ΓΕΝΕΥΗ (του απεσταλμένου μας ΓΙΩΡΓΟΥ ΦΛΩΡΑΤΟΥ).-

Με τα χέρια του βουτηγμένα στο αίμα χιλιάδων παιδιών και αμάχων της Γιουγκοσλαβίας, ήρθε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπ. Κλίντον στη Γενεύη, προκειμένου να μιλήσει για τα "δικαιώματα των παιδιών" και το γενικότερο "ενδιαφέρον" των ΗΠΑ για τις εργασιακές σχέσεις, την ανάπτυξη και την απασχόληση!

Ο "πλανητάρχης", μίλησε στην ολομέλεια της Συνδιάσκεψης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ),με υπεροψία και κάτω από τα παρατεταμένα χειροκροτήματα της πλειοψηφίας των αντιπροσώπων. Παρήγορο ήταν, ότι σε παρακείμενη αίθουσα, από την οποία ορισμένοι παρακολούθησαν την ομιλία από γιγαντοοθόνη, πολλοί ξέσπασαν σε τρανταχτά γέλια όταν εμφανίστηκε η εικόνα της κ. Ολμπράιτ,που συνόδευε τον Μπ. Κλίντον, μαζί με άλλα στελέχη της κυβέρνησής του, αλλά και συνδικαλιστές των ΗΠΑ.

Ο Κλίντον είναι ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ που επισκέπτεται και μιλά σε Συνδιάσκεψη της ΔΟΕ. Καθώς η επίσκεψή του ήταν προγραμματισμένη πριν τη λήξη των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία, αλλά και από το περιεχόμενο της ομιλίας του, αβίαστα βγαίνει το συμπέρασμα, ότι σκοπός του Αμερικανού Προέδρου, ήταν να δημιουργήσει εντυπώσεις για το δήθεν ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τα δικαιώματα των εργαζομένων... Βεβαίως, τα σημεία "κλειδιά" της ομιλίας του ήταν: Ανταγωνισμός, παγκοσμιοποίηση, αγορές.

Περισσότερο υποκριτικός ήταν όταν αναφέρθηκε στην παιδική εργασία. Ο επικεφαλής αυτών που δε δίστασαν να βομβαρδίσουν ακόμα και θερμοκοιτίδες στο Βελιγράδι, μίλησε με "πόνο" για τα δεκάδες εκατομμύρια παιδιά που εργάζονται κάτω από άθλιες συνθήκες και είπε ότι οι προσπάθειες για την προστασία των παιδιών, πρέπει να ενταθούν... Και αφού τελείωσε με τα παιδιά, πρόσθεσε ότι το ζήτημα της προστασίας της απασχόλησης και των δικαιωμάτων των εργαζομένων, θα το θέσει στη συνάντηση της "G8".

Σ' αυτά τα πλαίσια κινήθηκε η προσπάθεια εξωραϊσμού του απεχθούς προτύπου των ΗΠΑ από τον Πρόεδρό τους. Ωστόσο υπήρξαν και κάποιοι που δεν είχαν τη διάθεση να τον δοξάσουν. Προχθές, έγινε στο κέντρο της Γενεύης μια συγκέντρωση ενάντια στην παρουσία του στη Διάσκεψη της ΔΟΕ. Μαύρα μπαλόνια, κόκκινες σημαίες και πανό που έγραφαν μηνύματα ενάντια στη δολοφονία των παιδιών από τις ΗΠΑ, πλημμύρισαν τη συγκέντρωση.

Αυτή τη στιγμή η Συνδιάσκεψη οδεύει στη λήξη της, επιβεβαιώνοντας για μια ακόμα φορά ότι η αλλαγή των συσχετισμών, έχει μετατρέψει τον ίδιο τον χαρακτήρα της ΔΟΕ. Οι συζητήσεις και οι αποφάσεις είναι περισσότερο για το "θεαθήναι", αφού στην πράξη δεν εφαρμόζονται εκεί που το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο.

Μια Διεθνής Σύμβαση, είναι τυπικά υποχρεωτική, με την έννοια ότι πρέπει να παρουσιαστεί στα νομοθετικά τμήματα των χωρών για έγκριση. Εάν δεν εγκριθεί, καμιά συνέπεια δεν υπάρχει για τη χώρα που θα την απορρίψει. Παρ' όλα αυτά, οι πιέσεις που ασκούνται είναι ισχυρές για τη διαμόρφωση των κειμένων. Στο θέμα της παιδικής εργασίας,περίσσεψε η υποκρισία. Για παράδειγμα, εισηγητικά, το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, θέτει σαν στόχο την κατάργηση της παιδικής εργασίας. Το σχέδιο της σύμβασης όμως, αναφέρεται στην "άμεση κατάργηση των χειρότερων μορφών εργασίας". Σαν τέτοιες, θεωρεί: Κάθε μορφή δουλείας, πώληση ή παράνομη εκμετάλλευση παιδιών, καταναγκαστική ή υποχρεωτική εργασία ή υποδούλωση παιδιών λόγω χρεών. Τη χρησιμοποίηση ή προμήθεια ενός παιδιού με σκοπό την πορνεία και για την παραγωγή πορνογραφικού υλικού. Τη χρησιμοποίηση, προμήθεια, προσφορά ενός παιδιού για παράνομες δραστηριότητες και για την παραγωγή ή διακίνηση ναρκωτικών. Τις εργασίες που από τη φύση τους ή από τις συνθήκες κάτω από τις οποίες ασκούνται, θέτουν σε κίνδυνο την υγεία, ασφάλεια και ηθική ενός παιδιού. Την καταναγκαστική στράτευση.

Αυτές, είναι οι γενικές αρχές και τα κράτη θα πρέπει να προχωρήσουν σε ρυθμίσεις, που θα ορίζουν και τις κυρώσεις γι' αυτούς που θα παραβιάζουν τη νομοθεσία. Ωστόσο, σε πολλές χώρες του κόσμου, εκατομμύρια παιδιά εργάζονται σε απάνθρωπες συνθήκες ή τα εκμεταλλεύονται με ανομολόγητους τρόπους και το Διεθνές Γραφείο Εργασίας, αναλώνεται σε "θεωρητικές" συζητήσεις.

Ανάλογη είναι η κατάσταση και στο θέμα της μητρότητας.Για τη χώρα μας, δεν αλλάζει κάτι, καθώς η νομοθεσία μας περιλαμβάνει τις διατάξεις που προτείνονται για τη σύμβαση. Ετσι και αλλιώς, το τελικό κείμενο θα καταληχτεί πιθανά τον επόμενο χρόνο.

Το σχέδιο που συζητήθηκε, αφορά την παροχή άδειας στις εργαζόμενες που γεννούν, καθώς και άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με χρηματικές και σε είδος αποζημιώσεις. Το αξιοπρόσεκτο στο κείμενο του σχεδίου σύμβασης, είναι οι εξαιρέσεις. Προβλέπεται δηλαδή, ότι ένα κράτος μπορεί, ύστερα από συνεννόηση με τους εργοδότες και τους εργαζόμενους, "να εξαιρέσει ολικά ή μερικά από το πεδίο εφαρμογής της σύμβασης περιορισμένες κατηγορίες εργαζομένων γυναικών ή επιχειρήσεων, εφόσον η εφαρμογή της θα δημιουργούσε ιδιαίτερα προβλήματα ουσιώδους σημασίας".

Αποκαλυπτική της κατάστασης που επικρατεί στην αγορά εργασίας είναι ακόμα και έρευνα που έδωσε χτες στη δημοσιότητα το ΙΟΒΕ,σύμφωνα με την οποία το 55% των εργαζομένων δουλεύει πάνω από 40 ώρες τη βδομάδα, το 45% μέχρι 40 ώρες, ενώ στο 50% των ερωτωμένων καταβάλλεται αμοιβή για την υπερωριακή τους απασχόληση.

Σχετικά με την υπερωριακή απασχόληση προκύπτει από την έρευνα ότι οι εργαζόμενες γυναίκες και οι δημόσιοι υπάλληλοι τάσσονται κατά των υπερωριών έτσι ώστε να διαθέτουν περισσότερο χρόνο για την οικογένεια και τις προσωπικές τους δραστηριότητας. Υπέρ της υπερωριακής απασχόλησης τάσσονται οι άνδρες και οι ιδιωτικοί υπάλληλοι, για να συμπληρώσουν όμως τα ισχνά εισοδήματά τους.

Οι ερωτηθέντες όταν κλήθηκαν να "ιεραρχήσουν με βαθμό σημαντικότητας επτά εργασιακούς παράγοντες", απάντησαν: Το 40,4% "αύξηση της αμοιβής", το 11,8% "βελτίωση του συνταξιοδοτικού προγράμματος - του επιπέδου σύνταξης" (μάλιστα ο παράγοντας αυτός έρχεται πρώτος σε σημαντικότητα ανάμεσα στους ιδιωτικούς υπαλλήλους με ποσοστό 47%). Ακολουθούν η "βελτίωση της ιατρικής κάλυψης - περίθαλψης", ενώ επόμενος παράγοντας είναι "η μείωση των ωρών εργασίας, χωρίς μείωση της αμοιβής". Στην 5η θέση βρίσκονται οι παράγοντες "μεγαλύτερη βεβαιότητα για τη σταθερότητα - προστασία της θέσης εργασίας" και "βελτίωση των συνθηκών εργασίας - του εργασιακού περιβάλλοντος". Τέλος, την 6η θέση καταλαμβάνει η "μεγαλύτερη αναγνώριση της εργασίας".

Αξίζει να αναφερθούν ορισμένα επιμέρους αποτελέσματα της έρευνας. Ετσι, "πολύ δυσαρεστημένοι" και "ούτε δυσαρεστημένοι, ούτε ικανοποιημένοι" αισθάνονται αντίστοιχα: Για τις συνθήκες εργασίας το 22,9% και το 21,3%.Για την αναγνώριση της εργασίας τους το 24,5% και το 23,2%.Για τις ώρες εργασίας 26% και 26,3%.Για την ιατρική κάλυψη και την περίθαλψη το 35,3% και το 19,7%.Για την αμοιβή το 33,7% και το 26,3% και για το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα το 47% και το 20,7%.

Την έρευνα διεξήγαγε για λογαριασμό του ΙΟΒΕ η "MRB Hellas AE" σε δείγμα 1.600 ατόμων, αντιπροσωπευτικό του πληθυσμού της χώρας, ηλικίας άνω των 18 ετών. Το 49,2% είναι άντρες και 50,8% γυναίκες, εργαζόμενοι και μη εργαζόμενοι. Οι ερωτήσεις σε σχέση με την εργασία έγιναν σε 430 εργαζόμενους με εξαρτημένη σχέση εργασίας.