Σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς, εξήγγειλε το πακέτο εκτέλεσης έξι οδικών έργων, με το σύστημα των «συμβάσεων παραχώρησης», οι οποίες κάνουν ακόμη και τις αλήστου μνήμης αποικιοκρατικές συμβάσεις ΟΥΛΕΝ (νερό) και ΠΑΟΥΕΡ (ηλεκτρισμός), όπως και τις πρόσφατες (αεροδρόμιο, Ρίο - Αντίρριο, Αττική Οδός) να ωχριούν. Ο υπουργός προσπαθώντας να παρουσιάσει το άσπρο - μαύρο, δήλωσε ότι ως κυβέρνηση θεωρεί πως «έχει διαμορφώσει τεύχη Δημοπράτησης και Σχέδια Σύμβασης Παραχώρησης, τα οποία εξασφαλίζουν κοινωνική αποδοχή και προστασία του δημοσίου συμφέροντος, που όμως θα είναι ελκυστικά και χρηματοδοτήσιμα από τους ιδιώτες». Εξηγώντας, ωστόσο, το βαθύτερο περιεχόμενο των όρων για τις συμβάσεις που έχουν διαμορφωθεί μέχρι τώρα - και οι οποίες μπορεί να αλλάξουν ακόμη προς το χειρότερο - έκανε φανερό ότι:
1. Στους ιδιώτες παραχωρείται επιπλέον - και μάλιστα από την ημέρα της υπογραφής της σύμβασης και όχι από την ημερομηνία ολοκλήρωσης των έργων - η εκμετάλλευση των διοδίων των ήδη κατασκευασμένων - με χρήματα του ελληνικού λαού - τμημάτων του εθνικού δικτύου. Ουσιαστικά διαλύεται το Ταμείο Εθνικής Οδοποιίας (ΤΕΟ ΑΕ) και χαρίζονται στους ιδιώτες τα έσοδά του, ως το 2012 που αναμένεται να ολοκληρωθούν τα έργα αυτά. Τα έσοδα του ΤΕΟ από τα διόδια (με τους σημερινούς κυκλοφοριακούς φόρτους και τιμές ανέρχονται γύρω στα 150 εκατ. ευρώ το χρόνο). Δηλαδή, οι μεγαλοκατασκευαστές και μεγαλοτραπεζίτες που θα κατασκευάσουν, θα δανειοδοτήσουν και θα εκμεταλλεύονται τα έργα, θα εισπράξουν - με σημερινές συνθήκες - πάνω από ένα δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό θα είναι μεγαλύτερο λόγω της αύξησης τόσο της τιμής των διοδίων, όσο και του κυκλοφοριακού φόρτου.
2. Οι «παραχωρησιούχοι» θα πάρουν δάνεια για το υπόλοιπο ποσό. Το ελληνικό δημόσιο - όπως είπε ο Γ. Σουφλιάς - δεν εγγυάται μεν τα αυτά τα δάνεια, ωστόσο θα εγγυηθεί τα έσοδά τους με βάση και τους κυκλοφοριακούς φόρτους που προβλέπονται σε κάθε ένα από αυτά.
3. Σε κάποιες μάλιστα περιπτώσεις που ούτε οι επιδοτήσεις αυτές είναι αρκετές, δίνονται ως «πανωπροίκια» και τμήματα δημόσιων έργων, όπως για παράδειγμα στον ανάδοχο του Αυτοκινητοδρόμου Κεντρικής Ελλάδας, δίδεται απευθείας η κατασκευή του τμήματος Σκάρφεια - Θερμοπύλες, 16 χιλιομέτρων, ενώ στη συνέχεια παραχωρείται και η εκμετάλλευσή του!
Δηλαδή οι μεγαλοκατασκευαστές και μεγαλοτραπεζίτες, χωρίς να βάλουν στην ουσία το χέρι στην τσέπη, θα εκμεταλλεύονται ολόκληρο το εθνικό δίκτυο για 30 χρόνια εισπράττοντας τα τσουχτερά διόδια!
Οσο για το προσωπικό του ΤΕΟ βρίσκεται πλέον στην «κόψη του ξυραφιού», αφού, όπως δήλωσε ο Γ. Σουφλιάς, όσοι προσληφθούν από τους «παραχωρησιούχους» «αυτό θα γίνει με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια»!
Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ παραδέχτηκε ότι οι συμβάσεις παραχώρησης, οι οποίες υπολογίζεται ότι θα έχουν υπογραφεί όλες μέχρι τον Απρίλη του 2006, θα επιφέρουν σημαντικές αυξήσεις στην τιμή των διοδίων, χωρίς ωστόσο να δώσει κάποιες ακριβείς τιμές με πρόσχημα ότι «βρισκόμαστε σε διαπραγματεύσεις με τους υποψήφιους παραχωρησιούχους». Είπε, απλώς, ότι οι τιμές των διοδίων θα συμβαδίσουν με αυτές της Ευρώπης. Τι σημαίνει αυτό; Πρόσφατα ο υπουργός είχε δηλώσει ότι για να φτάσουμε την Ευρώπη, η τιμή των διοδίων από 1,6 λεπτά το χιλιόμετρο που είναι τώρα στην Ελλάδα θα πρέπει να πάει στα 4 λεπτά το χιλιόμετρο!
Οι ίδιοι οι παράγοντες των κατασκευαστών μιλούν για μια τιμή γύρω στα 4,5 λεπτά το χιλιόμετρο, ώστε να μπορέσουν «να βγουν» τα έργα και να υπάρχει ένα κέρδος, αφήνοντας να εννοηθεί ότι επιπλέον θα πρέπει να υπάρχουν παράλληλα και οι κρατικές επιδοτήσεις - «σκιώδη διόδια», όπως λέγονται διεθνώς. Κάποιοι μάλιστα αναφέρουν ως εγγύτερο το παράδειγμα της Ισπανίας όπου με συμβάσεις παραχώρησης λειτουργούν 13 οδικοί άξονες με αντίτιμο διοδίων 6,6 λεπτά το χιλιόμετρο! Οπως και να 'χει, πάντως, τα διόδια σε λίγο στην Εθνική Οδό θα είναι αντίστοιχα ή και ακόμη μεγαλύτερα με τα πανάκριβα της Αττικής Οδού.
Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς, στην προσπάθειά του να δικαιολογήσει αυτή την ευρείας έκτασης ιδιωτικοποίηση, επικαλέστηκε την έλλειψη χρημάτων του δημοσίου, την καλή ποιότητα των έργων που γίνονται με αυτοχρηματοδότηση, την εισαγωγή κεφαλαίων και τη μετάθεση κατασκευαστικών κινδύνων στους αναδόχους.
Οπως όμως παρατηρεί κανείς εύκολα από τις δηλώσεις του που εξειδικεύουν τους όρους των συμβάσεων αυτών, η κυβέρνηση ουσιαστικά ξεπουλά στους ιδιώτες το εθνικό οδικό δίκτυο σχεδόν δωρεάν, αφού παραχωρεί υπάρχοντα διόδια, ενώ δεσμεύεται ακόμη και με... επιδοτήσεις! Από πού λοιπόν θα προέλθει η εισαγωγή κεφαλαίων μόνο η κυβέρνηση το ξέρει. Οσον αφορά το επιχείρημα ότι τα έργα εκτελούνται σε τακτό και γρήγορο χρονοδιάγραμμα, αρκεί να υπενθυμίσουμε ότι η προκήρυξη των διαγωνισμών έγινε το 2000 και τα έργα θα ολοκληρωθούν - αν ολοκληρωθούν - το 2012. Οσον αφορά την ποιότητα των έργων αυτών, θυμίζουμε στον υπουργό ότι το Αεροδρόμιο Σπάτων δε διαθέτει αντιπλημμυρική προστασία και ρυπαίνει, η Αττική Οδός αποκλείστηκε με τον πρώτο χιονιά και η γέφυρα Ρίου - Αντιρρίου κλείνει με τον πρώτο κεραυνό...
Τα έργα και ο προγραμματισμός υλοποίησής τους, σύμφωνα με τον υπουργό είναι τα εξής: