Η κρίση της αλλαγής του κλίματος, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η «τρύπα του όζοντος», η αποψίλωση των δασών (των πνευμόνων της Γης), η λεύκανση των κοραλλιών, η μείωση των υδάτινων αποθεμάτων, η ξηρασία και η λειψυδρία, η τήξη των πάγων, οι εκτεταμένες πλημμύρες, τα φαινόμενα «Ελ Νίνιο» και «Λα Νίνια», ζητήματα που απασχολούν την παγκόσμια κοινότητα, είναι αποτελέσματα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Παράλληλα, κάθε στιγμή χιλιάδες όντα εξαφανίζονται από τη Γη, ενώ άλλες καινούριες μορφές κάνουν την εμφάνισή τους. Ο κύκλος της ζωής δε σταματά!

Πολλές φορές προφητέψανε το τέλος του κόσμου. Από την εμφάνιση ενός κομήτη το Μεσαίωνα, που θα έφερνε «τη συντέλεια της Γης», τις επιδημίες πανούκλας και ευλογιάς που ξεκληρίζανε ολάκερες πόλεις. Μα ο κόσμος δε χανότανε... Οπως και σήμερα υπάρχουν κάποιοι που θέλουν τη Γη ένα απέραντο νεκροταφείο, φοβίζοντας, με όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας, ότι ο ήλιος θα παγώσει, οι θάλασσες θα «πνίξουν» πόλεις, το οξυγόνο θα τελειώσει, δίχως να δίνουν διέξοδο...

Ο άνθρωπος πάντα παρέμβαινε στο περιβάλλον. Με τη Βιομηχανική και Επιστημονική Επανάσταση, όμως, αυτή η επέμβαση έγινε πιο βίαιη και σε μεγαλύτερη έκταση. Ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής και ανάπτυξης ισοπεδώνει τα πάντα, με κυρίαρχο στόχο το ολοένα και μεγαλύτερο κέρδος. Ο ιμπεριαλισμός, το ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού, αντανακλώντας απόλυτα τις κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες που διαμορφώνει, δεν εκφράζεται μόνο με τα όπλα, αλλά και από τη βιαιότητα της επέμβασής του στη φύση και την αχαλίνωτη καταλήστευση και εκμετάλλευση των φυσικών πόρων.

Ποιοι είναι όμως εκείνοι που θα κάνουν το αποφασιστικό βήμα να ανατρέψουν αυτή την κατάσταση; Σαφώς είναι η εργατική τάξη, που έχει τη δυνατότητα να αλλάξει την κοινωνική πραγματικότητα, με την ιδεολογική και πολιτική πάλη της, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, τη δυνατότητα και ρεαλιστικότητα της προοπτικής ανατροπής του καπιταλισμού και της οικοδόμησης της σοσιαλιστικής κοινωνίας, διαμορφώνοντας παράλληλα και ένα περιβάλλον πραγματικά ανθρώπινο - σύμμαχο στη ζωή και στην εξέλιξη της κοινωνίας.

Αφού, λοιπόν, γνωρίζουμε τι φταίει, γιατί δεν εφαρμόζουμε τα ανάλογα; Επιστημονική γνώση και δυνατότητες υπάρχουν... Μια αναδρομή σε βασικούς σταθμούς που έχουν σχέση με τα ζητήματα του παγκόσμιου περιβάλλοντος υποδεικνύει ξεκάθαρα ως υπαίτιους τον ανταγωνισμό και τις οικονομικές σχέσεις που κυριαρχούν στον κόσμο.

Από το 1957 (που ονομάστηκε Διεθνές Ετος Γεωφυσικής) άρχισε μια σταθερή προσπάθεια μέτρησης του όζοντος. Το 1985 οι εκπρόσωποι 20 χωρών συναντήθηκαν στη Βιέννη και υπέγραψαν τη Συνθήκη της Βιέννης για την Προστασία του Στρώματος του όζοντος. Το 1987, οι ανεπτυγμένες χώρες αποδέχτηκαν επίσημα τα επιστημονικά συμπεράσματα για τη σχέση χλωροφθορανθράκων (CFC) και κένωσης του όζοντος, με την υπογραφή του Πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ (τροποποιήθηκε δύο φορές, το 1990 και το 1992, όχι γιατί αλλάξανε τα επιστημονικά δεδομένα). Το Πρωτόκολλο του Κιότο προέκυψε από τη Σύμβαση - Πλαίσιο για τις Κλιματικές Αλλαγές που είχε υπογραφτεί στη Διάσκεψη του Ρίο, τον Ιούνη του 1992. Στόχος της Σύμβασης, επίσημα, είναι «η σταθεροποίηση των συγκεντρώσεων των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα σε επίπεδα τέτοια, ώστε να προληφθούν επικίνδυνες επιπτώσεις στο κλίμα από τις ανθρώπινες δραστηριότητες».

Πέντε χρόνια μετά, στις 11 του Δεκέμβρη 1997, οι χώρες που υπέγραψαν τη Σύμβαση του Ρίο κατέληξαν σε μια νέα συμφωνία ως προς τον τρόπο μείωσης των εκπομπών. Η συμφωνία αυτή, γνωστή ως Πρωτόκολλο του Κιότο (από την ομώνυμη πόλη της Ιαπωνίας, όπου έγιναν οι διαπραγματεύσεις), καθόρισε στόχους όσον αφορά στις εκπομπές θερμοκηπικών αερίων για τις αναπτυγμένες χώρες και προέβλεψε τη δυνατότητα εμπορίας των εκπομπών των έξι σημαντικότερων θερμοκηπικών αερίων. Τι σημαίνει αυτό; Μια βιομηχανικά ανεπτυγμένη χώρα που έχει μειώσει τις εκπομπές της πέραν των αρχικών στόχων που προβλέπει το Πρωτόκολλο, μπορεί να «πουλήσει» την επιπλέον μείωση σε άλλη χώρα, που έχει δυσκολίες να πετύχει το στόχο της. Εξάλλου, με το «Μηχανισμό Καθαρής Ανάπτυξης», που προβλέπει το Πρωτόκολλο του Κιότο, παρέχονται κίνητρα χρηματοδότησης από τις ανεπτυγμένες χώρες προγραμμάτων για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στις αναπτυσσόμενες χώρες. Ετσι, μια βιομηχανία, αντί να μειώσει τις δικές της εκπομπές, μπορεί να συμμετάσχει στη μείωση εκπομπών σε μια φτωχότερη χώρα, όπου η μείωση αποτελεί ευκολότερη και φθηνότερη λύση (και φυσικά κερδοφόρα)!

Ολες αυτές οι συμφωνίες δεν αποδεικνύουν τίποτε άλλο στην πραγματικότητα, παρά τον ανταγωνισμό των μονοπωλιακών συγκροτημάτων σε ένα ακόμα επίπεδο. Τα ανεπτυγμένα κράτη, για την ακρίβεια οι μεγάλες βιομηχανίες που ελέγχουν τις οικονομίες, δεν τα έπιασε ο πόνος για το περιβάλλον... Η μείωση των χλωροφθορανθράκων (που προέκυψε από τις «δεσμεύσεις» του Μόντρεαλ) απέφερε τεράστια κέρδη στις εμπλεκόμενες βιομηχανίες. Για παράδειγμα, το «Χρηματιστήριο Κλίματος του Σικάγου», ένα εμπορικό σχήμα που ασχολείται με την ανάπτυξη των αγορών διοξειδίου του θείου, διακίνησε τους πρώτους έξι μήνες της εμπορίας του άνθρακα (Ιούλης 2004) πάνω από 1.000.000 τόνους CO₂. Οπως και η «Nortel», μια εταιρεία τηλεπικοινωνιών των ΗΠΑ, που είχε χρησιμοποιήσει χημικά με CFC ως μέσο καθαρισμού, μετά την επένδυση 1.000.000 δολαρίων για νέα μηχανήματα καθαρισμού, εξοικονόμησε 4.000.000 δολάρια από έξοδα διάθεσης χημικών αποβλήτων... Αλλά και μια σειρά από άλλες εταιρείες, με τη ρύθμιση της μείωσης των εκπομπών CFC, βρήκαν την ευκαιρία να καινοτομήσουν, χρησιμοποιώντας εναλλακτικές χημικές ουσίες, βάζοντας στη φαρέτρα της διαφήμισής τους και την «οικολογική» διάσταση των προϊόντων τους (ψυγεία δίχως φρέον, κλιματιστικά νέας γενιάς, κλπ.). Και να σημειωθεί πως πολλές από αυτές εδρεύουν στην Αμερική, η οποία μαζί με την Αυστραλία δεν έχουν υπογράψει ούτε αυτό το Πρωτόκολλο του Κιότο. Οι εταιρείες που αφανίζουν τα δάση του Αμαζονίου (τους μεγαλύτερους πνεύμονες της Γης) για την πολύτιμη ξυλεία τους, δε θα σταματήσουν από μόνες τους την καταστροφή.

Τελευταία, κι αυτό είναι ένας λόγος μεγαλύτερης ανησυχίας για το τι ετοιμάζουν οι πολυεθνικές, εμφανίστηκε προστάτης του περιβάλλοντος ο πρώην αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Αλ Γκορ, ένας από τους πλέον υπεύθυνους για τη διασπορά ραδιενέργειας σε όλα τα Βαλκάνια, στη Μέση Ανατολή κλπ., από τις βόμβες απεμπλουτισμένου ουρανίου και όχι μόνο (πόλεμος της Γιουγκοσλαβίας, Ιράκ...).

Ο κ. Γκορ, με την παγκόσμια περιοδεία του, με 24ωρη στάση στην Ελλάδα, μεταξύ άλλων πραγματοποίησε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών ομιλία που είχε τίτλο «Μια ενοχλητική αλήθεια» (από τον ομώνυμο τίτλο του βιβλίου του - «An Inconvenient Truth» -, με θέμα τις «καταστρεπτικές συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη»). Μόνο που ο κ. Γκορ ουδεμία αλήθεια ουσιαστικά εκστόμισε...

Η σωτηρία του περιβάλλοντος αποτελεί την επίφαση των ισχυρών μπροστά στο κέρδος. Και φυσικά οι λαοί μόνο από «σπόντα» έχουν να κερδίσουν κάτι. Αν πραγματικά θέλουν να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον, η μόνη λύση είναι να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους.

Η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έχει επικυρώσει το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ μετά την απόφαση του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (1991) και συνυπέγραψε το Πρωτόκολλο του Κιότο (Ο καταμερισμός υποχρέωσης μείωσης των εκπομπών, σε σχέση με το 1990, για την ΕΕ συνολικά είναι -8%, ενώ για την Ελλάδα χωριστά +25% μέχρι το 2010). Σε περίπτωση μη τήρησης των στόχων προβλέπονται αυστηρά πρόστιμα. Μέχρι το 2002 οι εκπομπές της χώρας είχαν ήδη αυξηθεί κατά 26,6% και σύμφωνα με τις προβλέψεις μέχρι το 2010 η αύξηση των εκπομπών θα φτάσει το 35,8%. Γι' αυτό και πολύ σύντομα θα κληθούν τα πλατιά λαϊκά στρώματα να πληρώσουν για άλλη μια φορά τα όποια μέτρα για την εξοικονόμηση ενέργειας...

Οι κυβερνήσεις της χώρας μας, ακολουθώντας πιστά τα κελεύσματα του κέρδους, αδιαφορώντας για τις επιδράσεις, θυσιάζουν το περιβάλλον στο βωμό της «ανάπτυξης» και της «ανταγωνιστικότητας». ΝΔ και ΠΑΣΟΚ είναι απόλυτα υπεύθυνοι για τις καταστροφικές συνέπειες. Με την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος χαρίζουν δάση και δασικές εκτάσεις στο μεγάλο κεφάλαιο. Με την κατάργηση των σχετικών νομοθετικών περιορισμών αφήνουν ασύδοτη την επέκταση της βιομηχανικής δραστηριότητας. Με την καταστρατήγηση των Ρυθμιστικών Σχεδίων των μεγάλων πόλεων αλλά και τη σύνταξη του Εθνικού Κτηματολογίου και Δασολογίου πέρα από κάθε επιστημονική προσέγγιση ολοκληρώνουν το καταστροφικό τους έργο.

Οι τελευταίες πυρκαγιές σε όλη την Ελλάδα, αλλά και ιδιαίτερα στον Εθνικό Δρυμό της Πάρνηθας και στον Υμηττό, αποδεικνύουν περίτρανα τον προσανατολισμό και των δύο κομμάτων, της πολιτικής τους, στην καταστροφή και στο ξεπούλημα σε επιχειρηματικά συμφέροντα και των τελευταίων πνευμόνων πρασίνου, δασών και δασικών εκτάσεων, αιγιαλών, κλπ.

Το ΚΚΕ απαιτεί την κατάργηση των αντιδασικών νόμων των ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, που διευκολύνουν την οικοπεδοποίηση και εμπορευματοποίηση των δασών, για να εξαλειφθούν τα αίτια των πυρκαγιών και ζητά τη δημιουργία ενιαίου φορέα δασοπροστασίας, πλήρως εξοπλισμένου και στελεχωμένου με μόνιμο προσωπικό, με αντικείμενο την προστασία των δασών σε όλες τις φάσεις (πρόληψη, καταστολή, κλπ.).

Με τις έξι συγκεκριμένες προτάσεις, που διατύπωσε η ΓΓ της ΚΕ του Κόμματος, Αλέκα Παπαρήγα, και οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη διάσωση των δασών, ώστε να αντιμετωπιστούν οι διαχρονικές, ουσιαστικές αιτίες που οδηγούν στους εμπρησμούς ή στην εκμετάλλευση των καμένων εκτάσεων, το ΚΚΕ είναι το μόνο κόμμα που εμπεριστατωμένα και με επιστημονικό τρόπο αναφέρεται στην αντιμετώπιση του προβλήματος και στην προστασία του περιβάλλοντος:

1. Να καταργηθούν όλοι οι αντιδασικοί νόμοι και η αναδάσωση να συμπεριλάβει όλες τις καμένες εκτάσεις και όχι μόνο αυτές που τυπικά έχουν χαρακτηριστεί ως δασικές. Να θεωρηθεί παράνομη η οικοπεδοποίηση των δασικών εκτάσεων με τα κτίσματα που περιέχουν.

2. Να περάσουν σε δημόσια ιδιοκτησία, ακόμα και με τη μορφή της δήμευσης, ιδιοκτησίες που έχουν αποκτηθεί με διάφορους τρόπους, από οικοδομικούς συνεταιρισμούς, άλλες εταιρείες ή την Εκκλησία.

3. Να ακυρωθούν όλες οι αποφάσεις που πάρθηκαν για κάποια μεγάλα έργα που δεσμεύουν ελεύθερη γη, η οποία μπορεί να μετατραπεί σε πράσινο (π.χ., Βοτανικός, Ελαιώνας, Φαληρικό Δέλτα, Ελληνικό, Δάσος Συγγρού, Φιλαδέλφεια, Πάρκο Βασιλίσσης, Βεΐκου, Ηλιούπολη). Ανάλογη πρόβλεψη για όλες τις περιοχές της χώρας.

4. Να θεωρούνται βλαπτικοί και καταργημένοι οι νόμοι της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ που αποχαρακτήρισαν εκατομμύρια στρέμματα δάσους.

5. Να θεωρηθεί βλαπτικός ο εκτελεστικός νόμος του 2003, που εφαρμόζει η ΝΔ σήμερα. Να σταματήσει η αντιδασική συνταγματική αναθεώρηση της ΝΔ.

6. Ειδικότερα για την Πάρνηθα, το καθεστώς του Εθνικού Δρυμού να συμπεριλάβει και την ευρύτερη περιοχή στο Τατόι.

Επιβάλλεται, λοιπόν, να σταθούμε στην ουσία του θέματος, πέρα από τις ψεύτικες κυβερνητικές διακηρύξεις και τα ανούσια λόγια πολλών «οικολόγων» και «οικολογούντων». Το περιβάλλον δεν είναι υπόθεση μόνον, και κυρίως, ειδικών, κάποιων εξειδικευμένων επιστημόνων ή των οικολογικών οργανώσεων. Είναι δική μας υπόθεση, υπόθεση της εργατικής τάξης. Οι εργαζόμενοι πρέπει να αναδειχτούν σε δύναμη πρωτοπορίας στον αγώνα για την προστασία του περιβάλλοντος των πόλεων και της υπαίθρου, του δασικού πλούτου, από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές, τον κίνδυνο λειψυδρίας. Πρόκειται για ζητήματα που σχετίζονται άμεσα με τον αγώνα κατά των μονοπωλίων, τις συνέπειες των οποίων δέχεται πρώτα η εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα.

Οι επικείμενες εκλογές αποτελούν μια καλή ευκαιρία για την απομόνωση και την τιμωρία όλων αυτών που μας έχουν οδηγήσει μέχρι εδώ. Να σταματήσουν να εναλλάσσονται στην εξουσία για να εφαρμόζουν την ίδια πολιτική. Η αύξηση των δυνάμεων του ΚΚΕ και η ενίσχυσή του στις εκλογές αποτελεί εγγύηση για μια άλλη πορεία, με επίκεντρο τον Ανθρωπο.

-------------

Πηγές:

-- Επίσημο site Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων

-- «Οι Μάγοι του Καιρού», Tim Flannery, εκδ. «Ισόρροπον», 2006

-- «Ανθρωπος, αυτός ο Γίγας», Μ. Ιλίν - Ε. Σεγκάλ, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», 2006

-- Ντοκουμέντα του ΚΚΕ

-- Εφημερίδα «Ριζοσπάστης»