46ο ΜΕΡΟΣ

Παρασκευή, 9 του Νοέμβρη (27 του Οχτώβρη)...

"Νοβοτσερκάσκ, 8 του Νοέμβρη (26 Οχτώβρη).

Η στρατιωτική κυβέρνηση έχοντας υπόψη την ενέργεια των μπολσεβίκων, που αποπειράθηκαν ν' ανατρέψουν την προσωρινή κυβέρνηση και να πάρουν την εξουσία στην Πετρούπολη και σ' άλλα μέρη, θεωρεί την ενέργεια αυτή των μπολσεβίκων εγκληματική και ολότελα απαράδεχτη, και υποστηρίζει ολόπλευρα, σε στενή συμμαχία με τις διοικήσεις και των άλλων κοζάκικων στρατευμάτων, την υπάρχουσα προσωρινή κυβέρνηση συνασπισμού. Η στρατιωτική κυβέρνηση, έχοντας υπόψη τις εξαιρετικές περιστάσεις που δημιουργήθηκαν και τη διακοπή της επικοινωνίας με την κεντρική εξουσία, και μέχρι που ν' αποκατασταθεί η εξουσία της προσωρινής κυβέρνησης και η τάξη στη Ρωσία, αναλαβαίνει από σήμερα, 25 του Οχτώβρη, όλη την εκτελεστική κρατική εξουσία στην περιοχή του Ντόνετς.

Ο πρόεδρος της στρατιωτικής κυβέρνησης

Στρατιωτικός αταμάνος Καλέντιν".

Διαταγή του πρωθυπουργού Κερένσκι, σταλμένη από την Γκάτσινα:

"Εγώ, ο πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης και Ανώτατος Διοικητής των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσικής Δημοκρατίας, ανακοινώνω ότι έφτασα σήμερα εδώ, επικεφαλής τμημάτων από το μέτωπο, που είναι αφοσιωμένα στην πατρίδα.

Διατάσσω όλα τα τμήματα της περιοχής της Πετρούπολης, που από απερισκεψία και πλάνη προσχώρησαν στη συμμορία των προδοτών της πατρίδας και της επανάστασης, να επανέλθουν αμέσως στα καθήκοντά τους.

Η διαταγή αυτή να διαβαστεί σ' όλους τους λόχους, τις διοικήσεις και τις ιλαρχίες.

Ο πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης

και Ανώτατος Στρατιωτικός Διοικητής,

Α. Κερένσκι".

Τηλεγράφημα του Κερένσκι στο διοικητή του Βορείου Μετώπου:

"Η πόλη Γκάτσινα κατέχεται από στρατεύματα που είναι αφοσιωμένα στην κυβέρνηση και πάρθηκε χωρίς αιματοχυσία.

Λόχοι των τμημάτων της Κροστάνδης, του Σεμιόνοφ και του Ισμαϊλοφ και ναύτες κατέθεσαν χωρίς αντίσταση τα όπλα και προσχώρησαν στα στρατεύματα της κυβέρνησης.

Διατάσσω όλα τα τμήματα που πήραν διαταγή να κινηθούν, να την εκτελέσουν αμέσως...".

Από τη Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή δόθηκε διαταγή στα στρατεύματα να υποχωρήσουν...

Η Γκάτσινα, που βρίσκεται τριάντα χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Πετρούπολης, είχε καταληφθεί τη νύχτα. Τμήματα των δύο παραπάνω συνταγμάτων - (όχι ναύτες), που παραπλανήθηκαν στα περίχωρα χωρίς διοικητές, κυκλώθηκαν πραγματικά από κοζάκους και κατέθεσαν τα όπλα. Μα δεν προσχώρησαν στα κυβερνητικά στρατεύματα. Ακριβώς τη στιγμή αυτή, ολόκληρες μάζες απ' αυτούς τους παραπλανημένους και ντροπιασμένους στρατιώτες βρίσκονταν κιόλας στο Σμόλνι και προσπαθούσαν να δώσουν εξηγήσεις. Δεν ήξεραν ότι οι κοζάκοι ήταν τόσο κοντά... Προσπάθησαν να 'ρθουν σε διαπραγματεύσεις με τους κοζάκους...

Ηταν ολοφάνερο ότι στο επαναστατικό στρατόπεδο επικρατούσε ακαταστασία. Οι φρουρές όλων των μικρών πόλεων, που βρίσκονταν νότια της Πετρούπολης, διασπάστηκαν μονομιάς και οριστικά σε δύο ή καλύτερα σε τρία μέρη: στην ανώτατη διοίκηση, που επειδή δεν είχε τίποτε άλλο καλύτερο να κάνει τάχθηκε με το μέρος του Κερένσκι, στην πλειοψηφία των στρατιωτών που ήταν με το Σοβιέτ, και στους υπόλοιπους που βασανίζονταν από αμφιβολίες και ταλαντεύονταν.

Η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή διόρισε βιαστικά διοικητή άμυνας της Πετρούπολης το φιλόδοξο μόνιμο λοχαγό Μουραβιόφ (1), τον ίδιο εκείνο Μουραβιόφ, που το περασμένο καλοκαίρι δημιούργησε τα "τάγματα θανάτου" και που λεγάν ότι κάποτε δήλωσε στην κυβέρνηση πως "κάνει πολλές αβρότητες με τους μπολσεβίκους, ενώ θα 'πρεπε να τους είχε κάνει σκόνη". Ηταν επαγγελματίας στρατιωτικός και υποκλινόταν με θαυμασμό μπροστά στη δύναμη και την τόλμη. Μπορεί ο θαυμασμός αυτός να ήταν εντελώς ειλικρινής.

Βγαίνοντας το πρωί στο δρόμο, είδα στον τοίχο, κι απ' τις δυο πλευρές της πόρτας μας, δύο νέες διαταγές της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής, που έγραφαν πως όλα τα μαγαζιά και τα καταστήματα πρέπει να είναι ανοιχτά όπως πάντα κι όλα τα ακατοίκητα διαμερίσματα μπαίνουν στη διάθεση της επιτροπής.

Οι μπολσεβίκοι, τριάντα έξι ολόκληρες ώρες, ήταν αποκομμένοι από τη ρωσική επαρχία κι απ' όλο τον έξω κόσμο. Οι σιδηροδρομικοί κι οι τηλεγραφητές αρνιούνταν να μεταδώσουν τα τηλεγραφήματά τους, οι υπάλληλοι του ταχυδρομείου δεν παραλάβαιναν την αλληλογραφία τους. Μόνο ο κρατικός ασύρματος του Τσάρσκογιε Σελό έστελνε κάθε μισή ώρα, στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα, δελτία ειδήσεων και ανακοινώσεις. Οι κομισάριοι της Στρατιωτικής Επαναστατικής Επιτροπής έτρεχαν με τα τρένα σ' όλη τη χώρα, σε άμιλλα με τους κομισάριους του Δημοτικού Συμβουλίου. Στο μέτωπο πέταξαν δύο αεροπλάνα με διαφωτιστικό υλικό.

Μα το κύμα της εξέγερσης αγκάλιασε τη Ρωσία με τόση ταχύτητα, που ξεπέρασε τα ανθρώπινα μέσα επικοινωνίας. Το Σοβιέτ του Χέλσινγκφορς πήρε απόφαση να υποστηρίξει τους μπολσεβίκους. Στο Κίεβο οι μπολσεβίκοι κατέλαβαν το οπλοστάσιο και το τηλεγραφείο, απ' όπου εκτόπισαν τους αντιπροσώπους του συνεδρίου των κοζάκων, που συνεδρίαζε στην ίδια πόλη. Στο Καζάν η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή συνέλαβε το επιτελείο της τοπικής φρουράς και τον κομισάριο της προσωρινής κυβέρνησης. Από το Κρασνογιάρσκ της Σιβηρίας έφτασε η είδηση ότι τα Σοβιέτ κατέλαβαν τα όργανα αυτοδιοίκησης της πόλης. Στη Μόσχα, όπου η κατάσταση περιπλέχτηκε με την απειλή γενικού λοκάουτ από την άλλη, το Σοβιέτ με συντριπτική πλειοψηφία τάχθηκε υπέρ της υποστήριξης των μπολσεβίκων της Πετρούπολης... Εδώ δρούσε κιόλας η Στρατιωτική Επαναστατική Επιτροπή.

Παντού γινόταν το ίδιο. Οι απλοί στρατιώτες κι οι βιομηχανικοί εργάτες, σχεδόν ως τον τελευταίο, υποστήριζαν τα Σοβιέτ. Οι αξιωματικοί, οι ευέλπιδες κι οι μικροαστοί, όπως κι οι εκπρόσωποι της αστικής τάξης - οι καντέ κι οι μετριοπαθείς σοσιαλιστές - ήταν υπέρ της προσωρινής κυβέρνησης. Σ' όλες τις πόλεις οργανώθηκαν κι ετοιμάστηκαν για εμφύλιο πόλεμο οι επιτροπές σωτηρίας της πατρίδας και της επανάστασης...

(1) Ο Μουραβιόφ ήταν αντισυνταγματάρχης. Σύντ.

ΑΥΡΙΟ ΤΟ 47ο ΜΕΡΟΣ