ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 26 Μάρτη 2011 - Κυριακή 27 Μάρτη 2011 - 2η έκδοση
Σελ. /40
Επέμβαση με το βλέμμα στην ευρεία Μέση Ανατολή και στην Αφρική

Ο λιβυκός λαός θάβει τους νεκρούς του από το ιμπεριαλιστικό έγκλημα
Ο λιβυκός λαός θάβει τους νεκρούς του από το ιμπεριαλιστικό έγκλημα
Η «Αυγή της Οδύσσειας», μια ονομασία ίσως από τις πιο πετυχημένες σε σχέση με τους στόχους της, άρχισε το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου και, μέχρι στιγμής, το μόνο βέβαιο είναι ότι ουδείς γνωρίζει πώς ακριβώς εξελίσσεται, πώς θα προχωρήσει, ούτε φυσικά πώς και πότε θα καταλήξει. Οι αλλεπάλληλες αναβολές ως προς τη λήψη απόφασης στους κόλπους του ΝΑΤΟ, η έλλειψη μιας «κοινής καθημερινής ενημέρωσης» ως προς την πορεία των στρατιωτικών επιχειρήσεων (κάτι στο οποίο μας είχαν συνηθίσει μέχρι σήμερα οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις όταν ήθελαν να καλλιεργήσουν την αίσθηση της «συμμαχίας»), η απουσία έστω μιας κοινής «γλώσσας» σε επίπεδο διπλωματίας προς τα ΜΜΕ, με εξαίρεση τη γνωστή επωδό περί «ανθρωπιστικών κινήτρων», απέδειξαν εξαρχής ότι η επιχείρηση αυτή ήταν διαφορετική από τις ανάλογες στο παρελθόν.

Πρόκειται περισσότερο από ποτέ για μια στρατιωτική επιχείρηση που οργανώθηκε και υλοποιείται με σχεδόν δεδομένα και απροκάλυπτα διατυπωμένα τα διαφορετικά ιμπεριαλιστικά και περιφερειακά συμφέροντα, τους ανταγωνισμούς και τις αντιθέσεις. Το μόνο συνεκτικό στοιχείο της επιχείρησης, όπως τουλάχιστον φαίνεται μέχρι σήμερα, ήταν η επιτακτική αναγκαιότητα, στον καθένα από τους συμμάχους, για διαφορετικούς λόγους, της εξυπηρέτησης των συμφερόντων αυτών.

Η «πολύτιμη» Λιβύη...

Οι χώρες της Βόρειας Αφρικής, της Μέσης Ανατολής και του Περσικού Κόλπου ελέγχουν περισσότερο από το 60% των ενεργειακών αποθεμάτων παγκοσμίως. Εδώ και χρόνια βρίσκεται σε εξέλιξη μια ολοένα κλιμακούμενη ενδο-ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση για τον έλεγχο των ενεργειακών αυτών πηγών και δρόμων, που οξύνεται περαιτέρω από την ανάδυση δυνάμεων που καταναλώνουν ενέργεια, π.χ. Κίνα, που ελέγχουν πηγές και δρόμους ενέργειας, π.χ. Ρωσία, και δυνάμεις που ενισχύουν τη θέση τους οικονομικά, π.χ. Ινδία, Βραζιλία. Ουδείς, πλέον, πιστεύει ότι η ΝΑΤΟική κατοχή στο Αφγανιστάν ξεκίνησε «με στόχο να συλληφθεί ο μπιν Λάντεν», ούτε ότι η επέμβαση και κατοχή στο Ιράκ έγινε «για να φύγει ο Σαντάμ Χουσεΐν ή να απενεργοποιηθούν τα όπλα μαζικής καταστροφής» που δεν αποδείχτηκε ποτέ ότι κατείχε.

Με δεδομένο ότι η Λιβύη κατατάσσεται στην 9η θέση παγκοσμίως με αποδεδειγμένα πετρελαϊκά αποθέματα 43,6 δισ. βαρέλια (3,5% επί του συνόλου), με 1.500 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, με δεδομένο ότι το εξαγώμενο πετρέλαιο, στη συντριπτική του πλειοψηφία (περίπου 80%) προορίζεται για την ευρωπαϊκή αγορά, ότι είναι καλής ποιότητας και ότι αποφέρει τεράστια κέρδη, καθώς το κόστος εξόρυξής του δεν είναι μεγάλο, είναι προφανές γιατί δεν έπαψε ποτέ να εντάσσεται, είτε με το ...καλό είτε με το άγριο, στα σχέδια των ιμπεριαλιστών. Σε αυτά, θα πρέπει να προστεθούν ορισμένα επιπλέον χαρακτηριστικά.

Εξίσου πολύτιμα για ολόκληρη την περιοχή είναι τα αποδεδειγμένα αποθέματα φρέσκου νερού, σε πηγάδια δεκάδων χιλιάδων χρόνων κάτω από την έρημο στο νότο της Λιβύης, στη λεκάνη της νοτιοανατολικής Κούφρας, τα οποία το καθεστώς Καντάφι, σε συνεργασία με αμερικανικές εταιρείες, ήδη από τη δεκαετία του '80, προσπαθεί να αξιοποιήσει διά μέσου ενός τεράστιου έργου που, αυτή τη στιγμή, βρίσκεται σχεδόν στη μέση και έχει μεταφέρει νερό προς τις ακτές του κόλπου της Σύρτης. Επιπλέον, η Λιβύη συνορεύει με χώρες όπως η Αλγερία, η Τυνησία, η Αίγυπτος, ο Νίγηρας και το Τσαντ. Η αφρικανική ήπειρος, στο σύνολό της, αποτελεί ένα πρώτης τάξης πεδίο αντιπαράθεσης και η εξαπόλυση της επίθεσης κατά της Λιβύης δεν είναι παρά η αφορμή που ιμπεριαλιστικές και περιφερειακές δυνάμεις αναζητούσαν για να αρχίσουν να ξετυλίγουν το νήμα της ανατροπής της κατάστασης που σήμερα έχει διαμορφωθεί στην αφρικανική ήπειρο (χάραξη νέων συνόρων κλπ.).

Ο πετρελαϊκός «εκσυγχρονισμός»

Τόσο η βρετανική BP όσο και η γαλλική «Total» είχαν (η πρώτη το 2007 και η δεύτερη το 2009 ως ανανέωση) εξασφαλίσει μακρόχρονα συμβόλαια εκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου της Λιβύης. Ανάλογα συμβόλαια είχαν επίσης η ιταλική ENI, η ισπανική «Repsol», οι αμερικανικές «Εxxon Mobil», «Chevron», «Occidental Petroleum», «Hess», «Conoco Phillips», η κινεζική «China National Petroleum Corp.» (που απορροφά το 11% του λιβυκού πετρελαίου), η γερμανική RW DIA E.

Ομως, τον τελευταίο καιρό φαίνεται πως η ηγεσία Καντάφι προσανατολιζόταν σε διαφορετικές συμμαχίες με ανερχόμενες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Σύμφωνα με τους «Τάιμς της Ασίας», σε συνέντευξή του στη γερμανική τηλεόραση, είχε πει:«Τα πετρελαϊκά μας συμβόλαια θα πάνε σε ρωσικές, κινεζικές και ινδικές εταιρείες». Καθόλου τυχαία, δηλαδή τις χώρες της BRIC και καθόλου τυχαία επίσης τέσσερις από τις πέντε αποχές στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ προήλθαν από αυτές τις χώρες (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα). Ταυτόχρονα, ο Μ. Καντάφι προωθούσε νέες συμφωνίες, έτσι ώστε οι μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικάνικες εταιρείες να παίρνουν μικρότερο ποσοστό από το πετρέλαιο που εξορύσσεται.

Από εταίρος ...«παρανοϊκός»

Κατόπιν αυτών των εξελίξεων, γίνεται εύκολα κατανοητό γιατί οι Αμερικάνοι και οι Γαλλο-Βρετανοί ανέλαβαν άμεσα ηγετικό ρόλο στην «ανθρωπιστική επέμβαση». Εσπευσαν να υπερασπιστούν τα συμφέροντα των μεγάλων πετρελαϊκών τους εταιρειών που απειλούνταν άμεσα, αφού ο Καντάφι απείλησε με τον πιο άμεσο τρόπο τις συμφωνίες με τις μεγάλες ευρωπαϊκές και αμερικάνικες εταιρείες. Σε καμιά, όμως, περίπτωση την κινεζική CNPC. O κύβος, λοιπόν, είχε ριφθεί.

Η «στροφή» 180 μοιρών συγκεκριμένων ηγεσιών απέναντι στο καθεστώς Καντάφι αποτελεί, ίσως, την καλύτερη απόδειξη όχι μόνο του υποκριτικού ανθρωπιστικού τους ενδιαφέροντος, αλλά και της όξυνσης των ιμπεριαλιστικών αντιθέσεων όσο περισσότερο εντείνεται η καπιταλιστική κρίση.

Υπό μεγαλύτερη πίεση φαίνεται ότι βρέθηκε το γαλλικό κεφάλαιο, το οποίο εκτός από την κρίση του εντός Γαλλίας, που σαφώς επιδιώκει να εξάγει, έχει δεχτεί τα περισσότερα «χαστούκια» τα τελευταία χρόνια: Εχει υποχρεωθεί να δεχτεί τους όρους του γερμανικού κεφαλαίου και στο σχέδιό του για την Ενωση για την Μεσόγειο έχει διεισδύσει κάπως στις αραβικές χώρες του Κόλπου, αλλά δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, έχασε τα ερείσματά του στη Βόρεια Αφρική, πλην Λιβύης, και απειλείται από ανερχόμενες δυνάμεις, όπως οι Κίνα - Ινδία, στην υποσαχάρεια Αφρική, όπου επίσης βρίσκονται οι ΗΠΑ.

Σε ανάλογη θέση και το βρετανικό κεφάλαιο, με τον πρωθυπουργό Κάμερον να υπογράφει, λίγο μετά την εκλογή του, «στενή στρατιωτική συνεργασία» με τη Γαλλία, επαναφέροντας, έτσι, για πρώτη φορά μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, τη βρετανο-γαλλική συμμαχία στο προσκήνιο. Μια «συμμαχία» που είχε εμφανιστεί τελευταία φορά στην κρίση στο Σουέζ, για να υποχρεωθεί σε υποχώρηση από την ευρύτερη Μέση Ανατολή από τις ΗΠΑ, οι οποίες έκτοτε την ελέγχουν και επιδιώκουν να συνεχίσουν να το πράττουν.

Τέλος, κατά πολλούς, η, χαμηλών τόνων, τουλάχιστον σε διπλωματικό επίπεδο, στάση της Ουάσιγκτον είναι η πλέον αποκαλυπτική της όλης κατάστασης. Είναι βέβαιο ότι η Ουάσιγκτον εκτός από συμφέροντα, έχει και συνομιλητές στο «στρατόπεδο Καντάφι». Φυσικά, ο αμερικανικός ιμπεριαλισμός δεν θα έμενε θεατής σε μια επέμβαση που μπορεί ν' ανοίξει τους «ασκούς του Αιόλου» για τα συμφέροντά του στο σύνολο του αραβικού κόσμου και στην αφρικανική ήπειρο. Είναι, όμως, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, ξεκάθαρο ότι οι ΗΠΑ θέλουν να παραδώσουν τη διοίκηση της όποιας επιχείρησης (φυσικά όχι στη Γαλλία).

Θεωρητικώς, όλα αυτά τα ...πρακτικά ζητήματα για την επόμενη μέρα θα κληθεί να «απαντήσει» η σύνοδος του Λονδίνου, στις 29 Μάρτη. Κάτι που, φυσικά, λόγω των αντιθετικών κινήτρων και φιλοδοξιών, δεν πρόκειται να συμβεί. Η ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Λιβύη, όπως όλα δείχνουν, είναι μόνο το πρώτο επεισόδιο μιας περιπέτειας που μόλις άρχισε, με τους λαούς της ευρύτερης περιοχής να πληρώνουν με το αίμα τους την «Οδύσσεια» της ικανοποίησης συμφερόντων των μονοπωλίων.


Ε. Μ.

Να σταματήσει τώρα η ιμπεριαλιστική επέμβαση

Στα 58 έχουν φτάσει τα Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα που υπογράφουν την κοινή ανακοίνωση - καταδίκη

Με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, 58 Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα από όλο τον κόσμο, έχουν υπογράψει έως τώρα (η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται) την κοινή ανακοίνωση που καταδικάζει την ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Λιβύη.

Το κείμενο της ανακοίνωσης έχει ως εξής:

«Οι ιμπεριαλιστές δολοφόνοι, με επικεφαλής τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, τη Βρετανία, συνολικά το ΝΑΤΟ και με την έγκριση του ΟΗΕ, ξεκίνησαν ένα νέο ιμπεριαλιστικό πόλεμο. Αυτή τη φορά στη Λιβύη.

Τα δήθεν ανθρωπιστικά τους προσχήματα είναι πέρα για πέρα παραπλανητικά! Αποτελούν στάχτη στα μάτια των λαών! Ο πραγματικός τους στόχος είναι οι υδρογονάνθρακες της Λιβύης.

Τα Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα καταδικάζουμε τη στρατιωτική ιμπεριαλιστική επέμβαση. Ο λαός της Λιβύης πρέπει να καθορίσει ο ίδιος το μέλλον του, χωρίς ξένες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.

Καλούμε τους λαούς να αντιδράσουν και να απαιτήσουν να σταματήσουν τώρα οι βομβαρδισμοί, να σταματήσει τώρα η ιμπεριαλιστική επέμβαση!».

Τα κόμματα που υπογράφουν μέχρι στιγμής την ανακοίνωση είναι:

Κόμμα για τη Δημοκρατία και το Σοσιαλισμό της Αλγερίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Αρμενίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Αζερμπαϊτζάν.

Κομμουνιστικό Κόμμα Αυστραλίας.

Εργατικό Κόμμα Βελγίου.

Κομμουνιστικό Κόμμα Βενεζουέλας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Βοημίας Μοραβίας (Τσεχίας).

Κόμμα των Κομμουνιστών της Βουλγαρίας.

Βραζιλιάνικο Κομμουνιστικό Κόμμα.

Κομμουνιστικό Κόμμα Βραζιλίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Βρετανίας.

Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Βρετανίας.

Ενοποιημένο ΚΚ Γεωργίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Δανίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα στη Δανία.

Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Εσθονίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Ινδίας (Μαρξιστικό).

Τουντέχ (Ιράν).

Κομμουνιστικό Κόμμα Ιρλανδίας.

Κόμμα Εργατών Ιρλανδίας.

Κόμμα Ιταλών Κομμουνιστών.

Κομμουνιστικό Κόμμα των Λαών της Ισπανίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα του Καζακστάν.

Κομμουνιστικό Κόμμα του Καναδά.

Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Κροατίας.

Σοσιαλιστικό Κόμμα Λετονίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Λευκορωσίας.

Λιβανέζικο Κομμουνιστικό Κόμμα.

Κομμουνιστικό Κόμμα Λουξεμβούργου.

Κομμουνιστικό Κόμμα Μάλτας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Μεξικού.

Λαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα του Μεξικού.

Κομμουνιστικό Κόμμα Μπαγκλαντές.

Κόμμα Εργατών του Μπανγκλαντές.

Κομμουνιστικό Κόμμα Νορβηγίας.

Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Ολλανδίας.

Ουγγρικό Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα.

Κομμουνιστικό Κόμμα Ουκρανίας.

Ενωση Κομμουνιστών Ουκρανίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Πακιστάν.

Πορτογαλικό Κομμουνιστικό Κόμμα.

Κομμουνιστικό Κόμμα Πολωνίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Κομμουνιστικό Εργατικό Κόμμα Ρωσίας - Επαναστατικό Κόμμα των Κομμουνιστών.

Ενωση Κομμουνιστικών Κομμάτων - ΚΚΣΕ.

Κομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ενωσης.

Νέο Κομμουνιστικό Κόμμα Γιουγκοσλαβίας.

Κόμμα των Κομμουνιστών της Σερβίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Σλοβακίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Σρι Λάνκα.

Συριακό Κομμουνιστικό Κόμμα.

Κομμουνιστικό Κόμμα Σουηδίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας.

Εργατικό Κόμμα (EMEP) Τουρκία.

Κομμουνιστικό Κόμμα Φινλανδίας.

Κομμουνιστικό Κόμμα Χιλής.

ΥΠΟΣΑΧΑΡΕΙΑ ΑΦΡΙΚΗ
Πεδίο έντονου ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού εδώ και χρόνια...

Η τωρινή επέμβαση ιμπεριαλιστικών δυνάμεων (ΗΠΑ, Γαλλίας Βρετανίας και άλλων προθύμων) στη Λιβύη δεν είναι βεβαίως ούτε μεμονωμένη, ούτε «σπασμωδική», από την άποψη ότι σχετίζεται άμεσα με τις ανάγκες των ιμπεριαλιστών για ξαναμοίρασμα των ενεργειακών πηγών και οδών. Παράλληλα, είναι σε συνάρτηση με τις ευρύτερες ανακατατάξεις που προκαλεί ο έντονος ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός όχι μόνον στη βόρεια Αφρική αλλά και στην υποσαχάρεια, η οποία προκαλεί εξίσου το ενδιαφέρον τέτοιων δυνάμεων αφού διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου, φυσικού αερίου και αφθονία ορυκτών όπως διαμάντια, χαλκό, χρυσό, πλατίνα, βωξίτη, ουράνιο, κοβάλτιο, τιτάνιο... Παράλληλα, η (παρατηρημένη από το 2008) ακρίβεια βασικών τροφίμων διεθνώς και η διεύρυνση της αστικοποίησης σε μητροπολιτικά ιμπεριαλιστικά κέντρα Αμερικής, Ευρώπης και Ασίας οξύνει τον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων σε τεράστιες γόνιμες περιοχές της Αφρικής όχι βεβαίως προς όφελος των γηγενών πληθυσμών...

Τις τελευταίες δεκαετίες καταγράφεται σταθερά πως το προβάδισμα που είχαν σε κρίσιμες γεωπολιτικές εξελίξεις στη λεγόμενη «Μαύρη Ηπειρο» ευρωπαϊκές πρώην αποικιοκρατικές δυνάμεις (Βρετανία, Γαλλία και λιγότερο Βέλγιο, Γερμανία, Ιταλία, Πορτογαλία) ως τις δεκαετίες του '60 και του '70 (οπότε θριάμβευσαν αφρικανικά εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και με τη στήριξη των σοσιαλιστικών χωρών και της ΕΣΣΔ), άρχισε να μειώνεται σημαντικά, ιδιαίτερα από τη δεκαετία του '90, ως περίπου το 2000 προς όφελος κυρίως του αμερικανικού ιμπεριαλισμού. Οι επεμβάσεις των ιμπεριαλιστών στην Αφρική γίνονταν ως επί το πλείστον μέσω του πολιτικο-οικονομικού ελέγχου διεφθαρμένων, κυβερνήσεων που κάλυπταν τα συμφέροντα δυτικών πολυεθνικών εταιρειών σε βάρος των λαών τους. Οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις δε δίσταζαν, ενίοτε και φανερά, να στηρίζουν πραξικοπήματα και να εξαπολύουν στρατιωτικές επεμβάσεις υπό διάφορα προσχήματα (διάσωση και απομάκρυνση Δυτικών υπηκόων, «ανθρωπιστικοί» λόγοι κλπ). Η κατάσταση αυτή οξύνθηκε ιδιαίτερα μετά τις αντεπαναστατικές ανατροπές στο τέλος της δεκαετίας του '80.

Ως το τέλος του 20ού αιώνα, ο ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός στην Αφρική κινούνταν στη σφαίρα της σύγκρουσης ή και -κατά περίπτωση- της ταύτισης των συμφερόντων μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανίας, Γαλλίας.

Εναρξη από τη Σομαλία

Δεν είναι τυχαίο πως λίγα χρόνια μετά την ανατροπή της ΕΣΣΔ, η πρώτη ιμπεριαλιστική επέμβαση των δυτικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων (με προεξάρχουσες τις ΗΠΑ) καταγράφηκε στην υποσαχάρεια Αφρική το 1992-1994, στη Σομαλία (ανατολική Αφρική), με απόφαση του ΟΗΕ και πρόσχημα τα θύματα της λιμοκτονίας. (Οι ίδιες επεμβατικές δυνάμεις επανήλθαν πριν λίγα χρόνια στον τόπο του εγκλήματος, έχοντας σήμερα σημαντικές ναυτικές δυνάμεις στον Κόλπο του Αντεν, με πρόσχημα την καταπολέμηση της πειρατείας...).

Ακολούθησαν επεμβάσεις βρετανικών και γαλλικών στρατιωτικών δυνάμεων σε πρώην αποικίες (Ακτή Ελεφαντοστού, Λιβερία, Ρουάντα, Σιέρα Λεόνε κ.ά.) με διάφορα προσχήματα και αφορμές όπως η διάσωση πολιτών τους εν μέσω της ανάφλεξης εμφυλίων συρράξεων... Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνον η Γαλλία από τη δεκαετία του 1960 ως το 2005 είχε πραγματοποιήσει 46 στρατιωτικές επεμβάσεις σε πρώην αποικίες της...

Παράλληλα, τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου στο δυτικοαφρικανικό Κόλπο της Γουινέας, που είχαν εντοπιστεί (ήδη από τις δεκαετίες του '60 και του '70 αλλά επιλέχθηκε να αξιοποιηθούν «αργότερα») από αμερικανικές και ευρωπαϊκές πετρελαϊκές εταιρείες, άρχισαν να γίνονται εκμεταλλεύσιμα. «Αίφνης» χώρες όπως η Γκαμπόν, η Γκάμπια, ο Νίγηρας, η Λιβερία, η Ακτή Ελεφαντοστού, το Τσαντ, η Κεντροαφρικανική Δημοκρατία και το Καμερούν άρχισαν να παράγουν πετρέλαιο... Εκτοτε ένα σημαντικό δίκτυο αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου άρχισε να διαπερνά σημαντικές εκτάσεις της δυτικής, ανατολικής, κεντρικής και νότιας Αφρικής...

Η είσοδος της Κίνας και της Ινδίας

Ωστόσο, από τα τέλη της δεκαετίας του '90 και ιδιαίτερα κατά την πρώτη δεκαετία του 2000, νέοι παίχτες - αναδυόμενες μεγάλες οικονομίες (π.χ. Κίνα, Ινδία) έκαναν την εμφάνισή τους στην υποσαχάρεια Αφρική, όχι βεβαίως γιατί επεδίωκαν την αντιμετώπιση των τεράστιων κοινωνικο-οικονομικών ανισοτήτων στην Αφρική και την ανακούφιση των λαών της ηπείρου από το ασφυκτικό σφιχταγκάλιασμα της Δύσης, αλλά επειδή αναζητούσαν απεγνωσμένα νέες ενεργειακές πηγές και οδούς και ιδιαίτερα την ενεργειακή απεξάρτησή τους από την (ελεγχόμενη κυρίως από τις ΗΠΑ) Μέση Ανατολή. Πρόσφορος σε τέτοια σχέδια είναι ο τεράστιος (ορυκτός και όχι μόνον) πλούτος της αφρικανικής ηπείρου.

Δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ινδία, ο Καναδάς, αλλά και μικρότερες χώρες, όπως η Μαλαισία, εκμεταλλευόμενες τη δυσαρέσκεια αφρικανικών κυβερνήσεων για τη συνέχιση νεο-αποικιοκρατικών πολιτικών της Δύσης, εκμεταλλεύτηκαν κάθε περιθώριο εξασφαλίζοντας στην αρχή μία μικρή και αργότερα μία μεγάλη θέση στην εκμετάλλευση ενεργειακών πηγών στην περιοχή. Η εδραίωσή τους σε χώρες όπως η Αγκόλα (πλέον η πρώτη πετρελαιοπαραγωγός χώρα της υποσαχάρειας Αφρικής) ή η Ναμίμπια άρχισε να προκαλεί το «ενδιαφέρον» δυτικών ιμπεριαλιστικών χωρών...

Διαμελισμός του Σουδάν

Η περίπτωση του Σουδάν είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική, καθώς η απομόνωσή του στα τέλη της δεκαετίας του '90 από τις ΗΠΑ (λόγω τότε τρομοκρατικών επιθέσεων σε αμερικάνικες πρεσβείες στην Τανζανία και στην Κένυα), το έστρεψε στις αγκαλιές της Κίνας, η οποία κατάφερε να εξασφαλίσει τη μερίδα του λέοντος για τις πετρελαϊκές της εταιρείες προσφέροντας στο Χαρτούμ ως αντάλλαγμα τη δημιουργία νευραλγικών υποδομών στις συγκοινωνίες, τις μεταφορές, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας κλπ. Η εξέλιξη δεν άρεσε καθόλου σε δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία που χρησιμοποιώντας ως άλλοθι το 2003 τη «γενοκτονία» ντόπιου πληθυσμού στο Νταρφούρ του δυτικού Σουδάν προσπάθησαν να εκβιάσουν ευνοϊκές εξελίξεις για τις ενεργειακές εταιρείες των χωρών τους, που είχαν μείνει εκτός νυμφώνος σε μία περίοδο που αναζητούσαν επίμονα «απεξάρτηση» από τα πετρέλαια της Μέσης Ανατολής. Παράλληλα αξιοποίησαν κάθε αφορμή στο νότιο Σουδάν, προωθώντας με κάθε μέσο την ανεξαρτητοποίησή του, πράγμα που τελικώς αποφασίστηκε στις αρχές Γενάρη με δημοψήφισμα.

Κοντολογίς, ο χάρτης ανάπτυξης δυτικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και αναδυόμενων ισχυρών οικονομιών από την Ασία στην υποσαχάρεια Αφρική έπαψε από καιρό να είναι μονοχρωματικός. Η ήπειρος πάλλεται από ενδοϊμπεριαλιστικές αντιπαραθέσεις που εναλλάσσονται (πιο σπάνια) με ταυτίσεις συμφερόντων. Οι έξωθεν επεμβάσεις οιασδήποτε μορφής (οικονομικές, πολιτικές, στρατιωτικές, πολιτιστικές) όχι μόνον δε λείπουν αλλά αναμένεται να κορυφωθούν μέσα στα επόμενα χρόνια ως επί το πλείστον σε βάρος των λαών της περιοχής, εκτός βεβαίως εάν αυτοί αποφασίσουν να πάρουν οργανωμένα την τύχη στα χέρια τους και να καθορίσουν το μέλλον τους με γνώμονα τα δικά τους συμφέροντα.


Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ

ΝΑΤΟ
Αναλαμβάνει τις επιχειρήσεις

Σχέδια για επιχειρήσεις τουλάχιστον 90 ημερών

Ολοκληρώθηκε, όπως όλα δείχνουν, το παζάρι σχετικά με το ρόλο του ΝΑΤΟ στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Λιβύη, μετά από το «πράσινο φως» του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, το βράδυ της Πέμπτης. Μάλιστα, σαν έτοιμη από καιρό, η λυκοσυμμαχία έχει ήδη καταστρώσει σχέδια για μια επιχείρηση διάρκειας τουλάχιστον 90 ημερών, με το ενδεχόμενο αυτός ο χρόνος να αυξηθεί ή να μειωθεί, ανάλογα με τις εξελίξεις.

Οι συνομιλίες σε επίπεδο πρεσβευτών των 28 χωρών - μελών του ΝΑΤΟ συνεχίζονταν επί έξι μέρες, χωρίς αποτέλεσμα, με φόντο τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις, καθώς η Τουρκία εμφανιζόταν να μπλοκάρει τις αποφάσεις. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, μετά από συνομιλίες με τους ομολόγους του από τις ΗΠΑ, τη Βρετανία και τη Γαλλία, δήλωνε ότι η Αγκυρα έλαβε τις διαβεβαιώσεις που επιζητούσε και οι όροι της ικανοποιήθηκαν, για να επιτρέψει να αναλάβει το ΝΑΤΟ τη διοίκηση του πολέμου στη Λιβύη, υπογραμμίζοντας ότι ο «συνασπισμός του Παρισιού» αποδέχθηκε να «παραδώσει πλήρως» την ηγεσία των επιχειρήσεων στο ΝΑΤΟ.

Το ΝΑΤΟ παρουσιαζόταν διαιρεμένο, με τις κυριότερες αντιδράσεις να παρουσιάζονται από τη Γερμανία, που απέσυρε όλες τις δυνάμεις της από τη Μεσόγειο - χωρίς ωστόσο να βάζει βέτο - και την Τουρκία, που απαιτούσε περιορισμό των επιχειρήσεων στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, κατηγορώντας τη Γαλλία για «καιροσκοπισμό», καθώς ανέλαβε με υπερβολικό ζήλο πρωταγωνιστικό ρόλο στις πολεμικές επιχειρήσεις. Χαρακτηριστικές ήταν οι δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου Αμπντουλάχ Γκιουλ, που φωτογραφίζοντας τη Γαλλία έκανε λόγο για υποψίες που προκαλεί ο υπερβολικός τους ζήλος σχετικά με τις πραγματικές τους φιλοδοξίες στην περιοχή.

Το ρεσιτάλ υποκρισίας της Τουρκίας, με στόχο να διατηρήσει τις «ισορροπίες» με τον αραβικό κόσμο, δείχνοντας αντίθετη, δήθεν, στον πόλεμο στη Λιβύη, περιορίστηκε στις δηλώσεις του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι «τουρκικά αεροπλάνα δε θα βομβαρδίσουν ποτέ τους αδερφούς μας στη Λιβύη», καθώς μοναδικός στόχος ήταν η προάσπιση των συμφερόντων της Τουρκίας στην περιοχή, που ανέρχονται σε δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια και όχι μόνο.

Για την ανάληψη της ευθύνης της επέμβασης στη Λιβύη από το ΝΑΤΟ, είχαν ήδη αρχίσει να πιέζουν ΗΠΑ και Βρετανία, με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών να υπογραμμίζει ότι το ΝΑΤΟ πρέπει σύντομα να ηγηθεί των επιχειρήσεων, ενώ η Γαλλία ζητούσε η πολιτική ηγεσία να παραμείνει στο «συνασπισμό του Παρισιού».



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ