Το μπλοκάκι αποτελεί όπλο στα χέρια της εργοδοσίας, για να συγκαλύπτει σχέσεις πραγματικής μισθωτής εργασίας, για εργαζόμενους που παρέχουν εξαρτημένη εργασία, με μηνιαίο μισθό σε έναν εργοδότη, κάποιες φορές με μερική απασχόληση σε παραπάνω από έναν εργοδότες. Ως σχέση εργασίας, συνοψίζει τις ελαστικές σχέσεις και την κινητικότητα στην αγορά εργασίας, που το κεφάλαιο σχεδιάζει να γενικεύσει και σε άλλες κατηγορίες πέραν των μισθωτών επιστημόνων.

Σήμερα το μπλοκάκι επεκτείνεται σε πολλές νέες κατηγορίες εργαζομένων και διαφορετικούς κλάδους της καπιταλιστικής οικονομίας. Συνδέεται άμεσα με τη διαρκή - διά βίου εργασιακή περιπλάνηση από κλάδο σε κλάδο.

Το τελευταίο διάστημα η εργοδοσία, και ιδιαίτερα οι μεγάλοι όμιλοι, προωθούν ατομικές συμβάσεις που περιλαμβάνουν απαράδεκτους όρους που παραπέμπουν σε εργασιακές σχέσεις του 19ου αιώνα. Επιχειρούν να εισαγάγουν στις ατομικές συμβάσεις των εργαζομένων αλλοδαπό Εργατικό Δίκαιο, αντιδραστικότερο απ' το ελληνικό, αξιοποιώντας το γεγονός πως κάποια εταιρεία του Ομίλου έχει έδρα σε άλλη χώρα. Οι ρήτρες αυτές εφαρμόζονται παρά το γεγονός πως οι εργαζόμενοι προσλαμβάνονται στην Ελλάδα, ενώ οι όροι αφορούν και εργαζόμενους που εργάζονται στην Ελλάδα.

Αλλες κραυγαλέες διατάξεις είναι η απαίτηση δέσμευσης του εργαζόμενου ότι δε θα πληρώνεται σε περίπτωση απουσίας λόγω ασθένειας ή τραυματισμού (ζητώντας του να διορίσει έναν αναπληρωτή, για να κρατήσει ανοικτή τη θέση εργασίας του στον όμιλο μέχρι να επιστρέψει στη δουλειά) και να συμφωνήσει ρητά πως αν αρρωστήσει για αθροιστικά πάνω από 15 μέρες/έτος απολύεται. Τον υποχρεώνουν να υπογράψει ρητή «δήλωση» ότι δε θεωρεί τον εαυτό του υπάλληλο του ομίλου και ότι θα αποζημιώνει ο ίδιος τον εργοδότη σε περίπτωση που προκύψουν απαιτήσεις κάποιου πελάτη προς τον όμιλο.

Η προώθηση αλλοδαπού Εργατικού Δικαίου είναι απότοκο της Οδηγίας Μπολκεστάιν. Οι συμβάσεις αλλοδαπού - βρετανικού Δικαίου μέσω εξωχώριων εταιρειών (με εξωχώρια φορολόγηση), σε συνδυασμό με τη γενίκευση της ελαστικής εργασίας, αποτελούν τμήμα της συνολικής επιδίωξης του κεφαλαίου για την υπέρβαση της κρίσης και θωράκιση της κερδοφορίας του με νέες θυσίες των εργαζομένων.

Το εύρος και το βάθος της επίθεσης του κεφαλαίου, η συνέχιση και κλιμάκωσή της, ανεξάρτητα από την κυβέρνηση αστικής διαχείρισης, αναδεικνύουν το πιο κρίσιμο ζήτημα, για να προχωρήσουμε: Τον προσανατολισμό της ταξικής πάλης, ώστε να σημαδεύει τον πραγματικό αντίπαλο, την άρχουσα τάξη των καπιταλιστών, το κράτος της, τις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες που στηρίζουν την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

Το περιεχόμενο, το πλαίσιο πάλης πρέπει να ανεβάζει την απαιτητικότητα και μαχητικότητα των εργαζομένων. Η ανάπτυξη της δράσης για τα δικαιώματα των εργαζομένων με τις ευέλικτες εργασιακές σχέσεις πρέπει να μπολιάζεται με ριζοσπαστικούς στόχους πάλης για κατάργηση των ατομικών συμφωνητικών και του Δελτίου, υπογραφή Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, με ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς για κάλυψη των απωλειών της κρίσης και ταυτόχρονα μείωση του χρόνου εργασίας. Στόχους πάλης που βρίσκονται σε αντιπαράθεση με τη στρατηγική αύξησης των κερδών του κεφαλαίου.

Βασική προϋπόθεση για να αντιληφθούμε το τι σημαίνει ιδιωτική Υγεία είναι η κατανόηση του μεγέθους των μονοπωλίων του κλάδου. Ενδεικτικά αναφέρω ότι 15.000 εργαζόμενοι απασχολούνται στους 7 μεγάλους ομίλους. Από την άποψη της οικονομίας, τα τελευταία χρόνια ενισχύθηκε η τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης, όπως εκφράστηκε με εξαγορές, συγχωνεύσεις, ιδιωτικοποιήσεις, από τη μία πλευρά, και από την άλλη, με αναστολή λειτουργίας κλινικών, με κλείσιμο μονάδων.

Το 2012 αποτέλεσε για τον κλάδο μας ένα κομβικό σημείο, όπου οι ανατροπές σε θεσμικά και μισθολογικά ζητήματα υπήρξαν ριζικές: Κατάργηση επιδομάτων, που είχε ως αποτέλεσμα μισθολογικές απώλειες μέχρι και 30%, αλλά και κατάργηση θεσμικών δικαιωμάτων, όπως ειδικά ωράρια, ειδικές άδειες, πράγμα που σήμαινε ότι απευθείας χαρίστηκαν στους εργοδότες χιλιάδες ώρες δωρεάν εργασίας. Οι νεοπροσλαμβανόμενοι αμείβονται με μεικτές αποδοχές 630 ευρώ.

Αυτές οι ανατροπές ενσωματώθηκαν στη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας το 2012 και έφεραν φαρδιά - πλατιά την υπογραφή της ηγεσίας της Ομοσπονδίας. Αρα, λοιπόν, μια δεύτερη πλευρά των ανατροπών ήταν ότι αυτές είχαν τη συναίνεση της Ομοσπονδίας. Ουσιαστικά, το δευτεροβάθμιο όργανο, η Ομοσπονδία, έγινε ο φορέας διείσδυσης της επιχειρηματολογίας της εργοδοσίας στους χώρους εργασίας.

Τι έγινε στην πραγματικότητα; Η απλήρωτη εργασία όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκε αλλά διογκώθηκε, προκαλώντας αφόρητη κατάσταση για χιλιάδες εργαζόμενους. Το κλείσιμο επιχειρήσεων δεν αποτράπηκε ούτε φυσικά τα δικαιώματα των εργαζομένων στα μεγάλα μονοπώλια αφέθηκαν στο απυρόβλητο. Αντίθετα, κύμα απολύσεων, ουσιαστικά αντικατάσταση παλιών εργαζομένων και φθηνή εργασία, χαρακτήρισε τις εξελίξεις. Υπερ-εντατικοποίηση, αυθαιρεσίες, καταπάτηση ωραρίων κ.λπ. βρέθηκαν στην ημερήσια διάταξη της εργοδοτικής επίθεσης. Αυτή είναι η προσφορά του εργοδοτικού συνδικαλισμού στους εργαζόμενους.

Αυτό, λοιπόν, που λέμε αντιπαράθεση με τον εργοδοτικό συνδικαλισμό δεν είναι μια αντιπαράθεση ακαδημαϊκού τύπου, ανταλλαγής απόψεων διαφορετικών οπτικών και προσεγγίσεων, αλλά μια αντιπαράθεση ουσίας, αντιπαράθεσης με την ίδια την εργοδοσία αφού αποδεικνύεται πως συνέβαλε και συνεχίζει να συμβάλλει αποφασιστικά στις ανατροπές.

Σε αυτήν την αντιπαράθεση οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ δεν αρκεστήκαμε στη γενική καταδίκη, αλλά επεξεργαστήκαμε συγκεκριμένη πρόταση κλαδικής Σύμβασης, κάτι πρωτοποριακό για τον κλάδο μας. Φτιάξαμε δηλαδή αναλυτικά Σύμβαση Εργασίας που την καταθέσαμε στους εργαζόμενους, σε σωματεία, σε συνδικαλιστές, ώστε να γίνει στόχος πάλης, να αποτυπωθεί συγκεκριμένα, άρθρο προς άρθρο ποια σύμβαση θέλουμε, ποια σύμβαση υπηρετεί πραγματικά τις εργατικές ανάγκες.

Η εργοδοσία στον κλάδο επιδιώκει να υπάρχουν Συλλογικές Συμβάσεις που δε θα έχουν κανένα περιεχόμενο υπεράσπισης δικαιωμάτων, θα χάνουν την ουσία τους, άρα δε θα υπάρχει και λόγος υπεράσπισής τους. Ποιος εργαζόμενος σήμερα θα δεχτεί να απεργήσει, να αγωνιστεί για να υπερασπίσει μια Συλλογική Σύμβαση που τον καταδικάζει να ζει με 500 ευρώ το μήνα και δε του δίνει καμιά προοπτική;

Γι' αυτό το λόγο η επιμονή, από τη μεριά του σωματείου μας, στην επαναφορά των ΣΣΕ στο ύψος του 2009, η επιμονή για Σύμβαση με αυξήσεις, για διεύρυνση δικαιωμάτων, αποτελεί παρακαταθήκη για τους εργαζόμενους του κλάδου μας. Το επόμενο βήμα είναι πλατιά σύσκεψη με εργαζόμενους και συνδικαλιστές του κλάδου στις 23/6.

Οι ΣΣΕ των ναυτεργατών έχουν να ανανεωθούν από το 2010 σε ποντοπόρα, μεσογειακά και ακτοπλοϊκά φορτηγά πλοία, από το 2014 σε ακτοπλοϊκά, μεσογειακά - τουριστικά, πορθμεία. Στα ρυμουλκά - ναυαγοσωστικά ανανεώθηκαν το 2016 με μηδενικές αυξήσεις.

Στις διαπραγματεύσεις που έχουν γίνει το 2016 για την ανανέωση των ΣΣΕ, προκλητικές είναι οι δηλώσεις του προέδρου της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, που προτείνει να εφαρμοστούν «όροι σύμφωνα με τα διεθνώς κρατούντα, προκειμένου να μη θιγεί η ανταγωνιστικότητα». Αυτό σημαίνει το 75% των ναυτεργατών που είναι σήμερα χωρίς ΣΣΕ και Κοινωνική Ασφάλιση να μετατραπεί σε 100%, με τραγικές συνέπειες στο σύνολο των δικαιωμάτων των ναυτεργατών.

Στην επιβατηγό ναυτιλία διατηρείται ο ν. 4262/2014, που δίνει τη δυνατότητα στις ναυτιλιακές εταιρείες να εφαρμόζουν επιχειρησιακές συμβάσεις κατά παρέκκλιση των ΣΣΕ, ενώ παρά τις διαρκείς μειώσεις των οργανικών συνθέσεων με νόμους και Υπουργικές Αποφάσεις, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας προτείνει «οι οργανικές συνθέσεις να καθορίζονται ανάλογα από τον αριθμό επιβατών». Στην τελευταία συνάντηση επανέφεραν την πρότασή τους ότι οι ναυτεργάτες των Γενικών Υπηρεσιών δεν είναι πλήρωμα, ενώ παράλληλα πρότειναν μηδενικές αυξήσεις.

Η πλειοψηφία της ΠΝΟ, των δυνάμεων του κυβερνητικού - εργοδοτικού συνδικαλισμού, δεν υπογράφουν μόνο ΣΣΕ που δεν εφαρμόζονται στο σύνολο των ναυτεργατών, αλλά επιπλέον, ως μέλος της ITF/Διεθνούς Οργάνωσης Μεταφορών (ΔΟΜ), υπογράφουν με τους εφοπλιστές κατάπτυστες - απαράδεκτες συμβάσεις έναντι αμοιβής, με την καταβολή 5.000 - 8.000 δολαρίων για κάθε καράβι με ξένη σημαία, που καταλήγουν στα ταμεία της ΠΝΟ και της ΔΟΜ, με ετήσια έσοδα που σύμφωνα με τον απολογισμό της ΠΝΟ για το 2015, ανέρχονται στα 3.771.591,18 ευρώ!

Οι δυνάμεις της ΝΣΚ, του ΠΑΜΕ, στις διαπραγματεύσεις για την ανανέωση των ΣΣΕ έχουν καταθέσει ολοκληρωμένα την πρότασή τους, απαιτώντας ΣΣΕ που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες και να εφαρμόζονται για το σύνολο των ναυτεργατών, ναυτολόγηση από το Γραφείο Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας με ΣΣΕ και ασφάλιση στο ΝΑΤ στα ελληνόκτητα πλοία για όλους τους ναυτεργάτες. Προσαρμογή των οργανικών συνθέσεων στις αυξημένες - πραγματικές ανάγκες των πλοίων, μείωση του εργάσιμου χρόνου και ενίσχυση της προστασίας της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα.

Για τις ΣΣΕ, την Κοινωνική Ασφάλιση, την ανεργία, προγραμματίζουμε σειρά αγωνιστικών πρωτοβουλιών για την οργάνωση και ανάπτυξη αγώνων.