ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΓΑΖΑ - ΒΗΡΥΤΟΣ.-

Η ενδεχόμενη αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από το Νότιο Λίβανο έχει, πλέον, κυριαρχήσει το ενδιαφέρον και τις συζητήσεις τόσο της ισραηλινής κυβέρνησης όσο και του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, που συνεχίζει την περιοδεία του στη Μέση Ανατολή.

Επί αρκετές ώρες συνεδρίαζε, χτες, το ισραηλινό Υπουργικό Συμβούλιο προκειμένου να εξετάσει την πιθανότητα αποχώρησης των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων από το Νότιο Λίβανο, καθώς και τους τρόπους υλοποίησης μιας τέτοιας απόφασης. Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, που πραγματοποιήθηκε κεκλεισμένων των θυρών, οι Ισραηλινοί υπουργοί εξέτασαν τις δύο υπάρχουσες προτάσεις του υπουργού Αμυνας, Γιτζάκ Μορντεχάι, και του υπουργού Υποδομής, Αριέλ Σαρόν, ο οποίος ήταν και ένας από τους πρωτεργάτες της εισβολής στο Λίβανο όντας υπουργός Αμυνας το 1982.

Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, ο Γιτζάκ Μορντεχάι πρότεινε να αποχωρήσουν τα ισραηλινά στρατεύματα από το Νότιο Λίβανο μετά από την επίτευξη συμφωνίας με τη λιβανική κυβέρνηση, που θα προβλέπει την άμεση ανάπτυξη του λιβανικού στρατού στην περιοχή, έτσι ώστε να αποφευχθούν τυχόν επιθέσεις της φιλοσυριακής σιιτικής οργάνωσης "Χεζμπολάχ". Από την άλλη, ο Αριέλ Σαρόν φέρεται να προτείνει τη σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από το Νότιο Λίβανο, χωρίς να είναι προϋπόθεση η ύπαρξη συνεννόησης με τη λιβανική ή τη συριακή ηγεσία, και προσθέτει ότι ο ισραηλινός στρατός θα απαντά με σκληρότατα αντίποινα (επιθέσεις σε κεντρικά συστήματα παραγωγής ενέργειας στο Λίβανο κλπ.), σε περίπτωση επίθεσης των ανταρτών της "Χεζμπολάχ".

Στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου πήρε μέρος και ο επικεφαλής των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών, στρατηγός Μοσέ Γιααλόν, ο οποίος φέρεται να εξέφρασε τη βαθιά διστακτικότητα και δυσπιστία του για την επιτυχία του όποιου σχεδίου αποχώρησης, σε περίπτωση που δεν υπάρξει σαφής και συγκεκριμένη συγκατάθεση της Δαμασκού.

Μετά το τέλος της συνεδρίασης δεν έγιναν δηλώσεις από τους Ισραηλινούς υπουργούς και μόνο ο σύμβουλος του Ισραηλινού πρωθυπουργού, Νταβίντ Μπαρ Ιλάν, τόνισε, στους δημοσιογράφους, ότι "η ισραηλινή κυβέρνηση θα κάνει ό,τι είναι δυνατόν και πρέπον για να επιστρέψουν οι Ισραηλινοί στρατιώτες στα σπίτια τους". Πάντως, όπως δήλωναν κυβερνητικοί αξιωματούχοι που θέλησαν να κρατήσουν την ανωνυμία τους, η πλειοψηφία του ισραηλινού Υπουργικού Συμβουλίου τάχθηκε υπέρ της αποχώρησης και δείχνουν να προτιμούν την πρόταση του Μορντεχάι.

Η αποχώρηση των ισραηλινών στρατιωτικών δυνάμεων από το Νότιο Λίβανο ήταν το κεντρικό θέμα συζήτησης στις συνομιλίες που είχε με τη λιβανική ηγεσία ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ. Ο Κόφι Ανάν, μετά από συνάντηση που είχε με τον Λιβανέζο υπουργό Εξωτερικών, Φαρίς Μπουέιζ, δήλωσε ότι στόχος των συνομιλιών του είναι η άμεση εφαρμογή της Απόφασης 425 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών του 1978, η οποία προβλέπει "τον άμεσο τερματισμό κάθε στρατιωτικής δραστηριότητας σε βάρος της λιβανικής εδαφικής κυριαρχίας και αποχώρηση από όλα τα λιβανικά εδάφη".

Εντούτοις, ο ΓΓ του ΟΗΕ τόνισε ότι πρέπει να εξεταστεί με προσοχή ο τρόπος εφαρμογής της απόφασης καθώς "πολλά πράγματα έχουν αλλάξει από τότε που λήφθηκε",και υπογράμμισε ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη μια σειρά από παράγοντες. Παρά τις πιέσεις των δημοσιογράφων, ο Κόφι Ανάν αρνήθηκε να αποκαλύψει αν κομίζει κάποια συγκεκριμένη πρόταση στη λιβανική, τη συριακή ή την ισραηλινή κυβέρνηση και αρκέστηκε να επαναλάβει ότι "ορισμένα πράγματα είναι καλύτερο να συζητιούνται κεκλεισμένων των θυρών, καθώς η διπλωματία της τηλεόρασης δεν έχει πάντα αποτελέσματα".

Πολύωρη συνάντηση με τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιασέρ Αραφάτ είχε, χτες, στην πόλη της Γάζας ο Αυστριακός καγκελάριος, Βίκτορ Κλιμά. Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου, οι δύο άνδρες δήλωσαν ιδιαίτερα ευχαριστημένοι από τις συνομιλίες τους και χαρακτήρισαν τη συνάντησή τους "πολύ σημαντική". Ο Αυστριακός καγκελάριος υπογράμμισε ότι υποστηρίζει πλήρως τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την απεμπλοκή της ισραηλινο-παλαιστινιακής "ειρηνευτικής διαδικασίας" από το αδιέξοδο και τόνισε ότι η Αυστρία (που θα αναλάβει την προεδρία της ΕΕ τον Ιούλη) θα συνεχίσει να βοηθά και να στηρίζει με όλους τους δυνατούς τρόπους την Παλαιστινιακή Αρχή. Εξίσου θερμή ήταν η συνάντηση που είχε την Πέμπτη το βράδυ ο Βίκτορ Κλιμά και με τον Ισραηλινό πρωθυπουργού, Μπέντζαμιν Νετανιάχου.

ΑΓΚΥΡΑ.-

Είναι μια παλιά, πολύ παλιά ιστορία στην τουρκική πολιτική σκηνή: όποιος πολιτικός αρνείται να συμμορφωθεί με τις διακριτικές υποδείξεις του (αυτεπίκλητου "τοποτηρητή του λαϊκού κράτους του Μουσταφά Κεμάλ") στρατού, ξάφνου βρίσκεται με ταχυδακτυλουργικό τρόπο "επί ξυρού ακμής".

Το σενάριο επαναλαμβάνεται τις τελευταίες ημέρες και σε βάρος του πρωθυπουργού Μεσούτ Γιλμάζ, ο οποίος κατ' αρχάς αντιμετώπισε συγκεκαλυμμένες απειλές, αργότερα κατηγορήθηκε επειδή επιχειρεί να επιβάλει στον στρατό τις απόψεις του και χτες βρέθηκε προ νέων απειλών, από τους εξωκυβερνητικούς συμμάχους του.

Ο λόγος για τον Ντενίζ Μπαϊκάλ, ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, το οποίο στηρίζει τον κυβερνητικό συνασπισμό, χωρίς να συμμετέχει σ' αυτόν: "ήρθε η ώρα να μπει τέλος στην κυβέρνηση Γιλμάζ", δήλωσε χτες.

"Πιστεύω ότι είναι αναγκαίο να μπει τέλος στην κυβέρνηση, γιατί έχει απολέσει τη λαϊκή υποστήριξη", πρόσθεσε, μιλώντας στην εφημερίδα "Χουριέτ".

Η συνέχεια βέβαια απέδειξε ότι τα πυρά του πρώην υπουργού Εξωτερικών Μπαϊκάλ ήταν... άσφαιρα: "Δεν τίθεται ζήτημα για εμάς να πάρουμε απόφαση για την ανατροπή της κυβέρνησης", δήλωσε στο πρακτορείο "Ρόιτερ", όταν κλήθηκε να διευκρινίσει τι εννοούσε.

Ο Μπαϊκάλ την περασμένη Τρίτη, είχε εκτοξεύσει ανάλογη θρυαλλίδα, αλλά οι περισσότεροι από τους 55 βουλευτές του είχαν καταψηφίσει την ίδια ημέρα πρόταση μομφής της αντιπολίτευσης με στόχο την ανατροπή της κυβέρνησης Γιλμάζ.

Η πολιτική ένταση στην Αγκυρα δείχνει να προκαλεί έντονη ανησυχία στους επενδυτές. Προχτές έπεσε κατά 1,75% ο γενικός δείκτης τιμών στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης.

ΜΟΣΧΑ (Ανταπόκριση ΒΛ. ΜΑΣΙΝ). -

Το ακανθώδες πρόβλημα της Υπερδνειστερίας και ορισμένες εδαφικές διαφορές καλούνται να λύσουν, στην τριμερή συνάντηση που πραγματοποιείται στην Οδησσό, οι Πρόεδροι της Ουκρανίας και της Μολδαβίας Λεονίντ Κούτσμα και Πιοτρ Λουτσίνσκι και ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Βίκτορ Τσερνομίρντιν. Στις διαπραγματεύσεις, θα συμμετάσχει και ο Πρόεδρος της μη αναγνωρισμένης Δημοκρατίας της Υπερδνειστερίας Ιγκόρ Σμιρνόφ. Το πρόβλημα των σχέσεων της Υπερδνειστερίας, που κατοικείται βασικά από Ρώσους και Ουκρανούς, και της Μολδαβίας εμφανίστηκε ακόμα το 1990 επί Γκορμπατσόφ, όταν οι Μολδαβοί εθνικιστές έθεσαν ανοιχτά το ζήτημα της ένωσης της Μολδαβίας με τη Ρουμανία. Τότε οι κάτοικοι της Υπερδνειστερίας με δημοψήφισμα ανακήρυξαν τη Μολδαβική Δημοκρατία της Υπερδνειστερίας. Εκτός απ' αυτό, η ηγεσία της περιοχής αρνήθηκε κατηγορηματικά να ακολουθήσει την πολιτική της άγριας καπιταλιστικοποίησης και αποκαλείται "νησίδα σοσιαλισμού" στην επικράτεια της πρώην ΕΣΣΔ. Στην Υπερδνειστερία είναι συγκεντρωμένο μεγάλο μέρος σύγχρονων προηγμένων τεχνολογιών της πρώην ΕΣΣΔ. Επιπλέον, στο έδαφος της Υπερδνειστερίας στρατοπέδευε μεγάλη ομάδα του Σοβιετικού Στρατού, η οποία μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ έγινε η 14η στρατιά του ρωσικού στρατού. Επίσης, εκεί υπάρχουν τεράστιες αποθήκες όπλων και πυρομαχικών. Το 1992 η Μολδαβία εξαπέλυσε πόλεμο κατά της Υπερδνειστερίας. Οι ειρηνικοί πολίτες της περιοχής απέκρουσαν τα τακτικά μολδαβικά στρατεύματα, αλλά η αιματοχυσία σταμάτησε μετά την παρέμβαση στο πλευρό της Υπερδνειστερίας μονάδων της 14ης στρατιάς υπό τη διοίκηση του στρατηγού Αλεξάντρ Λέμπεντ, ο οποίος ακριβώς τότε έγινε γνωστός και δημοφιλής.

Σήμερα οι σχέσεις Μολδαβίας - Υπερδνειστερίας δεν έχουν οξυμένο χαρακτήρα, αλλά η ένταση παραμένει. Η Δημοκρατία της Υπερδνειστερίας επιμένει να αναγνωριστεί το καθεστώς της ανεξαρτησίας της και τάσσεται υπέρ της συνομοσπονδιακής συγκρότησης της Μολδαβίας. Τα ρωσικά στρατεύματα, που από το 1993 διοικεί ο κύριος βομβαρδιστής του Ανωτάτου Σοβιέτ της Ρωσίας Βαλέρι Γεβνέβιτς, αριθμούν τώρα περίπου 3.000 άνδρες και με δυσκολία μπορούν να θεωρηθούν αξιόμαχα. Το Μάη του 1997 υπογράφηκε στη Μόσχα ειδικό Μνημόνιο για τις σχέσεις της Μολδαβικής Δημοκρατίας της Υπερδνειστερίας και της Μολδαβίας. Η Ρωσία και η Ουκρανία είναι εγγυήτριες της συμφωνίας αυτής.Τέλος, για τους Προέδρους της Ουκρανίας και της Μολδαβίας η συνάντηση αυτή είναι σημαντική και για το γεγονός ότι στα τέλη Μάρτη θα γίνουν στη χώρες βουλευτικές εκλογές. Ωστόσο, οι υπάρχουσες εδαφικές διαφορές Ουκρανίας - Μολδαβίας, που εντάθηκαν τελευταία, ενδέχεται να αφήσουν σε δεύτερο πλάνο το κύριο θέμα της συνάντησης - τη διευθέτηση των σχέσεων Μολδαβίας - Υπερδνειστερίας.