Καθοριστικό ρόλο έπαιξαν οι μεγάλες κινητοποιήσεις των εργαζομένων, για την επανέναρξη των εργασιών του μετρό και την απόρριψη από την κυβέρνηση της απαίτησης των εργολάβων του μετρό για τη σύνταξη μιας νέας σκανδαλώδους συμπληρωματικής σύμβασης, με την οποία θα πλήρωνε ο ελληνικός λαός κι άλλα "πανωπροίκια" συνολικού ύψους 160 δισ. δρχ., ενώ παράλληλα θα τιναζόταν στον αέρα το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου.

Αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα από τη χτεσινή συμφωνία που επήλθε κατά τη συνάντηση της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΧΩΔΕ με τους επικεφαλής της κοινοπραξίας των εργολάβων. Οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων είχαν ως αποτέλεσμα να καμφθεί η υποχωρητική στάση της κυβέρνησης, αλλά και να ενισχυθεί η διαπραγματευτική της θέση απέναντι στις εξωφρενικές απαιτήσεις των εργολάβων.

Σημαντικό ρόλο έπαιξαν βέβαια και οι εσωτερικές αντιθέσεις μεταξύ των μελών της κοινοπραξίας, ιδιαίτερα όταν τους τέθηκε το δίλημμα: Η συνεχίζετε το έργο ή σας κηρύσσουμε έκπτωτους και το συνεχίζουμε με άλλους εργολάβους. Στο δίλημμα αυτό "τσίμπησαν", σύμφωνα με πληροφορίες, ιδιαίτερα οι εταιρίες της κοινοπραξίας που κατασκευάζουν τον ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό του μετρό και οι οποίες δε θα μπορούσαν να διεκδικήσουν τίποτε, αν το έργο σταματούσε οριστικά, σε αντίθεση με τις άλλες εταιρίες που κατασκευάζουν τα έργα πολιτικού μηχανικού.

Ωστόσο, όπως προέκυψε και από χτεσινές δηλώσεις του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ Κ. Λαλιώτη παραμένουν σε εκκρεμότητα αρκετές οικονομικές και τεχνικές διαφορές μεταξύ των εργολάβων και του δημοσίου και γι' αυτό άλλωστε ορίστηκε και νέα συνάντηση, που θα γίνει σε 15 μέρες και γι' αυτό οι εργαζόμενοι θα πρέπει να βρίσκονται σε διαρκή επαγρύπνηση.

Είναι θετικό βέβαια το γεγονός ότι οι συζητήσεις αυτές θα γίνουν μέσα στο πλαίσιο και τις προβλέψεις της υπάρχουσας σύμβασης. Και αυτή όμως είναι διάτρητη, όπως έχει καταγγελθεί από πολλές πλευρές, και ανοιχτή σε υπερβάσεις και "παζάρια". Υπάρχει επομένως περίπτωση πολλές από τις δεκάδες διεκδικήσεις των εργολάβων να γίνουν τελικά δεκτές, κάτι που ήδη διαφαίνεται. Με βάση πάντως τη σύμβαση, τα "πανωπροίκια" που τώρα μπορεί να δώσει η κυβέρνηση δε θα ξεπεράσουν τα 20 με 30 δισ. δρχ., δηλαδή το 3% του προϋπολογισμού του έργου.

Επίσης, από τη χτεσινή ενημέρωση του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ προκύπτει ότι δεν είναι ακόμη οριστικό το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου, ενώ αυξάνουν οι πιθανότητες για την τμηματική παράδοσή του. Ηδη το ελληνικό δημόσιο έχει αναλάβει την ευθύνη για τις καθυστερήσεις 6 τουλάχιστον μηνών, με αποτέλεσμα η παράδοση του έργου να τοποθετείται πλέον επίσημα στην άνοιξη του 1999, αντί στο Νοέμβρη του 1998.

Υπάρχει περίπτωση ο χρόνος αυτός να παραταθεί και για μερικούς ακόμη μήνες, πράγμα που θα καθοριστεί από τις τεχνικές λύσεις που θα ακολουθηθούν για τη διάνοιξη της σήραγγας Σύνταγμα - Κεραμεικός, από τις πρόσθετες καθυστερήσεις λόγω αρχαιολογικών ανασκαφών και από την καθυστέρηση έγκρισης ορισμένων μελετών, τις οποίες αναλαμβάνει το ελληνικό δημόσιο, σύμφωνα με όσα δήλωσε χτες ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ.

Ολα αυτά δείχνουν ότι η κατασκευή του μετρό εξακολουθεί να "τρενάρει", παρά τις δηλώσεις και τις εκφράσεις ευφορίας των κυβερνητικών αρμοδίων...

Πλήρη αμηχανία έχει προκαλέσει στον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ, Κ. Λαλιώτη, η ολοκληρωτική "κατεδάφιση" του νόμου 2300/95 περί μεταφοράς συντελεστή δόμησης από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Το νομοθέτημα αυτό αποτελεί ένα αντιπεριβαλλοντικό τερατούργημα, το οποίο έχει ως μοναδικό στόχο την ενίσχυση της κερδοσκοπίας ορισμένων μεγαλοκατασκευαστών ογκωδέστατων κτιρίων, κατά παρέκκλιση του συντελεστή δόμησης που ισχύει σε μια περιοχή, λειτουργώντας φυσικά σε βάρος του οικιστικού και φυσικού περιβάλλοντος.

Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, αφού πρώτα είπε ότι "η ευαισθησία για το περιβάλλον δεν αποτελεί αποκλειστικό προνόμιο των μελών του ΣτΕ", υποστήριξε ότι "η απόφαση του ΣτΕ είναι σεβαστή". Στη συνέχεια, όμως, αναλώθηκε στην υπεράσπιση του νομοθετήματός του.

Να σημειώσουμε ότι το Συμβούλιο της Επικρατείας, είχε κρίνει ως αντισυνταγματικό και τον προηγούμενο νόμο περί μεταφοράς συντελεστή δόμησης 880/79 και για το λόγο αυτό το ΥΠΕΧΩΔΕ αναγκάστηκε πριν ενάμιση χρόνο να καταρτίσει τον καινούριο, χωρίς ωστόσο να σεβαστεί τις παρατηρήσεις του ΣτΕ, που κινούνταν μέσα στο πλαίσιο των επιταγών του Συντάγματος για την προστασία του περιβάλλοντος. Επιπλέον, με διάφορες προκλητικές "φωτογραφικές" μεταβατικές διατάξεις προσπαθούσε να μονιμοποιήσει απ' "το παράθυρο" όλες τις οικοδομικές άδειες για πρόσθετους ορόφους σε αρκετά κτίρια μεγαλοκατασκευαστών (όπως του Μπ. Βωβού στην Κηφισίας), παρότι είχαν κριθεί άκυρες από το ΣτΕ! Τώρα, βέβαια, με τις νέες ακυρωτικές αποφάσεις του ΣτΕ και με ευθύνη προφανώς καθαρά του ΥΠΕΧΩΔΕ - που επιμένει να δρα αντισυνταγματικά, τσιμεντώνοντας κάθε γωνιά της χώρας - μερικές εκατοντάδες οικοδομικές άδειες, αλλά και πολλά κτίρια βρίσκονται "στον αέρα" και κινδυνεύουν με κατεδάφιση.

Υστερα, πάντως, από τις τελευταίες εξελίξεις, το ΥΠΕΧΩΔΕ έχει να επιλέξει ανάμεσα σε τρία ενδεχόμενα:

• Να καταργήσει εντελώς το θεσμό.
• Να επαναφέρει τις ίδιες διατάξεις με ένα νέο νομοσχέδιο, με τον κίνδυνο και αυτό σε λίγο διάστημα να ακυρωθεί από το ΣτΕ.
• Να καταρτίσει ένα νέο νομοσχέδιο, σύμφωνο με τις προϋποθέσεις και τους περιορισμούς που θέτει το ΣτΕ και να είναι μέσα στο πλαίσιο των συνταγματικών επιταγών. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να μην περιληφθούν μεταβατικές "φωτογραφικές" διατάξεις και να μην καταστεί το σύνολο των εντός σχεδίου οικισμών της χώρας, ενιαία ζώνη υποδοχής του επιπλέον συντελεστή δόμησης, όπως προέβλεπε ο 2300/95. Επίσης θα πρέπει να καθορίζει αυστηρά κριτήρια επιλογής των ζωνών υποδοχής του επιπλέον συντελεστή έξω από ευπαθή οικοσυστήματα ή περιοχές με χαμηλό συντελεστή ή βεβαρημένο οικιστικό περιβάλλον και να μην προσδιορίζονται οι περιοχές αυτές με βάση τη ζήτηση και τα κερδοσκοπικά συμφέροντα των εργολάβων.

Συγκέντρωση στην πλατεία Κάνιγγος πραγματοποίησαν χτες το απόγευμα εργαζόμενοι της Αθήνας, με κύριο αίτημα την απρόσκοπτη συνέχιση των εργασιών κατασκευής του μετρό Αθήνας, χωρίς άλλες καθυστερήσεις και χωρίς άλλα "πανωπροίκια". Η συγκέντρωση διοργανώθηκε με πρωτοβουλία του Συνδικάτου Οικοδόμων Αθήνας και του Παραρτήματος στο μετρό,καθώς και παραγόντων, μαζικών φορέων και συνδικάτων της Αθήνας.

Κεντρικός ομιλητής της συγκέντρωσης ήταν ο πρόεδρος του Συνδικάτου, Γ. Φιλιούσης,ο οποίος σημείωσε πως οι προχτεσινές δηλώσεις του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ, Κ. Λαλιώτη, για άμεση επανέναρξη των εργασιών, δεν εγγυώνται την απρόσκοπτη λειτουργία του έργου. Επέρριψε ευθύνες για "τις συχνές επιπλοκές και την τωρινή επικίνδυνη υποτροπή στην εκτέλεση του έργου" στις διάτρητες συμβάσεις (αρχική και συμπληρωματική) ανάθεσης του έργου, αλλά και στον "ανήθικο ανταγωνισμό και τις κόντρες μεταξύ ξένων και ντόπιων τεχνικών εταιριών που έχουν αναλάβει το έργο" και κυρίως στη στάση της κυβέρνησης. Τόνισε τέλος: "Αν τα ανοίγματα της σύμβασης δεν κλείσουν ολοκληρωτικά και τελεσίδικα, η όποια συμφωνία επιτευχθεί θα έχει περιορισμένα αποτελέσματα".

Σύντομο χαιρετισμό απηύθυνε ο πρόεδρος του Παραρτήματος, Γ. Συνοδινός,ο οποίος μεταξύ άλλων επισήμανε ότι και αυτή η μερική συμφωνία που επιτεύχθηκε είναι αποτέλεσμα των κινητοποιήσεων των εργαζομένων. Ωστόσο, κάλεσε σε αγωνιστική ετοιμότητα, μέχρι να γίνουν πράξη οι εξαγγελίες του υπουργού και να προχωρήσει ομαλά το έργο.

Παραβρέθηκαν: Ο Χ. Λαζαρίδης, σύμβουλος της Νομαρχιακής Αγωνιστικής Συνεργασίας Αθήνας, εκπρόσωποι των Δήμων Πετρούπολης, Ταύρου, των σωματείων της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, της Ομοσπονδίας Συνταξιούχων ΤΕΒΕ, των Συνδικάτων Οικοδόμων Πάτρας και Πειραιά, του Μετάλλου Αθήνας, του Κλάδων Ενδυσης Αττικής, του Συνδέσμου Ιδιωτικών Υπαλλήλων, της Ομοσπονδίας Ενώσεων Γονέων Πειραιά.

Στη συνέχεια αντιπροσωπεία των φορέων και των συνδικάτων παρέδωσε ψήφισμα με τα αιτήματα των συγκεντρωμένων σε όλα τα πολιτικά κόμματα στη Βουλή.

Οι δυναμικές κινητοποιήσεις των εργαζομένων στο μετρό οδήγησαν στη συμφωνία για μερική επανέναρξη των εργασιών