Οταν το φορολογητέο εισόδημα των μισθωτών και συνταξιούχων αυξάνεται κατά μία (1) δραχμή, τα έσοδα της εφορίας από την παρακράτηση του φόρου μισθωτών υπηρεσιών αυξάνονται κατά... δύο (2) δραχμές! Αυτό προκύπτει από τη μέχρι σήμερα εκκαθάριση των 2.274.072 φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν φέτος (για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 1995). Το δείγμα, είναι αρκετά αντιπροσωπευτικό καθώς αφορά σε ποσοστό πάνω από 50% των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν το 1996. Η εξέλιξη αυτή, είναι αρκετά αποκαλυπτική, για τη φορολογική επιβάρυνση που πέτυχε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με τους διάφορους φορομπηχτικούς νόμους που θέσπισε στην τελευταία διετία, που αντί να εξασφαλίσουν δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών - όπως υποστήριζαν οι αρμόδιοι υπουργοί και πρωθυπουργοί - κατάφεραν να κάνουν το ισχύον φορολογικό σύστημα περισσότερο αντιλαϊκό και ληστρικό για τους εργαζόμενους και τα πλατιά λαϊκά στρώματα.

Σύμφωνα με τα επίσημα - αναλυτικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών - από την εκκαθάριση των μέχρι στιγμής 2.274.072 φορολογικών δηλώσεων, προκύπτουν τα εξής:

• Για τις 944.626 φορολογικές δηλώσεις μισθωτών, προκύπτει μέσο ετήσιο εισόδημα 3.290.191 δραχμές, έναντι 3.023.258 δραχμών το 1995. Προκύπτει δηλαδή μεταξύ 1996 και 1995, μια αύξηση του δηλωθέντος εισοδήματος 9%,όση δηλαδή ήταν και η άνοδος του πληθωρισμού τον προηγούμενο χρόνο. Αν όμως δούμε τη μέση φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών μεταξύ των δύο ετών, προκύπτει αύξηση κατά 20,7%.Ο κατά κεφαλή φόρος αυξήθηκε από 136.500 δραχμές το 1995 σε 163.700 δραχμές το 1996. Ο φόρος δηλαδή εισοδήματος που παρακρατήθηκε από τους εργαζόμενους, είναι υπερδιπλάσιος από την αύξηση του ονομαστικού τους εισοδήματος.
• Αντίστοιχα συμπεράσματα προκύπτουν και από την εξέλιξη των δηλωθέντων εισοδημάτων και των φόρων που καλούνται να πληρώσουν οι συνταξιούχοι το 1996. Ενώ το μέσο εισόδημα που δήλωσαν φέτος οι συνταξιούχοι στην εφορία αυξήθηκε κατά 11%, από 2.282.238 δραχμές το 1995 σε 2.533.373 δραχμές το 1996, ο μέσος κατά κεφαλή φόρος μεταξύ των δύο ετών αυξήθηκε κατά 22,7%,από 87.800 δραχμές το 1995 σε 107.700 δραχμές το 1996. Δηλαδή και εδώ έχουμε υπερδιπλασιασμό του φόρου σε σχέση με την αύξηση του δηλωθέντος ονομαστικού εισοδήματος.

Η παράλογη και άδικη αυτή φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών και των συνταξιούχων, αποτελεί μια συνειδητή επιλογή των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ και πραγματοποιείται μέσω της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας. Το πώς λειτουργεί ο μηχανισμός φορολογικής αφαίμαξης των μισθωτών και των συνταξιούχων προκύπτει από το ακόλουθο παράδειγμα. Το δηλωθέν εισόδημα ενός άγαμου μισθωτού το 1995 (εισόδημα που αποκτήθηκε το 1994) ανήλθε σε 2.500.000 και μετά την αφαίρεση του αφορολόγητου ποσού ύψους 1.300.000 δραχμών, το υπόλοιπο 1.200.000 φορολογήθηκε με συντελεστή 5% και κατά συνέπεια πλήρωσε φόρο 60.000 δραχμές. Το 1996 ο ίδιος μισθωτός δήλωσε εισόδημα 2.750.000 δραχμές ή κατά 10% αυξημένο σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Αν η φορολογική επιβάρυνση συμβάδιζε με την ονομαστική αύξηση του εισοδήματος, τότε ο μισθωτός αυτός θα έπρεπε να πληρώσει φόρο 66.000 δραχμές. Μετά την εκκαθάριση όμως καλείται να πληρώσει φόρο 97.500 δραχμές, μιας και το επιπλέον εισόδημα των 250.000 δραχμών, όπως και κάθε εισόδημα που ξεπερνά τις 2.500.000 δραχμές, φορολογείται πλέον με συντελεστή 15% και όχι με 5%. που είχε φορολογηθεί το εισόδημά του το 1995. Ο μισθωτός του παραδείγματος είχε την ατυχία να αλλάξει φορολογικό κλιμάκιο και κατά συνέπεια να φορολογηθεί το επιπλέον εισόδημά του με τον υψηλότερο συντελεστή. Τα πράγματα βέβαια θα ήταν διαφορετικά αν η κυβέρνηση αποδεχόταν το αίτημα του εργατικού κινήματος και προχωρούσε στην τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας. Σε μία τέτοια περίπτωση, και με συντελεστή 10%, το αφορολόγητο πρώτο κλιμάκιο θα είχε διαμορφωθεί στις 1.430.000 δραχμές από 1.300.000 δραχμές σήμερα και το δεύτερο φορολογικό κλιμάκιο με συντελεστή φόρου 5%, από 2.500.000 δραχμές σήμερα στις 2.750.000 δραχμές. Στην περίπτωση αυτή ο φορολογούμενος της περίπτωσής μας θα πλήρωνε φόρο 66.000 δραχμές και όχι 97.500,που τελικά θα πληρώσει λόγω της μη τιμαριθμοποίησης των φορολογικών κλιμακίων. Στη μεν πρώτη περίπτωση θα υπήρχε αύξηση φόρου 10%, όση δηλαδή και η ονομαστική αύξηση του εισοδήματος, ενώ στη δεύτερη περίπτωση, λόγω της μη τιμαριθμοποίησης της φορολογικής κλίμακας, προκύπτει αύξηση φόρου 62,5%!!! Προκύπτει δηλαδή, η εξωφρενική σχέση, σε κάθε δραχμή ονομαστικής αύξησης του εισοδήματος να αντιστοιχεί φόρος 6,25 δραχμές.

Μέσω του μηχανισμού αυτού η κυβέρνηση έκλεψε - χρησιμοποιούμε τον όρο "κλοπή" με την ουσιαστική του σημασία - 31.500 δραχμές. Αν τώρα λάβουμε υπόψη ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι, σύμφωνα με τις φορολογικές δηλώσεις που υπέβαλλαν το 1995 ανήλθαν σε 2.300.000,μπορούμε να αναλογιστούμε το μέγεθος της τεράστιας κλοπής εισοδήματος που συντελείται κάθε χρόνο σε βάρος τους. Ενδεικτικά μόνο αναφέρουμε ότι αν πολλαπλασιάσουμε τον αριθμό των 2.300.000 μισθωτών και των συνταξιούχων που υπέβαλλαν φορολογικές δηλώσεις το 1995 με τις 31.500 δραχμές προκύπτει το ποσό των72,450 δισ. δραχμών.

Αυτό όμως που η κυβέρνηση, στα πλαίσια των νεοφιλελεύθερων επιλογών της, αρνείται στους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, τη δημιουργία δηλαδή ασφαλιστικών δικλείδων προστασίας των εισοδημάτων τους από τον πληθωρισμό και αυθαίρετες φορολογικές επιλογές, το έχει διασφαλίσει και με το παραπάνω, στα εισοδήματα των βιομηχάνων, των μεγάλων εμπόρων και των τραπεζιτών. Με νόμο του 1992, η κυβέρνηση της ΝΔ και με υπουργό τον Γ. Παλαιοκρασσά, μείωσε αφ' ενός τον συντελεστή φορολογίας των Ανωνύμων Εταιριών στο 35% από 50%, ενώ εισήγαγε διάταξη σύμφωνα με την οποία τα επιχειρηματικά κέρδη θα φορολογούνται μια και μόνο φορά στην πηγή τους και θα απαλλάσσονται από κάθε άλλη φορολογική επιβάρυνση.

Αυτό σημαίνει ότι αν κάποιος, στη διάρκεια μιας χρονιάς, αποκτήσει εισόδημα από μερίσματα και μετοχές ύψους 100 εκατ. δραχμών, στην ατομική δήλωση φορολογίας εισοδήματος που θα υποβάλει, κατ' αρχάς δεν είναι υποχρεωμένος να παρουσιάσει τα εισοδήματά του αυτά, αλλά και αν ακόμα τα παρουσιάσει δε θα πληρώσει καθόλου φόρο, μιας και με το νόμο του 1992 τα εισοδήματα αυτά έχουν φορολογηθεί με τη μορφή των επιχειρηματικών κερδών. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση δεν εξέδωσε τον κατάλογο των φορολογουμένων, αφού και στην περίπτωση αυτή θα παρουσιαζόταν το προκλητικό φαινόμενο: μεγαλοεπιχειρηματίες να παρουσιάζουν προσωπικό εισόδημα 50.000 - 100.000 δραχμών.

Από την άλλη πλευρά, ενώ σε βάρος των εργαζομένων διατηρείται ένας μηχανισμός φορολογικής κλοπής, μέσω της μη τιμαριθμοποίησης των φορολογικών κλιμακίων, οι επιχειρηματίες, οι έμποροι και οι τραπεζίτες είναι ελεύθεροι να διαμορφώνουν τα τιμολόγια στην αγορά κατά το δοκούν, μιας και σε διαφορετική περίπτωση, κάθε κυβερνητική παρέμβαση στη διαμόρφωση των τιμών θα συνιστούσε απαράδεκτη επέμβαση στο μηχανισμό της αγοράς... Ενώ αντίθετα τα αλυσόδεμα των εργαζομένων και η καθήλωση των εισοδημάτων τους, αποτελεί θεάρεστη πράξη, η οποία ενισχύει τη λειτουργία των μηχανισμών της αγοράς...Με αφορμή τέλος, τη νέα επίθεση που δέχονται οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι από την κυβερνητική πολιτική, αξίζει να υπενθυμήσουμε τους κυβερνητικούς ισχυρισμούς για την υιοθέτηση των ληστρικών "αντικειμενικών" κριτηρίων. Ελεγαν τότε ότι με τον τρόπο αυτό επιδιώκανε να αποκαταστήσουν την αδικία που επί χρόνια υφίστανται οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι στο θέμα της φορολογίας. Στην πραγματικότητα βέβαια, η εφαρμογή των "αντικειμενικών" κριτηρίων δε συνέβαλλε ούτε και στο ελάχιστο στη φορολογική ελάφρυνση των μισθωτών και των συνταξιούχων. Αντίθετα οι μηχανισμοί διαιώνισης της φορολογικής αδικίας παρέμειναν ανέπαφοι, ενώ η αρπακτική φορολογική αράχνη απλώθηκε πάνω και από τα μικρομεσαία στρώματα, μιας και έπρεπε και αυτά να πληρώσουν το τίμημα της ονομαστικής "σύγκλισης" των κριτηρίων του Μάαστριχτ.

Θανάσης ΚΑΝΙΑΡΗΣ

Η παράλογη και άδικη φορολογική επιβάρυνση των μισθωτών και των συνταξιούχων, αποτελεί μια συνειδητή επιλογή των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ