Από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του στον πλανήτη Γη, ο άνθρωπος αντιμετώπισε το πρόβλημα της στέγης. Κάπου έπρεπε να βάλει το κεφάλι του, για να αντιμετωπίσει τη βροχή, τον καύσωνα και άλλες θεομηνίες που συχνά-πυκνά πλήττουν το γήινο περιβάλλον. Οι σπηλιές, οι καλύβες και άλλα πρόχειρα - εύκολα κατασκευάσιμα - καταλύματα χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό αυτό. Ωσπου σήμανε η εποχή της γενικευμένης εμπορευματικοποίησης, η ώρα του καπιταλισμού. Σ' αυτό το στάδιο, οι παραγωγοί πλέον παράγουν όχι για να ικανοποιήσουν δικές τους ανάγκες - κάτι που ήταν κυρίαρχο στους προηγούμενους κοινωνικούς σχηματισμούς - αλλά για την αγορά. Παράγουν για να πωλήσουν.

Τα τρόφιμα, το νερό, τα μέσα παραγωγής αποκτούν μια επιπλέον, σημαντική όμως, ιδιότητα. Γίνονται εμπορεύματα, η γέννησή τους και η ύπαρξή τους εξαρτάται πλέον από τις συνθήκες της αγοράς. Εμπόρευμα στον καπιταλισμό γίνεται και η κατοικία. Αυτό απλά σημαίνει ότι οι άνθρωποι δεν αντιμετωπίζουν την κατοικία ως αξία χρήσης - δε φτιάχνουν δηλαδή κατοικίες για να ικανοποιήσουν ανθρώπινες κοινωνικές ανάγκες - αλλά ως αξία, ως πηγή κέρδους. Ο εργολάβος-καπιταλιστής προκαταβάλλει κεφάλαιο για μέσα παραγωγής (μηχανές και οικοδομικά υλικά) και μισθώνει εργατική δύναμη. Ο μισθωμένος εργάτης, με τη σειρά του, αποτελεί για τον επιχειρηματία των οικοδομών πηγή παραγωγής υπεραξίας, η ζωντανή εργασία του χτίστη, του σοβατζή, του μαρμαρά, του ηλεκτρολόγου, η οποία μεταμορφώνει τα σκόρπια οικοδομικά υλικά σε στέρεο οικοδόμημα, αποτελεί την πηγή του κέρδους.

Το απλοϊκό αυτό παράδειγμα αποτελεί τη βάση, ώστε να εξηγηθεί πώς η κατοικία, σε συνθήκες καπιταλισμού, λειτουργεί ως εμπόρευμα. Ετσι μπορούν να εξηγηθούν και μία σειρά από φαινόμενα, όπως αυτό της κερδοσκοπίας στα ακίνητα, το οποίο στις μέρες μας είναι ιδιαίτερα έντονο.

Η οικοδομή στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια γνωρίζει νέα άνθηση, ανάλογη με αυτή των δεκαετιών του '50 και του '60. Ειδικά μετά το σπάσιμο της φούσκας του Χρηματιστηρίου το 1999, πολλά κεφάλαια βρήκαν επενδυτική διέξοδο στον οικοδομικό τομέα. Η αντιπαροχή στις μέρες μας γνωρίζει νέα πεδία δόξας... Φυσικά η οικοδομή, η οποία συγκεντρώνει κάθε χρόνο τόσα κεφάλαια, ώστε να θεωρείται η ...λοκομοτίβα της οικονομικής ανάπτυξης, δεν μπορεί να αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο των εργολάβων. Ρόλο, και μάλιστα σοβαρό, διεκδικούν τόσο το τραπεζικό κεφάλαιο, όσο και το καπιταλιστικό κράτος. Η ...αγία αυτή τριάδα είναι που απομυζά την υπεραξία που δημιουργείται γύρω από την οικοδομή και οδηγεί την κούρσα της κερδοσκοπίας σε γη και κατοικία, που εκδηλώνεται κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, με την αυξημένη συσσώρευση πληθυσμού.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, την περίοδο από το 2000 μέχρι το 2003 (το 2001 μεσολάβησε η αύξηση των αντικειμενικών αξιών από την τότε πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών) οι τιμές των ακινήτων στις αστικές περιοχές αυξήθηκαν κατά 36,9%, ενώ στην Αθήνα η αύξηση έφτασε το 42,1%.

Η αβεβαιότητα που δημιούργησε έντεχνα το υπουργείο Οικονομικών, από τις αρχές του χρόνου, για τις αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων προκάλεσε την αύξηση όχι μόνο της πελατείας στις πολεοδομίες και στην εφορία, αλλά και νέες αυξήσεις των εμπορικών τιμών. Σύμφωνα με δημοσιοποιημένα στοιχεία, οι εμπορικές τιμές των ακινήτων από τις αρχές του χρόνου έχουν αυξηθεί κατά 20%. Η αλματώδης άνοδος των τιμών των ακινήτων ωθεί ορισμένους να μιλούν για νέα φούσκα, η οποία κάποια στιγμή θα σκάσει... Εως τότε, όσοι ασχολούνται με το κύκλωμα απολαμβάνουν τους καρπούς των κόπων τους...

Οι τραπεζίτες βλέπουν τα στεγαστικά δάνεια να απογειώνονται. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων από 11,2 δισ. ευρώ στο τέλος του 2000, το Μάη του 2005 έφτασαν τα 36,5 δισ. ευρώ. Σε 4,5 δηλαδή χρόνια υπερτριπλασιάστηκαν. Ειδικά τους τελευταίους μήνες, με το φόβο των επερχόμενων φορολογικών αλλαγών, οι τράπεζες δεν προλαβαίνουν να υπογράφουν συμβάσεις στεγαστικών δανείων. Στέλεχος μεγάλης τράπεζας ανέφερε στο «Ρ» ότι σε όλο το 2005 κάθε βδομάδα οι αιτήσεις δανείων φτάνουν τα 4,5 εκατ. ευρώ, ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2004 το σχετικό ποσό ανερχόταν σε 2,7-2,8 εκατ. ευρώ.

Λάδι στην κερδοσκοπία ρίχνει φυσικά και το ίδιο το καπιταλιστικό κράτος, που έχει δει την οικοδομή σαν τη χρυσοτόκο όρνιθα για τα κρατικά ταμεία. Ο δε μηχανισμός των αντικειμενικών αξιών έχει εξελιχθεί σε μηχανισμό αφαίμαξης των λαϊκών στρωμάτων. Φυσικά οι κυβερνήσεις (τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της ΝΔ) υποστηρίζουν ότι οι αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών κρίνονται επιβεβλημένες λόγω των αυξήσεων των εμπορικών τιμών. Από την πλευρά τους οι κατασκευαστές υποστηρίζουν ότι οι αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών ωθούν ανοδικά τις εμπορικές τιμές... Στην ουσία, κοροϊδεύουν τον κόσμο, καθώς και οι δύο πλευρές κινούνται με τα κριτήρια της αγοράς, την οποία ελέγχουν οι ίδιοι...

Φυσικά, η φορολογική αντιμετώπιση της λαϊκής στέγης, από την πλευρά του αστικού κράτους, είναι καθαρά ταξική. Από τη μια πλευρά οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ μειώνουν τη φορολογική επιβάρυνση των μεγάλων επιχειρήσεων και των υψηλών εισοδημάτων. Ελέω νόμων που ψήφισαν οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, οι μεταβιβάσεις μετοχών των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο εταιριών μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού φορολογούνται με συντελεστή 1,2%. Επίσης, με τον τελευταίο νόμο της κυβέρνησης της ΝΔ, η φορολογία κερδών των επιχειρήσεων μειώθηκε από το 35% σε 25%. Αν, μάλιστα, λάβουμε υπόψη και τα άλλα προνόμια (αφορολόγητα αποθεματικά), η πραγματική φορολογία φτάνει δε φτάνει το 10%.

Την ώρα όμως που η κυβέρνηση της ΝΔ μειώνει τη φορολογία του κεφαλαίου, την ίδια ώρα ετοιμάζεται να φορτώσει νέα βάρη στη λαϊκή στέγη με:

• Την εισαγωγή ΦΠΑ 19% στην απόκτηση νεόδμητης κατοικίας
• Την καθιέρωση του Φόρου Αυτόματου Υπερτιμήματος (για μεταβιβάσεις παλιών οικοδομών) με συντελεστές 5%-25%
• Τις σχεδιαζόμενες μεγάλες αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών.

Παράλληλα, η κυβέρνηση κάνει παιγνίδι με τα αφορολόγητα της πρώτης κατοικίας, αλλά και με το ίδιο το καθεστώς της πρώτης κατοικίας για να σπρώξει τον κόσμο στις εφορίες. Κοντολογίς, συμπεριφέρεται στον κόσμο σαν σε ζώα. Αλλοι προτιμούν να το λένε φορολογικά υποζύγια...