Ο Ισάμ Μακχούλ, Γενικός Γραμματέας του ΚΚ Ισραήλ, μιλά στον «Ριζοσπάστη» για τον πόλεμο, το αντιπολεμικό κίνημα, την αντίσταση των λαών και τις συνέπειές της.

-- Θα θέλαμε μια τοποθέτηση, μια θέση από εσάς όσον αφορά στον πόλεμο στο Λίβανο και το τι σημαίνει αυτός για την περιοχή.

-- Αυτός που παρακολουθήσαμε τις τελευταίες βδομάδες ήταν ένας αμερικανικός πόλεμος, με καύσιμο το αίμα των Λιβανέζων, των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών. Είχε διαφανεί ήδη από μια ομιλία του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζορτζ Ου. Μπους, στην οποία έλεγε ότι η αμερικανική «νίκη» στην περιοχή δε θα ολοκληρωθεί πριν υπάρξουν η ανασύνταξη των πολιτικών δυνάμεων στο Λίβανο, καθώς και η ήττα των «καθεστώτων» του Ιράν και της Συρίας. Οι ΗΠΑ δεν κάλυψαν μόνο πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά αυτή την εισβολή. Απαίτησαν να διευρυνθούν οι επιχειρήσεις! Οι εξελίξεις αυτές, ας σημειώσουμε, ξεκινούν από τις 14 του Μάρτη, από τη λεγόμενη Επανάσταση των Κέδρων, που οδήγησε στην αποχώρηση των συριακών στρατευμάτων από το Λίβανο. Στόχος ήταν να αλλάξει ο πολιτικός συσχετισμός εντός του Λιβάνου. Στόχος ήταν επίσης να αλλάξει πλήρως το είδος της σχέσης Λιβάνου-Ισραήλ και Λιβάνου-ΗΠΑ. Στο βάθος, στόχος ήταν και η Συρία.

Ετσι, οι ΗΠΑ επανειλημμένα έδρασαν για να αποτρέψουν την κατάπαυση του πυρός, την ειρήνευση στην περιοχή, με τη δικαιολογία ότι αυτός ήταν ένας πόλεμος της «δημοκρατίας». Ωστόσο, η απλή και οδυνηρή αλήθεια, που την ξέρει όλος ο κόσμος, είναι ότι αυτός ήταν ένας τρομοκρατικός πόλεμος εναντίον των δύο λαών - της Παλαιστίνης και του Λιβάνου.

Να επισημάνω, επίσης, δύο στοιχεία: Πρώτον, το Ισραήλ ακολούθησε τη στρατιωτική τακτική της «καμένης γης», διαπράττοντας εγκλήματα πολέμου και σφαγές αμάχων. Και δεύτερον, ότι αυτές οι σφαγές, και πολύ περισσότερο η καταστροφή των πολιτικών, αστικών υποδομών του Λιβάνου, δεν αποτελούσαν «ανωμαλία», κάτι που «έτυχε» στην πορεία, στην εξέλιξη των επιχειρήσεων, αλλά η ουσία του πολέμου αυτού. Το Ισραήλ είχε ως στρατηγική του να κατατρομοκρατήσει το λαό του Λιβάνου, να τον υποτάξει ώστε να δεχτεί χωρίς καμία αντίσταση τα σχέδια του Τελ Αβίβ και της Ουάσιγκτον για το Λίβανο και για όλη την περιοχή.

Κάτι που απασχολούσε τους κυρίαρχους κύκλους στο Ισραήλ ήταν το πώς να αποκαταστήσουν το κύρος του στρατού, το οποίο δέχτηκε μεγάλο πλήγμα λόγω της αποχώρησης από το Λίβανο το Μάη του 2000. Υπήρχαν πολλά σενάρια.

Ενα από αυτά προέβλεπε το να πληγούν τα συριακά στρατεύματα και συμφέροντα εντός της Συρίας, και να μπει μια τροχοπέδη στη δράση της «Χεζμπολάχ». Ωστόσο, όπως πήγαν τα πράγματα, το Μάρτη τα συριακά στρατεύματα αποσύρθηκαν από το Λίβανο. Παρ' όλα αυτά, το Ισραήλ εισέβαλε στο Λίβανο, και όπως θα θυμάστε στη διάρκεια των επιχειρήσεων εκτοξεύτηκαν απειλές και εναντίον της Συρίας. Το σενάριο είχε αλλάξει: Ετσι, χτυπήθηκε, συνειδητά και επίμονα, ο λαός του Λιβάνου, ώστε να διαλέξει - ή θα έμενε στο πλευρό της «Χεζμπολάχ», ή θα αποδεχόταν την πολιτική του Ισραήλ και τη συλλογική του τιμωρία.

Τα σχέδια αυτά όμως απέτυχαν ολοκληρωτικά. Ούτε ο στρατός κατάφερε νίκη, ούτε η «Χεζμπολάχ» ηττήθηκε ή αφοπλίστηκε, ούτε άλλαξε ο πολιτικός συσχετισμός στο εσωτερικό του Λιβάνου. Αντίθετα, συσπειρώθηκαν οι Αραβες.

-- Θα θέλαμε να μας μιλήσετε για το κίνημα κατά του πολέμου στη χώρα σας και επίσης για το τι προκαλείται στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό λόγω αυτού. Αλλάζει ο συσχετισμός των πολιτικών δυνάμεων;

-- Η κατάσταση στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό του Ισραήλ είναι, φυσικά, πολύ διαφορετική από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της περιοχής. Το βασικό ζήτημα, ακόμη και για τις λαϊκές μάζες, ήταν κατά πόσο ο πόλεμος αυτός ήταν δίκαιος -- και κτίστηκε μια συναίνεση γύρω από το ότι ήταν, πράγματι, δίκαιος. Ακόμη, μεγάλα τμήματα του λαού στήριζαν τον πόλεμο αυτό, πεισμένα από την επιχειρηματολογία περί «ασφάλειας». Εμείς επιχειρήσαμε να αξιοποιήσουμε την εμπειρία από τον πρώτο πόλεμο του Ισραήλ, το 1982, προσπαθήσαμε να συσπειρώσουμε ευρύτερες δυνάμεις εναντίον του πολέμου.

Παρότι η υποστήριξη αυτού του ηλίθιου δολοφονικού πολέμου είχε φθάσει να έχει έναν σχεδόν φασιστικό χαρακτήρα, εμείς επιμείναμε να εναντιωνόμαστε σε αυτόν, να καλούμε σε κινητοποιήσεις για να σταματήσει. Για να τρυπήσουμε, να διασπάσουμε αυτό το άτρωτο, φαινομενικά, τείχος, από την πρώτη μέρα του πολέμου βγήκαμε στους δρόμους.

Είπαμε, μαζί με άλλα φιλειρηνικά κινήματα, ότι αυτός ο πόλεμος δε λύνει κανένα πρόβλημα, είναι ο ίδιος πρόβλημα. Στόχος του κινήματός μας ήταν να καταρρίψουμε το μύθο περί «αμυντικού» και «δίκαιου» πολέμου. Ξεκινήσαμε λοιπόν με διαδηλώσεις της τάξης των εκατοντάδων μπροστά στο γραφείο του υπουργού Πολέμου του Ισραήλ, κατόπιν όμως οι αριθμοί όσων κατέβαιναν στις διαδηλώσεις άρχισαν να αυξάνονται, και καταλήξαμε τις τελευταίες μέρες να κάνουμε κινητοποιήσεις με πάνω από δέκα χιλιάδες κόσμο - αριθμός καθόλου μικρός με δεδομένο το κλίμα που επικρατούσε στη χώρα, με δεδομένο ότι όλες οι άλλες πολιτικές δυνάμεις, και οι κεντροαριστερές, ήταν υπέρ του πολέμου.

Είναι χαρακτηριστικό ότι με τις κινητοποιήσεις αυτές καταφέραμε να αποσπάσουμε από την επίσημη «γραμμή» των Εργατικών και του Μέρετζ αρκετούς οπαδούς τους, οι οποίοι τοποθετούνταν, αντίθετα με τις ηγεσίες των κομμάτων αυτών, εναντίον του πολέμου. Καταφέραμε να αναδείξουμε τα πραγματικά αίτια του πολέμου και να παραμερίσουμε τις προφάσεις της κυβέρνησης, η οποία βρέθηκε σε αμηχανία, και η συνέπειά μας μάς έφερε κάποια πολιτικά οφέλη. Η κατάσταση στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό ήταν πολύ πιο δύσκολη από ό,τι το 1982, όταν εξελισσόταν μια αληθινή και σε βάθος συζήτηση για το ζήτημα του πολέμου. Αυτή τη φορά, μεγάλα τμήματα του λαού ήταν «πεισμένα». Αντιμετωπίσαμε, λοιπόν, πολύ πιο σύνθετες, σοβαρές δυσκολίες για να μεταπείσουμε το λαό. Επαναλαμβάνω, δεν ήταν καθόλου εύκολο: Ολα τα κεντροαριστερά κόμματα, ο Πέρετζ, ο Πέρες, οι Εργατικοί, το Μέρετζ, παμψηφεί είχαν τοποθετηθεί υπέρ του πολέμου!

-- Κινδυνεύει με ανατροπή η κυβέρνηση Ολμέρτ, κυοφορούνται αλλαγές στους πολιτικούς συσχετισμούς λόγω του πολέμου;

-- Το πολιτικό άθροισμα του πολέμου είναι πράγματι ένας πολιτικός «σεισμός» στο Ισραήλ. Είναι σαφές ότι έχει χαθεί πλήρως η εμπιστοσύνη ανάμεσα στο πολιτικό και το στρατιωτικό κατεστημένο. Και υπάρχει μια πολιτική κρίση σε εξέλιξη. Επλήγη ακόμη περισσότερο το κύρος του στρατού. Υπάρχει ένα σοκ στην κοινή γνώμη και φυσικά μια οξεία πόλωση.

Και βέβαια είναι αλήθεια ότι η Δεξιά επιχειρεί να εκμεταλλευτεί τα πράγματα προς όφελός της, και έτσι ενδέχεται να δούμε εξελίξεις. Από την άλλη, εμείς προσπαθούμε να πείσουμε ότι τα πράγματα έδειξαν πως ο πόλεμος δεν μπορεί να φέρει ούτε ειρήνη ούτε σταθερότητα, και φυσικά δε συνιστά άμυνα, ούτε την ενισχύει.

-- Θα θέλαμε το σχόλιό σας για την αμερικανική θέση περί Νέας Μέσης Ανατολής.

-- Οι Αμερικανοί επιδιώκουν μια νέα Μέση Ανατολή ως μοναδική, ηγεμονική ιμπεριαλιστική δύναμη. Αλλά υπάρχει μια δική μας νέα Μέση Ανατολή: Των λαών και της αντίστασης!

Το ότι αντιτασσόμαστε με σφοδρότητα στα αμερικανικά σχέδια για τη Μέση Ανατολή δε σημαίνει ασφαλώς ότι μας αρέσει η κατάσταση που επικρατεί σήμερα στις χώρες της περιοχής. Το ότι θέλουμε μια δημοκρατική Μέση Ανατολή είναι βέβαιο και πρωτεύον. Με σεβασμό στις ανθρώπινες ελευθερίες και τα δικαιώματα των λαών, με προώθηση των συμφερόντων της εργατικής τάξης. Αυτό βέβαια δεν έχει καμία σχέση με τα σχέδια που απεργάζονται οι Ηνωμένες Πολιτείες. Και αυτό που προσπαθούμε πάντοτε να τονίσουμε είναι ότι το Ισραήλ και οι ΗΠΑ δεν είναι οι χώρες που θα επιβάλουν τη δημοκρατία στη Μέση Ανατολή, αλλά το πραγματικό εμπόδιο για την εδραίωση της δημοκρατίας στην περιοχή.

Η πραγματική δημοκρατία, στο Ιράκ, στο Λίβανο και στη Μέση Ανατολή, θα οικοδομηθεί πάνω στα συντρίμμια των ιμπεριαλιστικών σχεδίων για την περιοχή. Στα συντρίμμια της πολιτικής της κατοχής και της καταπίεσης των λαών.

Είναι χαρακτηριστικό ότι και ο τρομοκρατικός πόλεμος στο Λίβανο, και οι συνεχιζόμενες σφαγές στην Παλαιστίνη, έγιναν σε βάρος λαών που πολύ πρόσφατα είχαν ασκήσει τα δημοκρατικά τους πολιτικά δικαιώματα - αλλά εξέλεξαν κυβερνήσεις που δεν «άρεσαν» αρκετά, ή καθόλου, στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις.

-- Ο Αραβικός Σύνδεσμος υποστήριξε πρόσφατα ότι ο «οδικός χάρτης» είναι «νεκρός» και ότι θα προωθήσει ένα νέο σχέδιο «λύσης» στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το Μεσανατολικό. Θεωρείτε ότι μπορεί να βγει κάτι από αυτό;

-- Ο «οδικός χάρτης» γεννήθηκε νεκρός. Πρέπει να τονίσουμε ότι όσο τα διάφορα σχέδια των ιμπεριαλιστών συνεχίζουν να προωθούνται, το Μεσανατολικό θα παραμένει άλυτο. Επίσης, πρέπει να σημειώσουμε ότι είναι μάλλον κωμικό να βλέπεις το Ισραήλ και τις ΗΠΑ να επιμένουν να εφαρμοστεί μια απόφαση του ΟΗΕ για το Λίβανο, όταν ειδικά το Ισραήλ - και οι ΗΠΑ που το στηρίζουν - παραβιάζει σωρεία αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το Παλαιστινιακό...