Πλούσιο υλικό από τη δράση του συνθέτη στο Ιστορικό Αρχείο του ΚΚΕ
Ο Μίκης Θεοδωράκης, πλαισιωμένος από την Μαρία Φαραντούρη, τον Μανώλη Μητσιά, τον Βασίλη Λέκκα, καθώς και τους Θεσσαλονικείς τραγουδιστές Δημήτρη Νικολούδη και Παναγιώτη Καραδημήτρη και την Νάντια Ουάινμπεργκερ, έδωσε πολλές συναυλίες σε όλη τη χώρα, μέχρι την 1η Φλεβάρη 1995, όταν το ταξίδι αυτό κορυφώθηκε με τη συναυλία στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Νωρίτερα, είχε δοθεί μεγάλη συναυλία στη Θεσσαλονίκη στο Παλαί Ντε Σπορ.
Οι συναυλίες είχαν σημειώσει μεγάλη επιτυχία, προσελκύοντας πλήθος κόσμου και συμβάλλοντας κι αυτές να φτάσει πλατιά το προσκλητήριο και να γίνει υπόθεση πλατιών τμημάτων του λαού η διάσωση του Ιστορικού Αρχείου του ΚΚΕ.
Σε εκείνη τη συναυλία στο ΣΕΦ η Αλέκα Παπαρήγα δίνει στον Μίκη έναν φάκελο. Στο άνοιγμά του αποκαλύφθηκε μια παρτιτούρα με έντονα πάνω της τα σημάδια του χρόνου. Ο Μίκης αρχίζει και την τραγουδά. Ηταν η πρωτότυπη παρτιτούρα του «Ωρωπού» που είχε στείλει ο Θεοδωράκης στους «έξω», κρυμμένη σε μια πυρογραφία. «Αγνωστο ποια ήταν όλη η διαδρομή που ακολούθησε. Το σίγουρο είναι ότι το πρωτότυπο βρέθηκε ανάμεσα στα άλλα χαρτιά του Αρχείου του ΚΚΕ, καθαρίστηκε και το αντίγραφό του παραδόθηκε προχτές το βράδυ στον Μίκη...», σημειωνόταν σε ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη».
«Σαν πνευματικός δημιουργός επιτελώντας το λαϊκό λειτούργημα μου συνέθεσα και εδώ στη Ζάτουνα έξι κύκλους τραγουδιών, που τους ονομάζω "Αρκαδίες". Αυτά τα τραγούδια που γράφω τώρα όπως εκείνα που θα γράψω και αύριο είναι αφιερωμένα σε σας, δηλαδή σε όλους τους ανθρώπους που πιστεύουν στον άνθρωπο, που πιστεύουν στη ζωή, στο δίκιο, στη δημοκρατία και την ελευθερία και που έχουν τάξει σκοπό της ζωής τους τον αγώνα για την υπεράσπισή τους. Αφιερώνονται ιδιαίτερα στους Ελληνες αγωνιστές της ελευθερίας και τους ξένους φίλους του λαού μας που μας συμπαραστέκεται στο δύσκολο αγώνα μας». Και ολοκληρώνει τον χαιρετισμό του λέγοντας: «Δεν υπάρχει άλλος δρόμος από τον ανελέητο αγώνα έως την τελική νίκη. Κι ας μην ξεχνάμε ποτέ ότι η λευτεριά δε χαρίζεται, η λευτεριά κερδίζεται. Γεια χαρά».
Γενναιόδωρος με τους ομότεχνούς του και τους νέους καλλιτέχνες
Τέχνη μεγάλη... Τέχνη επική και λυρική... Πολλά μπορεί κανείς να πει για τη μεγαλειώδη Τέχνη του Μίκη Θεοδωράκη. Αυτό που, σίγουρα, κανείς δεν μπορεί να μην το αναφέρει, ακόμα και αν δεν του αρέσει, είναι ότι η Τέχνη του είναι μεγάλη γιατί ακριβώς στρατεύτηκε με τους πόθους, τα ιδανικά και το δίκιο του λαού μας. Αυτά ανέδειξε. Αυτά τραγούδησε...
Η στάση του είναι δίδαγμα ευθύνης απέναντι στην Τέχνη του. Είναι χαρακτηριστικά όσα είχε αναφέρει το 1964 στα Χανιά απαντώντας σε όσους του έλεγαν να μείνει «ήσυχος», για να διαφυλάξει το ταλέντο και την καριέρα του.
«Ξεχνούν πως όλη τη ζωή μου τη μοίρασα σε αγώνες και σε μουσική. Και είναι οι αγώνες και η μουσική τόσο δεμένα πια μέσα μου, ώστε δεν μπορώ να φανταστώ ούτε αγώνες χωρίς τραγούδι ούτε τραγούδι χωρίς αγώνα. Φαίνεται πως το ταλέντο μου, σαν μια παράξενη μπαταρία, εκεί μέσα γεμίζει. Μέσα στη ζεστασιά της χειραψίας, μέσα στο αετίσιο βλέμμα του συναγωνιστή, μέσα στις ιαχές των συλλαλητηρίων και στη βοή της μάχης...
Ομως το ταλέντο δεν έρχεται μόνο του. Για να φυτρώσει, του πρέπει στρώμα παχύ ευαισθησίας. Αυτό σημαίνει πως ο αληθινός καλλιτέχνης δεν μπορεί να μείνει αδιάφορος όταν γύρω του οι άλλοι βογκούν, ταπεινώνονται, πεινούν, τσακίζονται... Τότε η ευαισθησία αυτή γίνεται ευθύνη και φέρνει τον καλλιτέχνη μέσα στον λαό...
Πώς θέλετε από τον καλλιτέχνη, που τον εκτιμάτε και τον αγαπάτε, να μένει αδιάφορος, απομονωμένος πίσω από τις παχιές κουρτίνες, πίσω από τη ζωή, και να φτιάχνει ήρεμος, ξένοιαστος και αδιάφορος τραγούδια, όταν έξω, στους βουερούς δρόμους, η αδικία αλωνίζει, το ψέμα θριαμβεύει;
Αυτός ο καλλιτέχνης, κι αν υπάρχει, είναι ψεύτικος και ψεύτικα θα 'ναι τα τραγούδια που θα σας φτιάξει. Γιατί ένα τραγούδι γεννιέται σαν ένα παιδί. Χρειάζεται αγάπη. Χρειάζεται αίμα. Χρειάζεται αλήθεια».