Ενα φαινόμενο που από πέρσι αναμενόταν, οι κενές θέσεις σε δεκάδες Τμήματα των ΤΕΙ, κυριάρχησε στην επικαιρότητα την περασμένη βδομάδα και έγινε αντικείμενο άθλιας, επικοινωνιακής, προεκλογικής εκμετάλλευσης από δημάρχους του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΣΥΝ.

Το ΚΚΕ, εξαρχής, έχει δηλώσει την αντίθεσή του στο σύστημα επιλογής για τα ΑΕΙ - ΤΕΙ που υπηρετεί και αναπαράγει τους ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση. Παράλληλα, με αφορμή τη συζήτηση για τα παιδιά που δεν έπιασαν τη βάση του «10», με ανακοίνωσή του σημείωσε: «Το ΚΚΕ δεν έχει αντίρρηση να εγγραφούν φέτος όσοι θα έμπαιναν σε ΤΕΙ - ΑΕΙ αν δεν υπήρχε η βάση του δέκα. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί λύση του προβλήματος».

Το ΚΚΕ υπενθύμισε και πάλι ότι «οι επιδόσεις των υποψηφίων στο πλαίσιο αυτού του συστήματος δεν αποτελούν αντικειμενικό δείκτη του επιπέδου των γνώσεων και των ικανοτήτων τους. Πρόκειται για σύστημα που ήταν και παραμένει άδικο».

Η πρόταση του ΚΚΕ για Ενιαία Λαϊκή Παιδεία, που απαντά στην ανάγκη για υψηλότερη γενική μόρφωση, επαγγελματική και επιστημονική ειδίκευση για όλους, κινείται σε διαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από αυτή των δημάρχων και νομαρχών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. «Οι δυνάμεις αυτές, τονίστηκε στη σχετική ανακοίνωση, αντιμετωπίζουν με ψηφοθηρικά κριτήρια τα ΤΕΙ και τους σπουδαστές τους, θεωρώντας τους πηγή κερδοφορίας και οικονομικής εκμετάλλευσης και αδιαφορώντας για το επίπεδο και το κόστος των σπουδών, για το δικαίωμά τους σε δωρεάν σίτιση, στέγαση και γενικότερα στη δωρεάν Παιδεία».

Το πρόβλημα όπως εκφράστηκε φέτος: Οι κενές θέσεις σε Τμήματα των ΤΕΙ είναι 16.860. Οι περισσότερες από αυτές, οι 13.967, ήταν θέσεις που προορίζονταν για αποφοίτους Ενιαίου Λυκείου που έδωσαν φέτος εξετάσεις, δηλαδή τη λεγόμενη κατηγορία του 90%. Οι υπόλοιπες 2.893 κενές θέσεις προορίζονταν για αποφοίτους του προηγούμενου έτους που ξανακατέθεσαν μηχανογραφικό (κατηγορία του 10%) και για αποφοίτους των ΤΕΕ.

Η ακριβής κατανομή των κενών θέσεων στα ΤΕΙ ανά πόλη παρουσιάζεται στο διπλανό πίνακα. Στην πρώτη στήλη εμφανίζεται ο συνολικός αριθμός των θέσεων που προορίζονταν για τους πρωτοετείς στην πόλη αυτή και στη δεύτερη στήλη φαίνεται πόσες από αυτές τις θέσεις έμειναν τελικά κενές. Σημειώνουμε ότι υπάρχουν και κάποιες πόλεις που φιλοξενούν Τμήματα των ΤΕΙ αλλά δεν εμφανίζονται στο διπλανό πίνακα, καθώς όλες οι θέσεις τους καλύφθηκαν κανονικά. Κενές θέσεις εμφανίζουν και Τμήματα των Πανεπιστημίων, αλλά πολύ λιγότερες σε απόλυτους αριθμούς και σε αναλογία με το σύνολο των εισακτέων στα Πανεπιστήμια.

Αυτό το φαινόμενο ξεσήκωσε ανησυχία στα ΤΕΙ, που εμφανίζουν τα μεγαλύτερα κενά και στους σπουδαστές τους, η οποία δεν καταλάγιασε, παρά τις δηλώσεις της υπουργού Παιδείας ότι φέτος θα λειτουργήσουν όλα τα Τμήματα κανονικά και οι όποιες συγχωνεύσεις ή αλλαγές αντικειμένου σπουδών σε Τμήματα θα γίνουν την επόμενη χρονιά. Στην πραγματικότητα, ακόμα κι αν λειτουργήσουν φέτος κανονικά, κάποια από αυτά τα Τμήματα ενδέχεται και να καταργηθούν του χρόνου ως «ειδικότητες», πράγμα που σημαίνει ότι ο κόπος και το τεράστιο κόστος που θα έχουν καταβάλει οι σπουδαστές που τα παρακολούθησαν κινδυνεύει να πάει χαμένος και να μείνουν με ένα πτυχίο στο χέρι που μεθαύριο δε θα υφίσταται, δε θα σημαίνει τίποτα!

Η κυβέρνηση, απέναντι σ' αυτά τα προβλήματα, έριξε το «μπαλάκι» στα ίδια τα ιδρύματα. Παράλληλα, υπονοεί ότι θα δώσουν λύση στα ιδρύματα ανώτατης εκπαίδευσης οι αντιδραστικές αλλαγές που έχει ανακοινώσει με το νόμο - πλαίσιο. Δηλαδή, ειδικά για τα ΤΕΙ αφήνει να εννοηθεί ότι αν υποταχθούν στις αναδιαρθρώσεις, αν υποβιβαστούν ακόμα περισσότερο σε επίπεδο «κατάρτισης» και υποταχθούν πλήρως στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων, θα γίνουν πιο... «ελκυστικά» και δε θα έχουν προβλήματα «ζήτησης» από τους υποψηφίους. Στην πραγματικότητα όμως, αν υποταχθούν τα ΤΕΙ στο μοντέλο που τους ετοιμάζουν, η «μοίρα» τους θα είναι να ανοίγουν και να κλείνουν σαν τα «μανιτάρια» ανάλογα με τις πρόσκαιρες απαιτήσεις των επιχειρήσεων. Μόνο αν εξελιχθούν σε πραγματικά ανώτατες σχολές, με επιστημονικά αντικείμενα σπουδών που θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες και στην εξέλιξη της επιστήμης, θα αποφύγουν τα ΤΕΙ αυτά τα προβλήματα. Οσο για τα Τμήματα που δεν έχουν επιστημονικό αντικείμενο, μπορούν να γίνουν επαγγελματικές σχολές και να αποσυνδεθούν πλήρως από τη διαδικασία επιλογής για την ανώτατη εκπαίδευση.

Αιτία, του όλου προβλήματος που δημιουργήθηκε, είναι ότι τόσο η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προηγούμενα, όσο και η κυβέρνηση της ΝΔ τώρα δημιούργησαν και διατήρησαν Τμήματα ΤΕΙ σε διάφορες μικρές - και απομακρυσμένες από τα μεγάλα αστικά κέντρα - πόλεις, τα περισσότερα από τα οποία δεν είχαν επιστημονική υπόσταση, ούτε αντίκρισμα στην παραγωγή.

Αποκαλύφθηκε έτσι, περίτρανα, ότι η «ανάπτυξη» που υπόσχονταν οι κυβερνήσεις στην επαρχία μέσω της ίδρυσης σχολών ανώτατης εκπαίδευσης είχε πολύ «κοντά ποδάρια». Επιβεβαιώθηκε έτσι το ΚΚΕ και οι δυνάμεις της Πανσπουδαστικής ΚΣ και της ΔΗΠΑΚ στους εκπαιδευτικούς ανώτατης εκπαίδευσης, που είχαν αντιταχθεί από την πρώτη στιγμή στη σπορά αυτών των Τμημάτων σε κωμοπόλεις και χωριά.

Χρειάζεται να σημειώσουμε ότι η φιλολογία της κυβέρνησης περί «μη ελκυστικότητας» των Τμημάτων που έχουν κενά, σε αντίθεση δήθεν με άλλα ΤΕΙ που τα προτιμούν οι υποψήφιοι είναι εντελώς παραπλανητική, γιατί δεν αναφέρει ότι τα πιο... «ελκυστικά» Τμήματα βρίσκονται στα ιδρύματα της Αθήνας, του Πειραιά, της Θεσσαλονίκης και δυο τρεις ακόμα μεγάλες πόλεις, που αντικειμενικά συγκεντρώνουν τα τρία τέταρτα του πληθυσμού της χώρας. Γιατί, όσο «ελκυστική» κι αν είναι μια ειδικότητα, κανένας δεν προτιμάει να ξενιτευτεί και να πληρώνει δυο μισθούς το μήνα για να σπουδάσει, όταν το κόστος σπουδών έχει αρχίσει να γίνεται πολύ βαρύ ακόμα κι αν σπουδάζει κανείς στην πόλη που μένει η οικογένειά του. Για παράδειγμα, στη «μηχανολογία», τα Τμήματα Πειραιά, Χαλκίδας, Λάρισας και Πάτρας είναι πλήρη, ενώ τα Τμήματα Κοζάνης, Καβάλας, Σερρών και Κρήτης έχουν κενά. Ακόμα και σε ειδικότητες που δεν έχουν μεγάλη ζήτηση, π.χ. «Τουριστικές Επιχειρήσεις» το Τμήμα της Αθήνας είναι γεμάτο, αλλά όλα τα υπόλοιπα επαρχιακά Τμήματα έχουν πολλά κενά, με αποκορύφωμα αυτό της Ηγουμενίτσας που δεν έχει ούτε έναν πρωτοετή σπουδαστή!

Και μέσα σε αυτό το κλίμα, εμφανίστηκαν να υπερασπίζουν την πολιτική του «κάθε πόλη και πανεπιστήμιο, κάθε χωριό και ΤΕΙ» μια σειρά δήμαρχοι του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΣΥΝ, που αντί να ασχοληθούν με το ίδιο το πρόβλημα της παιδείας, στρέφουν την προσοχή στο ότι... χάνουν οι πόλεις τους χρήματα από τους λιγότερους εισακτέους, γιατί θα πέσουν τα ενοίκια (!) και οι καφετέριες δε θα έχουν τόση πελατεία...

Κανένας από αυτούς δεν ακούστηκε να απαιτεί να φτιαχτούν φοιτητικές εστίες και λέσχες, να έχουν οι σπουδαστές δωρεάν σίτιση, στέγαση και συγκοινωνίες στις πόλεις τους, δεν τους ακούσαμε καν να διαμαρτύρονται που πολλά από αυτά τα Τμήματα δεν έχουν κτίρια, εργαστήρια, που η πλειοψηφία του διδακτικού προσωπικού είναι ωρομίσθιοι κ.τ.λ.

Ακόμα, δε διαμαρτυρήθηκαν ούτε τώρα λένε κουβέντα για τις διάφορες απίθανες ειδικότητες που έχουν δημιουργηθεί και που δεν έχουν αντίκρισμα, για το τι θα κάνουν μεθαύριο οι σπουδαστές που ξοδεύουν περιουσίες για να σπουδάσουν στις πόλεις τους και που το χαρτί που παίρνουν δεν είναι τίποτε άλλο από διαβατήριο ανεργίας...