Νέα και ακόμη μεγαλύτερα προνόμια για λογαριασμό του μεγάλου κεφαλαίου επιφυλάσσει η κυβέρνηση της ΝΔ με τον νέο αναπτυξιακό νόμο, το πλαίσιο του οποίου εξετάστηκε χτες σε σύσκεψη που είχε ο πρωθυπουργός με τους υπουργούς Οικονομίας και Ανάπτυξης. Το τελικό κείμενο του νομοσχεδίου θα δημοσιοποιηθεί μέσα στην ερχόμενη βδομάδα, σε συνέχεια των εκτεταμένων φοροελαφρύνσεων που θεσμοθετούνται με το φορολογικό νομοσχέδιο. Στο πλαίσιο αυτό κάθε άλλο παρά τυχαίες είναι οι ...πρόσφατες επισημάνσεις των μεγαλοβιομηχάνων και η «κριτική» τους προς την κυβέρνηση. Είναι φανερό πως ο ΣΕΒ σε αυτή τη φάση «πιέζει», επιχειρώντας να αποσπάσει όσο το δυνατό περισσότερα προνόμια και απολαβές.

Ο νέος αναπτυξιακός νόμος παρέχει ισχυρά κίνητρα στους μεγαλοεπιχειρηματίες, όπως:

• Φορολογικές απαλλαγές, γενναίες κρατικές επιδοτήσεις του μισθολογικού κόστους για νέες θέσεις εργασίας, μεγαλύτερα ποσά επιχορήγησης για την επένδυση και άλλα ειδικά μέτρα. Η επιδότηση του μισθολογικού κόστους για «νέες θέσεις απασχόλησης» αποσυνδέεται και είναι ανεξάρτητη από το ύψος της επένδυσης, όπως ακριβώς είχαν αξιώσει οι μεγαλοβιομήχανοι.
• Πρόσθετη πριμοδότηση, με κριτήριο τη στήριξη στις λεγόμενες «νέες τεχνολογίες», την καινοτομία και τον εξαγωγικό προσανατολισμό.

Οι διατάξεις του αναπτυξιακού νόμου ήταν στην «ατζέντα» της χτεσινής συνάντησης, ανάμεσα στον πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή με τους υπουργούς Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφη και Ανάπτυξης Δ. Σιούφα. Μετά τη συνάντηση, ο Γ. Αλογοσκούφης, στις δηλώσεις του, είπε πως ο νόμος «θα δώσει πνοή στην ελληνική περιφέρεια και σε όλους τους κλάδους της οικονομίας στο πλαίσιο της πολιτικής της κυβέρνησης για την ανάπτυξη, την απασχόληση και την κοινωνική συνοχή». Περισσότερο αποκαλυπτικός, για την απόφαση της κυβέρνησης να πριμοδοτήσει με μεγαλύτερη τόλμη τα ήδη πλουσιοπάροχα προνόμια των μεγαλοεπιχειρηματιών, ήταν ο υπουργός Ανάπτυξης, ο οποίος είπε πως «ο νέος αναπτυξιακός νόμος είναι και ρωμαλέος και επιθετικός»!

Νέα σημαντική άνοδο σημείωσε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας το εννιάμηνο Γενάρη - Σεπτέμβρη 2004. Σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2003, το έλλειμμα αυξήθηκε κατά 12,6%. Τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας βεβαιώνουν πως η ελληνική οικονομία συνεχίζει να πληρώνει βαρύ τίμημα στο βωμό της απελευθέρωσης των αγορών, που προωθούν οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες, με αποτέλεσμα τα εισαγόμενα εμπορεύματα να εκτοπίζουν τα ελληνικά. Αντίθετα, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών εμφάνισε θεαματική μείωση. Από 5.018,1 εκατ. ευρώ το 2003 σε 2.969 εκατ. ευρώ το 2004. Η μείωση του ελλείμματος αποδίδεται στις μεγάλες εισπράξεις των ναυτιλιακών εταιριών μεταφοράς πετρελαιοειδών, οι οποίες επωφελήθηκαν από την άνοδο των διεθνών τιμών του πετρελαίου.

Συγκεκριμένα, από τα αναλυτικά στοιχεία, προκύπτει ότι το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου το εννιάμηνο Γενάρη - Σεπτέμβρη αυξήθηκε κατά 2.100 εκατ. ευρώ και εκτινάχτηκε στα 18.793 εκατ. ευρώ, έναντι 16.692 εκατ. ευρώ το 2003, ή ποσοστό αύξησης 12,6%. Η αύξηση αυτή εν μέρει μόνο οφείλεται στην άνοδο των τιμών του πετρελαίου (το έλλειμμά του ισοζυγίου καυσίμων να διευρυνθεί κατά 450 εκατ. ευρώ), ενώ η σημαντική διεύρυνσή του οφείλεται στην αντίστοιχη διεύρυνση του ελλείμματος του ισοζυγίου εμπορευμάτων, το οποίο αυξήθηκε κατά 1.650 εκατ. ευρώ. Στην εξεταζόμενη περίοδο, οι εξαγωγές εμπορευμάτων ανήλθαν στα 9.178,5 εκατ. ευρώ (από 8,136,4 εκατ. ευρώ το 2003) και οι εισαγωγές στα 27.971,8 εκατ. ευρώ (από 24.829,3 εκατ. ευρώ το 2003). Η κατά 3.142,5 εκατ. ευρώ αύξηση της αξίας των εισαγωγών, υπερκάλυψε την κατά 1.042,1 εκατ. ευρώ αύξηση της αξίας των εισαγωγών, με αποτέλεσμα τη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος.

Σημαντική αύξηση εμφάνισε το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών (από 9.638,3 εκατ. ευρώ το 2003 ανήλθε σε 12.948,7 εκατ. ευρώ το 2004) που οφείλεται, κυρίως, στις αυξημένες εισπράξεις των μεταφορών από ναυτιλιακές υπηρεσίες, οι οποίες αποδίδονται στις αυξημένες τιμές του πετρελαίου και τη σχετική αύξηση των ναύλων.

Τα λεγόμενα «διεθνή λογιστικά πρότυπα» (ΔΛΠ) αξιοποιούν ως πρόσχημα οι τραπεζίτες, προκειμένου να περάσουν νέες αντιασφαλιστικές ρυθμίσεις σε βάρος των εργαζομένων και συνταξιούχων. Ο διοικητής της Εμπορικής Τράπεζας Γ. Προβόπουλος, σε συνέντευξή του, σε ραδιοφωνικό σταθμό ισχυρίστηκε πως η εφαρμογή των διεθνών λογιστικών προτύπων από το 2005 θα τους αναγκάσει να εμφανίζουν στους ισολογισμούς τους το αναλογιστικό χρέος του ταμείου και να κάνουν τις αναγκαίες κεφαλαιακές προβλέψεις. Σημείωσε πως με αυτό τον τρόπο «τα κεφάλαιά μας συρρικνώνονται δραματικά» και κάτω από τα όρια που προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος. Ομως είναι απόλυτα φανερό πως η όποια λογιστική απεικόνιση των οικονομικών δεδομένων δεν αλλάζει την ουσία.

Η παραπάνω κινδυνολογική προσέγγιση των πραγμάτων αποσκοπεί στη δημιουργία κλίματος εκφοβισμού, στην κατεύθυνση συρρίκνωσης των εργασιακών και ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Επί της ουσίας, η διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας επιχειρεί αναδίπλωση από τις αρχικές θέσεις και ισχυρισμούς της, σύμφωνα με τους οποίους η «επίλυση του Ασφαλιστικού» με τους όρους που επιθυμεί η ίδια θα ήταν, τάχα, και προς το συμφέρον των εργαζομένων και συνταξιούχων. Πραγματικός στόχος τους είναι η ενίσχυση της κερδοφορίας τους, η ικανοποίηση των ορέξεων και βλέψεων των σημερινών και μελλοντικών επίδοξων «επενδυτών».

Σε ...παρεξήγηση απέδωσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας (ΣΕΣΜΕ) Π. Παντελιάδης την κλήτευση της Διοίκησης του Συνδέσμου και επτά μελών της από την Επιτροπή Ανταγωνισμού με το ερώτημα της άσκησης εναρμονισμένης πρακτικής. Σύμφωνα με τον ίδιο, τα στοιχεία που κατέθεσαν οι ιδιοκτήτες σούπερ μάρκετ στη χτεσινή πρώτη «απολογία» τους στην επιτροπή «αποδεικνύουν την αθωότητά» τους. Μάλιστα, εκτίμησε ότι το όλο θέμα είναι απλώς μια ...«παρεξήγηση» από τη μεριά της γραμματείας της επιτροπής ανταγωνισμού και εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι «όλα θα πάνε καλά».

Ας υπενθυμίσουμε, για την ιστορία του πράγματος, ότι η κλήτευση του ΣΕΣΜΕ και μελών του από την επιτροπή έχει να κάνει με γεγονότα. Πρώτον με το «μνημόνιο» που είχε υπογραφεί μεταξύ του Συνδέσμου των σούπερ μάρκετ, του Συνδέσμου Ελληνικών βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ) και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης το 2001 τον Ν. Χριστοδουλάκη. Το μνημόνιο προέβλεπε να μειώσουν τα σούπερ μάρκετ τις τιμές σε έναν αριθμό προϊόντων, εμφανίζοντας στα τιμολόγιά τους μέρος των εκπτώσεων που τους παρείχαν οι προμηθευτές. Ηταν, ουσιαστικά, μια από κοινού προσπάθεια κυβέρνησης και μεγαλοεπιχερηματιών να ρίξουν «στάχτη στα μάτια» των εργαζομένων σε μια περίοδο που η κυβέρνηση γινόταν αποδέκτης της έντονης λαϊκής δυσαρέσκειας για την αβάσταχτη ακρίβεια. Ο δεύτερος λόγος ήταν μια προ μηνών συνάντηση ιδιοκτητών σούπερ μάρκετ και μεγάλων προμηθευτών τους στην οποία, όπως έγινε γνωστό, οι πρώτοι επιδίωξαν - αξιοποιώντας τους νόμους της «ελεύθερης αγοράς» - να ασκήσουν πιέσεις στους προμηθευτές για καλύτερες παροχές, σε σχέση με εκείνες που κάνουν στις πολυεθνικές των σούπερ μάρκετ.

Σε κάθε περίπτωση, είναι φανερό ότι όποια κι αν είναι η απόφαση της επιτροπής ανταγωνισμού, επί της ουσίας τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει στην κατεύθυνση του ελέγχου της ασυδοσίας, άλλοτε των βιομηχάνων και άλλοτε των μεγαλολιανέμπορων, ανάλογα με την περίσταση, να έχουν το πάνω χέρι στη διαμόρφωση των τιμών, με τρόπο που να αυξάνουν τα κέρδη τους μέσα από την αφαίμαξη των λαϊκών νοικοκυριών. Αλλά και το γεγονός πως θεσμοί που λειτουργούν, με στόχο την εξασφάλιση της κυριαρχίας των μεγάλων κερδών, το ότι εμφανίζονται ορισμένες φορές να εγκαλούν κάποιους εκπροσώπους τους, αυτό δεν μπορεί να δημιουργεί φρούδες ελπίδες στους εργαζόμενους ότι όλα αυτά έχουν την παραμικρή σχέση με την προστασία των εισοδημάτων τους.