Από τη συζήτηση του «Ρ» με τις νεαρές συνδικαλίστριες

Οι καρδιές, όμως, σφίχτηκαν όταν μες απ' τα χαλάσματα βγήκε ένα αγκομαχητό... Είκοσι το λιγότερο φορές ο Μαέ φώναξε τ' όνομα του Ζανλέν. Δεν ακουγόταν ανάσα. Ο μικρός πρέπει να 'χε πολτοποιηθεί... Το αγκομαχητό γινόταν, πραγματικά, όλο και πιο ευδιάκριτο... Ξαφνικά σταμάτησε. Ολοι κοιτάχτηκαν αμίλητοι, ανατριχιάζοντας καθώς ένιωσαν να περνάει η κρυάδα του θανάτου μέσα στα σκοτάδια. Εσκαβαν, καταϊδρωμένοι, με τα μούσκουλα σα να 'ταν έτοιμα να σπάσουν απ' την ένταση. Συνάντησαν ένα πόδι, κι άρχισαν να βγάζουν τα χώματα με τα χέρια, απελευθέρωναν τα μέλη ένα ένα. Το κεφάλι δεν είχε πάθει τίποτα...

Ο Μπεμπέρ έφερε πίσω τον Μπατάιγ, που τον ζέψανε σε δυο βαγονέτα. Στο πρώτο κειτόταν το πτώμα του Κούτσουρου, που το συγκρατούσε ο Ετιέν. Στο δεύτερο καθόταν ο Μαέ, κρατώντας στα γόνατα τον αναίσθητο Ζανλέν, που τον είχαν σκεπάσει με κάποιο μάλλινο κουρέλι, που 'χαν βγάλει από μια πόρτα αερισμού. Και ξεκίνησαν με βήμα αργό. Σε κάθε βαγονέτο, μια λάμπα σχημάτιζε ένα κόκκινο αστέρι. Από πίσω έρχονταν στην ουρά οι ανθρακωρύχοι, καμιά πενηνταριά σκιές στη σειρά. Τώρα, η κούραση τους τσάκιζε, έσερναν τα πόδια, γλιστρούσαν μέσα στη λάσπη με το σκυθρωπό πένθος κοπαδιού, που 'χε προσβληθεί από κάποια επιδημία...

Δύο επιστάτες έγδυσαν και κατόπιν έπλυναν μ' ένα σφουγγάρι αυτό το μαύρο απ' το κάρβουνο και βρώμικο ακόμα απ' τον ιδρώτα της δουλειάς κουφάρι...

- Το κεφάλι δεν έχει τίποτα, συνέχισε ο γιατρός, γονατισμένος στο στρώμα του Ζανλέν. Ούτε το στέρνο... Α, είναι τα πόδια που πλήρωσαν τη νύφη.

Εγδυσε ο ίδιος το παιδί, έλυσε το φακιόλι, έβγαλε την μπλούζα, τράβηξε τα βρακιά και το πουκάμισο, με την επιδεξιότητα παραμάνας. Και φάνηκε το φτωχό μικρό κορμί, αδύνατο σαν έντομο, λερωμένο με καρβουνόσκονη και κίτρινο χώμα και διάστικτο από ματωμένες κηλίδες. Δεν μπορούσαν να διακρίνουν τίποτα, αναγκάστηκαν να τον πλύνουν κι αυτόν. Τότε φάνηκε ακόμα πιο αδύνατος κάτω απ' το σφουγγάρι, με σάρκα τόσο ωχρή, τόσο διάφανη, ώστε φαίνονταν τα κόκαλα...

Ο Ζανλέν, μόλις συνήλθε απ' τη λιποθυμία, έβγαλε ένα βογκητό. Ορθιος, στα πόδια του στρώματος, με κρεμασμένα χέρια, ο Μαέ τον κοίταζε. Κι άρχισαν απ' τα μάτια του να κυλάνε χοντρά δάκρυα.

- Ε, εσύ 'σαι ο πατέρας; είπε ο γιατρός σηκώνοντας τα μάτια. Μην κλαις, δε βλέπεις πως δεν είναι πεθαμένος... Καλύτερα να μου δώσεις ένα χέρι.

Διέγνωσε δυο απλά κατάγματα. Το δεξί, ωστόσο, πόδι τον ανησύχησε: Χωρίς αμφιβολία θα 'πρεπε να το κόψουν...».

Παρουσιάζοντας το μυθιστόρημα «Ζερμινάλ» του Γάλλου Εμίλ Ζολά (απ' όπου προέρχονται και τα παραπάνω αποσπάσματα), η Επιτροπή Νέων του Συλλόγου Εμποροϋπαλλήλων Αθήνας επέλεξε να αξιοποιήσει την τέχνη ως μορφή επικοινωνίας και αγωνιστικής διαπαιδαγώγησης, για να προσεγγίσει τους νέους του κλάδου. Μιλώντας στον «Ρ» για το πλούσιο σε μορφές και περιεχόμενο πρόγραμμα εκδηλώσεων που ξεκίνησε τον Απρίλη και ολοκληρώνεται σήμερα με εκδρομή στην Επίδαυρο, οι Μαρία Θεοφίλη, Μαρία Κουρέα και Φωτεινή Μπαξά, μέλη του ΔΣ και της Επιτροπής Νέων του Συλλόγου, αναδεικνύουν γιατί κάθε Συνδικάτο που παλεύει για τη βελτίωση συνολικά της ζωής των εργαζομένων, είναι απαραίτητο να αναπτύσσει ολόπλευρη παρέμβαση «αγκαλιάζοντας» κάθε τομέα της ζωής τους.

Στη βάση της θετικής πείρας από τη δράση του Συνδικάτου, το Σωματείο και η Επιτροπή συζήτησαν για το «πώς θα αναπτύξουμε μια τέτοια δραστηριότητα που θα ζωντανέψει το Σωματείο, πώς θ' αρχίσει μια πιο οργανωμένη προσπάθεια με εκδηλώσεις που θα στοχεύουν στη σταθεροποίηση της επαφής των νέων με το Σωματείο», σημειώνουν οι συνδικαλίστριες.

Το άνοιγμα που έγινε στους τόπους δουλειάς αλλά και οι ίδιες οι εκδηλώσεις έδωσαν ευκαιρίες για το πλάτεμα και το βάθεμα της συζήτησης σε όλα όσα επηρεάζουν τη ζωή της νεολαίας: «Συζητήσαμε για την κατάσταση στα Βαλκάνια, το ποιος είναι ο ρόλος του ΝΑΤΟ, της ΕΕ, στη βάση και των εξελίξεων με το Κοσσυφοπέδιο», επισημαίνουν οι κοπέλες. Η κουβέντα «απλώνεται» σε ζητήματα που ίσως, πέρα από το Συνδικάτο, κανείς άλλος δε θέτει στους εργαζόμενους για να ενημερωθούν, να διαμορφώσουν γνώμη, να πάρουν θέση. Ακριβώς γιατί η άρχουσα τάξη θέλει την εργατική τάξη - και ειδικά τη νέα της βάρδια - ανενημέρωτη, χειραγωγήσιμη, «ουδέτερη», απαθή και τελικά υποταγμένη...

«Φαίνεται ότι οι συνάδελφοι θέλουν να μιλήσουν, έχουν εμπιστοσύνη στο Σωματείο, ανοίγουν την κουβέντα». Για το «ότι πλέον στο Εμπόριο δε νοείται να σε παίρνουν χωρίς να είσαι ωρομίσθιος ή με δίμηνες, τρίμηνες συμβάσεις. Τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, που εφαρμόζεται σε αρκετά καταστήματα. Το ότι δουλεύεις από το πρωί μέχρι το βράδυ χωρίς να πληρώνεσαι για τις παραπάνω ώρες που κάνεις πέρα από το 8ωρο. Κι εκεί μέσα μπορεί να κάνεις τα πάντα: Παραλαβή, να σηκώνεις βάρη, σκύψιμο, καθαριότητα, τρέξιμο για άλλες δουλειές, οτιδήποτε... Το τελευταίο διάστημα φαίνεται ότι υπάρχουν πάρα πολλές απολύσεις ή παραιτήσεις. Κι αυτός ο κόσμος δεν αναπληρώνεται. Τα καταστήματα προσπαθούν να δουλεύουν με όσο το δυνατόν λιγότερο κόσμο γίνεται. Αποδεικνύεται μύθος τα όσα - θετικά αποτελέσματα - έλεγαν για την απελευθέρωση του ωραρίου...».

«Πατώντας» σε ζητήματα με τα οποία καθημερινά αναμετριούνται οι εργαζόμενοι, η Επιτροπή Νέων διοργάνωσε αντίστοιχες εκδηλώσεις, όπως, για παράδειγμα, η συζήτηση για τα ειδικά προβλήματα των νεαρών γυναικών. `Η η εκδήλωση για την ιστορία της Πρωτομαγιάς και τα γεγονότα του Μάη '36 στη Θεσσαλονίκη, στρέφοντας το ενδιαφέρον των νεαρών εμποροϋπαλλήλων στην ιστορία της τάξης τους.

Η σταθερή παρέμβαση και δράση φέρνει αποτελέσματα. «Για παράδειγμα, με αφορμή τις εξελίξεις και τους αγώνες για το Ασφαλιστικό, ένας κόσμος συμμετείχε το τελευταίο διάστημα ακόμα πιο ενεργά στη δράση του Σωματείου. Υπάρχουν συνάδελφοι που συμμετέχουν στην προετοιμασία των εκδηλώσεων, νέοι που το προηγούμενο διάστημα δεν είχαν επαφή με το Σωματείο και το προσέγγισαν μέσα από αυτή τη δραστηριότητα...». Ετσι, για παράδειγμα, «ανακαλύφτηκε» το συγκρότημα που έχουν φτιάξει νέοι από το ΜΑΚΡΟ.

«Η ανταπόκριση των συναδέλφων ήταν πολύ θετική. Υπάρχει ενδιαφέρον να μάθουν αλλά και να συμμετάσχουν σε πολύμορφες εκδηλώσεις». Υπάρχουν όμως και σοβαρά εμπόδια. «Στο δικό μου χώρο δουλειάς μου λένε οι περισσότεροι, "βρε παιδί μου, μ' ενδιαφέρει, θέλω να κουβεντιάσω, αλλά ...άσ' το. Αφού θα σχολάσω 9 το βράδυ, και μετά από το 10ωρο που ίσως κάνω δεν ξέρω αν θα μπορώ...". Τις περισσότερες φορές προτιμούν να πάνε σπίτια τους να ξεκουραστούν».

Η ολομέτωπη επίθεση του κεφαλαίου, που οδηγεί στη διαρκή επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και ζωής, στην εντατικοποίηση, στην «ελαστικοποίηση» της απασχόλησης, στη δραματική συρρίκνωση του ελεύθερου χρόνου, αποτυπώνει μια καθημερινότητα, μέσα στην οποία ειδικά ο νέος άνθρωπος ασφυκτιά. Και αποδεικνύει πόσο επιτακτικό είναι να δυναμώσουν τα Συνδικάτα σε ταξική κατεύθυνση, αναπτύσσοντας ολόπλευρη δράση, για κάθε ζήτημα ή πρόβλημα που επηρεάζει τον εργάτη και την εργάτρια.

Με αφορμή το πάρτι που έγινε και την εκδρομή που προετοιμάζεται, οι κοπέλες σημειώνουν:

«Οι εργαζόμενοι έχουν ανάγκη την ψυχαγωγία, και ένα ταξικό Συνδικάτο πρέπει να έχει παρέμβαση και πρόταση σε έναν τομέα με σοβαρό ρόλο στη διαμόρφωση της συνείδησής τους, για τη δημιουργική αξιοποίηση του ελεύθερου χρόνου...», εξηγούν οι συνδικαλίστριες. Και μεταξύ άλλων καταλήγουν: «Εμείς στοχεύουμε να αναδείξουμε γιατί και πώς η συσπείρωση στο Συνδικάτο, η οργανωμένη πάλη, μπορούν να δώσουν απαντήσεις και λύσεις στα προβλήματα των εργαζομένων...».