Με αποφάσεις και σχέδια για νέες ευρωατλαντικές κυρώσεις και «αυστηροποίηση» της εφαρμογής τους, αλλά και με ρωσικές «προειδοποιήσεις» για κρίσιμες εξαγωγές, όπως αυτές της Ενέργειας και των τροφίμων, εντείνεται και ο «οικονομικός πόλεμος» μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ και Ρωσίας, με φόντο τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, μετά το ευρωατλαντικό «πάγωμα» σχεδόν των μισών συναλλαγματικών αποθεματικών της Ρωσίας (περίπου 300 δισ. δολάρια σε σύνολο 640 δισ.), το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, αυξάνοντας την πίεση στη Μόσχα, ανακοίνωσε τη Δευτέρα πως έδωσε εντολή στους εγχώριους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς να πάψουν να δέχονται πληρωμές για το ρωσικό κρατικό χρέος από τα «παγωμένα» κεφάλαια.

Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων, η Μόσχα δεν είχε πρόσβαση σε αυτά τα κεφάλαια, με την εξαίρεση ωστόσο της χρήσης τους για την πληρωμή δόσεων ομολόγων σε δολάρια και ευρώ. Ηδη, μέχρι την περασμένη Πέμπτη είχε επιτραπεί στη Ρωσία να κάνει 5 τέτοιες πληρωμές δόσεων, ωστόσο με τη νέα αμερικανική κίνηση εμποδίστηκε η πληρωμή δύο δόσεων ύψους περίπου 600 εκατ. δολαρίων.

Πλέον, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να ωθήσει τη Μόσχα είτε σε πληρωμή των δόσεων από τα ήδη «κουτσουρεμένα» συναλλαγματικά αποθέματα σε δολάριο ή ευρώ που της έχουν απομείνει χωρίς να είναι δεσμευμένα είτε να την οδηγήσει σε μια τεχνητή χρεοκοπία, αν δεν πληρώσει ή αν πληρώσει σε ρούβλια (δηλαδή σε νόμισμα διαφορετικό από αυτό που προβλέπεται στους όρους των ομολόγων).

Οι ΗΠΑ ισχυρίζονται ότι έτσι θα αναγκάσουν τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει κεφάλαια που σήμερα αξιοποιεί για άλλους σκοπούς, συμπεριλαμβανομένης και της χρηματοδότησης του πολέμου στην Ουκρανία.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με πηγή που επικαλείται το αμερικανικό πρακτορείο «Ρόιτερς», οι ΗΠΑ σε συντονισμό με το G7 και την ΕΕ θα αναγγείλουν σήμερα ένα «νέο σαρωτικό πακέτο κυρώσεων» κατά της Ρωσίας.

Οπως αναφέρει η ίδια πηγή, οι νέες συντονισμένες ευρωατλαντικές κυρώσεις θα προβλέπουν απαγόρευση κάθε νέας επένδυσης στη Ρωσία, αύξηση των περιορισμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και κρατικές εταιρείες, ενώ θα βάζουν στο «στόχαστρο» Ρώσους κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Ηδη, η Κομισιόν ανακοίνωσε χτες τις προτάσεις της για νέες κυρώσεις της ΕΕ σε βάρος της Ρωσίας. Μεταξύ άλλων, οι νέες προτεινόμενες κυρώσεις της ΕΕ που ανήγγειλε η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επικαλούμενη τα γεγονότα στην πόλη Μπούκα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβάνουν: Επιβολή εμπάργκο στις εισαγωγές ρωσικού άνθρακα, κάτι που μπορεί να επιφέρει στη Ρωσία απώλειες 4 δισ. ευρώ ετησίως. Πλήρη απαγόρευση συναλλαγών με 4 βασικές ρωσικές τράπεζες, μεταξύ των οποίων και η δεύτερη μεγαλύτερη της χώρας, VTB. Απαγορευτικό στον ελλιμενισμό ρωσικών πλοίων σε λιμάνια χωρών της ΕΕ, με εξαίρεση αυτά που μεταφέρουν κρίσιμα εφόδια, όπως αγροτικά προϊόντα, τρόφιμα, Ενέργεια, ανθρωπιστική βοήθεια. Απαγόρευση των ρωσικών και λευκορωσικών οδικών μεταφορών, με στόχο να περιοριστούν δραστικά οι επιλογές της ρωσικής βιομηχανίας στην απόκτηση αγαθών.

Εξετάζεται επίσης η απαγόρευση πώλησης στη Ρωσία κβαντικών υπολογιστών, προηγμένων ημιαγωγών, «ευαίσθητων» μηχανημάτων και εξοπλισμού για μεταφορές, αξίας 10 δισ. ευρώ ετησίως. Ανοιχτό μένει και το ενδεχόμενο για εμπάργκο της ΕΕ σε ρωσική ξυλεία, τσιμέντο, θαλασσινά, αλκοόλ, αξίας 5,5 δισ. ευρώ ετησίως.

Το νέο πακέτο κυρώσεων αναμένεται να συζητηθεί και σήμερα, Τετάρτη, σε επίπεδο πρεσβευτών των χωρών - μελών της ΕΕ. Ανακοινώθηκε επίσης πως καταβάλλονται προσπάθειες για την επιβολή ευρωενωσιακού εμπάργκο και στο ρωσικό πετρέλαιο μέσα στο επόμενο διάστημα, αν και επί του παρόντος παραμένουν σοβαρές ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις στην ΕΕ γύρω από τα ζητήματα των ενεργειακών προμηθειών.

Ηδη, πάντως, με τη δημοσιοποίηση της πρόθεσης της ΕΕ για επιβολή εμπάργκο στον ρωσικό άνθρακα τα προθεσμιακά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για τον άνθρακα που παραδόθηκε στη Βορειοδυτική Ευρώπη αυξήθηκαν έως και 7,9%, με τον τόνο να πωλείται προς 205 δολάρια.

Το δε πετρέλαιο τύπου Μπρεντ έφθασε χτες τα 108,74 δολάρια το βαρέλι καταγράφοντας άνοδο 1,20 δολαρίων ή 1,1%. Το αμερικανικό πετρέλαιο west texas intermediate παρουσίασε παρόμοια αύξηση, φθάνοντας να πωλείται προς 104,53 δολάρια το βαρέλι.

Από την πλευρά της Γαλλίας, ο υπουργός Οικονομικών, Μπρ. Λε Μερ, υπογράμμισε ότι ο Πρόεδρος της χώρας, Εμ. Μακρόν, ξεκαθάρισε ότι είναι ανοιχτός στην επέκταση των κυρώσεων σε άνθρακα και πετρέλαιο. «Θα δούμε ποια είναι η θέση όλων των κρατών - μελών, αλλά νομίζω ότι είναι πιθανό να έχουμε ενότητα μεταξύ των "27" για τις νέες κυρώσεις», τόνισε ο Γάλλος υπουργός.

Παρόμοιες δηλώσεις έκανε ο Γερμανός ομόλογός του, Κρ. Λίντνερ, τονίζοντας ότι η χώρα του θα εξετάσει ένα πιθανό εμπάργκο της ΕΕ στον ρωσικό άνθρακα.

Την ίδια ώρα, βέβαια, ο διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Bank, Κρ. Σουίνγκ, πρόσθεσε χτες τη φωνή του σε εκείνες γερμανικών αστικών επιτελείων και στελεχών μονοπωλίων της βιομηχανίας, προειδοποιώντας για «άμεσες συνέπειες» στη γερμανική οικονομία προς την κατεύθυνση της ύφεσης και του διψήφιου πληθωρισμού εάν επιβληθεί εμπάργκο στο ρωσικό φυσικό αέριο. Είχαν προηγηθεί ανάλογες προειδοποιήσεις τις τελευταίες μέρες από τον υπουργό Οικονομίας και Ενέργειας, αντικαγκελάριο Κρ. Λίντνερ, την επικεφαλής του ομίλου «ThyssenKrupp», Μαρτίνα Μερτζ, τον επικεφαλής της χημικής βιομηχανίας BASF, Μ. Μπρουντεμίλερ, κ.ά.

Το ίδιο διάστημα η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD) προέβλεψε ότι η ύφεση στη Ρωσία θα μετατραπεί πιθανότατα σε μακροχρόνια στασιμότητα («στασιμοπληθωρισμό»), μη αποκλείοντας παράλληλα μία πιθανή «ανάκαμψη των οικονομιών των γειτονικών της χωρών» μέσα στο 2023, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί εκεχειρία μέσα στους επόμενους λίγους μήνες.

Την ίδια ώρα και η Ρωσία εντείνει τις δικές της «προειδοποιήσεις» απέναντι στις χώρες και τα κεφάλαια του ευρωατλαντικού μπλοκ.

Η πιθανή εθνικοποίηση ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε χώρες του εξωτερικού είναι «δίκοπο μαχαίρι», προειδοποίησε ο Πρόεδρος της Ρωσίας, Βλ. Πούτιν, αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Μόσχα θα μπορούσε να επιβάλει αντίστοιχα αντίμετρα.

Αφορμή για τις παραπάνω δηλώσεις έδωσε η προχτεσινή απόφαση του Βερολίνου να αναλάβει τον έλεγχο της «Gazprom Germania», μιας επιχείρησης εμπορίας, αποθήκευσης και μεταφοράς φυσικού αερίου που είναι η γερμανική θυγατρική του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού «Gazprom».

Υπενθυμίζεται ότι και η Μόσχα έχει εξαγγείλει κινήσεις για την ανάληψη του ελέγχου και της λειτουργίας των μονάδων δυτικών εταιρειών που φεύγουν από τη Ρωσία.

Ο Βλ. Πούτιν κατήγγειλε τις «πιέσεις» που δέχεται η «Gazprom» στην Ευρώπη λέγοντας: «Η κατάσταση στον ενεργειακό τομέα επιδεινώνεται λόγω χονδροειδών μέτρων που δεν συνδέονται με την αγορά, ιδίως με τις διοικητικές πιέσεις στην εταιρεία "Gazprom" σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες».

«Προειδοποίησε» επίσης ότι η Ρωσία πρέπει να παρακολουθεί στενά τις εξαγωγές γεωργικών προϊόντων σε «εχθρικές χώρες», εν μέσω των κυρώσεων που πλήττουν τον ρωσικό αγροτικό τομέα. «Φέτος, με φόντο την παγκόσμια έλλειψη τροφίμων, θα πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί σε ό,τι αφορά τις παραδόσεις τροφίμων στο εξωτερικό και να παρακολουθούμε ιδίως τις προϋποθέσεις εξαγωγής προς τις χώρες που ακολουθούν εχθρική πολιτική απέναντί μας», είπε χαρακτηριστικά.

Στο ίδιο μήκος κύματος, μιλώντας σε συνεδρίαση με θέμα την υποστήριξη του αγροτοβιομηχανικού τομέα της Ρωσίας, ο Βλ. Πούτιν, αφού δήλωσε ότι οι χώρες της Δύσης θα προσπαθήσουν να «εξαγάγουν στη Ρωσική Ομοσπονδία» το πρόβλημα των ελλείψεων τροφίμων, προέτρεψε στη συνέχεια το υπουργικό συμβούλιο να παρακολουθεί στενά την κατάσταση με τα λιπάσματα, τονίζοντας ότι η κάλυψη των αναγκών της εγχώριας αγοράς θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα.

Με δεδομένο ότι η Ρωσία είναι από τους κυριότερους παραγωγούς λιπασμάτων παγκοσμίως, μία ενδεχόμενη μείωση των ρωσικών εξαγωγών αναμένεται να εκτινάξει περαιτέρω τις τιμές, ωθώντας προς τα πάνω τις τιμές και των αγροτικών προϊόντων.

Παράλληλα, ο Βλαντιμίρ Πούτιν έδωσε εντολή να αυξηθεί σημαντικά η παραγωγή γεωργικών μηχανημάτων στη Ρωσία.

Ο Ο. Τισάκοφ, μέλος του ρωσικού Εθνικού Συστήματος Πληρωμών Μέσω Καρτών (NSPK), επιβεβαίωσε πως η Ρωσία αντιμετωπίζει έλλειψη σε μικροτσίπ (ημιαγωγούς), λόγω της διατάραξης της παραγωγής τους από ασιατικές εταιρείες την περίοδο της πανδημίας και λόγω της διακοπής της συνεργασίας με Ευρωπαίους προμηθευτές στο πλαίσιο των δυτικών κυρώσεων.

Ο ίδιος πρόσθεσε πως έχουν ξεκινήσει διαβουλεύσεις με στόχο την προμήθεια μικροτσίπ από την Κίνα ώστε να παραμεριστούν οι δυτικές κυρώσεις σε αυτόν τον νευραλγικό τομέα. Ο Τισάκοφ μάλιστα ανακοίνωσε πως έχουν ήδη βρεθεί δύο προμηθευτές ημιαγωγών στην Κίνα και πως «η διαδικασία πιστοποίησης συνεχίζεται».

Από τον Δεκέμβρη του 2021 έως τον περασμένο Μάρτη η NSPK εξέδωσε πάνω από δύο εκατομμύρια κάρτες Mir, ιδιαίτερα μετά την απόφαση των αμερικανικών εταιρειών «Visa» και «MasterCard» να σταματήσουν τη συνεργασία τους με τη Ρωσία.

Επίσης, το ρωσικό δίκτυο RT μετέδωσε ότι «αρκετοί ανεξάρτητοι» Κινέζοι έμποροι δέχθηκαν προτάσεις από τη Μόσχα να αγοράσουν ρωσικούς υδρογονάνθρακες σε γουάν, για να παρακάμψουν τις δυτικές κυρώσεις που εμποδίζουν τις τραπεζικές εγγυήσεις στις αγοραπωλησίες ρωσικής Ενέργειας.

Επιπλέον, το αμερικανικό δίκτυο «Bloomberg» μετέδωσε ότι πολλοί Κινέζοι έμποροι αγόρασαν μελλοντικά φορτία ρωσικού πετρελαίου για τον Μάη, αλλά δεν έγινε ξεκάθαρο εάν η πώληση έγινε σε κινεζικό νόμισμα.

Ενδιαφέρον προκάλεσαν και οι χτεσινές δηλώσεις Ινδών βουλευτών πως η χώρα τους δεν πληρώνει προς το παρόν το ρωσικό πετρέλαιο με ρουπίες, αλλά γίνονται διαπραγματεύσεις προς την κατεύθυνση εμπορικών συναλλαγών με ρουπίες και ρούβλια, ως ένα σύστημα παράλληλο με το διατραπεζικό σύστημα πληρωμών SWIFT.