«Οι μονόλογοι του ερημίτη της Σαντορίνης»
Οι οντολογικές κοινωνικές επιστήμες, που έχουν για θέμα τους το αντικειμενοποιημένο κοινωνικό γίγνεσθαι, τα ιστορικά γεγονότα και τα ποικίλα φανερώματα της κοινωνικής ζωής, θα χρησιμοποιήσουν για βασική τους μέθοδο την επαγωγή και γενικότερα τη μέθοδο που ισχύει στη διερεύνηση του φυσικού γίγνεσθαι.
Και οι αντίστοιχες δεοντολογικές κοινωνικές επιστήμες, δηλ. η γεωπολιτική, η θεωρία του εθνισμού και του φυλετισμού, η οικονομική (η επιστήμη της σωστής οικονομίας) η θεωρία για την οργάνωση της οικογενειακής ζωής και της σχέσης των δύο φύλων, η πολιτική, η ηθική, η νομική, η αισθητική, η λογική, θα στηριχτούν απάνω στα πορίσματα των οντολογικών κοινωνικών επιστημών;
Από την άλλη μεριά υποστηρίζεται πως κατά βάση δε μπορεί να εφαρμοστεί η επαγωγή και γενικά οι μέθοδες των φυσικών επιστημών στα κοινωνικά φαινόμενα, που είνε φαινόμενα ψυχικά ή πνεματικά, φαινόμενα που δεν ανάγονται στη φυσική αιτιοκρατία, που ακολουθούν άλλην αιτιότητα, την ψυχική ή δεν ακολουθούνε καμιά αιτιότητα, παρά είνε κάθε φορά κάτι ολότελα νέο και για μια φορά δοσμένο. Και όχι μόνο οι δεοντολογικές κοινωνικές επιστήμες θα παραμείνουν πάντα μέσα στην περιοχή της φιλοσοφίας και των μεθόδων της του ορθολογικού απριορισμού ή της διαίστησης, παρά αυτές οι λεγόμενες οντολογικές κοινωνικές επιστήμες δε μπορούν να θεωρήσουνε το αντικείμενό τους, που είναι άμεσα δοσμένο ψυχικό περιεχόμενο και όχι έμμεσα δοσμένο, όπως είνε το φυσικό φαινόμενο, παρά μόνο με τη μέθοδο της άμεσης ενόρασης, της οντοσκόπησης ή της φαινομενολογίας, όπως την καθόρισε η σχολή του γερμανού φιλόσοφου Χούσσερλ. Γι' αυτό το λόγο και επιμένουν ακόμη να ονομάζουνε τις κοινωνικές επιστήμες γενικά, αλλού ηθικές (sciences morales) και αλλού επιστήμες πνευματικές (Ceisteswissenschaften) και να τις θεωρούνε ολοκληρωτικά (toto genere) διαφορετικές από τις φυσικές επιστήμες και να ξεχωρίζουν αυστηρά τις γνωστικές μέθοδες, που πρέπει να εφαρμόζονται σε κάθε μια από τις δυο αυτές κατηγορίες των επιστημών.
Και το χάος αυτό, έχοντας την απώτατη γενετική αιτία του στη βασική κοινωνική αντίθεση ανάμεσα στις κοινωνικές τάξεις, που θέλουνε να συντηρήσουνε ό,τι σήμερα υπάρχει και τους συμφέρει και στις κοινωνικές τάξεις, που θέλουνε ν' αλλάξουνε τα σημερινά κοινωνικά καθεστώτα, γιατί τα αισθάνουνται σαν αποπνιχτική καταπίεση στη ζωή τους, δε μπορεί να ξεδιαλυθεί παρά μόνο με το να αρθεί αυτός ο βασικός ανταγωνισμός. Γιατί αυτό; Γιατί ο απώτατος στοχασμός, που καθορίζει την αντίθεση στο πεδίο της επιστημονικής γνώσης και που είνε ριζωμένος συνειδητά ή ασυνείδητα σε μιαν αντιθετική βούληση, είνε τούτος εδώ:
Απ' αυτό το βασικό στοχασμό εξηγιέται, γιατί η συντήρηση και η αντίδραση απ' όλες τις πλευρές και με όλους τους δυνατούς συνδυασμούς, επίμονα και ακαταπόνητα, χτυπάει το νόμο της αιτιότητας και θέλει όχι μόνο ν' αποδείξει την ανυπαρξία του στο κοινωνικό γίγνεσθαι, παρά να κλονίσει σύρριζα την κυριαρχία του και σ' αυτό το φυσικό γίγνεσθαι.
Το κεντρικό σημείο της πάλης ανάμεσα στη συντήρηση και την επανάσταση στο ιδεολογικό επίπεδο είνε νόμος της αιτιότητας.
Αύριο:
Φιλοσοφία της Ιστορίας και Κοινωνιολογία