Ενα τέτοιο παράδειγμα είναι τα... ανανεωμένα «Τοπικά Συμβούλια Νεολαίας» (ΤΣΝ) που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ, το Φλεβάρη του 2006. Τέτοιοι «θεσμοί» παρουσιάζονται από τις κυβερνήσεις της άρχουσας τάξης ως στοιχεία δημοκρατικής... ευαισθησίας από τη δική τους σκοπιά, ενώ αποτελούν «φύλλο συκής» για να συγκαλύπτεται η αντιδραστικότητα και των θεσμών και του αστικού πολιτικού συστήματος. Θεσμοί που αντικειμενικά είναι εργαλεία στην προσπάθεια χειραγώγησης της νεολαίας.

Τι είναι όμως τα συγκεκριμένα Συμβούλια, αλλά και ποιος προορίζεται να είναι ο ρόλος τους; Την «πατρότητα» των ΤΣΝ έχει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, η οποία είχε ιδρύσει τα «Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας (ΔΣΝ). Τα 200, περίπου, Δημοτικά Συμβούλια Νεολαίας που υπήρχαν έως το 2004, ή δε λειτουργούσαν ή προωθούσαν τη συμμετοχή των νέων σε δραστηριότητες άσχετες με τα πραγματικά τους προβλήματα και μακριά και ενάντια στην αναγκαιότητα διεκδίκησης για λύσεις σ' αυτά. Δραστηριότητες για την προστασία δήθεν του περιβάλλοντος, δεντροφυτεύσεις κλπ.

Το Φλεβάρη του 2006 η κυβέρνηση της ΝΔ θέσπισε νόμο για τα νέα ΤΣΝ για «την ενίσχυση της συμμετοχής των νέων στη διαχείριση των τοπικών υποθέσεων».¹

Ως έργο τους παρουσιάζεται «o εντοπισμός, η ανάδειξη και η παρακολούθηση των αναγκών και των προβλημάτων της νεολαίας σε τοπικό επίπεδο, η ανάληψη - σε συνεργασία με τον οικείο Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης - πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων για την πλήρη ανάπτυξη της προσωπικότητας των νέων, η μέριμνα για τη λήψη μέτρων με σκοπό την ενεργό και αποτελεσματική συμμετοχή των νέων στην τοπική κοινωνία και η ανάπτυξη σχέσεων συνεργασίας με αντίστοιχα Τοπικά Συμβούλια Νέων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».²

Στην ιστοσελίδα της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς η επεξήγηση είναι... καλύτερη: «Για τα ελληνικά δεδομένα είναι η πιο ολοκληρωμένη κυβερνητική παρέμβαση που έχει κατατεθεί ως τώρα και επιχειρεί μεθοδικά και ακομμάτιστα να δώσει στους νέους τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη δημόσια ζωή».

Μέσω των ΤΣΝ θέλουν την «ενεργό και αποτελεσματική συμμετοχή των νέων στην τοπική κοινωνία». Αλλά για ποιο σκοπό και σε ποια κατεύθυνση; Μήπως για την αντιμετώπιση και λύση των προβλημάτων της νεολαίας; Η απάντηση δίνεται αρχικά από τις λέξεις «ακομμάτιστα» και «τοπικά». Είναι λέξεις - «κλειδιά» που συγκαλύπτουν το γεγονός ότι οι αιτίες των προβλημάτων των νέων έχουν άμεση σχέση με την πολιτική της πλουτοκρατίας που εφαρμόζεται και κεντρικά και τοπικά, και από τις κυβερνήσεις της πλουτοκρατίας σε σύμπνοια με τα κόμματά της και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση στην οποία κυριαρχούν εκπρόσωποι αυτών των κομμάτων. Καλλιεργεί επίσης την αντίληψη: μακριά η νεολαία από την πολιτική. Και δεν εννοούν την πολιτική που εφαρμόζεται σήμερα, αλλά αυτή που μπορεί να δώσει λύση στα προβλήματά της. Καλλιεργεί σε τελευταία ανάλυση την αντίληψη: μακριά η νεολαία από τη διεκδικητική πάλη. Και αυτές τις λέξεις τις χρησιμοποιεί η κυρίαρχη τάξη, γιατί θέλει να αποκρύψει την καθολική επίθεση στα δικαιώματα της νέας γενιάς. «Ακομμάτιστα», θέλουν να μας πείσουν, πως σημαίνει ελεύθερα και χωρίς δεσμεύσεις. Στόχος τους είναι το ακριβώς αντίθετο: Ο περιορισμός της σκέψης της νεολαίας στο «κλουβί» της λογικής του δικομματισμού και της ΕΕ.

Οσον αφορά τις αναφορές περί τοπικών προβλημάτων, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Είναι μια επιχειρηματολογία που τη χορτάσαμε στις πρόσφατες δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές. Θέλουν η νεολαία να περιορίζει τα «οράματά» της εντός των τοπικών ορίων. Γιατί τα πραγματικά της οράματα απαιτούν γενικότερες ρήξεις και συγκρούσεις. Θέλουν μια νεολαία που θα της καθορίζουν τα όρια, και τα όρια αυτά θα περιορίζονται σε επιμέρους προβλήματα. Τους βολεύει να μην οδηγείται στο συμπέρασμα πως η γενικότερη πολιτική και οι εκφραστές της είναι υπεύθυνοι για οποιοδήποτε ζήτημα. Χαρακτηριστικές είναι και οι μικροαστικές και αποπροσανατολιστικές απόψεις περί «αντιμετώπισης του χάσματος των γενεών» (αναφέρονται και αυτές στην ιστοσελίδα) που αθωώνουν κάθε πολιτική ευθύνη στα προβλήματα της νεολαίας.

Είναι εμφανές πως με τον τρόπο αυτό θέλουν να ελέγξουν τη νεολαία και να της «διδάξουν» τις αρχές του συστήματος. Στα συμβούλια αυτά θα συμμετέχουν, «μετά από αίτησή τους, νέοι από 15 έως 28 ετών, που είναι εγγεγραμμένοι στο δημοτολόγιο του οικείου δήμου ή κοινότητας».³ Είναι ένας πολύ «καλός» τρόπος να έχουν τους νέους στα μέτρα τους, καταγεγραμμένους και με την επίφαση της δημοκρατικής συμμετοχής. Και όλα αυτά με την... καθοδήγηση του δημάρχου. Χαρακτηριστικό είναι πως «ο δήμαρχος ή ο πρόεδρος της κοινότητας ή εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπός τους συμμετέχει, χωρίς δικαίωμα ψήφου, στις συνεδριάσεις της Συνέλευσης, στις οποίες καλείται υποχρεωτικά προκειμένου να εκφράσει γνώμη για όλα τα θέματα που συζητούνται σε αυτή».⁴ Τι θα γίνει άραγε εάν προκύψει διαφωνία επί των βασικών αρχών με το δήμαρχο;...

Δεν πρόκειται να υπάρξει. Ο τρόπος που γίνονται οι εκλογές το «διασφαλίζουν».«Οι εκλογές διενεργούνται με άμεση και μυστική ψηφοφορία με ενιαία ψηφοδέλτια»⁵στο πρώτο και το τρίτο έτος κάθε δημοτικής θητείας. Θα ψηφίζονται δηλαδή πρόσωπα και όχι πολιτικές θέσεις. Αυτό το μέτρο φαίνεται σαν να προετοιμάζει τα νέα στελέχη των κυρίαρχων δυνάμεων. Κάτι σαν προπόνηση των νέων στελεχών για την Αυτοδιοίκηση...

Αξίζει να σημειώσουμε πως ο πρόεδρος συμμετέχει στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου στις «οποίες καλείται υποχρεωτικά και έχει δικαίωμα να εκφράζει τη γνώμη του για θέματα σχετικά με τα ενδιαφέροντα των νέων της περιοχής του».⁶Αυτό και μόνο περιορίζει το ρόλο των Συμβουλίων σε όργανα που θα λένε γνώμη ενώ θα αποφασίζουν τα Δημοτικά Συμβούλια. Ακόμη και σ' αυτό το επίπεδο θέλουν τους νέους «απ' έξω». Αλλά ποιος τελικά ορίζει ποια είναι τα θέματα που είναι σχετικά με ενδιαφέροντα των νέων της περιοχής; Σίγουρα πάντως δεν εννοούν την εμπορευματοποίηση της Παιδείας, την ανταποδοτικότητα σε οποιαδήποτε υπηρεσία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τις ελαστικές εργασιακές σχέσεις.

Για όλο αυτό το εγχείρημα εκτιμάται πως θα δαπανώνται 3,6 εκατ. ευρώ το χρόνο, τα οποία θα δίνονται στους δήμους από τα υπουργεία Εσωτερικών και Παιδείας.⁷ Πού θα πηγαίνουν αυτά τα χρήματα; Σύμφωνα με την ιστοσελίδα «τα Τοπικά Συμβούλια Νέων σχεδιάζουν και υλοποιούν δράσεις σε τομείς του επαγγελματικού προσανατολισμού, της απασχόλησης, της πληροφόρησης, του ελεύθερου χρόνου». Εάν το μεταφράσουμε αυτό ως επιχορήγηση για την προώθηση των σύγχρονων αντιλαϊκών πολιτικών, δε νομίζουμε πως πέφτουμε και πολύ έξω. Ισα ίσα, θέλουν να κάνουν τους νέους συμμέτοχους και συνένοχους στη διαχείριση της αντιλαϊκής πολιτικής.

Η παραπάνω διαπίστωση επικυρώνεται από το γεγονός πως, όπως γράφει η ιστοσελίδα, τα ΤΣΝ θεσμοθετήθηκαν «σύμφωνα με νόμο που ψηφίστηκε από τα δύο μεγάλα κόμματα στη Βουλή των Ελλήνων» και «μέσω της λειτουργίας των Τοπικών Συμβουλίων Νέων επιτυγχάνεται η εξάπλωση των δημοκρατικών αρχών και η προβολή των αναγκών των νέων».

Ο διαφαινόμενος έλεγχος της νεολαίας μέσα και με αυτό τον τρόπο θα είναι πανελλαδικός και πανευρωπαϊκός: «Ολα τα Τοπικά Συμβούλια Νέων θα συνεργάζονται σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο», αναφέρει στη συνέχεια η ιστοσελίδα και προσθέτει: «Τέλος, προβλέπεται η σύσταση και συγκρότηση νομαρχιακών συμβουλίων νέων, καθώς και η εκπροσώπηση των Δημοτικών, Κοινοτικών και Νομαρχιακών Συμβουλίων νέων σε πανελλήνιο επίπεδο από την Εθνική Επιτροπή Τοπικών Συμβουλίων Νέων». Θα είναι δηλαδή ένα πανελλαδικό όργανο επικύρωσης της αντιλαϊκής πολιτικής. Θα επικαλούνται πως στο α ή το β μέτρο συμφωνεί και η νεολαία μέσω των Τοπικών Συμβουλίων Νέων!

Οι νέοι δεν πρέπει να πέσουν στην παγίδα αυτή. Εχουν τρόπους και μέσα να εκφραστούν και δε χρειάζονται τέτοια συμβούλια, όργανα χειραγώγησης και ενσωμάτωσης. Το ζήτημα είναι να αντιληφθούν τη δύναμη που έχουν. Οι κυρίαρχες δυνάμεις είναι στην αντίπερα όχθη από το νεολαιίστικο κίνημα γι' αυτό και ψάχνουν τρόπους να το χειραγωγήσουν. Κάνουν λες και δεν υπάρχουν οι πολιτικές νεολαίες, τα συνδικάτα, οι φοιτητικοί σύλλογοι και τόσοι άλλοι μαζικοί φορείς της νεολαίας. Αυτούς τους φορείς όχι μόνο δεν τους ενισχύουν, αλλά προσπαθούν να τους υποβαθμίσουν, ώστε να ελέγχουν πλήρως τη συνείδηση της νεολαίας. Και αυτή η προσπάθεια πρέπει να πέσει στο κενό. Οι νέοι πρέπει να συσπειρωθούν σ' αυτούς τους φορείς, για να αναπτύξουν διεκδικητική πάλη για λύσεις στα προβλήματά τους, και από τις κυβερνήσεις και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση.

1. Παράγραφος 1 του άρθρου 1 του νόμου «Τοπικά Συμβούλια Νέων και άλλες διατάξεις», που ψηφίστηκε στις 21 Φλεβάρη του 2006. 2. Παρ. 2, άρθρο 1. 3. Παρ. 1, άρθρο 2. 4. Παρ. 5, άρθρο 4. 5. Παρ. 2, άρθρο 6. 6. Παρ. 2, άρθρο 7. 7. Από την ειδική έκθεση για το σχέδιο νόμου.