Επί 160 συνεχή χρόνια η Αρχαιολογική Εταιρεία πραγματοποιεί την καθιερωμένη ετήσια συγκέντρωσή της, για να παρουσιάσει το έργο της. Επί 160 χρόνια συγκεντρώνει στους κόλπους της αρχαιολόγους, ιστορικούς, ερευνητές, ανασκάπτει την Ελλάδα, μελετά τους αρχαιολογικούς της θησαυρούς και "αποθησαυρίζει" όλο αυτό το υλικό σε εκδόσεις, περιοδικά, αρχαιολογικά δελτία. Αυτά δίχως να έχει μπορέσει ούτε μια στιγμή να παράξει έργο με ευνοϊκές προϋποθέσεις, τουλάχιστον οικονομικές.

Οταν όμως ιδρύθηκε, το 1837,ο ρόλος της ήταν διττός: έπρεπε να αποκαλύψει, να αναδείξει και να διασώσει την πολιτιστική κληρονομιά και από την άλλη, μέσα από αυτή την προσπάθεια, να συμβάλει στη διατήρηση της ταυτότητας μιας χώρας που μόλις και μετά βίας στεκόταν στα πόδια της. Αυτό ήταν και το έναυσμα και αξίζει να αναφερθεί κανείς σε στιγμές από την ίδρυση της Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Ο νυν γραμματέας της Αρχαιολογικής Εταιρείας, Βασίλειος Πετράκος,γράφει στο βιβλίο του "Η Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία - Η ιστορία των 150 χρόνων της, 1837 - 1987": "Η Αθήνα του 1836 ήταν ακόμη ένα χωριό που ήθελε να λέγεται πόλη. Σ' αυτήν έρχονταν Ελληνες από παντού, οι οποίοι της έδιναν νέο αίμα και την έκαναν να αναπτύσσεται γρήγορα. Αυτή η ανάπτυξη ήταν ολέθρια για τα αρχαία. Ανοίγονταν δρόμοι, κτίζονταν σπίτια, τα αρχαία ερείπια αδέσποτα χρησίμευαν για πορισμό οικοδομικού υλικού και ο Πιττάκης περιοριζόταν να διασώζει, όταν προλάβαινε, τα κινητά αρχαία που ξεπρόβαλλαν στις λογής λογής εκσκαφές των νέων κατοίκων της πόλης, οι οποίες εκτείνονταν προς όλα τα σημεία του ορίζοντος".

Τότε έφτασε στην Ελλάδα, ερχόμενος από τη Βιέννη, ο βαρόνος Κωνσταντίνος Μπέλλιος.Επισκέφτηκε τα μνημεία και βλέποντας τις ανάγκες για ανασκαφές και προστασία των αρχαίων, αποφασίζει με τον Κυριάκο Πιττάκη να ιδρυθεί η "Εταιρεία περί ανασκαφής και ανακαλύψεων αρχαιοτήτων".Τον Ιανουάριο του 1837 ο τμηματάρχης του υπουργείου Παιδείας, Αλέξανδρος Ρίζος Ραγκαβής συντάσσει το ιδρυτικό έγγραφο της Εταιρείας, η οποία ονομάζεται "Αρχαιολογική Εταιρεία".

Αυτός ο πρώτος οργανισμός καθρεφτίζει την κατάσταση των αρχαιολογικών πραγμάτων εκείνη την εποχή. Ετσι οι ανασκαφές και οι αναστηλώσεις βρέθηκαν ανάμεσα στις προτεραιότητες της Αρχαιολογικής Εταιρείας, η οποία "θα επικουρεί το κράτος που μόνο του δε διαθέτει τους απαραίτητους πόρους",σημειώνει ο Βασίλης Πετράκος. Αξίζει εδώ να σημειωθεί παρενθετικά ότι το ίδιο το κράτος ενάμιση αιώνα αργότερα δείχνει να εγκαταλείπει την Αρχαιολογική Εταιρεία.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έκδοση του έργου της Εταιρείας κατά το 1997 σημειώνεται: "Το 1997 δεν υπήρξε καλό, γιατί για λόγους οικονομικούς δε μπορέσαμε να πραγματοποιήσουμε αυτά που μόνο ήταν δυνατόν να γίνουν... Κάθε εποχή έχει τα δικά της ενδιαφέροντα και η περίοδος, στην οποία ζούμε, δεν ευνοεί την έρευνα του παρελθόντος στην καθαρά επιστημονική της μορφή. Αντίθετα, ευνοεί στην εκμετάλλευσή του, πράγμα που γινόταν από τα ρωμαϊκά χρόνια".Και σε άλλο σημείο: "Αλλοτε η έρευνα ενός μνημείου θα δημιουργούσε ενθουσιασμό για την επιστημονική σημασία του ευρήματος. Σήμερα γίνεται αιτία αντιτάξεως των φιλαρχαίων προς άλλες δυνάμεις, κυρίως οικονομικές, οι οποίες είναι ισχυρότερες και συνήθως επικρατούν".

Υπό αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, η Αρχαιολογική Εταιρεία το 1997, προχώρησε το έργο των ανασκαφών, της συντήρησης και των εκδόσεων.

Η ανασκαφές που διενέργησε ο Β. Πετράκος στο φρούριο του Ραμνούντα έδωσε απάντηση σε ερωτήματα για τον τόπο διαμονής της μόνιμης φρουράς, τη μορφή των οικημάτων, αλλά και το χρόνο κατασκευής του φρουρίου. Στο υψηλότερο σημείο του φρουρίου αποκαλύφθηκε το στρατόπεδο,με κτίρια είτε λίθινα είτε από ωμές πλίνθους. Επίσης, από τις επιγραφές και τις πηγές μαρτυρείται ότι το στρατόπεδο υπήρχε από τον 6ο αι. Και όπως λέει ο ανασκαφέας "δεν ήταν ο Πελοποννησιακός Πόλεμος που επέβαλε την κατασκευή του φρουρίου, αλλά οι μόνιμες στρατηγικές ανάγκες των Αθηναίων από τον 6ο αι.: η εξασφάλιση της ασφαλούς ναυσιπλοϊας στο Νότιο Ευβοϊκό".

Η ανασκαφή, που γινόταν με τη συνεργασία της επιμελήτριας αρχαιοτήτων, Μ. Οικονομάκου,στο δωρικό κτίριο του Θορικού τελείωσε. Το κτίριο αποκαλύφθηκε διαλυμένο και μόνο λίγες λιθόπλινθοι είναι σχεδόν πλήρεις. Ετσι ως βάση της αναπαράστασης είναι η ημιτελής μορφή του κτιρίου, το οποίο έχει υποστεί δύο μεγάλες καταστροφές, τον 1ο μ.Χ. αι. και τον 19ο αι.

Νέα ευρήματα έφερε στο φως η ανασκαφή του Αλ. Μαζαράκη - Αινιάν στη Σκάλα Ωρωπού, όπου αποκαλύπτεται οικισμός δραστήριος κατά τη γεωμετρική και αρχαϊκή εποχή, με σπίτια, εργαστήρια κεραμεικής και λατρευτικά κτίρια. Από τα στοιχεία των ανασκαφών εικάζεται ότι πρόκειται για τη φημισμένη Γραία που αναφέρεται στην Ιλιάδα. Τους Γραίους αποίκους - ίδρυσαν την Κύμη κοντά στη Νεάπολη της Ιταλίας και τις Πιθηκούσσες - γνώρισαν οι κάτοικοι της Καμπανίας και της Λατίας και τους έδωσαν το όνομα Graeci,όνομα με το οποίο είναι γνωστοί οι Ελληνες.

Στη διάρκεια του 1997 επεκτάθηκε σε περισσότερα σημεία η ανασκαφή της Μεσσήνης,που διευθύνεται από τον καθηγητή Πέτρο Θέμελη.Διαπιστώνεται, δε, ότι ο αριθμός των μνημείων που αποκαλύφθηκαν στη διάρκεια της δεκαετίας καθιστούν αναγκαία τη νέα περιγραφή των ερειπίων και των ευρημάτων. Ανάμεσά τους ταφικά μνημεία, θέατρο, στάδιο και γυμνάσιο, αναθηματικές στήλες, πρωτοβυζαντινός οικισμός κ. ά.

Συνεχίστηκε και η ανασκαφή της Ξ. Αραπογιάννη στο ναό του Διός Σωτήρος και της Αθηνάς στη Φιγάλεια,όπου από τα ευρήματα διαπιστώνεται ότι ο νάος βρισκόταν σε χρήση πριν από τον 4ο π.Χ. αι.

Νέα στοιχεία αποδίδει και η ανασκαφή του Πρυτανείου του ιερού του Διός στη Δωδώνη,που διεξάγεται από τις καθηγήτριες του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Χρυσηίδα Σούλη,Αμαλία Βλαχοπούλου και Κωνσταντίνα Γραβάνη.Ενα κτίριο που αποκαλύφθηκε βόρεια του Πρυτανείου φέρεται να χρησιμοποιήθηκε από τα υστεροελληνιστικά χρόνια μέχρι τον 5ο μ.Χ. αι. και να συνδέεται με τα κτίσματα του Κοινού των Ηπειρωτών.

Η ανασκαφή του καθηγητή Ι. Παπαποστόλου στο Θέρμο περιορίστηκε σε διευκρινιστικές τομές στο χώρο του ναού του Απόλλωνα,ενώ νέους τάφους έφεραν στο φως οι έρευνες που διευθύνει ο καθηγητής Αθ. Παπαδόπουλος στο μυκηναϊκό νεκροταφείο της Καλλιθέας Πατρών.

Τέλος, η Αρχαιολογική Εταιρεία χρηματοδοτεί μέρος εργασιών συντήρησης μνημείων και αντικειμένων όπως στο Ιερό του Απόλλωνος Μαλεάτα στην Επίδαυρο, στη μονή Παντάνασσας στη Φιλιππιάδα, στην αρχαία Αμφίπολη,στοΑκρωτήρι της Θήρας, όπου μεγάλο μέρος χρηματοδοτείται και από το ΥΠΠΟ, στηΜινώα Αμοργού,στο ιερό του Ερμή και της Αφροδίτης στη Σύμη Βιάννου, στοανάκτορο της Ζάκρου στην Κρήτη και στις μεταβυζαντινές εικόνες στο Μουσείο Καστοριάς.

Το ρεπερτόριο αποφασίστηκε, οι διανομές έχουν γίνει, οι πρόβες έχουν ξεκινήσει, τα όνειρα προετοιμάζονται, οι ελπίδες δε χάθηκαν ακόμη... Ο θεατρικός χειμώνας έρχεται

Σελίδα 3

Πλούσιο πρόγραμμα και νέοι χώροι θα περιμένουν φέτος τον επισκέπτη που θα ανηφορίσει στα Ιλίσια για να πάρει μέρος στη μεγάλη γιορτή της νεολαίας, που φέτος συμπληρώνει 24 χρόνια πολιτικής και πολιτιστικής παρέμβασης στη νέα γενιά. Σήμερα, ο "Ρ" σε ένα ένθετο αφιέρωμα προϊδεάζει τον επισκέπτη του φεστιβάλ δημοσιεύοντας το πρόγραμμα των εκδηλώσεων, ενώ κάνει μια περιήγηση στο χώρο. Παράλληλα, παρουσιάζει το ιστορικό της συγκρότησης της Κομμουνιστικής νεολαίας Ελλάδας

Σελίδες 7 - 10

Παιχνίδια χρήματος και εξουσίας. Ο εναγκαλισμός ΜΜΕ και ποδοσφαίρου μετά και την είσοδο του Ρ. Μέρντοχ στο "παιχνίδι", οδηγεί σε άλλα... κανάλια το λαοφιλές άθλημα, αφού οι μεγαλοεπιχειρηματίες - ιδιοκτήτες προωθούν τη δική τους Σούπερ Λίγκα, εκτός ΟΥΕΦΑ φυσικά και βέβαια με όλα τα οικονομικά οφέλη δικά τους

Σελίδες 14 - 15

Η παλαιά στήλη των ευεργετών της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Το ΥΠΠΟ δε θα μπορούσε δυστυχώς να συμπεριληφθεί