Μία κόκκινη σφήνα εδραιωμένη στην καρδιά του 43ου Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή». Μία κόκκινη σφήνα που ανοίγει ρωγμή στον κόσμο που πρέπει να αλλάξει και παράλληλα δείχνει το στόχο: την κοινωνική απελευθέρωση, το δρόμο για να γίνει ο άνθρωπος - Ανθρωπος!

Μία κόκκινη σφήνα που πρωτοεμφανίστηκε σαν ζωγραφικός πίνακας στον καιρό της Επανάστασης του Οκτώβρη για τις ανάγκες της τότε μάχης και συνεχίζει σήμερα να δείχνει το δρόμο.

Στη μια όψη της κόκκινης σφήνας γραμμένο: Αλλαξε τον κόσμο, το 'χει ανάγκη!

Και στην άλλη ζωγραφισμένα τα υλικά της Επανάστασης. Η επαναστατημένη εργατική τάξη με το Κόμμα της, το Κομμουνιστικό, στην πρώτη γραμμή.

Καταπληκτική δουλειά. Οι σύντροφοι της ΚΝΕ δουλέψανε με μεράκι κι έστησαν μια έκθεση που γράφει ιστορία. Ενα ταχύρυθμο σχολειό που μέσα από τις τάξεις - ενότητές του περνούν 100 χρόνια επαναστατικής εμπειρίας, ξεδιπλώνονται πτυχές από τη συνεισφορά των πλέον φωτεινών μυαλών της ανθρωπότητας.

Η έκθεση έχει «δανειστεί» τη μορφή της από το χαρακτηριστικό έργο του Ελ Λισίτσκι «Με την κόκκινη σφήνα, νικήστε τους λευκούς» του 1919 - 1920. Η είσοδος βρίσκεται στη βάση της σφήνας, στην οποία αναδεικνύεται η ανάγκη ανατροπής του καπιταλισμού και ορισμένα σύγχρονα συμπεράσματα για την επαναστατική πάλη σήμερα. Από την αριστερή πλευρά και με μία δεξιόστροφη πορεία μέσα στον κύκλο, ο επισκέπτης ακολουθεί τη διαδρομή της προετοιμασίας, νίκης και επικράτησης της επανάστασης. Αφετηρία είναι η ανάπτυξη του καπιταλισμού το 19ο αιώνα, της ταξικής πάλης και η γέννηση του επαναστατικού κινήματος. Η έκθεση συνεχίζει ακολουθώντας την πορεία των γεγονότων εκείνης της εποχής από την επανάσταση του 1905, τη μαχητική δράση των μπολσεβίκων τα επόμενα χρόνια, το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, φτάνοντας στην αστική επανάσταση του Φλεβάρη 1917. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται οι εξελίξεις των μηνών που ακολουθούν, για να οδηγηθούμε στη σοσιαλιστική επανάσταση τον Οκτώβρη 1917. Η έκθεση ολοκληρώνεται με στοιχεία από τα πρώτα χρόνια μετά την επανάσταση, τα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, καθώς και τις αιτίες ανατροπής του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ. Στο χώρο θα βρίσκονται μέλη της Ιδεολογικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ, για να βοηθήσουν τους επισκέπτες ξεναγώντας τους στην έκθεση. Στην είσοδο διατίθεται η νέα έκδοση του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ, «Αλήθειες και Ψέματα για το Σοσιαλισμό: Για τη σοσιαλιστική επανάσταση».

Με την είσοδο στο χώρο, το ταμπλό «άλλαξε τον κόσμο, το 'χει ανάγκη» μπάζει τον επισκέπτη στο θέμα με τους στίχους του Μπρεχτ: «Είναι εδώ πέρα ένας κόσμος, τόσο παράξενος, που μέσα στην αφθονία κανείς πεθαίνει, μέσα στη σιτοδεία ζει. Στις συνοικίες σαν άρρωστοι λυσσασμένοι λύκοι τριγυρνούνε οι άνθρωποι κι οι αποθήκες είναι κλειδωμένες γιομάτες στάρι». Κι εκεί δίπλα στις εικόνες από τον πόλεμο, την προσφυγιά, τη φτώχεια, την ανεργία, εμφανίζεται η τραμπάλα της ανισότητας που δίνει σε μια εικόνα τι πρέπει να ανατραπεί: Οι 62 πιο πλούσιοι άνθρωποι στον κόσμο έχουν σήμερα τόσο πλούτο όσο το 50% του πληθυσμού της Γης!

Στο ερώτημα γιατί συμβαίνει αυτό, απαντά η Διακήρυξη της ΚΕ για τα 100χρονα του Οκτώβρη: «Η ουσία του προβλήματος βρίσκεται στο ότι άλλοι παράγουν και άλλοι αποφασίζουν για τους στόχους και την οργάνωση της παραγωγής». Αυτό πρέπει να ανατραπεί!

Ενα ακόμα γράφημα δίνει την επίπτωση της ανισότητας για να δώσει στη συνέχεια το λόγο στον ποιητή: «Θησαυρίζοντας, ντερλικώνει, ροχαλίζει ξαπλωτός, εβάρυνε ο καπιταλισμός, έχει φουσκωθεί. Πάχυνε σα βόδι ή σα γελάδα βασιλική. Σαψάλισε και ξάπλωσε στης ιστορίας τον δρόμο εμπρός, σαν να 'ταν στο κρεβάτι του εκεί, ούτε να τον διαβείς ούτε να τον προσπεράσεις. Να τον ανατινάξουμε - λύση μοναδική» (Μαγιακόφσκι).

Ο επισκέπτης μπαίνει κατευθείαν στο θέμα. Το δεύτερο ταμπλό παρουσιάζει την επανάσταση με τη σημείωση: «Η εκδήλωση και νίκη της εργατικής επανάστασης δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς την παρουσία της επαναστατικής πολιτικής πρωτοπορίας, του Κομμουνιστικού Κόμματος».

Με τους στίχους του Μαγιακόφσκι να κυριαρχούν στα ταμπλό, αρχίζει στη συνέχεια το ταξίδι στον κόσμο της επανάστασης.

Με την αφήγηση να πιάνει το νήμα από την ανάπτυξη του καπιταλισμού το 19ο αιώνα και την Παρισινή Κομούνα. Με τον Μαρξ να διακηρύσσει: «Η αστική τάξη παράγει τους ίδιους τους νεκροθάφτες της. Η πτώση της και η νίκη του προλεταριάτου είναι το ίδιο αναπόφευκτα».

Η επόμενη ενότητα παρουσιάζει την ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία και την ίδρυση του ΣΔΕΡΚ. Το πώς «η Ρωσία του ξύλινου αλετριού και του αλωνοκόπανου» άρχισε να μετατρέπεται σε Ρωσία «του ατμοκίνητου αλευρόμυλου και του ατμοκίνητου αργαλειού». Και πώς σε αυτές τις συνθήκες γεννήθηκε το Κόμμα!

Σειρά του Μπρεχτ να πάρει σκυτάλη δίπλα στο ταμπλό που παρουσιάζει την επανάσταση του 1905, την επανάσταση που «προετοίμασε τις γραμμές των μαχητών που νίκησαν το 1917», με τον Λένιν να σημειώνει: «Κάποτε μερικοί μήνες επανάστασης διαπαιδαγωγούν πιο γοργά και πιο πλέρια τους πολίτες, απ' ό,τι δεκαετίες πολιτικής στασιμότητας».

Τα λόγια του Ν. Οστρόφσκι «το ατσάλι δένεται στο μεγάλο ψύχος και στη δυνατή φωτιά. Ετσι ατσαλώθηκε και η δική μας γενιά και έμαθε να μην παραδίνεται» κυριαρχούν στην ενότητα που αφορά στο μεσοδιάστημα μέχρι την Επανάσταση του '17 και το χτίσιμο του Κόμματος σ' εκείνες τις σκληρές συνθήκες.

«Η πίστη στην επαναστατική σημαία δοκιμάστηκε και δικαιώθηκε μέσα στη νέα κατάσταση και στις νέες συνθήκες δουλειάς» είναι τα λόγια του Λένιν που κυριαρχούν στην ενότητα που αφορά στη δράση του Κόμματος για την προετοιμασία της επανάστασης.

Κι έρχεται ο καταλύτης πόλεμος. Με τον Μπρεχτ πάλι να γράφει: «Στρέφουμε τα όπλα μας ανάστροφα. Αλλιώτικο πόλεμο ξεκινάμε. Ετσι πρέπει να γίνει». Οι εικόνες στο ταμπλό δείχνουν πώς ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος έγινε «ο μεγάλος σκηνοθέτης της επανάστασης». Ξεκαθαρίζοντας παράλληλα πως «η στάση ενός κόμματος απέναντι στον πόλεμο είναι στάση απέναντι στην επανάσταση» (Λένιν).

Ενα μεγάλο γράφημα παρουσιάζει στη συνέχεια την πορεία από το Φλεβάρη του 1917 έως τον Οκτώβρη. Από τη στιγμή που «η εξουσία βρέθηκε στα χέρια του κόμματος των καπιταλιστών γιατί η τάξη αυτή είχε στα χέρια της τη δύναμη του πλούτου, της οργάνωσης και των γνώσεων», έως τη στιγμή που «οι μάζες ακολουθούν εμάς... Οι μάζες έδωσαν την εμπιστοσύνη τους στους μπολσεβίκους και απαιτούν από αυτούς όχι λόγια, αλλά έργα, αποφασιστική πολιτική και στον αγώνα κατά του πολέμου και στον αγώνα κατά του οικονομικού χάους» (Λένιν στις 20 Οκτώβρη).

Είναι η ώρα της επανάστασης. Στο κέντρο της έκθεσης προβάλλουν οι μεγάλες εικόνες από την έφοδο και οι χάρτες με την εξάπλωσή της. Στο κέντρο το ρολόι της επανάστασης σημειώνει ώρα την ώρα την εξέλιξη.

Και στο ημερολόγιο στη βάση του ταμπλό, στις 6 Νοέμβρη σημειωμένη η φράση του Λένιν από το γράμμα του στην ΚΕ των Μπολσεβίκων: «Η υπόθεση πρέπει να κριθεί το δίχως άλλο σήμερα το βράδυ ή τη νύχτα». Κι έτσι έγινε!

Κι αρχίζουν τα δύσκολα χρόνια, «μπορούμε να σκολάσουμε κατά τις δύο - μα εμείς αργά θα φύγουμε τη νύχτα» (Μαγιακόφσκι). Στα ταμπλό, πια, ξεδιπλώνονται τα πρώτα χρόνια μετά την Επανάσταση. Μέσα από τις εικόνες καταγράφεται αυτό που σημείωνε ο Λένιν: «Είναι η αρχή μιας ανατροπής πιο δύσκολης, πιο ουσιαστικής, πιο ριζικής, πιο αποφασιστικής από την ανατροπή της αστικής τάξης, γιατί αυτό σημαίνει νίκη στην ίδια μας την αδράνεια, τη χαλαρότητα, το μικροαστικό εγωισμό, ενάντια στις συνήθειες εκείνες που κληρονόμησε στον εργάτη και τον αγρότη ο καταραμένος καπιταλισμός». Και γύρω να λυσσομανά ο εχθρός.

Αμέσως μετά από μια σειρά ταμπλό που παρουσιάζουν τη σοσιαλιστική οικοδόμηση σ' έναν προς έναν τους τομείς της ζωής, με τα τεράστια επιτεύγματα, υπάρχει η μεγάλη επιφάνεια που παρουσιάζει τις αιτίες της ανατροπής. Βήμα το βήμα, ο επισκέπτης βλέπει τη διαρκή πάλη έως το σημείο καμπής, το 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ, όπου υιοθετήθηκαν μια σειρά οπορτουνιστικές θέσεις για τα ζητήματα της στρατηγικής του κομμουνιστικού κινήματος, που αργότερα εκφράστηκαν ως ανοιχτή αντεπαναστατική δύναμη που εκδηλώθηκε το 1987, χρονιά που και τυπικά αρχίζει η αντεπανάσταση.

Το ημερολόγιο έγραφε 28 Δεκέμβρη 1991. Το προηγούμενο βράδυ, η αντεπανάσταση σφράγισε τη νίκη της κατεβάζοντας την κόκκινη σημαία από το Κρεμλίνο. Ο «Ριζοσπάστης» κυκλοφορεί την επομένη με μια μεγάλη κόκκινη σημαία να καλύπτει την πρώτη του σελίδα και τίτλο «ΕΛΠΙΔΑ η πάλη των λαών» και την προτροπή: «Σύντροφοι ΨΗΛΑ ΤΗ ΣΗΜΑΙΑ!».

Η έκθεση κλείνει με το ταμπλό που γράφει «Η Οκτωβριανή Επανάσταση δείχνει το δρόμο» πλαισιωμένο με τα ταμπλό του ΚΚΕ και τη Διακήρυξη της ΚΕ για τα 100 χρόνια του Οκτώβρη.

Στον περίβολο που σχηματίζουν τα κεντρικά ταμπλό της έκθεσης υπάρχουν υποενότητες που αφορούν στον επαναστατικό Τύπο, τη συμμετοχή της γυναίκας στην επαναστατική πάλη, καθώς και υλικά για τον Οκτώβρη από το Αρχείο του ΚΚΕ.