Νέα όξυνση των αντιθέσεων, σε άμεση διασύνδεση με τον ευρύτερο ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό στα Βαλκάνια, καταγράφεται στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, στο «ομοσπονδιακό» μόρφωμα που δημιουργήθηκε με τη Συμφωνία του Ντέιτον το 1992 και περιλαμβάνει δύο κρατίδια, τη «Σερβική Δημοκρατία» και την «Ομοσπονδία της Βοσνίας».

Μετά την άρνηση του προέδρου της «Σερβικής Δημοκρατίας» (RS), Μίλοραντ Ντόντικ, να εμφανιστεί στην εισαγγελία στο Σεράγεβο για να καταθέσει ως ύποπτος για «επίθεση κατά της συνταγματικής τάξης», η «ομοσπονδιακή» γενική εισαγγελία εξέδωσε ένταλμα για βίαιη προσαγωγή του, πυροδοτώντας νέες εξελίξεις και διεργασίες.

Μεταξύ άλλων, συνεχίζοντας «φυγόκεντρες» κινήσεις, ο Ντόντικ έχει εγκρίνει διατάγματα που ορίζουν ότι στη «Σερβική Δημοκρατία» δεν θα εφαρμόζονται αποφάσεις του ομοσπονδιακού συνταγματικού δικαστηρίου.

Υπενθυμίζεται ότι πριν από ένα 15ήμερο ο Ντόντικ, ο πρωθυπουργός της RS Ράντοβαν Βίσκοβιτς και ο πρόεδρος της βουλής της, Νέναντ Στέβαντιτς, έλαβαν εισαγγελική κλήση για παραβίαση του «ομοσπονδιακού» Ποινικού Κώδικα και αθέτηση αποφάσεων του λεγόμενου ύπατου εκπροσώπου της «διεθνούς κοινότητας».

Και οι τρεις δήλωσαν ότι δεν θα παρουσιαστούν στην εισαγγελία.

«Δεν θα ανταποκριθούμε, ελάτε να μας συλλάβετε, να δούμε πώς θα το κάνετε», δήλωσε ο Ντόντικ σε συνέντευξη Τύπου στην Μπάνια Λούκα, προσθέτοντας ότι η αστυνομία της RS δεν θα εφαρμόσει τη διαταγή της βοσνιακής εισαγγελίας, αλλά και ότι συνέστησε στην ομοσπονδιακή αστυνομία (SIPA) όπως και στην ευρωενωσιακή στρατιωτική δύναμη EUFOR να μην επιχειρήσουν τη σύλληψή του.

Ακόμα, ο Ντόντικ είπε ότι σχεδιάζει συναντήσεις υψηλού επιπέδου με Ρώσους εκπροσώπους τις επόμενες ημέρες και θα ζητήσει πολύπλευρα τη στήριξη της Μόσχας και στον ΟΗΕ.

Ο δε Βίσκοβιτς δήλωσε ότι «μας απειλείτε με άδειο όπλο, αλλά έτσι δημιουργείται μία κατάσταση όπου κάποιος θα μπορούσε να πυροβολήσει από γεμάτο όπλο».

Ο υπουργός Εσωτερικών της RS Σινίσα Καράν είπε ότι η αστυνομία του κρατιδίου θα ενεργήσει σύμφωνα με τη δική του νομοθεσία και «κανείς δεν θα συλληφθεί, όλοι θα προστατευτούν».

Σύμφωνα με σερβικά ΜΜΕ στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη τα μέτρα ασφαλείας στην Μπάνια Λούκα (πρωτεύουσα της RS) αυξήθηκαν, με τις ειδικές δυνάμεις της αστυνομίας να έχουν αναπτυχθεί έξω από το κοινοβούλιο, το προεδρικό μέγαρο και τα γραφεία της κυβέρνησης.

Την ίδια ώρα, η διοίκηση της EUFOR ανακοίνωσε ότι «τις επόμενες ημέρες, οι δυνάμεις μας θα ενισχυθούν με στρατιώτες, οχήματα και ελικόπτερα από την Τσεχία, την Ιταλία και τη Ρουμανία».

Την ίδια στιγμή, στη Ρουμανία, μετά από ομόφωνη απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, οριστικοποιήθηκε η απαγόρευση συμμετοχής του θεωρούμενου ως «φιλορώσου» υποψηφίου Καλίν Γκεοργκέσκου στις προεδρικές εκλογές του Μάη.

Στην εξέλιξη - που έχει επικρίνει έντονα ήδη η Ουάσινγκτον - αντέδρασε και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντ. Πεσκόφ, δηλώνοντας ότι «οι εκλογές που οργανώνονται χωρίς αυτόν (σσ. τον Γκεοεργκέσκου) δεν θα έχουν νομιμότητα» και ότι «η Ρουμανία επέλεξε την πορεία περιφρόνησης για τη δημοκρατία».

Η δε εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Μαρία Ζακχάροβα, είπε ότι «ακόμα και οι Αμερικάνοι γελάνε» (βλ. σχόλια Μασκ και Βανς), περιγράφοντας την κατάσταση στη Ρουμανία ως «καρικατούρα δημοκρατίας».

Ο πρωθυπουργός της Σλοβακίας, Ρ. Φίτσο, κάλεσε την Κομισιόν να πάρει θέση, λέγοντας ότι «αν δεν αντιδράσει, ακόμα ένα καρφί θα προστεθεί στο φέρετρο της έλλειψης εμπιστοσύνης σε ολόκληρη την ΕΕ».

Στο μεταξύ, την υποψηφιότητά του για τη ρουμανική προεδρία ανακοίνωσε ο ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος AUR, Γκεόργκ Σιμιόν, που είπε ότι «πρέπει να επιστρέψουμε στην κανονικότητα» και δήλωσε ότι μετά από συνάντηση που είχε με την ηγέτιδα του επίσης ακροδεξιού ΡΟΤ, Αναμαρία Γκαβρίλα, «θα συνεχίσουμε αυτό το "κίνημα της κυριαρχίας" με την έγκριση του Καλίν Γκεοργκέσκου και θα λάβουμε τα απαραίτητα περαιτέρω βήματα».

Πάντως, υποψηφιότητα ανακοίνωσε και ο στενός σύμβουλος του Γκεοεργκέσκου, Αντον Πισάρογλου, που είπε ότι «πρέπει να ανακτηθεί η εμπιστοσύνη στην δημοκρατία, να αποκατασταθεί η εικόνα της Ρουμανίας διεθνώς» επειδή «σήμερα όλος ο κόσμος μας βλέπει ως μια ελαττωματική χώρα».

«Κατέρρευσε» προχθές η «κεντροδεξιά» κυβέρνηση μειοψηφίας της Πορτογαλίας, έπειτα από μόλις έναν χρόνο στην εξουσία, καθώς δεν εξασφάλισε ψήφο εμπιστοσύνης από το κοινοβούλιο.

Ο υπό παραίτηση πρωθυπουργός Λουίς Μοντενέγκρου υπέστη ήττα στην πορτογαλική βουλή, έπειτα από εβδομάδες καταγγελιών της αντιπολίτευσης για σύγκρουση συμφερόντων λόγω δοσοληψιών επιχείρησης της οικογένειάς του.

Ο Πορτογάλος πρόεδρος, Μαρσέλου Χεμπέλου ντε Σόουζα είχε χθες συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς της αντιπολίτευσης. Το πιο πιθανό σενάριο μοιάζει να είναι πως θα διαλύσει τη Βουλή και θα προκηρύξει πρόωρες εκλογές τον Μάη.

Θα είναι οι τρίτες βουλευτικές εκλογές μέσα σε τρία χρόνια.

Η αντιπολίτευση καταγγέλλει πως η εταιρεία Spinumvira, που ίδρυσε ο Μοντενέγκρου το 2021, επωφελήθηκε από το ότι ανέλαβε πρωθυπουργός και έκλεισε συμβάσεις με διάφορες ιδιωτικές εταιρείες. Ο Μοντενέγκρου αρνείται πως έγινε οτιδήποτε παράνομο και δηλώνει πως πλέον η επιχείρηση ανήκει στους γιους του. Ωστόσο απέφυγε να δώσει πληροφορίες για το πελατολόγιο της εταιρείας.

Εναρξη έρευνας ποινικών ευθυνών διατάχθηκε την Τρίτη από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Βρετανίας σχετικά με τη σύγκρουση του εμπορικού δεξαμενόπλοιου «Stena Immaculate», που μετέφερε χιλιάδες τόνους καυσίμων για λογαριασμό του αμερικανικού στρατού, και του φορτηγού πλοίου «Solong» που μετέφερε εμπορευματοκιβώτια.

Η σύγκρουση έγινε τη Δευτέρα ανοικτά των βόρειων ακτών της Αγγλίας στη Βόρεια Θάλασσα, με αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον ενός ναυτικού, σφοδρές εκρήξεις, πυρκαγιά και διαρροές τοξικών υλικών στη θάλασσα.

Ανακοινώθηκε επίσης η σύλληψη του Ρώσου πλοιάρχου του πλοίου «Solong», που έπεσε πάνω στο δεξαμενόπλοιο για άγνωστους λόγους.

Ο Βρετανός υπουργός Ναυτιλίας, Μάικ Κέιν, μιλώντας στη Βουλή των Κοινοτήτων, ανέφερε πως είναι σχεδόν απίθανο να παραμείνει στην επιφάνεια το υπό πορτογαλική σημαία εμπορικό πλοίο «Solong», που την Τρίτη είχε παρασυρθεί πιο νότια ενώ σιγόκαιγε.