Στο Υπερώο του θεάτρου "Αθηνά",η Εταιρεία Θεάτρου "Θεώρημα" παρουσιάζει το έργο του νέου Σουηδού συγγραφέα Λαρς Κλίμπεργκ "Οι Υδροχόοι",που ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Γιώργου Ζαμπουλάκη,μετάφραση - απόδοση Θάνου Βόβολη και Γιώργου Ζαμπουλάκη,σκηνικά - κοστούμια Θάνου Βόβολη και οργάνωση οπτικού υλικού Νίκου Δέδε.Παίζουν: Βασίλης Ευταξόπουλος, Δημήτρης Καραμπέτσης.Με το έργο αυτό το "Θεώρημα" τιμά τους δύο μεγάλους καλλιτέχνες Μπρεχτ και Αϊζενστάιν, που φέτος συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννησή τους. Μέσα σ' ένα τρένο που πηγαίνει από το Βερολίνο στη Μόσχα, συνταξιδεύουν οι δύο μεγάλοι διανοητές του αιώνα μας. Πρόκειται για μια πειραματική παράσταση πάνω στις ιδέες των δύο δημιουργών, που αποτελούν και τα μοναδικά "δραματικά" πρόσωπα του έργου. Γραμμένο το 1988 αποτελεί το πρώτο μέρος από ένα τρίπτυχο με τίτλο "Αστέρια πέφτουν" και σαν θέμα έχουν όλη τη διανόηση, όλα τα κινήματα που άρχισαν να δημιουργούνται γύρω στο 1920 στην Ευρώπη και κυρίως στην Ανατολική.

Στο τρίπτυχο αυτό λέει ο σκηνοθέτης Γιώργος Ζαμπουλάκης "υπάρχει η Δυτική και η Ανατολική Σκέψη. Ο συγγραφέας επειδή είναι μελετητής και έχει υπάρξει μορφωτικός ακόλουθος της Σουηδίας στη Σοβιετική Ενωση, έχει ασχοληθεί με όλη αυτή την περίοδο της Ρώσικης Πρωτοπορίας. Ετσι στο πρώτο μέρος του τρίπτυχου είναι μια φανταστική συνάντηση ανάμεσα στον Μπρεχτ και τον Αϊζενστάιν, μέσα σε ένα τρένο που ταξιδεύει από το Βερολίνο στη Μόσχα. Λέγεται "Υδροχόοι" επειδή και οι δύο ανήκουν στο ζώδιο του Υδροχόου, γεννημένοι το 1898. Είναι μια φανταστική συζήτηση, όμως, ο συγγραφέας είχε όλα τα στοιχεία και για τους δύο. Οι δύο μεγάλοι διανοητές του αιώνα μας που άλλαξαν ο καθένας με τον τρόπο του την τέχνη του θεάτρου και του κινηματογράφου και οι οποίοι είχαν συναντηθεί δύο φορές, το '32 και το '35. Το ερώτημα είναι τι θα μπορούσαν να συζητήσουν; Με βάση, λοιπόν, το τι είχαν κάνει μέχρι το '32, έχει γίνει μια σύνθεση των απόψεών τους, των σκέψεών τους, με αριστουργηματικό τρόπο από τον Λαρς Κλίμπεργκ. Ξεκινώντας να δουλεύουμε το έργο, για μένα δεν είχε ενδιαφέρον να κάνω ακόμη μια παράσταση, το ενδιαφέρον ήταν, με αφορμή αυτό το έργο, να κάνουμε μια έρευνα και μια μελέτη πάνω στο έργο των μεγάλων διανοητών. Το ενδιαφέρον στο έργο είναι ότι έχουμε επί σκηνής τον ίδιο τον Μπρεχτ, τον ίδιο τον Αϊζενστάιν, την ίδια τους τη σκέψη, την ίδια τους την αντίληψη για την τέχνη".

- Η συνάντηση δύο ανθρώπων με διαφορετικές αντιλήψεις επιφέρει τη σύγκρουση;

- "Πράγματι", λέει ο Γιώργος Ζαμπουλάκης,"πρόκειται για δύο τελείως διαφορετικές αντιλήψεις. Ο μεν Αϊζενστάιν πιστεύει στο πάθος, στον μυστικισμό, στην αλχημεία και γενικότερα στη βιολογία του ανθρώπου, ότι δηλαδή ο άνθρωπος είναι ένα "σύστημα" που έχει σχέση με το σύμπαν. Ο δε Μπρεχτ πιστεύει το αντίθετο. Δηλαδή πιστεύει στη λογική, στην κριτική σκέψη, πιστεύει ότι ο καλλιτέχνης μέσα από το έργο πρέπει να συνειδητοποιεί το κοινό. Εχουμε δύο διαφορετικές αντιλήψεις για την τέχνη και τη ζωή, και η σύγκρουση μεταξύ τους έχει το δραματουργικό ενδιαφέρον. Είναι ένα πραγματικό θρίλερ ιδεών. Η μεγάλη τους διαφορά είναι ότι ο Αϊζενστάιν πιστεύει ότι μέσα από την τέχνη μπορεί να εξουσιάζει το κοινό, δηλαδή να το καθοδηγεί. Ο Μπρεχτ χρησιμοποιεί την τέχνη για να συνειδητοποιεί το κοινό, να βοηθά το κοινό να καταλαβαίνει τα προβλήματά του, να χρησιμοποιεί τη λογική του, να μην παρασύρεται από αυταπάτες.Ολο το έργο είναι μια διαφωνία, όπου δεν τσακώνονται, σέβεται ο ένας τον άλλο, απλά διαφωνούν με ένταση. Και βέβαια δεν πρόκειται για μια κοσμική ευγένεια, αλλά για την ευγένεια των διανοητών. Αυτοί άλλαξαν άρδην όλη τη σκέψη για την τέχνη του ο καθένας. Ο Αϊζεντάιν άλλαξε την τέχνη του κινηματογράφου, γιατί πρώτος έκανε μελέτη πάνω στο μοντάζ. Ενώ μέχρι τότε ήταν μια παράθεση εικόνων, έρχεται κάποιος ο οποίος δημιουργεί ολόκληρη την τέχνη του μοντάζ. Ο Μπρεχτ αλλάζει, επίσης, όλη την αντίληψη για το θέατρο. Ο Μπρεχτ είναι ένας μεγάλος δημιουργός, κλασικός και τα έργα του θα παίζονται στο διηνεκές, όπως του Σαίξπηρ. Σημασία, όμως, έχει και οι νέοι άνθρωποι να ξαναπιάσουν τον Μπρεχτ, να ασχοληθούν με το έργο του".

- Ποιος είναι ο Αϊζενστάιν για έναν ηθοποιό που ήρθε τόσο κοντά του, μέσα από το λόγο και τη σκέψη του;

-"Είναι ένα μυαλό", λέει ο Δημήτρης Καραμπέτσης,"που καίγεται, που είναι ανοιχτός προς όλες τις κατευθύνσεις. Είναι ένας άπειρος πλούτος".

- Ο Αϊζενστάιν τι θα μπορούσε να πει για τον Μπρεχτ μετά από αυτή τη συνάντησή τους;

- "Αυτό που λέει και στο έργο", συνεχίζει ο Δημήτρης Καραμπέτσης: "Ενα πράγμα μόνο μου αρέσει σε σας. Οτι πραγματικά πιστεύετε αυτά που λέτε"".

Για τον Βασίλη Ευταξόπουλο μέσα από τη δουλιά που έκαναν σαν ομάδα "κατάφερα", λέει, "να καταλάβω περισσότερο τη σκέψη και των δύο. Κατανόησα, γνώρισα πολύ καλύτερα τη σκέψη του Μπρεχτ. Γιατί αυτό ήταν και το ζητούμενό μας. Δεν ήταν να παρουσιάσουμε έργα τους. Το σημαντικό ήταν η σκέψη τους".

- Και αν επρόκειτο να πει κάτι ο Μπρεχτ για τον Αϊζενστάιν τι θα ήταν;

"Κι εγώ", λέει ο Βασίλης Ευταξόπουλος,"θα πω αυτό που λέει στο έργο: "Η συγκινησιακή σας μέθοδος μας μεταφέρει από την πραγματικότητα που πρέπει να κατακτηθεί, σ' έναν κόσμο από επαναστατικές αυταπάτες. Ομολογώ ότι όταν είδα την ταινία σας συγκινήθηκα αλλά σε καμιά περίπτωση δε με έκανε μαρξιστή".Είναι η εποχή που ο Μπρεχτ μελετά τον μαρξισμό και πιστεύει στη στρατευμένη τέχνη".

- Ο συγγραφέας παίρνει θέση υπέρ του ενός ή του άλλου διανοητή;

"Οταν διάβασα το έργο" - λέει ο Γιώργος Ζαμπουλάκης - "νόμιζα ότι παίρνει μέρος υπέρ του Αϊζενστάιν. Καθώς προχωρούσε, όμως, η διαδικασία του ανεβάσματος, κατάλαβα το εξής: Μπορεί να ταυτίζεσαι με τον Αϊζενστάιν, γιατί είναι πιο συγκινησιακός, έχει πάθος, αλλά τελικά στο σύνολό του το έργο είναι μπρεχτικό. Ταυτίζεσαι με τον ένα, αλλά αυτό που σου μένει είναι η αντίληψη του Μπρεχτ".

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ

Ενας χρόνος

εκδηλώσεις

Ενα πανόραμα των εκδηλώσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό για τα 80χρονα του Κόμματος της ελληνικής εργατικής τάξης

Σελίδες 8 - 9

Υφαίνοντας ήχους

και τραγούδια

Δισκογραφικές εκδόσεις - συμπράξεις. Μουσικές οικείες, μα και απόκοσμες, μελωδικές, μεθυστικές. Μουσικές, που μοιάζουνε με τα νερά της Μαύρης Θάλασσας, τα άλλοτε διάφανα και φιλόξενα κι άλλοτε μελανοπράσινα κι ανταριασμένα

Σελίδα 3

Β Η Θ Λ Ε Ε Μ

Ν Α Ο Σ

Τ Η ΣΓ Ε Ν Ν Η Σ Η Σ

Από τη γέννηση

στην "αναγέννηση"

"Τίποτα δεν είναι τόσο ευχάριστο και τόσο σεβάσμιο, όσο αυτή η υπόγεια εκκλησία", έγραφε ο Σατομπριάν τον περασμένο αιώνα, περιγράφοντας το Ναό της Γέννησης στη Βηθλεέμ. Ο ναός, από την ίδρυσή του μέχρι τις μέρες μας,υπέστη πολλές ανακατασκευές, που δηλώνουν ότι η ιστορία του είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία του τόπου

Σελίδα 4

Σ Κ Α Κ Ι

"Φινάλε" σήμερα

στα Ανω Λιόσια

Με συμμετοχή ρεκόρ, το φετινό 10ο Διεθνές Τουρνουά του Δήμου Ανω Λιοσίων, όπου 215 Ελληνες και ξένοι σκακιστές και σκακίστριες (ξεκίνησαν 223!) δίνουν τη μάχη της διάκρισης και της πνευματικής αντοχής

Σελίδα 14

Ο Βασίλης Ευταξόπουλος

Ο Δημήτρης Καραμπέτσης