ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 15 Νοέμβρη 2003
Σελ. /40
Τα γεγονότα στην Πολυτεχνική Σχολή Θεσσαλονίκης

Εκφραση της αγωνιστικής διάθεσης που συγκλόνιζε τους φοιτητές και γενικότερα τη νεολαία της Θεσσαλονίκης ήταν η κατάληψη της Πολυτεχνικής Σχολής στη Θεσσαλονίκη το πρωί της Παρασκευής 16 Νοέμβρη 1973. Το βράδυ και από το Πολυτεχνείο της Θεσσαλονίκης όπου είχαν συγκεντρωθεί μέχρι 3.000 φοιτητές από όλο το Πανεπιστήμιο, ακούγονταν από το ραδιόφωνο: «Εδώ Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης. Σας μιλάμε από την πρώτη ελεύθερη γωνιά της Θεσσαλονίκης».

Οι φοιτητές έγραφαν στους τοίχους και στις προκηρύξεις τα πάντα επίκαιρα και αδικαίωτα συνθήματα, «Εξω το ΝΑΤΟ και οι Αμερικανοί», «Κάτω ο ιμπεριαλισμός», «Οχι στο Κεφάλαιο και την εκμετάλλευση». Ευθύς μόλις έγινε γνωστό ότι και στη Θεσσαλονίκη άρχισε η εξέγερση, έτρεξαν να δώσουν το αγωνιστικό τους «παρών» μαζί με τις πολλές εκατοντάδες πολιτικοποιημένους νέους και νέες και τα μέλη των παράνομων τότε οργανώσεων (ΚΝΕ, Ρήγας, ΕΚΚΕ κ.ά.).

Το χρονικό

Περίπου 300 φοιτητές συγκεντρώθηκαν στις 10 το πρωί στην Πολυτεχνική Σχολή, φωνάζοντας συνθήματα κατά της δικτατορίας. Μέχρι το βράδυ οι διαδηλωτές έφτασαν τους 2.500 με 3.000. Η συντονιστική επιτροπή που εκλέχθηκε από τους φοιτητές απηύθυνε μήνυμα, στο οποίο αναφέρονταν μεταξύ άλλων:

«Οσοι σήμερα καταλάβαμε το κτίριο της Πολυτεχνικής Σχολής Θεσσαλονίκης καλούμε όλους τους Ελληνες φοιτητές και εργαζόμενους, που επί επτά χρόνια υπέμειναν τον ζυγό της δικτατορίας, να σηκώσετε μαζί μας τη φωνή της αντίθεσής σας ενάντια στο ελληνικό και ξένο κεφάλαιο και τους Αμερικανούς ιμπεριαλιστές. Να αρχίσουμε έναν αγώνα που θα τελειώσει με την οριστική νίκη του ελληνικού εργαζόμενου λαού».

Στις συγκεντρώσεις που πραγματοποιούνταν στο κτίριο οι ομιλητές τόνιζαν ότι οι φοιτητές δεν επιτρέπεται να γίνονται όργανα στις επιδιώξεις του μεγάλου κεφαλαίου και ότι υπάρχει ανάγκη για την αποκατάσταση ενότητας στον αγώνα φοιτητών, εργατών και αγροτών.

Λίγο αργότερα οι συγκεντρωθέντες δήλωναν αποφασισμένοι να μην εγκαταλείψουν το κτίριο. Τα μηνύματα που φθάνουν είναι ότι την επόμενη μέρα μαθητές και εργαζόμενοι θα κατευθυνθούν προς το Πανεπιστήμιο και αναμένεται γενίκευση της εξέγερσης.

Στις εισόδους έχουν δημιουργηθεί φράγματα με θρανία. Τη νύχτα άρχισε να λειτουργεί ραδιοφωνικός σταθμός που άρχιζε με το ακόλουθο μήνυμα:

«Αδέλφια μας συναγωνιστές. Με τη σημερινή κατάληψη του Πολυτεχνείου ο φασισμός πήρε για μια ακόμη φορά την απάντηση ότι δε θα περάσει. Εξι χρόνια καταπίεσης, έξι χρόνια στυγνής δικτατορίας δε φθάνουν για να κάνουν τους πραγματικά ελεύθερους δούλους. Κάτω από το κοινό σύνθημα, φοιτητές, εργάτες, αγρότες καλούμε όλους τους εργαζόμενους Ελληνες να καταλάβουν τους χώρους της δουλειάς τους, τα σχολεία και τα εργοστάσια».

Οι φοιτητές χωρίζονται κατά σχολή, προκειμένου να εκλέξουν επιτροπές και από τους αντιπροσώπους αυτούς εκλέγεται η γενική συντονιστική επιτροπή. Με τον πολύγραφο εκτυπώνονται προκηρύξεις που πρόκειται να διανεμηθούν την επόμενη μέρα σε σχολεία, χώρους δουλιάς, στους δρόμους.

Στις 12 περίπου το βράδυ γνωστή ομάδα τραμπούκων της πόλης επιτίθεται με πέτρες κατά της κεντρικής εισόδου του Πολυτεχνείου και σπάει τζάμια.

Γύρω στις 4 το πρωί οι φοιτητές αντιλαμβάνονται ότι ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις έχουν κυκλώσει το κτίριο της Πολυτεχνικής. Οι στρατιώτες κρατούν όπλα και βρίσκονται ο ένας από τον άλλο σε απόσταση δύο μέτρων. Λίγο πριν τις πέντε ακούγονται οι ερπύστριες αρμάτων μάχης που παίρνουν θέσεις μπροστά από την κεντρική είσοδο. Οι κάννες των κανονιών στρέφονται προς το κτίριο και στους φοιτητές δίνεται τελεσίγραφο να εγκαταλείψουν αμέσως το κτίριο. Σ' ένα από τα τελευταία μηνύματα του ραδιοφωνικού σταθμού των φοιτητών τονίζονται τα παρακάτω:

«Είμαστε κυκλωμένοι από το στρατό. Ζητάμε από τους στρατιώτες να καταλάβουν ότι είμαστε αδέλφια, ότι ο εχθρός είναι ένας, πως είναι κοινός. Ζητάμε να μην υπακούσουν σε καμία διαταγή για πυροβολισμό».

Λίγο πριν ξημερώσει πολλοί φοιτητές, αποχωρώντας από το Πολυτεχνείο, συλλαμβάνονται από τους ασφαλίτες που βρίσκονται σε μικρή απόσταση από τα στρατιωτικά τμήματα.


H ΚΝΕ και η ΑΝΤΙ- ΕΦΕΕ στη Θεσσαλονίκη

Στην περίοδο 1972 και μέχρι το Νοέμβρη του 1973 η ΚΝΕ και η ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ ήταν σε διαρκή ανάπτυξη, παρ' όλες τις δύσκολες συνθήκες που τότε επικρατούσαν. Σ' όλες σχεδόν τις σχολές του ΑΠΘ και στο Πολυτεχνείο είχαν δημιουργηθεί οργανώσεις, ενώ ο κύκλος επιρροών των οργανωμένων δυνάμεων της ΚΝΕ και ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ ήταν πολύ διευρυμένος. Στους τοπικούς συλλόγους (Κρητών, Στερεοελλαδιτών κλπ.) είχαν εκλεγεί πολλά μέλη των δύο οργανώσεων. Γραμματέας τότε της ΚΝΕ στη Θεσσαλονίκη ήταν ο Βασίλης Δεμουρτζίδης, ο οποίος μας λέει για τα γεγονότα εκείνων των ημερών:

«Μόλις πληροφορηθήκαμε για την εξέγερση των φοιτητών στην Αθήνα, αποφασίσαμε κι εμείς να αντιδράσουμε στη δικτατορία καταλαμβάνοντας το Πανεπιστήμιο. Συνήλθε το Γραφείο Σπουδάζουσας της ΚΝΕ και αποφασίσαμε άμεσα να κινητοποιηθούμε, καταλαμβάνοντας μια σχολή που βρίσκεται κοντά στο κέντρο της πόλης, το Χημείο ή το κεντρικό κτίριο. Στο μεταξύ μάθαμε ότι οι φοιτητές του Πολυτεχνείου θα πραγματοποιούσαν συνέλευση κι έτσι καταλήξαμε όλοι να κατευθυνθούμε στην Πολυτεχνική Σχολή. Συμμετείχαμε με αντιπροσώπους μας στις συντονιστικές επιτροπές που εκλέχθηκαν κατά σχολή, καθώς και στη γενική συντονιστική επιτροπή. Τις ώρες της κατάληψης κυκλοφόρησε πλατιά στους χώρους του Πολυτεχνείου από μέλη της ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ η εφημερίδα "Πανσπουδαστική", κεντρικό όργανο της παράταξης».

Κατά την έξοδό τους από το Πολυτεχνείο τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου 17 Νοεμβρίου 1973 πολλά μέλη της ΚΝΕ και της ΑΝΤΙ-ΕΦΕΕ πιάστηκαν μαζί με άλλους φοιτητές και βασανίστηκαν στα μπουντρούμια της Ασφάλειας. Το μεγάλο «χτύπημα» από την Ασφάλεια το δέχτηκε η ΚΝΕ λίγους μήνες αργότερα, το Φλεβάρη του 1974. Περίπου 70 μέλη της, που είχαν αναπτύξει αντιδικτατορική δράση, συνελήφθησαν και υπέστησαν απάνθρωπα βασανιστήρια για την αντιδικτατορική τους δράση.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ