Λήγει την Παρασκευή η προθεσμία υποβολής προσφορών του επαναληπτικού διαγωνισμού για την πώληση της Τράπεζας Κρήτης και σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις οι υποψήφιοι που θα δηλώσουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους θα είναι λίγοι, παρά τη σημαντική μείωση του τιμήματος κατά 10 δισ. δρχ. σε σχέση με τον πρώτο διαγωνισμό. Λίγες μέρες αργότερα, και συγκεκριμένα στις 25 Ιούνη, η διαδικασία ιδιωτικοποίησης μιας άλλης κρατικής τράπεζας, της Τράπεζας Κεντρικής Ελλάδος (ΤΚΕ), θα μπει στην τελική ευθεία, με όσους από τους 6 εναπομείναντες υποψήφιους χρηματοπιστωτικούς ομίλους επιθυμούν να υποβάλλουν δεσμευτικές προσφορές για την αγορά του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών της μητρικής Αγροτικής Τράπεζας.

Σχετικά με την Τράπεζα Κρήτης, παράγοντες που προφανώς επιθυμούν το ξεπούλημα της Τράπεζας "όσο όσο" υποστηρίζουν ότι αν και το τίμημα είναι τώρα μικρότερο, το βεβαρημένο χαρτοφυλάκιο της τράπεζας αποτελεί αντικίνητρο και δημιουργεί σκεπτικισμό στα δεκάδες ενδιαφερόμενα πιστωτικά ιδρύματα που έσπευσαν να λάβουν τον ενημερωτικό φάκελο. Από αυτή την άποψη θεωρούν ότι οι προσφορές που θα υποβληθούν θα είναι λίγες. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι το τίμημα των 30 δισ. δρχ. είναι ιδιαίτερα χαμηλό, ενώ στους υποψήφιους αγοραστές η κυβέρνηση προσφέρει "πανωπροίκια" (τμηματική καταβολή του ποσού, εκπτώσεις, μεγάλο και εκτεταμένο γεωγραφικά δίκτυο 86 καταστημάτων κτλ), ικανά να "δελεάσουν" ακόμα και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δε στόχευαν να αγοράσουν άλλη τράπεζα.

Εκτός της Τράπεζας Πειραιώς, που εκδήλωσε έμπρακτα το ενδιαφέρον της και η προσφορά της είναι μάλλον δεδομένη, έντονο ενδιαφέρον εκδηλώνεται σύμφωνα με πληροφορίες και από όμιλο Ελληνοαμερικανών επιχειρηματιών, που πάντως δε σχετίζεται με αμιγώς τραπεζικές εργασίες, καθώς και από χρηματοπιστωτικές πολυεθνικές της ΝΑ Ασίας και της Ευρώπης. Πιθανή θεωρείται επίσης η συμμετοχή στο διαγωνισμό της Ευρωεπενδυτικής Τράπεζας, που επιδιώκει την ταχεία αύξηση του μεριδίου αγοράς της. Η "Ευρωεπενδυτική" είναι επίσημα υποψήφια και για την αγορά της ΤΚΕ, ωστόσο κύκλοι της αγοράς επισημαίνουν ότι σε περίπτωση που υποβάλλει προσφορά για την Τράπεζα Κρήτης, θα είναι επειδή στοχεύει στην άμεση επέκταση του δικτύου της. Η άποψη αυτή διατυπώνεται με το σκεπτικό ότι το κόστος αγοράς της Τράπεζας Κρήτης είναι περίπου ισόποσο με την κατασκευή, με αυτοχρηματοδότηση, αντίστοιχου δικτύου περίπου 80 καταστημάτων.

Σε περίπτωση, πάντως, που η "Ευρωεπενδυτική" (ιδιοκτησίας Σπ. Λάτση) αγοράσει την Τράπεζα Κρήτης, η νέα τράπεζα που θα προκύψει θα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ιδιωτική μετά την Πίστεως, υποσκελίζοντας την Τράπεζα Εργασίας. Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα η "Ευρωεπενδυτική" εξαγόρασε τα δίκτυα των τραπεζών "Interbank" και "Credit Lyonnais", συνολικού δικτύου 24 καταστημάτων.

Η έκβαση του διαγωνισμού για την Τράπεζα Κρήτης θα αποτελέσει σύμφωνα με ορισμένες απόψεις πρόκριμα και για το ξεπούλημα της Τράπεζας Κεντρικής Ελλάδας. Αυτό επειδή πολλές τράπεζες, εκτός της Ευρωεπενδυτικής, είναι δυνατό να είναι επίσης υποψήφιες ταυτόχρονα και για τα δυο πωλούμενα τραπεζικά ιδρύματα. Εκτίμηση τραπεζικών στελεχών είναι ότι η Αγροτική Τράπεζα, στην οποία ανήκει η ΤΚΕ, θα θεωρεί ικανοποιητικό το τίμημα περί τα 12 δισ. δρχ. για την αγορά του 56% των μετοχών, ενώ, ακόμα και αν οι προσφορές θα είναι κάτι τι μικρότερες, η Αγροτική Τράπεζα δε θα "μπλοκάρει" την πώληση. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η δογματική εμμονή της κυβέρνησης να ιδιωτικοποιήσει την τράπεζα πάση θυσία, είχε σαν αποτέλεσμα να τη βγάλει στο σφυρί, χωρίς καν να προσδιορίσει ελάχιστο τίμημα πώλησης.

Ακόμα όμως και κάτω από αυτές τις συνθήκες, υπάρχουν και σήμερα παράγοντες που διατυπώνουν ισχυρισμούς σύμφωνα με τους οποίους η... κακή ποιότητα χαρτοφυλακίου της ΤΚΕ δεν επιτρέπει αισιοδοξία ή σε κάθε περίπτωση αυτή θα πρέπει να είναι συγκρατημένη. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αυτές, δεν αποκλείεται να μην υποβληθεί καμιά προσφορά συμφέρουσα για την Αγροτική Τράπεζα για την αγορά του πακέτου των μετοχών της. Υποψήφιες στο παρόν στάδιο είναι οι τράπεζες "Nova Scotia" (Καναδάς), "Ελληνική" (από την Κύπρο), "Εγνατία", "Ευρωεπενδυτική", "Ασπίς" και "Πειραιώς".

Σε κάθε περίπτωση πάντως η Τράπεζα Κεντρικής Ελλάδας, από κέρδη πάει πολύ καλά, παρουσιάζοντας στο πρώτο τετράμηνο ρυθμό αύξησης 40% σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.

Β. Ρ.

Στη λογική της εκποίησης του υπόγειου πλούτου της χώρας κινείται και το 1997 η Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου - Ερευνας Κοιτασμάτων Υδρογονανθράκων (ΔΕΠ - ΕΚΥ), θυγατρική της ΔΕΠ. Αυτό προκύπτει από την έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας προς τη γενική συνέλευση των μετόχων για τη χρήση του 1996, που περιλαμβάνει και τις προβλέψεις για την τρέχουσα χρονιά και που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα.

Πρόκειται για πολιτική που άνοιξε με το νόμο 2289/95, στα πλαίσια του οποίου η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ βρίσκεται ήδη σε διαπραγματεύσεις με 8 πολυεθνικές εταιρίες πετρελαιοειδών για την παράδοση 6 περιοχών - τριών υποθαλάσσιων και τριών χερσαίων, συνολικής έκτασης 14 χιλιάδων τετραγωνικών χιλιομέτρων - για έρευνα και εκμετάλλευση πιθανολογούμενων πετρελαϊκών κοιτασμάτων. Μέσα στον Ιούνιο αναμένεται να υπογραφούν οι σχετικές συμβάσεις, ενώ αμέσως μετά αναμένεται και η έναρξη των ερευνητικών εργασιών στις αντίστοιχες περιοχές. Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τον προγραμματισμό της ΔΕΠ - ΕΚΥ οι περιοχές αυτές αποτελούν τον πρώτο κύκλο "παραχωρήσεων" - όπως αποκαλείται - αφού θα ακολουθήσει και δεύτερος, ο οποίος - σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες - προετοιμάζεται ήδη.

Στο πλαίσιο της ίδιας πολιτικής και η εκμετάλλευση του νέου κοιτάσματος στο Β. Πρίνο, η παραγωγή του οποίου άρχισε από τον Αύγουστο του 1996 με 3.500 βαρέλια πετρελαίου τη μέρα, γίνεται από κοινοπραξία πολυεθνικών εταιριών, στην οποία η ΔΕΠ - ΕΚΥ συμμετέχει με ποσοστό μόλις 35%.

Η ΔΕΠ - ΕΚΥ δραστηριοποιείται στον τομέα της έρευνας κοιτασμάτων μία δεκαετία, με σημαντική προσφορά και δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη. Από το 1995 έκανε το πρώτο άνοιγμα στο εξωτερικό, ενώ στα ίδια πλαίσια ήδη συμμετέχει σε κοινοπραξία, με σκοπό την έρευνα και εκμετάλλευση κοιτάσματος στο Καζαχστάν. Επιπλέον, έκανε αξιόλογες προσφορές για επενδύσεις σε Ιταλία, Δανικό Τομέα της Βορ. Θάλασσας, Αργεντινή και Ουκρανία. Δυνατότητες οι οποίες τελικά με τη μετοχοποίηση της μητρικής εταιρίας, που η κυβέρνηση έχει ήδη αποφασίσει, θα περάσουν στον έλεγχο ιδιωτικών συμφερόντων.