«Δεν υπάρχει ισότητα στις διακοπές. Οι διακοπές τα τελευταία χρόνια πλέον δεν είναι για όλους». Σ' αυτές τις δύο προτάσεις ενός εργάτη συνοψίζεται με τον καλύτερο τρόπο η εικόνα για τη δυνατότητα της εργατικής τάξης της χώρας για διακοπές ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Τα περιβόητα «μπάνια του λαού» λέγονται, αλλά πλέον δε γίνονται, αφού για μια εργατική οικογένεια είναι δύσκολο έως ακατόρθωτο να πάει ακόμα και μια εβδομάδα διακοπές. Οι εξευτελιστικοί μισθοί, που έχουν φροντίσει για αυτούς οι πολιτικές της ανταγωνιστικότητας και της ΟΝΕ, η ανεργία και την ίδια ώρα η ασυδοσία στην αγορά με τις ανατιμήσεις και τις αυξήσεις σε βασικά είδη έχουν αναγκάσει τους εργαζόμενους να περνάνε, στην καλύτερη περίπτωση, το μήνα των διακοπών στα χωριά τους. Ταυτόχρονα, οι κυβερνήσεις δε δίνουν «δεκάρα τσακιστή» στην Εργατική Εστία για τα προγράμματα και κρατάνε σε χαμηλό επίπεδο το ποσοστό της συνεισφοράς των εργοδοτών. Οι ουρές όμως των εργαζομένων έξω από τα γραφεία της Εργατικής Εστίας για προγράμματα κοινωνικού τουρισμού τα τελευταία χρόνια καταδεικνύουν τη μεγάλη αδυναμία των εργαζομένων να κάνουν διακοπές με δικά τους έξοδα έστω και για μια εβδομάδα. Γι' αυτό και θέτουν επιτακτικά την ανάγκη η Εργατική Εστία να καλύψει περισσότερες ανάγκες και να αυξήσει τα προγράμματα. Γιατί για τους εργαζόμενους οι διακοπές είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητες. Δεν είναι μόνο η σωματική ξεκούραση από την κοπιαστική χρονιά που πέρασε. Είναι ανάγκη για ψυχική χαλάρωση, για να επικοινωνήσει και να λειτουργήσει αυτόν τον ένα μήνα η οικογένεια. Θέλουν να έχουν τη δυνατότητα να κάνουν διακοπές χωρίς άγχος για το πόσο κοστίζει ακόμα και ένας καφές και πολύ περισσότερο πώς θα τα βγάλουν πέρα οικονομικά μετά τις διακοπές με τους λογαριασμούς, τα φροντιστήρια των παιδιών, τα ενοίκια κ.ά.

Τη μεγάλη ανάγκη για διακοπές, αλλά την ίδια στιγμή την αδυναμία τους να πάνε ακόμα και για μία εβδομάδα σε κάποιο μέρος, πριν καταλήξουν αναγκαστικά στο χωριό ή στην Αθήνα για τις υπόλοιπες ημέρες, τόνισαν μιλώντας στο «Ρ» εργαζόμενοι από διάφορους κλάδους, αλλά και μία άνεργη.

Η Δώρα Μαστρογιάννη, σκυμμένη όλο το χρόνο πάνω από τις ραπτομηχανές της «ΣΕΞΦΟΡΜ» θεωρεί αναγκαίες τις διακοπές. Χήρα με δύο παιδιά, όμως, θα πει ότι «ούτε καν το σκέφτομαι να πάω κάπου άλλου εκτός από το χωριό μου. Τα 600 ευρώ μισθός και τα 300 του επιδόματος δε φτάνουν ούτε για πέντε μέρες. Αντίθετα περιμένω αυτά τα λεφτά μήπως κλείσω καμιά τρύπα και εκκρεμότητα και για να βοηθήσω το γιο μου που είναι άνεργος». Την ίδια κατάσταση όμως, θα συμπληρώσει, αντιμετωπίζουν όλες οι γυναίκες στο εργοστάσιο: «Οι περισσότερες θα πάνε στα χωριά τους εκτός από κάποιες που δικαιούνται τα 7ήμερα της Εργατικής Εστίας και υπάρχουν αρκετές που θα μείνουν στην Αθήνα».

«Οι διακοπές πρέπει να είναι ξεκούραση, σωματική και ψυχική», συμπληρώνει στη συνέχεια, «τις χρειαζόμαστε όλοι οι εργαζόμενοι. Οταν όμως οι μισθοί έχουν αυτά τα χάλια, είναι δύσκολο για τον Ελληνα εργαζόμενο να κάνει διακοπές όπως εννοείται και όχι απλά να μη δουλέψει για ένα μήνα».

Την ίδια κατάσταση θα περιγράψει και ο 24χρονος μεταλλεργάτης στην ΑΛΚΑΜ ΕΠΕ Λευτέρης Παράλαιμος, που δηλώνει πως δεν μπορεί να κάνει τις διακοπές που θα ήθελε σαν νέος. «Η μοναδική λύση που έχω με το μισθό των 600 ευρώ είναι να πάω στο πατρικό μου στο χωριό. Ούτε καν το ψάχνω να πάω κάπου άλλου. Αν είχα και οικογένεια, τα πράγματα θα ήταν ακόμα χειρότερα». Δεν είναι αυτές οι διακοπές όμως, όπως ομολογεί, που θέλει: «Θα ήθελα πολύ σαν νέος να έχω τη δυνατότητα να πάω σε άλλα μέρη, να τα γνωρίσω, να μπορέσω να διασκεδάσω. Να ξεκουραστώ σωματικά και ψυχικά. Οι περισσότεροι νέοι που ξέρω το ίδιο θέλουν, αλλά ειδικά φέτος όλοι λένε ότι ακόμα και για πέντε μέρες το σκέφτονται αν θα πάνε σε κάποιο νησί».

Εργαζόμενοι στη φαρμακαποθήκη ΠΡΟΣΥΦΑΠΕ ο Βασίλης Βασιλείου και ο Λεωνίδας Νταλαγιάννης, με ένα και δύο παιδιά αντίστοιχα, απάντησαν αμέσως «όχι», όταν ρωτήθηκαν αν θα πάνε διακοπές.

«Είναι η 4η χρονιά φέτος που δε θα πάμε ουσιαστικά διακοπές. Μία μόνο εβδομάδα σε κάποιο μέρος θέλουμε τρία άτομα τουλάχιστον 1.000 ευρώ κι αυτά μόνο για εισιτήρια, δωμάτιο και φαΐ και αυτό περιορισμένο» λέει ο Β. Βασιλείου και συμπληρώνει: «Το χωριό για την οικογένεια είναι λύση ανάγκης για να μη μείνουμε στην Αθήνα, αν και εκεί τα έξοδα δε θα είναι πολύ λιγότερα». Δε θεωρεί όμως το χωριό διακοπές και θα πει: «Οταν λέω διακοπές που τις θεωρώ αναγκαίες εννοώ να μπορώ να πάω να γνωρίσω ένα νέο μέρος, να ξεκουραστώ και να ηρεμήσω. Να μη σκέφτομαι να μην ξοδέψω πολλά για το φαΐ, γιατί όταν θα γυρίσω δε θα μπορώ να τα βγάλω πέρα οικονομικά».

Για τον Λ. Νταλαγιάννη φέτος είναι η πρώτη χρονιά που αναγκαστικά δε θα πάει πουθενά, αφού όπως λέει: «Τα πράγματα έχουν αλλάξει πολύ προς το χειρότερο και ιδιαίτερα μετά το ευρώ. Τα τελευταία χρόνια πηγαίναμε διακοπές έστω και μια εβδομάδα. Τώρα είναι αδύνατον οικονομικά. Σκεφτόμαστε τα φροντιστήρια και τους λογαριασμούς που πρέπει να πληρώσουμε μετά και δεν το συζητάμε καθόλου. Και να φανταστείς ότι μαζί με τη γυναίκα μου, μετά από 20 χρόνια δουλιάς, παίρνουμε 2.000 ευρώ μαζί. Μία εβδομάδα όμως με τα δύο παιδιά όπου και να πας δε σου φτάνουν 1.000-1.500 ευρώ και μάλιστα οικονομικά».

«Δεν αντέχει κανείς όμως χωρίς διακοπές, αλλά και διακοπές με άγχος είναι ακόμα χειρότερες», θα πει στη συνέχεια για να αναφερθεί ιδιαίτερα στην Εργατική Εστία και την ανάγκη πλέον να καλύψει περισσότερες κατηγορίες εργαζομένων.

Ο Νίκος Καπετανάκος με τρία παιδιά και ο Γιώργος Στασινός πολύτεκνος με πέντε παιδιά παλεύουν στις σκαλωσιές των οικοδομών όλο το χρόνο. Τα τελευταία χρόνια κατάφεραν και πήγαν διακοπές με την Εργατική Εστία. Φέτος ούτε με αυτό τον τρόπο θα καταφέρουν να πάνε αφού τα έξοδα, με την ακρίβεια που υπάρχει, είναι πλέον υπέρογκα για αυτούς.

«Δεν μπορώ να καλύψω τα έξοδα 5μελούς οικογένειας για μια εβδομάδα. Αυτή τη στιγμή αν δεν είχα το χωριό, θα έμενα στο σπίτι. Με ό,τι μεροκάματα κάνω μέχρι να φύγω και το δωρόσημο που φέτος θα είναι λόγω του χειμώνα λιγότερο από 500 ευρώ δεν μπορώ να πάω με την οικογένεια διακοπές ούτε για μια εβδομάδα. Οπου και να πάω ακόμα και το νερό θα μου κοστίσει και σκέφτομαι τα ενοίκια και τα φροντιστήρια που πρέπει να πληρωθούν όταν γυρίσω». «Εχω ανάγκη όμως τις διακοπές, θα πει στη συνέχεια, να ξεκουραστώ, να ανανεωθώ, να γνωρίσω νέα μέρη. Το άγχος όμως για τα έξοδα των διακοπών, αλλά και μετά, μας αναγκάζει να πάμε στο χωριό, που και εκεί δεν είναι λιγότερα».

Τον ρωτάμε στη συνέχεια για την Εργατική Εστία και αγανακτεί. «Την πληρώνουμε εμείς οι ίδιοι οι εργαζόμενοι κι αντί να καλύπτει περισσότερους εργαζόμενους και έξοδα, μοιράζει χρήματα δεξιά και αριστερά». Στην κουβέντα μπαίνει οργισμένος ο Γιώργος Στασινός: «Σαν πολύτεκνος δικαιούμαι και παίρνω κάθε χρόνο 7ήμερα με την Εστία. Φέτος όμως δε θα πάω πουθενά, αφού με τις παροχές που έχει, το κόστος για μένα παραμένει υψηλό. Αν θέλουμε ένα γεύμα επιπλέον από αυτό που καλύπτει θέλω περίπου 100 ευρώ. Πέρσι στη Ρόδο ζήτησα στο ξενοδοχείο να παραμείνω μία μέρα παραπάνω και μου ζήτησαν 300 ευρώ και μάλιστα σε ξενοδοχείο Γ΄ Κατηγορίας. Εγώ όμως θα παλεύω δύο και τρεις μήνες μετά να καλύψω τα έξοδα. Περιμένω και θέλω όμως τις διακοπές για να βρεθώ λίγες μέρες με την οικογένειά μου. Θέλω όμως να ξεκουραστώ και να ηρεμήσω, όχι να αγχωθώ περισσότερο».

Ο Σαράντης Ζήσος, εργαζόμενος στο εργοστάσιο της «Σόφτεξ», κάνει ξεκάθαρο από την πρώτη κουβέντα ότι «στις διακοπές δεν υπάρχει ισότητα. Οι διακοπές τα τελευταία χρόνια δεν είναι πλέον για όλους». Με τη γυναίκα του και το ένα του παιδί άνεργους, ο μοναδικός μισθός στο σπίτι είναι ο δικός του. «Ούτε καν συζητάω για διακοπές εκτός από το 7ήμερο της Εργατικής Εστίας που φέτος δικαιούμαι. Μπορώ να πάρω μαζί μου μόνο το ένα παιδί που είναι μικρό, το δεύτερο θεωρείται άνεργος και δεν το καλύπτουν. Πέρσι δεν πήγα πουθενά. Γι' αυτό θεωρώ αναγκαίο η Εργατική Εστία να καλύψει και περισσότερο κόσμο, αλλά και να μειώσει την επιβάρυνση στη διαμονή».

«Οι διακοπές όμως είναι απαραίτητες για μένα και την οικογένειά μου» θα πει και συμπληρώνει: «θα ήθελα να μπορούσα με την οικογένειά μου να πάμε σε κάποιο νησί. Είναι απαγορευτικό όμως με την ακρίβεια που υπάρχει, αφού κανένας δεν ελέγχει καμιά τιμή ούτε στα σπίτια, ούτε στο φαγητό. Με μοναδικό μισθό στην οικογένεια τον δικό μου δεν αρκεί για να πάμε διακοπές με δικά μας έξοδα».

Η Βούλα Μανδάλου, χωρισμένη με ένα παιδί, βιώνει την ανεργία εδώ και 16 μήνες μετά από 23 χρόνια δουλιάς. Τους τελευταίους μήνες δεν παίρνει ούτε αυτό το ψωροεπίδομα ανεργίας. «Θα ήθελα να πάω διακοπές, όλοι οι άνεργοι θέλουν. Επειδή δε δουλεύουμε δε σημαίνει ότι δεν τις έχουμε ανάγκη. Θεωρώ όμως κωμικοτραγικό να μιλάμε για διακοπές των ανέργων, όταν δεν τους παρέχεται ούτε η δυνατότητα να επιβιώσουν. Αν δεν υπήρχε ένα μικρό εξοχικό των γονιών έξω από την Αθήνα, που ευτυχώς έχουν, θα παρέμενα εδώ. Θα συνέχιζα όπως το προηγούμενο διάστημα να ψάχνω για δουλιά μήπως καταφέρω να βρω τώρα το καλοκαίρι».