"H πολιτισμική κυριαρχία υπήρξε υποτιμημένη πλευρά της παγκόσμιας ισχύος της Αμερικής. Ο,τι και αν σκέφτεται κανείς για τις αισθητικές αξίες της, η μαζική κουλτούρα της Αμερικής ελκύει σαν μαγνήτης, ιδιαίτερα την παγκόσμια νεολαία. Η ελκτική δύναμή της μπορεί να προέρχεται από την ηδονιστική ποιότητα του τρόπου ζωής που προβάλλει, αλλά η παγκόσμια έλξη την οποία ασκεί είναι αδιαμφισβήτητη. Τα αμερικάνικα τηλεοπτικά προγράμματα και οι αμερικάνικες ταινίες αντιστοιχούν στα τρία τέταρτα της παγκόσμιας αγοράς. Η αμερικάνικη λαϊκή μουσική είναι εξίσου κυρίαρχη, ενώ οι αμερικανικές μανίες, συνήθειες διατροφής και ένδυσης ακόμη αποτελούν σε αυξανόμενο βαθμό αντικείμενο μίμησης σε παγκόσμια κλίμακα. Η γλώσσα του Ιντερνετ είναι η αγγλική και το μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας φλυαρίας μέσω ηλεκτρονικών υπολογιστών προέρχεται επίσης από την Αμερική, επηρεάζοντας το περιεχόμενο των παγκόσμιων συνομιλιών. Τελευταία, η Αμερική έγινε η Μέκκα για εκείνους που αναζητούν προωθημένη εκπαίδευση, ενώ περίπου μισό εκατομμύριο ξένοι φοιτητές συγκεντρώνονται στις Ηνωμένες Πολιτείες και πολλοί από τους ικανότερους δεν επιστρέφουν ποτέ στην πατρίδα τους. Απόφοιτοι αμερικανικών πανεπιστημίων βρίσκονται σχεδόν σε κάθε κυβέρνηση σε όλες τις ηπείρους".

Ουσιαστικά, ο Ζ. Μπρεζίνσκι, στην παραπάνω παράγραφο, αλλά και σε άλλα σημεία, του πρόσφατου βιβλίου του "Η μεγάλη σκακιέρα", τα έχει πει όλα. Είναι, μάλιστα, να απορεί κανείς για την ωμότητα του συγγραφέα, που πηγάζει, ίσως, από τη σιγουριά της μη απειλής των σύγχρονων καιρών, ή από έναν έμφυτο προσωπικό κυνισμό, αν κρίνουμε και από αναλύσεις και ρόλους του στις προηγούμενες δεκαετίες. Μάλλον, και οι δυο παράγοντες παίζουν ρόλο στην προκειμένη περίπτωση.

Ενας, λοιπόν, από τους πρώτους εμπνευστές και ίσως οικοδόμους της σημερινής λεγόμενης νέας τάξης πραγμάτων δεν παραδέχεται μόνο, αλλά αποκαλύπτει ότι ένας από τους κυρίαρχους παράγοντες επιβολής της ήταν η "Προπαγάνδα του τρόπου ζωής".Ο αναγνώστης θα βρει επίσης χρήσιμες ομολογίες και αποκαλύψεις για το πώς μεθοδεύτηκε και με την Προπαγάνδα του Τρόπου Ζωής η ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος κ.ά.

Αυτό που έκανε, ουσιαστικά, ο Ζ. Μπρεζίνσκι δεν είναι τίποτα άλλο από το να ομολογήσει κάτι, που, έτσι και αλλιώς, "ο κόσμος το έχει βούκινο...". Το γεγονός, δηλαδή, ότι η προπαγάνδα του τρόπου ζωής έχει πλέον αποκτήσει κυρίαρχο ρόλο, όχι μόνο για τη μετάδοση ιδεών και διαμόρφωση κοινωνικής συνείδησης, αλλά και στη διάδοση συνηθειών, εθισμών και, το κυριότερο, στην κοινωνικοποίηση του υποταγμένου πολίτη.

Για παράδειγμα, οι Αμερικάνοι στις τελευταίες δεκαετίες, στη διάδοση

των τηλεοπτικών τους προγραμμάτων, έχουν δράσει ακριβώς όπως οι έμποροι των ναρκωτικών. Πριν από κάποια χρόνια, όταν ήθελαν να πιάσουν περισσότερο χρόνο στα ευρωπαϊκά προγράμματα διέθεταν δωρεάν χιλιόμετρα από τις παραγωγές τους. Ετσι, κατόρθωσαν να πετάξουν στην κυριολεξία στον "λάκκο της ανυπαρξίας" όλες τις ευρωπαϊκές παραγωγές, αφού όλες οι σχετικές επιχειρήσεις αναγκάστηκαν σε χρεοκοπία. Τότε και μόνο τότε, αφού είχαν σιγουρέψει, όχι μόνο τη μονοπώληση της παραγωγής και εμπορίας του τηλεοπτικού χρόνου, αλλά, το κυριότερο, είχαν δημιουργήσει "εθισμό" στα προγράμματά τους, τότε βγήκαν να ζητούν τηλεοπτικά δικαιώματα. Τώρα ένα από τα σοβαρότερα καθήκοντα των πρεσβειών τους στις χώρες όλου του κόσμου είναι η εξασφάλιση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Προηγήθηκε, όμως, η διαδικασία του δωρεάν εθισμού, έτσι που να μετατρέψουν όσο γίνεται περισσότερους "χρήστες". Στη διάδοση πλευρών του τρόπου ζωής ειδικά οι Αμερικάνοι έχουν πολύ προχωρήσει και χειρισμοί τους, που, με την πρώτη ματιά φαίνονται ιδιαίτερα αθώοι, κάθε άλλο παρά τέτοιοι είναι. Για παράδειγμα, η πρόσφατη συνάντηση του Ελληνα υφυπουργού Αθλητισμού με τον "πολύ" Αμερικάνο πρέσβη Ν. Μπερνς, με αντικείμενο τη διάδοση στην Ελλάδα του "Μπέιζ - Μπολ" και του "Σοφτ - Μπολ", δεν είναι και τόσο άσχετη κίνηση. Η διάδοση ενός καινούριου αγωνίσματος δε σημαίνει μόνο ανταλλαγές προσώπων, τεχνικούς, τηλεοπτικά δικαιώματα, είδη ρουχισμού, προετοιμασία γηπέδων, σπόνσορες κ.ά., αλλά συνήθως κουβαλάει μαζί του και την ιδιαίτερη νοοτροπία, το θαυμασμό στη χώρα - μητέρα του αγωνίσματος, μέχρι και τη μίμηση ακόμα και στο περπάτημα στους "πατριάρχες" του αγωνίσματος. Χώρια, που τους αθλητικούς τους θρύλους και ειδικά περισσότερο στο "Μπέιζ - Μπολ" οι Αμερικάνοι έχουν φροντίσει, με βιβλία, κινηματογραφικά έργα, κλπ., να τους κάνουν σύμβολα του αμερικάνικου ονείρου. Αυτά όλα, φυσικά, δε χρειάζονται να σχεδιαστούν, από κάποιο επιτελείο, στις λεπτομέρειές τους. Γίνονται οι πρώτες κινήσεις από τους ιθύνοντες και μετά αναλαμβάνει ο "αυτόματος" της διαμορφωμένης πραγματικότητας να ολοκληρώσει το έργο. Οταν, για παράδειγμα, φτιάχνεται αγορά για ένα προϊόν, τότε η προσφορά θα "τα βρει" με τη ζήτηση και όλα θα φαίνονται φυσιολογικά και αγγελικά πλασμένα...

Εννοείται ότι σκόπιμα το τελευταίο επιλέχτηκε για να φαίνεται παρατραβηγμένο και ακραίο σαν παράδειγμα, προκειμένου να γίνει αντιληπτή η δύναμη της προπαγάνδας τρόπου ζωής και το πώς περνάει ακόμα και με φαινομενικές λεπτομέρειες. Πάντως, όποιος το θεωρεί απίθανο, ας αναλογιστεί, για παράδειγμα, γιατί οι κυβερνήσεις εξαντλούν τόσες πολύχρονες διπλωματικές προσπάθειες και ξοδεύουν εκατομμύρια, προκειμένου να καταφέρουν να περάσει ένα αγώνισμά τους σαν ολυμπιακό αγώνισμα. Ας θυμηθεί πώς έφτασε η ομάδα μπάσκετ του Περιστερίου να παίζει το "We will Rock you" (θα σας χορέψουμε) από τα μεγάφωνα για να "ζωντανέψει" την κερκίδα... Ας θυμηθεί το "σεβασμό" των φιλάθλων ποδοσφαίρου στη "μαμά" Βρετανία. Ας ρωτήσει, επίσης, πόσες εκατοντάδες διορισμένοι υπάλληλοι από τη Νότια Κορέα δουλεύουν στην Ευρώπη για τη διάδοση του "Ταε - Κβο - Ντο". Ας παρακολουθήσει προβληματισμούς με "ανατολικούς στοχασμούς".., για το νόημα της ζωής, στη νεολαία που γεννήθηκε στην πατρίδα του Αριστοτέλη, αλλά διδάσκεται κάποια ανατολική τέχνη στο γυμναστήριο της γειτονιάς. Ας ρωτήσει πόσο στοιχίζει ένα ζευγάρι παπούτσια, μόνο γιατί γράφουν πάνω "Αιρ - Τζόρνταν"...

Η προπαγάνδα του τρόπου ζωής είναι μια ιδιαίτερα σύνθετη και πολύπλοκη διαδικασία, που χρησιμοποιεί ευρήματα και μεθόδους πολλών επιστημών, όπως επίσης, και το σύνολο των τεχνών. Για μια πρώτη προσέγγιση του αντικειμένου, μπορούμε να αναφερθούμε μόνο στο πώς γίνεται η αλλοίωση του περιεχομένου του τρόπου ζωής, έτσι που να το φέρουν "βολικό" για τους σκοπούς τους.

Ο τρόπος ζωής, ή πλευρές του, μπορεί να χρησιμοποιηθεί, τόσο για την προπαγάνδιση της αλήθειας, όσο και για την αποσιώπησή ή στρέβλωσή της. Πρόκειται για μια κοινωνιολογική έννοια με παραμέτρους που προσφέρονται για προσέγγιση της πραγματικότητας, αλλά και οποιαδήποτε άλλη σκοπιμότητα.

Είναι οι μορφές των ανθρώπινων δραστηριοτήτων, τυπικές σε μια δοσμένη κοινωνία και καθορισμένες από τις συνθήκες ζωής σ' αυτήν την κοινωνία. Με αυτούς τους όρους, καθορίζει πάντα ιστορικά τη δραστηριότητα των ατόμων, των τάξεων, των κοινωνικών ομάδων σε έναν καθορισμένο κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό.

Οι Μαρξ - Ενγκελς πολύ νωρίς είχαν εντοπίσει το πρόβλημα και εγκαίρως στη "Γερμανική Ιδεολογία" έγραφαν: "Παράγοντας τα μέσα της ύπαρξής τους, οι άνθρωποι παράγουν έμμεσα την πραγματική τους υλική ζωή. Ο τρόπος που οι άνθρωποι παράγουν τα μέσα της ύπαρξής τους εξαρτιέται, πριν απ' όλα, από την κατάσταση των μέσων ύπαρξης, που τα βρίσκουν έτοιμα και τα αναπαράγουν. Αυτός ο τρόπος παραγωγής δεν μπορεί απλώς να θεωρηθεί ότι αποτελεί την αναπαραγωγή της φυσικής ύπαρξης των ατόμων. Είναι, μάλλον, μια καθορισμένη μορφή δραστηριότητας αυτών των ατόμων, ένας καθορισμένος τρόπος ζωής από μέρους τους. Ο τρόπος που τα άτομα εκδηλώνουν τη ζωή τους αντανακλά αυτό που ακριβώς είναι. Αυτό που αυτά είναι συμπίπτει επομένως με την παραγωγή τους, και με το τι παράγουν και με το πώς το παράγουν. Αυτό που είναι τα άτομα εξαρτιέται έτσι από τους υλικούς όρους που καθορίζουν την παραγωγή τους".

Πρόκειται για μια διαρκή ατέλειωτη διαδικασία, που αναπτύσσεται συνεχώς μαζί με τον άνθρωπο όπου οι δοσμένες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες τον διαμορφώνουν - αλλάζουν, αλλά, ταυτόχρονα, ο άνθρωπος διαμορφώνει - αλλάζει αυτές τις συνθήκες. "... Οπως ακριβώς η κοινωνία δημιουργεί τον άνθρωπο σαν άνθρωπο έτσι και η κοινωνία δημιουργείται απ' αυτόν" (Μαρξ - Ενγκελς Φιλοσοφικά Χειρόγραφα). Οι άνθρωποι κοινωνικοποιούνται στις ιστορικά διαμορφωμένες συνθήκες, αλλά ταυτόχρονα, συνειδητά ή ασυνείδητα, σχεδιασμένα ή τυχαία, μέσα από την καθημερινή τους δραστηριότητα, αλλάζουν αυτές τις συνθήκες. Μ' αυτή τους τη δραστηριότητα, οι άνθρωποι γίνονται "δημιουργοί ποικίλων μορφών ζωής" (Λένιν "Η ανάπτυξη του καπιταλισμού στη Ρωσία"), που εξαρτάται από τον καταμερισμό της εργασίας στο δοσμένο ιστορικά κοινωνικοοικονομικό σχηματισμό. Με αυτούς τους όρους, ο τρόπος ζωής, παρά τις όποιες ιδιομορφίες και ποικιλίες που μπορεί να οφείλονται σε πολλαπλούς παράγοντες (παραδόσεις, γεωγραφία, πυκνότητα πληθυσμού, μοντέλο ανάπτυξης, τεχνολογία, πολιτισμός κ.ά.) έχει σαφές ιστορικό ταξικό περιεχόμενο.

Ο όρος "τρόπος ζωής" είναι σύνθετος και περιλαμβάνει, τόσο τις ποσοτικές, όσο και τις ποιοτικές πλευρές των συνθηκών και των μορφών της ανθρώπινης δραστηριότητας. Για παράδειγμα, στη σφαίρα της εργασίας, δεν μπορούμε να κρίνουμε μόνο από την παραγωγικότητα ή την εντατικότητα, αλλά χρειαζόμαστε τις συνθήκες εργασίας και, σε τελευταία ανάλυση, την κοινωνική της ποιότητα, δηλαδή εργασία σε εκμετάλλευση ή ελεύθερη από τα δεσμά της εκμετάλλευσης. Η για να κρίνουμε τον ελεύθερο χρόνο δεν μπορούμε να τον κρίνουμε μόνο από το πόσος χρόνος διατίθεται, αλλά επίσης και από το πώς διατίθεται και ποιες αξίες αναπτύσσει. Η, επίσης, οι συνθήκες κατοικίας δεν μπορούν να κρίνονται μόνο από το διαθέσιμο χώρο, αλλά και από τους όρους υγιεινής, από τις ευκολίες υδροδότησης, θέρμανσης, το περιβάλλον, από την περιοχή που συνήθως υπαγορεύει συγκεκριμένες πλευρές ζωής κ.ά.

Εδώ είναι και που αρχίζουν οι μεγάλες κομπίνες της αστικής προπαγάνδας, όπου, κατά περίπτωση και κατά συμφέρον, "τεντώνει ή χαλαρώνει" ξεχωριστά τις ποσοτικές ή τις ποιοτικές πλευρές, αποσιωπώντας σκόπιμα πως πρόκειται για μια διαλεχτική ενότητα, που πρέπει να αναπτύσσεται παράλληλα και σε ισορροπία. Αυτό τους δίνει τη δυνατότητα να στήνουν κάθε φορά και ξεχωριστό "παραμύθι", στα πλαίσια του ίδιου κοινωνικοοικονομικού σχηματισμού πάντα.

Σε όσες περιπτώσεις πίστεψαν ότι τους βολεύουν οι συγκυρίες να το παίξουν "τίμια", η πραγματικότητα τούς διέψευδε. Για παράδειγμα, στις αρχές της δεκαετίας του '60, οι αστοί κοινωνιολόγοι είχαν βάλει "αέρα στα πανιά τους" και ισχυρίζονταν πως η μεγάλη οικονομική ανάπτυξη βελτιώνει όλους τους άλλους παράγοντες και αυτόματα κάνει καλύτερη και δίκαιη την κατανομή, βοηθώντας στο ξεπέρασμα των ανισοτήτων και βελτιώνει, ταυτόχρονα, τις συνθήκες ζωής για τον καθένα. Ηταν η εποχή της "κοινωνίας της αφθονίας" ή του "κράτους κοινωνικής πρόνοιας" κλπ. Επειδή σύντομα αποκαλύφτηκε ότι αυτά όλα μόνο στα μυαλά κάποιων υπήρχαν και οι απανωτές κρίσεις φανέρωναν, όπως όταν τραβιέται η παλίρροια, την από κάτω σαβούρα, αποφάσισαν οριστικά να "παραμυθιάζουν" κατά περίπτωση με πλευρές είτε ποσοτικές είτε ποιοτικές.

Κάποιοι, μάλιστα, αποφάσισαν να γενικεύσουν την αυθαιρεσία και βάλθηκαν να αποδείχνουν, κατά περίπτωση και φάση ανάπτυξης, πως αυτές οι δύο πλευρές 7είναι αντιθετικές και δεν μπορούν να λειτουργούν σε αρμονία. Ηταν όταν αποφάσισαν μια ωραία πρωία να εξαφανίσουν τον όρο τρόπο ζωής και να μιλούν πλέον αόριστα και γενικά για την ποιότητα ζωής.Για να γίνουν και οι απαραίτητοι συνειρμοί για το τι ακολούθησε, πρέπει να θυμηθούμε ότι στους πρωτομάστορες αυτής της επιχείρησης ήταν ο πρωταθλητής της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας Β. Μπραντ, που είχε πρωτοστατήσει στη δημιουργία τότε της λεγόμενης "Λέσχης της Ρώμης", η οποία στις πρώτες της ανακοινώσεις διεκδικούσε μηδέν οικονομική ανάπτυξη για να σωθεί ο κόσμος...

Ετσι, έχοντας ξεπουπουλιάσει τον όρο από το μισό του περιεχόμενο, ο καθένας μπορούσε να λέει και να προπαγανδίζει ό,τι θέλει για το τι είναι αυτή η ποιότητα ζωής. Αλλοι πρόβαλαν το λεγόμενο άγχος, άλλοι τις οικολογικές συνέπειες, άλλοι το πολιτιστικό επίπεδο, την ανάπτυξη του αθλητισμού, τις συνθήκες κατοικίας, τις συνήθειες διατροφής, και όλες τις άλλες πλευρές της σύγχρονης ζωής, που, αν τις δεις ξεκομμένες από τον σύνθετο ταξικό όρο του τρόπου ζωής, αφαιρείς, ουσιαστικά, και κάθε πιθανότητα πραγματικής αντιμετώπισής τους.

Κάθε μια απ' αυτές τις κατηγορίες, όπως ήταν φυσικό, ακολούθησε τον αυτοτελή της δρόμο, που κατέληγε πάντα σε αδιέξοδο. Για παράδειγμα, εκείνοι που παγιδεύτηκαν στο λεγόμενο άγχος έψαχναν να βρουν λύσεις στις νευρώσεις και την ανασφάλεια, που γεννούσε η εκμετάλλευση και η αποξένωση από τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, μέσω ψυχιάτρων ή ψυχολόγων. Μετά, βγήκε στην επιφάνεια η κόντρα μεταξύ ψυχιατρικών και ψυχολογικών τρόπων αντιμετώπισης, χρησιμοποιήθηκε στην πράξη και η σύνθεση των δύο μεθόδων και ακόμα ψάχνονται... Μόλις πριν λίγες μέρες και ενώ η κρίση στη Ρωσία είναι στο αποκορύφωμά της, ένας κορυφαίος Μοσχοβίτης νευρολόγος, σύμφωνα με τα ειδησεογραφικά πρακτορεία, προσέφερε τα φώτα του για το πώς μπορεί να καταπολεμήσει κανείς το άγχος.

Σύμφωνα με αυτόν, ο έρωτας και οι ψυχαγωγικές δραστηριότητες - χόμπι - αποτελούν το καλύτερο γιατρικό για την κατάθλιψη.

"Δεν έχουμε τη δύναμη να ελέγξουμε την κατάσταση της μακροοικονομίας. Αλλά η ψυχική μας υγεία εξαρτάται κυρίως από εμάς τους ίδιους. Πρέπει να σταματήσουμε να εναποθέτουμε τις ελπίδες μας στο κράτος", έγραφε η εφημερίδα "Νόβιγιε Ισβέστια", επικαλούμενη δηλώσεις του καθηγητή Αλεξάντερ Βέιν.

"Αν είσαστε ερωτευμένοι ή έχετε αρκετούς φίλους, είστε προστατευμένοι από το άγχος. Η καλύτερη θεραπεία για οποιαδήποτε κρίση είναι μια ψυχαγωγική δραστηριότητα. Οι άμυνες του οργανισμού σας είναι η συλλογή γραμματοσήμων, η γυμναστική ή μια γάτα", σχολίαζε ο ίδιος...

Ισως, όχι συμπτωματικά, ακριβώς κάτω από τη συνέντευξη αυτή, η "Νόβιγιε Ισβέστια" δημοσίευε άρθρο για ένα 13χρονο αγοράκι, στο Ομσκ στη Σιβηρία, το οποίο πέθανε από την πείνα, όταν ο πατέρας του έχασε τη δουλιά του.

Η αυθαίρετη αφαίρεση φέρνει στο προσκήνιο τις πιο άσχετες πλευρές και λεπτομέρειες, που, ενώ έχουν ελάχιστο ρόλο στον τρόπο ζωής, παίζουν καλά το ρόλο της διαστρέβλωσης και απομάκρυνσης από την πραγματικότητα.

Για παράδειγμα, μια μανία που έχει μεταδοθεί για να αποπροσανατολίσει τον αμερικάνικο λαό μεταδίδεται αυτομάτως με τις τεράστιες δυνατότητες των ΜΜΕ σε ολόκληρο τον κόσμο, διανθισμένη με κάποιες φράσεις από πραγματικές ή φανταστικές επιστημονικές έρευνες και παίρνει σε περιπτώσεις διαστάσεις παγκόσμιας καμπάνιας. Ετσι, για παράδειγμα, παρακολουθούμε άναυδοι υστερικές καμπάνιες σε κάποιες συνήθειες διατροφής. Πριν από αρκετό καιρό, διαβάζαμε πως η Χίλαρι Κλίντον απέλυσε τον μάγειρα στον Λευκό Οίκο, επειδή έφτιαχνε τα φαγητά με λίγο περισσότερα λιπαρά από όσα επέτρεπε η σωστή διαιτολογική προδιαγραφή. Την ίδια ώρα, φυσικά, εκατομμύρια παιδιά στην ίδια την Αμερική τρώνε με το κουπόνι του συσσιτίου, ή δεν τρώνε καθόλου, αλλά αυτό είναι πραγματικότητα και δεν έχει θέση, παρά μόνο σε στατιστικές και εκθέσεις, και εκεί διαστρεβλωμένο...

Το άσχετο δίνει, επίσης, τη δυνατότητα της αφομοίωσης πλευρών, που σε πρώτη φάση μπορεί να φαίνονται τολμηρές έως και ανατρεπτικές, αλλά, όταν "κολλήσουν" σε ένα καθορισμένο σύστημα "λογικής", που πάντα είναι η διασφάλιση του συστήματος, αποκαλύπτονται στο τέλος οι καλύτεροι υπηρέτες του. Γνωρίζουμε όλοι πλέον τις συνταγές, όπου ο σκηνοθέτης ή ο δημιουργός "βάζει το μαχαίρι στο κόκαλο" και αποκαλύπτει, τάχα, όλα τα τρωτά του συστήματος, για να έρθει στο τέλος η δικαιοσύνη και να βάλει τα πράγματα στη θέση τους... Μάλιστα, αυτή η μέθοδος προχωράει και περισσότερο στην προετοιμασία της κοινής γνώμης και από το φανταστικό κόσμο επιχειρείται να προετοιμαστεί για τον πραγματικό. Για παράδειγμα, τώρα πλέον θα λύθηκε η απορία πολλών αναγνωστών των λεγόμενων "μπεστ σέλερ", που όλο τον τελευταίο καιρό έβλεπαν να πυκνώνουν εκδόσεις με πρωταγωνιστή κάποιον Αμερικάνο Πρόεδρο, που, με αφορμή κάποιο σεξουαλικό σκάνδαλο, καταχράται των εξουσιών του...

Οι άσχετες πλευρές μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σαν "περάσματα", για να ανοίξει ο δρόμος διάδοσης ιδεών, που δε θα εμφανίζονταν ποτέ σε ορισμένους χώρους. Για παράδειγμα, όπως ακριβώς ο πωλητής αυτοκινήτων φωτογραφίζει τα μοντέλα του με μια ωραία κοπέλα, ή όπως η "Κόκα - Κόλα" βάζει τα παιδιά του κόσμου να τραγουδούν για την ...ειρήνη, έτσι και ο Χριστόδουλος μιλάει και φτιάχνει "Καφενείο" για τους νέους ή είναι έτοιμος να υιοθετήσει σκουλαρίκια και μίνι φούστες, προκειμένου να μεγαλώσει το ακροατήριο διάδοσης των ιδεών του.

Μόνο οι κομμουνιστές μπορούν, και οφείλουν, όχι μόνο να προπαγανδίζουν τον τρόπο ζωής που οραματίζονται, αλλά να δρουν καθημερινά σε μια διαδικασία προσέγγισής του. "Στην πράξη, πρέπει να αποδείχνει ο άνθρωπος την αλήθεια, δηλαδή την πραγματικότητα και τη δύναμη, τη μη υπερβατικότητα της σκέψης του" (Κ. Μαρξ "Θέσεις για τον Φόυερμπαχ"). Οι κομμουνιστές δεν μπορούν να "βολευτούν" με το κουκούλωμα της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και δεν αρκούνται μόνο με την αποκάλυψη, αλλά αγωνίζονται συνειδητά για την κατάργησή της.

Σε συνθήκες αποξένωσης από τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, η μοναδική ανθρώπινη ιδιότητα που δεν πρέπει να "παραδοθεί" είναι εκείνη, που παλεύει για να αλλάξει τη σημερινή πραγματικότητα, αρχίζοντας από τον απεγκλωβισμό του τρόπου ζωής από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Οι τεχνικές και οι μέθοδοι που αναπτύχθηκαν για τη διαστρέβλωση και τον αποπροσανατολισμό μπορούν να γυρίσουν "μπούμερανγκ", όταν χρησιμοποιηθούν για την αποκάλυψη του πραγματικού περιεχομένου του σημερινού τρόπου ζωής και την ενεργοποίηση για την υλοποίηση του μελλοντικού.

Παύλος ΑΛΕΠΗΣ

Μόνο οι κομμουνιστές μπορούν, και οφείλουν, όχι μόνο να προπαγανδίζουν τον τρόπο ζωής που οραματίζονται, αλλά να δρουν καθημερινά σε μια διαδικασία προσέγγισής του. "Στην πράξη, πρέπει να αποδείχνει ο άνθρωπος την αλήθεια, δηλαδή την πραγματικότητα και τη δύναμη, τη μη υπερβατικότητα της σκέψης του" (Κ. Μαρξ "Θέσεις για τον Φόυερμπαχ")