσκι χρησιμοποιώντας μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Το Καζακστάν ανέφερε ότι «θα συζητήσει με την Ουκρανία, διά της διπλωματικής οδού, αυτό το θέμα που είναι πολύ σημαντικό για την οικονομία» της χώρας.
Στο μεταξύ, σε άλλο περιστατικό, drone άγνωστης προέλευσης βρέθηκε στο βορειοδυτικό Καζακστάν, σε μια περιοχή περίπου 150 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Ρωσία, κοντά στο χωριό Ουιάλι, όπου η Μόσχα διατηρεί μια μεγάλη στρατιωτική βάση.