ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ. -

Επικίνδυνα τεταμένη παραμένει η πολιτική κρίση στην ομοσπονδία της Ν. Γιουγκοσλαβίας. Και χτες, δεκάδες χιλιάδες φοιτητές και οπαδοί της αντιπολίτευσης κατέκλυσαν το κέντρο του Βελιγραδίου παρά τα νέα περιοριστικά μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση Μιλόσεβιτς και τις συλλήψεις - φυλακίσεις οπαδών κομμάτων της αντιπολίτευσης.

"Δε φοβόμαστε. Καλούμε όλους τους συναδέλφους μας να πάρουν μέρος σε νέες μαζικότερες διαδηλώσεις", τόνιζαν οι φοιτητές του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου σε ανακοίνωση που έστελναν σε ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία. Χιλιάδες από αυτούς διαδήλωναν τις πρώτες μεσημβρινές ώρες χτες, φορώντας κονκάρδες ή κρατώντας στα χέρια πανό που έγραφαν: "Δεν είμαστε φασίστες". Με τον τρόπο αυτό απαντούσαν στις προχτεσινές αιτιάσεις κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του κυβερνώντος κόμματος που υποστήριζε ότι πρέπει να ληφθούν δραστικά μέτρα καταστολής διαδηλώσεων φασιστών".

Ξένοι δημοσιογράφοι εκτιμούσαν ότι η συμμετοχή των φοιτητών και οπαδών της αντιπολίτευσης στις χτεσινές διαδηλώσεις που έγιναν στο κέντρο του Βελιγραδίου ξεπερνούσε τις 80.000. Ολα αυτά, παρά την κακοκαιρία (βροχή, χιονοπτώσεις) και παρά τη "διακριτική" παρουσία δύο θωρακισμένων οχημάτων της Αστυνομίας που "παρακολουθούσε" τις πορείες των διαδηλωτών λίγα μέτρα μακριά. Σύμφωνα με μαρτυρίες που επικαλείται το "Ασοσιέιτεντ Πρες", δεκάδες λεωφορεία της σερβικής αστυνομίας που κατέφταναν από διάφορα σημεία της χώρας, αποβίβαζαν εκατοντάδες άνδρες στο κέντρο του Βελιγραδίου. Αυτόπτες μάρτυρες είπαν στους ξένους δημοσιογράφους ότι ορισμένοι από τους αστυνομικούς έφεραν ασυρμάτους και καταλάμβαναν θέσεις σε οροφές ή στις εισόδους κτιρίων που βρίσκονταν σε κεντρικό σημείο της πρωτεύουσας...

Διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν χτες και σε άλλες πόλεις της Σερβίας.

Οι διαδηλώσεις οπαδών και στελεχών του αντιπολιτευόμενου συνασπισμού "Ζάγιεντο" διαδραματίζονται στους κεντρικούς δρόμους του Βελιγραδίου επί 14 συνεχείς ημέρες, χωρίς, ωστόσο, μέχρι τότε επίσημη κυβερνητική αντίδραση. Ολα αυτά μέχρι το βράδυ της Κυριακής, οπότε το σερβικό υπουργείο Εσωτερικών προειδοποιούσε σε ανακοίνωσή του ότι οι αρχές δε θα ανεχθούν πλέον "καμία εκδήλωση βίας" στης διάρκεια των κινητοποιήσεων της αντιπολίτευσης.

Μάλιστα, το υπουργείο Εσωτερικών αξίωσε από τις ηγεσίες κομμάτων της αντιπολίτευσης να ενημερώνουν τις αρχές "για τον τόπο και τη διάρκεια των διαδηλώσεων και να σέβονται όλες τις νόμιμες υποχρεώσεις τους". Την ίδια στιγμή, και οι αστυνομικές αρχές του Βελιγραδίου προειδοποιούσαν ότι δε θα ανεχθούν πλέον "μη εξουσιοδοτημένες" από τις ίδιες κινητοποιήσεις της αντιπολίτευσης.

Να σημαίνει άραγε αυτό την κατασταλτική επέμβαση των αστυνομικών δυνάμεων κατά των διαδηλωτών; Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει με σιγουριά σ' αυτό το ερώτημα, καθώς όλα εξαρτώνται από την τροπή που θα πάρουν τα πράγματα μέσα στα επόμενα 24ωρα. Προς το παρόν, βέβαια, δε φαίνεται να υπάρχει κάποια διάθεση, ούτε από την κυβέρνηση Μιλόσεβιτς, ούτε από τα κόμματα του συνασπισμού "Ζάγιεντο", ώστε να καταβληθούν κάποιες προσπάθειες για την εκτόνωση της κρίσης...

Ομως, η προσπάθεια επιβολής ελέγχου και περιορισμού των κινητοποιήσεων της αντιπολίτευσης δεν ήταν το μόνο μέτρο της κυβέρνησης Μιλόσεβιτς...

Μετά τη διαδήλωση που έκαναν την Κυριακή οπαδοί της αντιπολίτευσης έξω από τα κτίρια της κρατικής ραδιοτηλεόρασης και των εφημερίδων "Μπόρμπα", "Πολίτικα" και "Βετσέρνιε Νοβόστι", συνελήφθησαν τουλάχιστον πέντε άτομα με την κατηγορία του "βανδαλισμού". Οι Γκόραν Μαρίνκοβιτς, Ζέλικο Οζέγκοβιτς, Λάμπρος Χουτελίδης (σύμφωνα με το ΑΠΕ πρόκειται για τον 34χρονο γιο πολιτικού πρόσφυγα), Ντομπρίβογιε Ντιόσεφ και Σράντιαν Κρέστιτς όχι μόνον συνελήφθησαν, αλλά και καταδικάστηκαν μάλλον με "συνοπτικές" διαδικασίες από δικαστήριο του Βελιγραδίου, επειδή βρέθηκαν ένοχοι για "βανδαλισμούς"(σύμφωνα με ανακοίνωση του "Ζάγιεντο" για τη ρίψη ενός ή δύο αυγών) κατά του κτιρίου της φιλοκυβερνητικής εφημερίδας "Βετσέρνιγιε Νοβόστι".

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πέντε καταδικάστηκαν σε φυλάκιση άνευ αναστολής, ο πρόεδρος του δικαστηρίου αρνήθηκε να ανακοινώσει τη διάρκεια κράτησης των καταδικασθέντων, ενώ δεν επιτράπηκε την ώρα της δίκης να παραστούν οι δικηγόροι των κατηγορουμένων! Επιπλέον, από την Κυριακή, η εισαγγελία του Βελιγραδίου κίνησε διαδικασία δίωξης κατά τεσσάρων άλλων διαδηλωτών, βάσει υπονοιών για τη συμμετοχή τους σε "βιαιοπραγίες".

Εξάλλου, την Κυριακή το BBC μετέδωσε ότι Σέρβοι αστυνομικοί χειροδίκησαν επανειλημμένα σε βάρος ενός φοιτητή και μιας φοιτήτριας στη διάρκεια οκτάωρης ανάκρισης.

Οι συνεχιζόμενες διαδηλώσεις στο Βελιγράδι δεν πέρασαν χτες απαρατήρητες από ορισμένες ξένες χώρες, αλλά ούτε και από τον μεσολαβητή της διεθνούς κοινότητας για το Γιουγκοσλαβικό, Καρλ Μπιλντ.

"Η Σερβία πρέπει να πάρει μέτρα εκδημοκρατισμού και η κυβέρνηση του Προέδρου Μιλόσεβιτς πρέπει να αποσύρει κάθε απειλή για την καταστολή των διαδηλώσεων", δήλωσε χτες στη Λισαβόνα ο Καρλ Μπιλντ,εκφράζοντας τη "βαθιά ανησυχία" του για τα διαδραματιζόμενα στο Βελιγράδι και το "φόβο" ότι οι τελευταίες εξελίξεις στη Σερβία "θα μπορούσαν να επηρεάσουν αρνητικά τις προσπάθειες εδραίωσης της ειρήνης στην πρώην Γιουγκοσλαβία".

Η Ευρωπαϊκή Ενωση ζήτησε χτες από την κυβέρνηση Μιλόσεβιτς να μη χρησιμοποιήσει βία για την καταστολή των διαδηλώσεων και εξέφρασε την ανησυχία της "για τις τρέχουσες εξελίξεις που διαδραματίζονται στο Βελιγράδι μετά τις δημοτικές εκλογές της 17ης Νοέμβρη".

Επίσης, η Γαλλία επέκρινε χτες τις σερβικές αρχές για τις συλλήψεις υποψηφίων που ανήκουν σε κόμματα της αντιπολίτευσης, συνιστώντας αυτοσυγκράτηση. Ο Ιβ Ντουτριό, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας, δήλωσε συγκεκριμένα ότι "οι συλλήψεις υποψηφίων σε δημοτικές εκλογές δεν είναι κάτι που οδηγεί στον κατευνασμό", ενώ δεν παρέλειψε να τονίσει την ανησυχία του για τις προσπάθειες της σερβικής κυβέρνησης να επιβάλει στα ΜΜΕ "συσκότιση των ειδήσεων".

Το υπουργείο Εξωτερικών της Τσεχίας χαρακτήρισε "πολύ ανησυχητική" την κατάσταση που επικρατεί στο Βελιγράδι μετά την ακύρωση των αποτελεσμάτων που προέκυψαν από τις δημοτικές εκλογές του Νοέμβρη στη Σερβία.

ΜΠΟΥΖΟΥΜΠΟΥΡΑ. -

Μολονότι η κρίση στο Ανατολικό Ζαϊρ φαίνεται να εκτονώνεται, δε συμβαίνει το ίδιο και με το γειτονικό Μπουρούντι. Τα τελευταία 24ωρα, έχει ανάψει ο εμφύλιος πόλεμος, ανάμεσα στα κυβερνητικά στρατεύματα που στελεχώνονται και διοικούνται από μέλη της φυλής Τούτσι και αντάρτες της φυλής των Χούτου. Οι χτεσινές πληροφορίες ειδησεογραφικών πρακτορείων ανέφεραν ότι από το βομβαρδισμό νότιων προαστίων της μπουρουντιανής πρωτεύουσας, Μπουζουμπούρα, έχασαν τη ζωή τους τουλάχιστον 37 πολίτες!

Η είδηση για το θάνατο των 37 Μπουρουντιανών πολιτών έφθασε στα ειδησεογραφικά πρακτορεία μετά από καταγγελίες αυτοπτών μαρτύρων. Αντίθετα, εκπρόσωπος του στρατού στο Μπουρούντι ισχυρίστηκε ότι στη διάρκεια "μεγάλης στρατιωτικής επιχείρησης", που έγινε την περασμένη Παρασκευή, έχασαν τη ζωή του δεκάδες "αντάρτες" και όχι πολίτες...

Πάντως, χτες, το "Παγκόσμιο Πρόγραμμα για τα Τρόφιμα" των Ηνωμένων Εθνών ανακοίνωσε ότι η έλλειψη τροφίμων και οι μάχες μπουρουντιανών κυβερνητικών στρατευμάτων και ανταρτών προκαλούν νέα κύματα προσφύγων. Σύμφωνα με εκπρόσωπο της παραπάνω οργάνωσης του ΟΗΕ, μέσα στον τελευταίο μήνα οι συγκρούσεις στο Μπουρούντι έχουν κάνει την κατάσταση ιδιαίτερα κρίσιμη κυρίως στις νότιες Μπουρουντιανές επαρχίες Καγιάντζα, Μπουρούρι και Ρουγίγκι.

Ανώτατος διοικητής των ανταρτικών δυνάμεων στο Ανατολικό Ζαϊρ δήλωσε ότι άνδρες του εισέβαλαν και ελέγχουν μερικώς την πόλη Κισανγκάνι. Ο διοικητής των ανταρτών, Τζον Καμπούνγκα, είπε στους δημοσιογράφους ότι οι δυνάμεις της "Συμμαχίας για την Απελευθέρωση του Κονγκό - Ζαϊρ" ελέγχουν και τα ορυχεία χρυσού και διαμαντιών στη νοτιοανατολική πόλη Καμιτούνγκα.

Λίγες ώρες πριν, είχε προηγηθεί ο "πόλεμος" ανακοινώσεων ανάμεσα στις κυβερνήσεις του Ζαϊρ και της Ουγκάντα. Το Ζαϊρ υποστήριζε ότι στρατεύματα της Ουγκάντα εξαπόλυσαν επιθέσεις κατά των ανατολικών περιοχών της χώρας, Κασίντι και Μπένι, υπό το πρόσχημα ότι καταδιώκουν τους αντάρτες του "Συνασπισμένου Δημοκρατικού Μετώπου". Αντίθετα, η κυβέρνηση της Ουγκάντας διέψευσε τις παραπάνω καταγγελίες αρνούμενη ότι στρατιώτες της χώρας αυτής κατέλαβαν τη ζαϊρινή πόλη Μπένι.

Στο μεταξύ, ακόμη πιο δύσκολος άρχισε να γίνεται για ορισμένες χιλιάδες Ρουαντέζους πρόσφυγες της φυλής των Χούτου ο δρόμος του επαναπατρισμού, καθώς από προχτές άρχισε να εκρήγνυται το ηφαίστειο Νιαμουλαγκίρα που είναι κοντά στην πόλη Γκόμα του Ανατολικού Ζαϊρ.

Η έκρηξη άρχισε το μεσημέρι της Κυριακής και μέχρι χτες το απόγευμα είχε δημιουργηθεί ένα μονοπάτι λάβας μήκους δεκάδων χιλιομέτρων που προκάλεσε εστίες πυρκαγιάς στα τροπικά δάση της περιοχής.

Το Νιαμουλαγκίρα βρίσκεται μερικά χιλιόμετρα δυτικά των εγκαταλειμμένων προσφυγικών στρατοπέδων "Κιτάλε" και "Καχίντο". Λάβα και καπνοί από δηλητηριώδη αέρια είναι ορατά από την πόλη Γκόμα. Κάτοικοι της πρωτεύουσας της Ρουάντας, Κιγκάλι, (200 χλμ από το ηφαίστειο Νιαμουλαγκίρα) ανέφεραν σε δημοσιογράφους ότι εξαιτίας της ενεργοποίησης του ηφαιστείου, ο ορίζοντας είναι κόκκινος.