Το φύλλο του «Ρ» που ανήγγειλε την συγκρότηση του Πανεργατικού Αγωνιστικού Μετώπου

Μ' αυτό το σύντομο και μεστό αναγγελτικό στο πρωτοσέλιδό του και μ' ένα πλήρες τρισέλιδο ρεπορτάζ στο εσωτερικό του, ο «Κυριακάτικος Ριζοσπάστης» ανήγγειλε στις 4 Απρίλη 1999 τη συγκρότηση του ΠΑΜΕ που έγινε την προηγούμενη μέρα, 3 Απρίλη. Πρόκειται για ημερομηνία ωρόσημο στη σύγχρονη Ιστορία του συνδικαλιστικού κινήματος. Η συγκρότηση του ΠΑΜΕ και η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου πλαισίου πάλης, αποτέλεσε έναν από τους πιο καθοριστικούς σταθμούς στην πορεία ανασυγκρότησης του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, με πρωτοπόρα δύναμη τους κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές εργάτες και συνδικαλιστές, η σημασία και η αναγκαιότητα της οποίας δεν άργησε να επιβεβαιωθεί.

Σήμερα, 10 χρόνια μετά τη συγκρότησή του, το ΠΑΜΕ έχει καταξιωθεί στη συνείδηση εκατομμυρίων εργαζομένων στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ως ο πραγματικός εκφραστής των συμφερόντων τους. Συσπειρώνει 9 Ομοσπονδίες εργαζομένων, 13 Εργατικά Κέντρα, εκατοντάδες πρωτοβάθμια και κλαδικά συνδικάτα, χιλιάδες συνδικαλιστές και εργαζόμενους, Επιτροπές Αγώνα και συνδικαλιστικές παρατάξεις. Αναγνωρίζεται πλατιά σαν ο σταθερός, αταλάντευτος υπερασπιστής των δικαιωμάτων των εργαζομένων, των μεταναστών, των νέων, των γυναικών και των ανέργων, που δε στέκεται στην οικονομική πάλη, αλλά βάζει τον πήχη ψηλότερα.

Αυτό, άλλωστε, τονιζόταν με σαφήνεια και στις ιδρυτικές αρχές του ΠΑΜΕ: «Πιστεύουμε ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για την πάλη της εργατικής τάξης δεν μπορεί να εξαντλείται στα επιμέρους αιτήματα, αλλά να συνδυάζει το άμεσο, το σημερινό με την προοπτική και την πάλη για ριζικές βαθιές αλλαγές, μέχρι την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, όπως στα καταστατικά όλων σχεδόν των συνδικαλιστικών οργανώσεων αναγράφεται».

Της συγκρότησης του ΠΑΜΕ προηγήθηκε μια πλατιά, τρίμηνη εξόρμηση σε χιλιάδες τόπους δουλειάς όλης της χώρας, όπου συζητήθηκε η αναγκαιότητα της πρωτοβουλίας, οι βασικές αρχές πάνω στις οποίες θα στηριζόταν το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο. Αυτή η σοβαρή, από κάθε άποψη, δουλειά, στην οργάνωση της οποίας πρωτοστάτησε η Επιτροπή Ανασυγκρότησης του συνδικαλιστικού κινήματος, που συγκροτήθηκε το Γενάρη του 1999 από συνδικαλιστές διαφόρων κλάδων, οδήγησε στη μαζικότητα της Πανελλαδικής Σύσκεψης στις 3 Απρίλη 1999.

Η δράση του ΠΑΜΕ είχε εξαρχής αντιιμπεριαλιστικά αντιμονοπωλιακά χαρακτηριστικά. Είχε σταθερό μέτωπο στην πλουτοκρατία και τα κόμματά της, στην ΕΕ και την πολιτική της. Η αντιπαράθεση με τον εργοδοτικό κυβερνητικό συνδικαλισμό αποτελούσε ανέκαθεν συστατικό στοιχείο στη δράση του. Το ΠΑΜΕ συγκροτήθηκε στη βάση ενός πλαισίου αρχών και δράσης, που αποτελούνταν από έξι βασικούς άξονες - προϋποθέσεις για συσπείρωση και πάλη. Οι άξονες αυτοί είναι:

-- Αλλαγή της κατάστασης στο συνδικαλιστικό κίνημα. Το ΠΑΜΕ εκτιμούσε ότι η αποτελεσματική δράση, η υπεράσπιση των δικαιωμάτων και η προοπτική για ουσιαστική αλλαγή της θέσης των εργαζομένων δε συμβιβάζεται με τις λογικές της «κοινωνικής συναίνεσης» και πως «η αλλαγή πορείας βρίσκεται στην ενίσχυση των αγωνιστικών, των ταξικών του χαρακτηριστικών, σε αντίθεση με όσους στηρίζουν τη γραμμή της ενσωμάτωσής του στις στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου».

-- Αντίσταση στους μηχανισμούς φθοράς και σήψης και πάλη για την αγωνιστική, ηθική εξυγίανση του συνδικαλιστικού κινήματος. Οπως επισημαινόταν στα ιδρυτικά ντοκουμέντα, βασική προϋπόθεση για την ανασυγκρότηση του συνδικαλιστικού κινήματος αποτελεί η αντίθεση στην προσπάθεια της συνδικαλιστικής ελίτ, που επιδιώκει να χειραγωγήσει συνδικαλιστές και εργαζόμενους, με προνομιακή μεταχείριση από το κράτος και την εργοδοσία, με νομιμοποίηση της απεργοσπασίας, με αξιοποίηση κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για σεμινάρια, ταξίδια αναψυχής, με συμμετοχές σε διάφορες ΟΚΕ.

-- Αντιπαράθεση της ενότητας και του μετώπου των εργαζομένων, στον οδοστρωτήρα των δικαιωμάτων τους, την ΟΝΕ. Είναι απαραίτητο, το συνδικαλιστικό κίνημα να απορρίψει όλες τις θεωρίες που αναγορεύουν την ΟΝΕ σε «εθνικό στόχο» και να αντιπαραθέσει το δικό του δρόμο, απαιτώντας «όχι μόνο τον περιορισμό της εκμετάλλευσης, αλλά την κατάκτηση όλων όσων μας ανήκουν, σύμφωνα με τις σημερινές ανάγκες και απαιτήσεις», υπογραμμιζόταν στο κείμενο αρχών και δράσης.

-- Αντίθεση στον «κοινωνικό διάλογο» και σε κάθε μορφή ταξικής συνεργασίας. Στα κείμενα γινόταν αναφορά «στο πρόσφατο φιάσκο του "κοινωνικού διαλόγου" για τις εργασιακές σχέσεις», όπου «φάνηκαν έμπρακτα οι στόχοι της κυβέρνησης, που είναι να καταστήσει το συνδικαλιστικό κίνημα συνυπεύθυνο, ανυπόληπτο, άμαζο, διαλυμένο».

-- Αντίσταση στις ιδιωτικοποιήσεις και το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. «Οι συνέπειες απ' την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων και της διάλυσης του δημόσιου τομέα, αφορούν συνολικά την εργατική τάξη και το λαό (...) Για να είναι αποτελεσματικός ο αγώνας κατά των ιδιωτικοποιήσεων, χρειάζεται να απαλλαγεί από τα χαρακτηριστικά που παρουσίαζε: μεμονωμένα και αποσπασματικά», σημειωνόταν στο σχετικό κείμενο.

-- Αντιμετώπιση ανεργίας, κλειστών εργοστασίων, ερειπωμένων περιοχών. Οπως επισημαινόταν, «η κυβέρνηση εξαντλεί την παρέμβασή της στην επιδότηση της εργασίας και στα προγράμματα κατάρτισης που βοηθούν την εργοδοσία να απομυζά κονδύλια, χωρίς στο ελάχιστο να αντιμετωπίζεται το πρόβλημα. Εκτιμάται πως το συνδικαλιστικό κίνημα δεν μπορεί να μένει θεατής, πως επιβάλλεται να απαιτήσει άμεσες και χειροπιαστές λύσεις».

Στα ιδρυτικά του κείμενα, το ΠΑΜΕ ξεκαθάριζε με σαφήνεια τι είδους συνδικάτα χρειάζεται η εργατική τάξη για να βαδίσει μπροστά. «Δε συμφωνούμε με τον τρόπο, τις μορφές, το στιλ και τους ρυθμούς που σήμερα λειτουργεί η πλειοψηφία των συνδικαλιστικών οργανώσεων σ' ολόκληρη τη χώρα (...) Απευθύνουμε έκκληση, συμφωνούμε, δεσμευόμαστε και αναθέτουμε στους εαυτούς μας, σ' όλους εμάς που σήμερα είμαστε εδώ, το επιτακτικό καθήκον:

«Να μαζικοποιήσουμε τα Σωματεία, να μπει νέο αίμα με νέους σε ηλικία εργαζόμενους που θα δώσουν νεύρο, ορμή, κουράγιο και νέο αγωνιστικό άνεμο στο κίνημα. Ανάμεσα από τους νέους και τις νέες συναδέλφους θαρραλέα, τολμηρά να αναδείξουμε τη νέα γενιά των Στελεχών του Εργατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος.

Να ανασυγκροτήσουμε τη λειτουργία των Διοικήσεων και των Σωματείων των ίδιων, με ενίσχυση της δημοκρατίας, της ενημέρωσης, της αξιοποίησης της Γενικής Συνέλευσης, των περιοδειών, της στέρεης επαφής με τους χώρους και τους κλάδους παραγωγής. Των γνήσιων και ανόθευτων εκλογικών διαδικασιών.

Να προωθούμε το συντονισμό, σε κλαδικό κύρια, αλλά και τοπικό επίπεδο, να αξιοποιούμε τη συσσωρευμένη εμπειρία των επιτροπών αγώνα και των συντονιστικών.

Να ασχοληθούμε, να προβάλουμε και να ενισχύσουμε τις αξίες της Εργατικής Τάξης και τις παραδόσεις του κινήματός μας. Μας ενδιαφέρουν και μας απασχολούν και η Διεθνιστική Αλληλεγγύη, και ο Πολιτισμός και η κουλτούρα και η μόρφωση και η ηθική του συνδικαλιστικού κινήματος».

Τέλος, σε ό,τι αφορά τις αρχές και τις αξίες που από την πρώτη στιγμή αποτέλεσαν το συνδετικό κρίκο στη συσπείρωση γύρω από το πλαίσιο του ΠΑΜΕ, στα ιδρυτικά ντοκουμέντα αναφέρονταν τα εξής:

• Κυρίαρχη λογική μας είναι η προώθηση της Ταξικής Αγωνιστικής Ενότητας, που θα αποτελέσει το θεμέλιο λίθο για να ξανακερδίσουν τα Συνδικάτα τους εργαζόμενους, να τους ξαναεμπνεύσουν και να ενισχύσουν τα ιδανικά, τις αξίες, τις αρχές, τα οράματα και την ομορφιά του αγώνα.
• Η κίνησή μας παίρνει χαρακτηριστικά σταυροφορίας, συσπείρωσης, όχι μόνο με όσους μέχρι σήμερα γνώρισαν το πλαίσιο των θέσεών μας, αλλά για το σύνολο της εργατικής τάξης, ανεξάρτητα από «τι θεό πιστεύει» ο κάθε συνδικαλιστής, ο κάθε εργαζόμενος. Δε βάζουμε σαν όρο είτε σαν προϋπόθεση να αλλάξει κάποιος ιδεολογία, να αλλάξει ταυτότητα για να συντονίσουμε τη δράση μας. Η μόνη κοινή δέσμευση θα είναι οι έξι (6) άξονες στο πλαίσιο των θέσεων που σίγουρα μπορούν να εμπλουτιστούν, να βελτιωθούν, να αποκτούν επικαιρότητα και ζωντάνια.
• Η πρωτοβουλία και οι Επιτροπές της είναι και θα μείνουν ανοιχτές, όπως από την αρχή έχουμε δεσμευτεί, επειδή στόχος δεν είναι η νομή εξουσίας, τα οφίτσια και η προβολή, αλλά η συμπόρευση και η κοινή δράση με στελέχη και οργανώσεις που ενώ αγωνιούν, έχουν ερωτηματικά και προβληματισμούς, εντούτοις δεν έχουν πειστεί ότι η θέση τους είναι μαζί μας, είναι κοντά μας.
• Προωθούμε την ενότητα δράσης με όλα τα αγωνιζόμενα στρώματα του λαού, αγρότες, επαγγελματίες, βιοτέχνες, επιστήμονες και νέα γενιά. Ερχόμαστε σε επαφή με Συνδικάτα και συνδικαλιστές άλλων χωρών, με στόχο να συντονίσουμε τις προσπάθειες για την απόκρουση των επιθέσεων που εξαπολύουν οι πολυεθνικές σε βάρος των εργαζομένων σε ολόκληρη την Ευρώπη και τον πλανήτη ολόκληρο.