Στο επίκεντρο της ιδεολογικοπολιτικής διαπάλης στο χώρο του Δημοσίου βρίσκεται τους τελευταίους μήνες η απόφαση της κυβέρνησης να προχωρήσει στην αξιολόγηση δομών και εργαζομένων (ν. 4250/2014).

Η λεγόμενη αξιολόγηση, ο αντιδραστικός δηλαδή κρατικός έλεγχος, δεν έχει να κάνει με την καλύτερη παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, με ικανότερους δημόσιους υπάλληλους, ούτε με την εξάλειψη των αιτιών που δημιουργούν τα εκρηκτικά λαϊκά προβλήματα. Δεν έχει καμία σχέση με την ανάγκη επιστημονικής, τεχνικής, επαγγελματικής στήριξης των εργαζομένων, ώστε οι ίδιοι και οι δημόσιες υπηρεσίες να γίνουν σύγχρονες, καλύτερες στην παροχή αναβαθμισμένων κοινωνικών υπηρεσιών για τα λαϊκά στρώματα και τη νεολαία.

Η αξιολόγηση έχει να κάνει με την αναμόρφωση σε αντιδραστικότερη κατεύθυνση του αστικού κράτους, με την προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της επιχειρηματικότητας στο χώρο του Δημοσίου, την καθυπόταξη και χειραγώγηση των δημοσίων υπαλλήλων, τη μισθολογική τους καθήλωση.

Ολα τα προηγούμενα συστήματα αξιολόγησης κρίνονται σήμερα αναποτελεσματικά, γιατί το κεφάλαιο απαιτεί εκσυγχρονισμό του κράτους, προσαρμογές στις σύγχρονες ανάγκες του. Γι' αυτό και η συγκυβέρνηση (ΝΔ - ΠΑΣΟΚ) κρύβει ότι ο προηγούμενος νόμος για την αξιολόγηση, δηλαδή το ΠΔ 318/92, που μέχρι χτες εφαρμοζόταν, ήταν δικό της δημιούργημα, της ΝΔ, ότι η συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών της διοίκησης είναι «δικά της» παιδιά, που τώρα είναι έτοιμη να τα θυσιάσει, αν δεν προσαρμοστούν στο σύγχρονο ρόλο τους.

Η αξιολόγηση αποτελεί ένα από όλα τα εργαλεία στην υλοποίηση της στρατηγικής του κεφαλαίου, στο πλαίσιο των συνολικών αναδιαρθρώσεων στο δημόσιο τομέα, στο πλαίσιο των αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων. Συνδέεται με το νέο μισθολόγιο, τις απολύσεις, τον επανέλεγχο των συμβασιούχων, που έγιναν αορίστου χρόνου, το νέο μηχανισμό κινητικότητας (εσωτερική αγορά εργασίας), το νέο τρόπο επιλογής των στελεχών διοίκησης, το πειθαρχικό δίκαιο, τις ιδιωτικοποιήσεις τομέων και υπηρεσιών, τη λεγόμενη «εργαλειοθήκη» του ΟΟΣΑ.

Ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης παρουσίασε τον Απρίλη για λογαριασμό της κυβέρνησης, τη «Στρατηγική για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση 2014-2016». Στο κείμενο αυτό παρουσιάζονται με όρους στρατηγικής οι σχεδιασμοί κυβέρνησης και ΕΕ για το δημόσιο τομέα. Σχεδιασμοί, που δεν έπεσαν σαν κεραυνός εν αιθρία, αλλά αποτελούν συνέχεια του προγράμματος «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» (2007). Σχεδιασμοί που ακουμπάνε στη λογική της «επανίδρυσης του κράτους», στη λογική του «μικρού και ευέλικτου κράτους», στη λογική του «επιτελικού κράτους», του αστικού κράτους δηλαδή, που θέλει να ευθυγραμμίσει τις λειτουργίες του με τις ανάγκες του.

Ομολογεί, λοιπόν, δημόσια η κυβέρνηση με το κείμενο αυτό ότι στόχος της είναι η διαμόρφωση μιας Διοικητικής Μεταρρύθμισης, η οποία «θα είναι άμεσα ευθυγραμμισμένη με τη δεκαετή αναπτυξιακή στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ενωσης "Ευρώπη 2020"», «θα διευκολύνει και θα υποστηρίζει την επιχειρηματική δραστηριότητα».

Εξάλλου βρίθουν οι εκδηλώσεις κυβερνητικών και άλλων στυλοβατών του συστήματος που παρουσιάζουν την αναγκαιότητα της διοικητικής μεταρρύθμισης στην προώθηση της καπιταλιστικής ανάπτυξης, σαν αυτή στις 3/7/2014, που η ορεσβεία της Αυστραλίας, το Επιχειρηματικό Συμβούλιο Ελλάδας - Αυστραλίας και το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) συζήτησαν με θέμα «Δημόσια Διοίκηση: Ο ρόλος στην Επιχειρηματικότητα, το Εμπόριο και την Ανάπτυξη».

Οι άλλες συνδικαλιστικές παρατάξεις ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - ΜΕΤΑ/ΣΥΡΙΖΑ - «Παρεμβάσεις»/ΑΝΤΑΡΣΥΑ - «Δημοσιοϋπαλληλική και Συνδικαλιστική Ανατροπή»/πρώην στελέχη της ΠΑΣΚΕ συμφώνησαν μεταξύ τους και στο περιεχόμενο και στη μορφή του αγώνα ενάντια στην αξιολόγηση.

Προβάλλουν το ζήτημα της αξιολόγησης ξεκομμένα από τις υπόλοιπες αναδιαρθρώσεις, από το περιεχόμενό της και τις συνολικές στοχεύσεις του συστήματος. Δεν αναφέρονται καθόλου στη στήριξη της επιχειρηματικής δράσης, στο νέο σχολείο της αγοράς, που προωθείται, στην «Ευρώπη 2020», στην ΕΕ.

Αναμενόμενο βέβαια, αφού αφετηρία τους είναι η αποδοχή του καπιταλιστικού δρόμου ανάπτυξης, του ευρωμονόδρομου, της εξουσίας των κεφαλαιοκρατών και στόχος τους είναι η επιδιόρθωσή του, με την απατηλή αντίληψη ότι κέρδη και μισθοί και δικαιώματα μπορούν να συνυπάρχουν, να είναι σε αρμονία. Γι' αυτό εξάλλου δέχονται ότι στο καπιταλιστικό κράτος μπορεί να υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια για τους εργαζόμενους, επομένως και αντικειμενική αξιολόγηση και ζητάνε να εφαρμοστεί ο νόμος 3230/2004 «Διοίκηση με στόχους».

Λένε ότι η αξιολόγηση οδηγεί σε ιδιωτικοποιήσεις, αλλά δεν τάσσονται ενάντια στην επιχειρηματικότητα στην Υγεία και την Παιδεία, στην απελευθέρωση της Ενέργειας (ΔΕΗ κλπ.), ούτε στη λειτουργία των υπηρεσιών με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, ούτε ενάντια στην κοινωνική οικονομία (ΚΟΙΝΣΕΠ), που ο ΣΥΡΙΖΑ τη θεωρεί βασικό πυλώνα στην «παραγωγική ανασυγκρότηση» για την καπιταλιστική ανάπτυξη.

Αποδέχονται την υγιή επιχειρηματικότητα, τη σχέση κόστους - οφέλους και την ανταγωνιστικότητα στην οικονομία. Κρύβουν επίσης ότι και με αυτό τον τρόπο οδηγούν και ενισχύουν τη λογική της συντεχνίας και της εξαίρεσης του κλάδου. Μιλάνε ενάντια στις απολύσεις των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά ταυτόχρονα αποδέχονται τα νέα οργανογράμματα στα ΑΕΙ - ΤΕΙ, που φέρνουν απολύσεις. Μιλάνε για χτύπημα της μονιμότητας, αλλά κρύβουν ότι η άρση της μονιμότητας είναι στρατηγική επιλογή της ΕΕ, όπως κρύβανε και παλαιότερα ότι η περιβόητη ευρωπαϊκή οδηγία 1999/70/ΕΚ δεν οδηγεί σε μονιμοποίηση των συμβασιούχων.

Δεν απαιτούν κατάργηση των ελαστικών σχέσεων εργασίας και πολύ περισσότερο δεν οργανώνουν την πάλη των εργαζομένων για τους όρους και τις προϋποθέσεις που είναι απαραίτητοι για να εξασφαλιστεί η σταθερή δουλειά για όλους τους εργαζόμενους και μάλιστα με δικαιώματα, που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες τους.

Για όλους αυτούς τους λόγους τα συνδικαλιστικά στελέχη των παραπάνω παρατάξεων εκτός των άλλων προωθούν στα σωματεία, που έχουν δυνάμεις, νομικά κείμενα που στο επίκεντρο έχουν τη λογική «να αντιδράσω με τρόπο που να καλύπτομαι, να μην κινδυνεύω». Να λέω ότι είμαι ενάντια στο νόμο, αλλά να δηλώνω ότι «κωλύομαι» να αξιολογηθώ!

Κάνουν «γαργάρα» στην πρόταση των δυνάμεων του ΠΑΜΕ να διαγράψουν από τα σωματεία τα στελέχη της διοίκησης, που εφαρμόζουν την αξιολόγηση (αλήθεια, ο μέχρι πρότινος πρόεδρος του ΓΣ της ΑΔΕΔΥ και στέλεχος της ΠΑΣΚΕ, τώρα που έγινε γενικός διευθυντής στο ΕΜ Πολυτεχνείο τι θα εφαρμόσει; 'Η τι θα γίνει με τα στελέχη ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ και ΜΕΤΑ, που σε μια σειρά δήμους έκατσαν πρώτη θέση στις επιτροπές αξιολόγησης των δομών και έκαναν τη βρωμοδουλειά;).

Ολοι μαζί, δε, συμφώνησαν στο ανήκουστο: Να ονομάσουν απεργία (!) την απόφαση των εργαζομένων να μη συμπληρώσουν τα έντυπα της αξιολόγησης, να μη συμμετάσχουν στη διαδικασία της αξιολόγησης. Συμφώνησαν να δώσουν άλλο ένα χτύπημα στην απεργία, εκφυλίζοντάς την, εξαφανίζοντας το βασικό στοιχείο, αυτό της συλλογικής σύγκρουσης.

Ολοι λοιπόν τάχθηκαν ενάντια στην αξιολόγηση! Οι δε συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ και της «Δημοσιοϋπαλληλικής Ανατροπής» μίλησαν και για κίνημα που δημιουργήθηκε μαζί με δημάρχους, περιφερειάρχες, γενικούς διευθυντές κλπ. Μόνο που αρκετοί γενικοί διευθυντές «πριν αλέκτορα φωνήσαι» προχώρησαν σε επιμερισμό των ποσοστώσεων κι ας είχαν υπογράψει κείμενα αντίθεσης στο νόμο της αξιολόγησης! Βέβαια, για να κυριολεκτούμε, τα περισσότερα στελέχη της διοίκησης βγήκαν στο προσκήνιο με νομικά κείμενα που καθοδηγούν την κυβέρνηση για το ποιες χαραμάδες πρέπει να κλείσει, πως ο επόμενος νόμος που θα φτιάξει θα αποτελεί ένα πιο ολοκληρωμένο νομικό κείμενο.

Στα δε ψηφίσματα των περισσότερων Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων η αξιολόγηση χαρακτηρίζεται ως «κακή» και «άδικη» και κρίνεται αρνητική μόνο από τη σκοπιά των ποσοστώσεων και της αδυναμίας υλοποίησης του νόμου! (ΚΕΔΕ, ΕΝΠΕ, Δημοτικό Συμβούλιο Αθήνας, Περιστερίου, Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής κ.ά.).

Είναι οι ίδιες Δημοτικές Αρχές που από τη μια εξέφραζαν την αντίθεσή τους στην αξιολόγηση και από την άλλη προετοιμάζονταν για την υλοποίησή της, συγκροτώντας τις Ειδικές Επιτροπές Αξιολόγησης, που προβλέπει ο ν. 4250 για την εξέταση των ενστάσεων εργαζομένων που θα αξιολογηθούν με βαθμό κάτω από 6.

Την ίδια στιγμή η «Λαϊκή Συσπείρωση» έβαζε ολοκληρωμένα το ζήτημα στα Δημοτικά και Περιφερειακά Συμβούλια, με την απαίτηση έκδοσης απόφασης - εντολής προς τα υπηρεσιακά στελέχη και όχι ψηφίσματος, ευχής ή συμπαράστασης. Τρανό παράδειγμα οι αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων Πάτρας, Πετρούπολης κλπ.

Την ίδια ώρα η Δούρου στην Αττική όχι μόνο δεν άρθρωσε ουσιαστική αντίθεση στην αξιολόγηση, αλλά στο πρόγραμμά της μιλάει για «δημοκρατικό σύστημα αξιολόγησης των εργαζομένων», αποκομμένα από το περιεχόμενο και το ρόλο της δημόσιας διοίκησης, κεντρικής και τοπικής, και ζητάει τη συμμετοχή και των πολιτών με τις οργανώσεις τους! Επί της ουσίας, δηλαδή, τίποτα διαφορετικό με αυτά που προωθεί ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης για εξωτερικούς αξιολογητές, για συμμετοχή ιδιωτών σε επιτροπές αξιολόγησης, κρίσεων και επιλογών (π.χ. εκπρόσωπος ΣΕΒ στη διαδικασία επιλογής προέδρου Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ), άλλοι ιδιώτες στην επιλογή διευθυντών και προϊσταμένων).

Τη λογική της συνολικής εναντίωσης στο νόμο της αξιολόγησης την εξέφρασαν σε συνδικαλιστικό επίπεδο μόνο οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ. Αυτές πρόβαλαν την ανάγκη μαζικής καταδίκης του νόμου με όρους μαζικής, συλλογικής απειθαρχίας.

Είναι ανάγκη οι εργαζόμενοι, σε συντονισμό με τα άλλα λαϊκά στρώματα, να συνεχίσουμε να οργανώνουμε την πάλη μας όχι μόνο ενάντια στην αξιολόγηση και τις απολύσεις, αλλά και ενάντια στις συνολικές αναδιαρθρώσεις που προωθούν κυβέρνηση και ΕΕ για λογαριασμό του κεφαλαίου. Με μαζικές συλλογικές διαδικασίες να προχωρήσουμε στην οργάνωση της πανδημοσιοϋπαλληλικής απεργίας, που έχουμε μπροστά μας, στις 9 Ιούλη.