ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 25 Σεπτέμβρη 2005
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΤΡΑΠΕΖΑ ΧΡΟΝΟΥ ΓΙΑ ΓΥΝΑΙΚΕΣ
Καπιταλιστική μορφή διαχείρισης της εξαθλίωσης

Αυτός ο χειμώνας θα είναι πράγματι βαρύς. Η επίθεση στην εργατική τάξη και σ' όσες κατακτήσεις της έχουν απομείνει είναι δεδομένη. Το ζητούμενο είναι πόσο δεδομένη είναι η απόφαση των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων να αντιδράσουν ταξικά, ενωτικά, συντονισμένα, αποφασιστικά, πολιτικά.

Ομως, δεν υπάρχει άλλη επιλογή, γιατί ο δρόμος της υποταγής, του συμβιβασμού και της πειθαρχίας στα συμφέροντα του κεφαλαίου δεν είναι για την εργατική τάξη.

Δείτε σε ποιους στόχους καλούνται, από την άρχουσα τάξη και τους πολιτικούς της εκφραστές, οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες να βάλουν πλάτη:

Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας - αύξηση της παραγωγικότητας - αύξηση της απασχόλησης: Τρεις στόχοι της ΕΕ, της κυβέρνησης και του κεφαλαίου, που επαναλαμβάνονται συνεχώς και που καθένας έχει μια ξεχωριστή σημασία, ξεχωριστό αποπροσανατολισμό και ξεχωριστή υποκρισία.

- Γιατί ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας σημαίνει περισσότερα κέρδη για τον καπιταλιστή, που θα επικρατήσει έναντι των άλλων, μεγαλύτερη εκμετάλλευση, φτώχεια, ανασφάλεια και απολύσεις για τους εργαζόμενους.

- Γιατί αύξηση της παραγωγικότητας σημαίνει μείωση του εργατικού δυναμικού στην επιχείρηση, εντατικοποίηση της δουλιάς των εργαζομένων, αξιοποίηση της τεχνολογίας από το κεφάλαιο, σε βάρος της εργατικής τάξης, συσσώρευση υπερκερδών στους εργοδότες.

- Γιατί αύξηση της απασχόλησης σημαίνει κατάργηση του σταθερού ημερήσιου εργάσιμου χρόνου, περισσότερες ευέλικτες μορφές εργασίας, αφαίρεση εργασιακών δικαιωμάτων, μείωση μισθών κλπ.

Αυτή είναι η πραγματικότητα.

Ο καπιταλισμός γίνεται ολοένα και πιο επιθετικός. Οι συνέπειες αυτής της επιθετικότητας αντανακλώνται στην καθημερινή ζωή κάθε εργαζόμενου, κάθε λαϊκού ανθρώπου. Αυτή η επιθετικότητα είναι απόρροια των δυσκολιών της αναπαραγωγής του κεφαλαίου. Οι οποίες εδράζονται στις αντιθέσεις και αντιφάσεις του, της ανισόμετρης ανάπτυξής του. Στις δυσκολίες αναπαραγωγής του κεφαλαίου, απαντούν με την εφαρμογή των «μεταρρυθμιστικών μέτρων». Αυτών των μέτρων, που εμείς ονομάζουμε καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις.

Και είναι αλήθεια ότι έχει καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια, τα τελευταία ιδιαίτερα χρόνια, από τη μεριά των στηριγμάτων του κεφαλαίου (κυβερνήσεις και κόμματα), για να περάσουν, όσο πιο ανώδυνα γι' αυτούς, όλα αυτά τα αντιλαϊκά, αντεργατικά μέτρα.

Αστείρευτοι οι τρόποι και οι λέξεις, που χρησιμοποιούνται για να παραπλανούν, να ξεστρατίζουν την εργατική συνείδηση από τον ταξικό της στόχο και προορισμό. Να δημιουργούν ψευδαισθήσεις και αυταπάτες ότι η διέξοδος βρίσκεται στην καλύτερη διαχείριση του συστήματος. Οι μέθοδοι χειραγώγησης της συνείδησης που εφαρμόζονται στη νεολαία και στις γυναίκες, είναι ιδιαίτερα προσεγμένοι και μελετημένοι.

Για την αντιμετώπιση, για παράδειγμα, της μεγάλης ανεργίας των γυναικών, προτείνονται προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, προγράμματα επιδότησης των εργοδοτών για προσλήψεις γυναικών, προγράμματα γυναικείας επιχειρηματικότητας κλπ. Και τι δε σκαρφίζονται, στην προσπάθειά τους να «μειώσουν» την ανεργία. Ομως, η πληγή αυτή του καπιταλισμού δεν επουλώνεται με τίποτε. Εμείς ξέρουμε γιατί. Ξέρουμε ότι η ανεργία είναι γέννημα - θρέμμα του εκμεταλλευτικού συστήματος, γιατί δημιουργείται στην οικονομική βάση του, στο ζήτημα ποιος κατέχει και για ποιο σκοπό χρησιμοποιεί τα βασικά μέσα παραγωγής.

Πρόσφατα, διαβάσαμε στον Τύπο ότι μπαίνει σε εφαρμογή ένα «πρωτότυπο δίκτυο ανταλλαγής υπηρεσιών».

Το πρόγραμμα αυτό έχει τον παράξενο τίτλο «Τράπεζα χρόνου» (!) και θα υλοποιηθεί για πρώτη φορά στη χώρα, αφού δικτυωθεί με υποκαταστήματα σε κάθε γειτονιά της Αθήνας και αργότερα σε κάθε πόλη της Ελλάδας.

Πελάτες σ' αυτήν την Τράπεζα θα είναι γυναίκες, που δε θα καταθέτουν χρήματα, αλλά ...χρόνο. Είναι ο χρόνος, στον οποίο προσφέρουν «εθελοντικά», δηλαδή χωρίς πληρωμή, μια συγκεκριμένη δουλιά, μια συγκεκριμένη υπηρεσία.

Στην «Τράπεζα χρόνου» θα καταθέτουν χρόνο γυναίκες, όπως οι μακροχρόνια άνεργες, τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας, νοικοκυρές, εθελόντριες, που θα προσφέρουν «χρόνο και υπηρεσίες».

«Για κάθε ώρα εθελοντικής προσφοράς υπηρεσιών που θα δίνει κάθε γυναίκα, θα ζητά και θα παίρνει μια ώρα προσφοράς σε τομείς που χρειάζεται».

Μην εκπλήσσεσθε, δεν πρωτοπορεί η Ελλάδα στις πρωτότυπες αυτές μορφές εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης, έχουν προηγηθεί άλλες χώρες.

Δεν είναι εφεύρημα του ελληνικού καπιταλισμού, ούτε του λεγόμενου Δικτύου Γυναικών Ευρώπης, που υλοποιεί το σχετικό πρόγραμμα. Είναι μέτρα και προτάσεις, που εντάσσονται στις αναδιαρθρώσεις στον τομέα της «κοινωνικής πολιτικής» ή του λεγόμενου κράτους - πρόνοιας.

Πρόκειται, δηλαδή, για μεταρρυθμίσεις που εντάσσονται στη λογική παροχής ορισμένων κοινωνικών υπηρεσιών που έχουν καθιερωθεί για τη συντήρηση και αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης από τους ίδιους τους εργαζόμενους ή ανέργους σε άλλους εργαζόμενους ή ανέργους, ενώ θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν. Επομένως, αφορούν μια μορφή αντιμετώπισης των προβλημάτων που δημιουργούνται από την ιδιωτικοποίηση - εμπορευματοποίηση της κοινωνικής πολιτικής και αφορούν τομείς, όπως απασχόληση, ανεργία, Παιδεία, Υγεία, Πρόνοια, Κοινωνική Ασφάλιση, επιδόματα (μητρότητας, αναπηρίας, πολυτέκνων κλπ.).

Αυτές οι κοινωνικές υπηρεσίες ήταν, βέβαια, κατακτήσεις των εργαζομένων σε εποχές ευνοϊκότερου συσχετισμού δύναμης για την εργατική τάξη, δυνατότητας του καπιταλισμού για παραχωρήσεις, αλλά και ύπαρξης του σοσιαλιστικού συστήματος.

Οι μεταρρυθμίσεις, που τώρα μεθοδεύονται σ' αυτούς τους τομείς, στηρίζονται στην ανάπτυξη του εθελοντισμού, αλλά και στην αδυναμία των φτωχών και εξαθλιωμένων να έχουν τέτοιες κοινωνικές υπηρεσίες. Ο εθελοντισμός στις σύγχρονες συνθήκες παίρνει νέα μορφή, θεσμοθετείται και εντάσσεται στις κοινωνικές δραστηριότητες των μη κερδοσκοπικών οργανώσεων. Είναι ο λεγόμενος «επαγγελματικός εθελοντισμός», δηλ. οι άνεργοι, κυρίως νέοι και γυναίκες, θα εργάζονται σε τομείς παροχής κοινωνικών υπηρεσιών μέσα από τη συμμετοχή τους σε διάφορους φορείς προσφέροντας υποτίθεται κοινωνικό έργο και θα έχουν ηθικές αμοιβές, χωρίς, όμως, εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα. Τέτοιες αμοιβές μπορεί να είναι η ιατροφαρμακευτική ή νοσοκομειακή περίθαλψη, τα μόρια που θα τα χρησιμοποιούν ως απόδειξη επαγγελματικής εμπειρίας κλπ. Είναι η λεγόμενη «πίστωση υπηρεσιών» και ισχύει από τα τέλη της δεκαετίας του '80 σε πολλές πόλεις των ΗΠΑ και την Ιαπωνία. «Εθελοντές, που συμμετέχουν σε φιλανθρωπικά έργα, "πληρώνονται" σε χρόνο που τους παραχωρούν άλλοι εθελοντές. Ενα σύστημα υπολογιστών καταγράφει κάθε "χρονοδολάριο" που κερδίζεται ή δαπανάται.

Τα χρονοδολάρια εκπίπτουν από τη φορολογία και μπορούν να αποταμιευτούν για την κάλυψη μελλοντικών δαπανών για την παροχή ιατρικών ή άλλων υγειονομικών υπηρεσιών και για τη μείωση των ιατροφαρμακευτικών ασφαλίστρων». Αυτά μας πληροφορεί ότι συμβαίνουν στη γη της επαγγελίας, στις ΗΠΑ, ο γνωστός Α. Γκίντενς στο βιβλίο του «Ο τρίτος δρόμος. Η ανανέωση της σοσιαλδημοκρατίας».

Στο «διά ταύτα» και ως απάντηση των «πρωτότυπων» μορφών κάλυψης των αναγκών παροχής κοινωνικών υπηρεσιών, σε συνδυασμό με την ψευδαίσθηση που καλλιεργούν για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των ανέργων, σχετικά με την ανημπόρια να έχουν τις αναγκαίες γι' αυτούς υπηρεσίες, όσο και από τη σκοπιά της πλασματικής απασχόλησης μέσω του «εθελοντισμού», ή απο τη σκοπιά της εξασφάλισης μορίων ως προσόντα για να βρούν δουλειά, έχουμε να πούμε τα εξής:

Η ανεργία είναι αποτέλεσμα, αλλά και προϋπόθεση της καπιταλιστικής παραγωγής, θα εξαλειφθεί όταν η εργατική δύναμη πάψει να είναι εμπόρευμα, όταν δηλ. πάψει να υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Επίσης, μόνο σε τέτοιες συνθήκες, η αποκλειστικά δημόσια δωρεάν παροχή κοινωνικών υπηρεσιών θα υπάρξει κατοχυρωμένη και θα εξασφαλίζεται στην πράξη.

Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο σκέψης και δράσης, δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθεί αυτός ο τελικός στόχος. Δηλαδή, αποκαλύπτουμε το χαρακτήρα και τις επιδιώξεις αυτών των «μέτρων», ως ουσιαστικό συστατικό της αναδιάρθρωσης του καπιταλισμού, της διαχείρισής του.

Προβάλλουμε στόχους πάλης και συσπειρώνουμε δυνάμεις σε αντιμονοπωλιακή - αντιιμπεριαλιστική κατεύθυνση, ενισχύοντας το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, το ΠΑΜΕ, το ριζοσπαστικό γυναικείο κίνημα, συνολικά το λαϊκό κίνημα.

Οι εργαζόμενοι, γυναίκες και άντρες, δε θέλουν ευκαιρίες και προγράμματα για να ζήσουν, απαιτούν δικαιώματα σε μια ζωή που τους ανήκει, γιατί από τη δουλιά τους δημιουργούνται τα πάντα. Αναπτύσσουν αγώνες και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη λαϊκή συμμαχία.

Ετσι θα ωριμάζει η συνείδηση και θα βαθαίνει, για να γίνει κατανοητή από τη μεγάλη πλειοψηφία του λαού η αναγκαιότητα ριζικών αλλαγών και ρήξεων σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο.

Αποφασιστικό βήμα δυναμικής παρουσίας μας θα είναι η καθολική αγωνιστική συμμετοχή όλων των εργαζομένων, γυναικών και αντρών, κοινωνικών κινημάτων και ανθρώπων, που προβληματίζονται και αγωνιούν για το παρόν και το μέλλον τους, στο Πανελλαδικό Συλλαλητήριο του ΠΑΜΕ, στις 12 Νοέμβρη, στο Πεδίον του Αρεως. Ούτε στιγμή χαμένη μέχρι τότε, για να φτάσει το προσκλητήριο της αντίστασης, του αγώνα και της προοπτικής και στον τελευταίο εργαζόμενο και εργαζόμενη.


Της
Αιμιλίας ΑΓΚΑΒΑΝΑΚΗ
Η Αιμιλία Αγκαβανάκη είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη της Διατμηματικής Επιτροπής της ΚΕ του Κόμματος για την Ισοτιμία και Χειραφέτηση των Γυναικών



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ