Η μεγάλη καπιταλιστική κρίση του 1929 έχει αφήσει τα σημάδια της έντονα. Οι Ευρωπαίοι καπιταλιστές ετοιμάζουν τον επόμενο πόλεμο για να ξαναπάρει μπρος η μηχανή των κερδών. Οι ναζί ματώνουν ήδη τη γερμανική εργατική τάξη. Στην Ελλάδα το ΚΚΕ προετοιμάζει την εργατική τάξη για τα νέα μέτωπα που ανοίγονται και στα εργοστάσια οι καπιταλιστές της εποχής προσπαθούν να κάνουν, με την ένοπλη συμπαράσταση του κράτους τους, ακόμα πιο μαύρη τη ζωή των εργατών. Σ' αυτήν την προσπάθεια επιστρατεύουν τη συκοφαντία, την προβοκάτσια για το χτύπημα της ψυχής του αγώνα των εργατών, του ΚΚΕ. Απ' την Καλαμάτα έως τη Καβάλα ξεσπούν απεργιακοί αγώνες που από την πρώτη στιγμή αντιμετωπίζονται ένοπλα από την αστική τάξη και την κυβέρνησή της.

Στην Καβάλα, ένα από τα ισχυρά κέντρα του εργατικού κινήματος, μπαίνουν στο χορό οι καπνεργάτες. Την Κυριακή της 23 Ιούλη του 1933 με οκτάστηλο τίτλο ο «Ριζοσπάστης» αναγγέλλει:

«Προς την γενική απεργία της Καβάλλας! Καπνεργάτες όλης της χώρας όλοι στο πλευρό των απεργών. Εργαζόμενοι ενισχύστε τον αγώνα των καπνεργατών».

Το κύριο άρθρο δίνει όλη την εικόνα:

«Στην Καβάλλα, την ηρωϊκή προλεταριακή πόλη, ανάβουν οι ταξικές μπόρες. Οι σκλάβοι των εργοστασίων και μαζύ τους όλος ο εργαζόμενος λαός της Καβάλλας βρίσκονται στο πόδι. Από καιρό τώρα όλες οι μαύρες δυνάμεις της αντίδρασης σε μια ιερή συμμαχία κινητοποιήθηκαν για να πνίξουν το επαναστατικό κίνημα της Καβάλλας: μια άτιμη και βδελυρή συκοφαντία κατά του Κόμματός μας, επανειλημμένες επιδρομές και κλείσιμο της Καπνεργατικής Ενωσης, απελάσεις, συλλήψεις και εξορίες. Οι ληστές καπνέμποροι και η κυβέρνησή τους το πίστεψαν: Πως μπορούσαν να πνίξουν μια για πάντα στο αίμα το επαναστατικό κίνημα της Καβάλλας. Πως θα μπορούσαν να τσακίσουν με τη φωτιά και το σίδερο το επαναστατικό κίνημα της χώρας μας. Μα πόσο βγήκαν γελασμένοι (...)

700 καπνεργάτες του Μπενβενίστε και Μισιριά στην απόπειρα των καπνεμπόρων και της κυβέρνησης να τους πετάξουν στους δρόμους, να ελαττώσουν το μεροκάματο της πείνας, κήρυξαν στάση, κλείστηκαν μέσα στα καπνομάγαζα και παλεύουν ηρωϊκά με τις ένοπλες δυνάμεις της αστυνομίας που πολιόρκησαν τα καπνομάγαζα. Στους δρόμους και έξω από τα καπνομάγαζα εκατοντάδες διαδηλωτές εκδηλώνουν την αλληλεγγύη τους στους απεργούς και συγκρούονται με τις αστυνομικές δυνάμεις. 500 εργάτες της Γκλέν κι άλλοι 1.000 του Πετρίδη κήρυξαν απεργία σ' ένδειξη αλληλεγγύης. Στο πλευρό των απεργών τάχθηκαν επίσης αλληλέγγυοι και οι επαγγελματίες.

(...) Μα μαζύ με τα παραπάνω αιτήματά τους οι ηρωϊκοί και δοκιμαζόμενοι καπνεργάτες της Καβάλλας, διαδηλώνουν ακόμη την ατράνταχτη θέλησή τους να υπερασπίσουν το Κόμμα τους, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδος. Γιατί ξέρουν πολύ καλά ότι το χτύπημα του Κομ. Κόμματος είναι και χτύπημα της εργατιάς, του μεροκάματου, του ψωμιού τους».

Με ειδικές ανταποκρίσεις ο «Ριζοσπάστης» δίνει λεπτομερείς εικόνες της απεργίας: «Από τη μια μεριά ο στρατός και η χωροφυλακή περιτρέχουν την πόλη. Από την άλλη οι καπνεργάτες και οι καπνεργάτριες και οι οικογένειες των κλεισμένων στα εργοστάσια εργατών ξεχύνονται στους δρόμους (...) Ο Νομάρχης δηλώνει κυνικά ότι υπεύθυνοι για την κατάσταση είναι οι ίδιοι οι εργάτες, γιατί, λέει, με τα μεγάλα μεροκάματα που ζητούν έφεραν κρίση στην καπνοβιομηχανία» (σ.σ. τι ομοιότης με διάφορα που ακούγονται και σήμερα...).

Στις 24 Ιούλη διαβάζουμε: «Οι φαντάροι αρνούνται να πυροβολήσουν, οι διαδηλωτές έσπασαν τα τζάμια της ασφάλειας, οι αρχές έπαψαν να δίνουν ψωμί και νερό, οι επαγγελματίες κηρύττουν απεργία». Στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα χαρακτηρίζει την απεργία «αγώνα ζωής και θανάτου», αποκαλύπτει πως στο πλευρό της κυβέρνησης και των καπνεμπόρων πήραν θέση «και τα πουλημένα μαντρόσκυλα Βαρελάδες και Μαλαμίδηδες που με ψεύτικα πρωτόκολλα προσπαθούν να ξεγελάσουν τους ηρωϊκούς καπνεργάτες για να λύσουν τη στάση και απεργία». Στο πλευρό των απεργών της Καβάλας στέκονται οι συνάδελφοί τους από την Αθήνα και το Βόλο, ενώ στο πλευρό της κυβέρνησης Τσαλδάρη έχουν ήδη πάρει θέση οι «αρχειομαρξιστές» παρέχοντας επιχειρήματα γιατί πρέπει να τεθεί εκτός νόμου το ΚΚΕ και να απαγορευτεί η κυκλοφορία του «Ριζοσπάστη».

Στις 25 Ιούλη αναγγέλλεται ότι κατεβαίνουν στην απεργία στο πλευρό των εργατών της Καβάλας και οι καπνεργάτες της Θεσσαλονίκης. Στην Καβάλα στο σύνολό τους οι καπνοβιομηχανίες κηρύττουν λοκ άουτ.

Με τίτλο «Σώστε τους γίγαντες πολιορκημένους! Σταματήστε τις σφαγές που οργανώνει η κυβέρνηση των καπνεμπόρων. Λυγίστε το ενιαίο μέτωπο κράτους - καπνεμπόρων και σοσιαλφασιστών» ο «Ριζοσπάστης» προβάλλει έκκληση της Ενωτικής Γενικής Συνομοσπονδίας προς την εργατική τάξη όλης της χώρας, ενώ στο ρεπορτάζ για την εξέλιξη της απεργίας διαβάζουμε στον τίτλο: «Στήθηκαν πολυβόλα μπρος στα καπνομάγαζα».

Το ξημέρωμα της επόμενης μέρας ο «Ριζοσπάστης» βγαίνει με τίτλο «Η θριαμβευτική νίκη της Καβάλλας». Τι είχε συμβεί; Διαβάζουμε: «Εφτά χιλιάδες καπνεργάτες στους δρόμους γιορτάζουν». Και το ρεπορτάζ αναφέρει ότι: «Εγιναν δεκτά όλα τα αιτήματα των καπνεργατών: πρόσληψη των εργατών στην τόγκα κατά 50% με κατώτερο όριο μεροκάματο 65 δραχμές, καθορισμό του μεροκάματου σύμφωνα με τον τιμάριθμο, αυστηρή εφαρμογή του 8ωρου. Ιση δουλειά στις γυναίκες και τους άντρες με ίσο μεροκάματο (...) ελεύθερη λειτουργία και δράση της Καπνεργατικής Αμυνας και του Ενωτικού Εργατικού Κέντρου». Υπογράφτηκε πρωτόκολλο, έγιναν συνελεύσεις σε όλα τα εργοστάσια και έτσι έληξε η απεργία. Στις 5.30 το απόγευμα οι απεργοί βγήκαν μαζικά από τα εργοστάσια και έκαναν μια τεράστια συγκέντρωση μπροστά στα γραφεία της Καπνεργατικής Αμυνας. Οι ομιλητές κάλεσαν τους εργάτες «να περιφρουρήσουν το Κομμουνιστικό τους Κόμμα, τις ταξικές τους οργανώσεις από τις επιθέσεις του ταξικού εχθρού και της αντεπανάστασης».

Στο κύριο άρθρο του ο «Ριζοσπάστης» εκείνης της μέρας σημειώνει:

«Η τεράστια σημασία της νίκης της Καβάλλας βρίσκεται στο ότι δείχνει τις ανεξάντλητες δυνάμεις της εργατιάς. Δείχνει σε όλους τους εργαζόμενους ότι μπορούν όχι μόνο να αναχαιτίσουν τη λυσσασμένη επίθεση της κεφαλαιοκρατίας και του κράτους, αλλά και να κερδίσουν τις απαιτήσεις τους, όταν σχηματισθεί το ενιαίο μέτωπο όλων ανεξαιρέτως των εργατών, ανεξάρτητα από τις πολιτικές τους πεποιθήσεις με επικεφαλής τους επαναστάτες εργάτες».

Διημερίδα με θέμα «Η εμφάνιση της εργατικής τάξης, ο ρόλος της στους κοινωνικούς πολιτικούς αγώνες στον 20ό αιώνα και η στρατηγική του ΚΚΕ» οργανώνει η ΚΕ του ΚΚΕ, το Σάββατο 21 και την Κυριακή 22 Νοέμβρη, στην Αίθουσα Συνεδρίων του ΚΚΕ στον Περισσό.

Το πλήρες πρόγραμμα της Διημερίδας είναι το ακόλουθο:

Κεντρική εισήγηση από την Αλέκα Παπαρήγα, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, με θέμα: «Οι σκοποί, οι ιδέες και η στρατηγική του ΚΚΕ δεν είναι σημαία ευκαιρίας».

Παρεμβάσεις με θέμα:

«Η σχέση του Κόμματος με την εργατική τάξη. Ζητήματα στρατηγικής και τακτικής στην οργάνωση των αγώνων και του κινήματός της», από τον Γιάννη Πρωτούλη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνο του Εργατικού Συνδικαλιστικού Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ.

«Η οικοδόμηση του Κόμματος στην εργατική τάξη, βασική προϋπόθεση για την υλοποίηση της στρατηγικής του», από την Λουίζα Ράζου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Ομιλία από τον Μάκη Παπαδόπουλο, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνο του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ, με θέμα: «Η καπιταλιστική οικονομική κρίση και οι ταξικοί αγώνες. Η πείρα και τα συμπεράσματα».

Παρεμβάσεις με θέμα:

«Η διαπάλη με τον οπορτουνισμό στο εργατικό κίνημα σε συνθήκες κρίσης», από τον Γρηγόρη Λιονή, μέλος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ.

«Εργατικό κίνημα και ιμπεριαλιστικός πόλεμος», από τον Γιώργο Πέρρο, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

«Η καπιταλιστική οικονομική κρίση, ένα μεγάλο μάθημα για τη νεολαία», από τον Νίκο Αμπατιέλο, Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ.

• Σάββατο 21/11: Καλλιτεχνικό πρόγραμμα (20.15 - 21.30), με θέμα: «Το εργατικό - επαναστατικό τραγούδι στο Μεσοπόλεμο 1918 - 1935». Κάτω από τον τίτλο «Ενας δεν είμαι, μα χιλιάδες...», θα παρουσιαστεί μουσικοθεατρικό αφιέρωμα στο εργατικό - επαναστατικό τραγούδι του Μεσοπολέμου. Στο αφιέρωμα θα παρουσιαστούν γνωστά και άγνωστα ποιήματα και τραγούδια, τα περισσότερα από τα οποία αναδύονται για πρώτη φορά μετά από 95 περίπου χρόνια, μέσα από συλλογές των κομματικών εκδοτικών οργανισμών της περιόδου, οι οποίες φυλάσσονται στο Ιστορικό Αρχείο του Κόμματος.

Το μουσικό μέρος της εκδήλωσης, που πραγματοποιείται με την αρωγή του Χρήστου Λεοντή, θα ερμηνεύσουν ο Πάνος Μπούσαλης στο τραγούδι, το πειραϊκό φωνητικό σύνολο Libro Coro και πολυμελής ορχήστρα οργάνων.

Την ενορχήστρωση και διασκευή των τραγουδιών καθώς και τη διεύθυνση της ορχήστρας έχει αναλάβει ο Μανώλης Ανδρουλιδάκης, τη διδασκαλία της χορωδίας η Ανθή Γουρουντή, ενώ στην αφήγηση μετέχουν οι ηθοποιοί Θέμης Πάνου και Λίλα Καφαντάρη.

• Και τις δύο μέρες, στην Αίθουσα Συνεδρίων του ΚΚΕ θα λειτουργεί έκθεση ντοκουμέντων και φωτογραφικού υλικού από το Αρχείο του ΚΚΕ για την ιστορική περίοδο 1870 - 1935, με τίτλο: «Πρώτα βήματα, πρώτες μάχες».