Με νέο σκηνικό στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ξεκινά την επόμενη εβδομάδα η σχολική χρονιά. Τα Επαγγελματικά Λύκεια θα αντικαταστήσουν σταδιακά (ξεκινώντας από την Α΄ τάξη) τα ΤΕΕ και τα Ενιαία Λύκεια θα μετονομαστούν σε Γενικά, ύστερα από το νόμο που ψηφίστηκε τον περασμένο Ιούλη. Το σκηνικό είναι το μόνο που αλλάζει, αφού το «έργο» είναι το ίδιο και χιλιοπαιγμένο: Δύο σχολεία μετά το Γυμνάσιο, ανισότιμα μεταξύ τους, ένα για όσους προορίζονται για την Ανώτατη Εκπαίδευση και ένα ανισότιμο τεχνικοεπαγγελματικό σκέλος για τη μεγάλη μάζα των παιδιών της εργατικής τάξης, που θα δίνει το βάρος στην παροχή δεξιοτήτων. Επιπλέον, οι μαθητές που συνεχίζουν στα ΤΕΕ ώσπου να αποφοιτήσουν απ' αυτά (τότε θα κλείσουν οριστικά), έχουν να αντιμετωπίσουν και μια σειρά προβλήματα που έχουν να κάνουν με το σχεδιασμό από πλευράς υπουργείου Παιδείας.

Πέρα από τις κυβερνητικές διακηρύξεις περί αναβάθμισης, η κατάργηση των ΤΕΕ και η παροχή τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης μέσω των ΕΠΑΛ και των ΕΠΑΣ σηματοδοτεί κυρίως την ένταση της προσπάθειας να διοχετευτούν ακόμα περισσότεροι νέοι στην πρόωρη κατάρτιση προκειμένου να επανδρώσουν τις στρατιές του φτηνού ευέλικτου εργατικού δυναμικού, φορτωμένου με δεξιότητες για άμεση «κατανάλωση» στην αγορά. Σύμφωνα με τη φιλοσοφία της «διά βίου κατάρτισης» που διαπνέει όλες τις αλλαγές στην παιδεία, οι αναλώσιμες αυτές δεξιότητες θα έχουν ημερομηνία λήξης και θα πρέπει να ανανεώνονται μέσα από διαστήματα κατάρτισης και επανακατάρτισης, ανεργίας και μισοαπασχόλησης.

Ο στόχος να γίνει το τεχνικοεπαγγελματικό σκέλος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης πιο ελκυστικό με την κατάργηση των ΤΕΕ και την αντικατάστασή τους από τα ΕΠΑΛ, διαφαίνεται και στην εισηγητική έκθεση του νομοσχεδίου: «Σε μια εποχή υψηλών απαιτήσεων και ραγδαίας εξέλιξης της τεχνολογίας, καθοριστικό ρόλο για την αντιμετώπιση της νέας πολυσύνθετης και συνεχώς μεταβαλλόμενης αυτής πραγματικότητας διαδραματίζει η Τεχνική - Επαγγελματική Εκπαίδευση. Ομως τα σημερινά Τ.Ε.Ε. παρά τις ελπίδες που δημιούργησαν αρχικά, δεν κατάφεραν ως θεσμός να πείσουν την κοινωνία για την αυξημένη αναγκαιότητα προσανατολισμού προς την Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση, ώστε να προσελκύουν μαθητές...», αναφερόταν.

Το γεγονός ότι ο νόμος ψηφίστηκε πριν δύο μήνες, δηλαδή, πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς, μέσα στο καλοκαίρι, είχε ως αποτέλεσμα οι μαθητές να περιμένουν να γνωρίσουν πολλές πλευρές της λειτουργίας των ΕΠΑΛ στην πράξη.

Αυτές που δημοσιοποιήθηκαν ήταν οι υπουργικές αποφάσεις που αφορούν το ωρολόγιο πρόγραμμα, τους τομείς και τις ειδικότητες, ενώ προέκυψε ότι το υπουργείο προχωρά στην κατάργηση των απογευματινών ΤΕΕ. Ζητήματα που αφορούν τα βιβλία και τα προγράμματα παραμένουν άγνωστα και δημιουργούν ανησυχία σε μαθητές και εκπαιδευτικούς στους οποίους επιπλέον η κατάργηση ειδικοτήτων έχει δημιουργήσει καθεστώς αβεβαιότητας.

Οπως προκύπτει, στα ΕΠΑΛ τα μαθήματα γενικής παιδείας καταλαμβάνουν περισσότερο χρόνο από το ωρολόγιο πρόγραμμα από ό,τι στα ΤΕΕ, χωρίς αυτό να αλλάζει το γεγονός της ανισοτιμίας τους προς τα Γενικά Λύκεια. Ετσι, στο ωρολόγιο πρόγραμμα της Α΄ τάξης, η οποία θα λειτουργήσει από το Σεπτέμβρη, τα γενικά μαθήματα καταλαμβάνουν 25 ώρες, τα μαθήματα των κύκλων Τεχνολογίας και Υπηρεσιών 9 ώρες (με τις δύο από αυτές να αφιερώνονται στον «επαγγελματικό προσανατολισμό») και του Ναυτιλιακού κύκλου (ο οποίος αναμένεται να λειτουργήσει σε περιορισμένο αριθμό σχολείων) 10 ώρες.

Στο μεταξύ, με το επιχείρημα ότι τα ΕΠΑΛ ως Λύκεια πρέπει να λειτουργούν σε πρωινή βάρδια, το υπουργείο προχώρησε στην κατάργηση των 61 απογευματινών ΤΕΕ, αφήνοντας «ξεκρέμαστους» τους εργαζόμενους μαθητές οι οποίοι τα επιλέγουν. Την αντίθεσή τους στα σχέδια αυτά εξέφρασαν η Γραμματεία Αθήνας του ΠΑΜΕ μαζί με εκπροσώπους σωματείων και η Οργάνωση Αθήνας της ΚΝΕ με παραστάσεις διαμαρτυρίας στο υπουργείο Παιδείας. Στο αίτημα να μην καταργηθεί κανένα απογευματινό ΤΕΕ πριν ληφθούν μέτρα στήριξης της λαϊκής οικογένειας προκειμένου κανένας νέος να μην αναγκάζεται να εργάζεται πριν τα 18 του χρόνια, η απάντηση του ειδικού γραμματέα του υπουργείου ήταν απλά ότι εργαζόμενοι μαθητές δεν υπάρχουν (!), ενώ το υπουργείο Παιδείας επιμένει ότι η νυχτερινή εκπαίδευση, έτσι όπως λειτουργεί σήμερα, αποτελεί διέξοδο για τους εργαζόμενους.

Η ύπαρξη του διπλού σχολικού δικτύου γενικής και τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης αποτελεί μία επιλογή πρώτα από όλα ταξική. Το ζήτημα της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης δεν είναι ξεκομμένο από το συνολικό εκπαιδευτικό πρόβλημα και η διέξοδος βρίσκεται στη διεκδίκηση μιας άλλης παιδείας.

Η σύγκρουση συνολικά με την πολιτική που αποτυπώνεται με τον καλύτερο τρόπο στη στρατηγική της Λισαβόνας, η οποία προβλέπει υπαγωγή της παιδείας στο στόχο για αύξηση της κερδοφορίας του μεγάλου κεφαλαίου, αποτελεί μονόδρομο. Στον αντίποδα του ταξικού χαρακτήρα αυτής της παιδείας, ο οποίος μέσα από την τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση αναδεικνύεται σε όλο του το μεγαλείο, βρίσκεται η ανάγκη για ένα βασικό ενιαίο, δημόσιο, δωρεάν, δωδεκάχρονο σχολείο που θα μορφώνει ισότιμα όλα τα παιδιά ανεξάρτητα κοινωνικής προέλευσης μέχρι τα 18 τους χρόνια, οπότε και ο νέος διαμορφώνει σε γενικές γραμμές την προσωπικότητά του. Η όποια επαγγελματική εκπαίδευση να ακολουθεί το 12χρονο και να παρέχεται σε δημόσιες επαγγελματικές σχολές με την ταυτόχρονη κατάργηση των «μαγαζιών» κατάρτισης.