Οι εξελίξεις στη Συρία, όπου μια σειρά ιμπεριαλιστικά κέντρα κονταροχτυπιούνται με το βλέμμα στις μεταπολεμικές ισορροπίες όλης της περιοχής, τέθηκαν στο επίκεντρο της χτεσινής Συνόδου των ηγετών Ρωσίας - Τουρκίας - Ιράν (Βλαντιμίρ Πούτιν, Ρ.Τ. Ερντογάν, Εμπραχίμ Ραϊσί), στην Τεχεράνη, όπου η συζήτηση φυσικά «άνοιξε» σε όλα τα κρίσιμα πεδία στα οποία εκφράζεται η κλιμάκωση της αντιπαράθεσης στην Ουκρανία, καταρχήν τις ενεργειακές συνεργασίες και την «επισιτιστική ασφάλεια». Με φόντο την προσπάθεια ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ να μεγαλώσουν την πίεση κατά της Ρωσίας (και όχι μόνο), εξετάστηκαν και πολυεπίπεδα σχέδια σύσφιξης των σχέσεων ανάμεσα στις χώρες που συμμετείχαν.

Η συνάντηση ξεκίνησε μετά τις 9 μ.μ. (ώρα Ελλάδας), με τον Τούρκο Πρόεδρο να εκτιμά πως Ιράν και Ρωσία κατανοούν τις ανησυχίες της χώρας του, αλλά - πρόσθεσε - «τα λόγια δεν αρκούν». Ανέφερε ότι η μάχη της Τουρκίας κατά του YPG και άλλων πολιτοφυλακών θα συνεχιστεί, ενώ - σύμφωνα με ανταπόκριση του Ρόιτερς - κατηγόρησε την Πολιτοφυλακή των Κούρδων μαχητών της οργάνωσης YPG ότι παίρνει μέτρα για τον διαμελισμό της Συρίας με ξένη υποστήριξη.

Από την πλευρά του, ο Πούτιν εστίασε και στις διαπραγματεύσεις για την εξαγωγή των δημητριακών από την Ουκρανία μέσω της Μαύρης Θάλασσας, ευχαριστώντας θερμά τον Τούρκο ομόλογό του για τη διαμεσολάβησή του.

Ο Ιρανός Πρόεδρος Εμπραχίμ Ραϊσί επέκρινε την «παράνομη παρουσία των κατοχικών αμερικανικών δυνάμεων» που «αποσταθεροποιεί τη Συρία».

Σημειωτέον ότι κατά τη διάρκεια των συνολικότερων συζητήσεων η ρωσική πλευρά έσπευσε να υπερασπιστεί την εισβολή στην Ουκρανία, επικρίνοντας τις «επεκτατικές πολιτικές του ΝΑΤΟ», αλλά και την «αμερικανική πίεση» κάτω από την οποία πολλές ευρωπαϊκές χώρες τελικά συμφώνησαν με την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ. Σύμφωνα με το ιρανικό IRNA, ο Πούτιν στάθηκε ειδικά στις «απώλειες» που φέρνουν για πολλές χώρες οι δυτικές κυρώσεις κατά της Μόσχας, ενώ μεταξύ άλλων έσπευσε να επισημάνει την «περιεκτική συνεργασία» που η κυβέρνησή του προκρίνει, με χώρες όπως και το Ιράν. Πρόσθεσε δε - σύμφωνα με την ίδια πηγή - ότι αυτή πρέπει να επεκταθεί ειδικά στην «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», στον στρατιωτικό τομέα αλλά και στην «τριμερή συνεργασία σε γυμνάσια με την Κίνα».

Νωρίτερα, με τους ξένους ηγέτες είχε συναντήσεις και ο Ιρανός Σιίτης ανώτατος ιερωμένος Αλί Χαμενεΐ, που μεταξύ άλλων χαιρέτισε την έκκληση του Ερντογάν για «κοινό αγώνα κατά τρομοκρατικών ομάδων». Σε άλλο σημείο διαβεβαίωσε τον Τούρκο ηγέτη πως «η ασφάλεια της Τουρκίας στα σύνορά της είναι και δική μας ασφάλεια». Επανέλαβε πως Ιράν, Τουρκία και Ρωσία πρέπει να διαπραγματευτούν τον τερματισμό του πολέμου στη Συρία. Εξέφρασε επίσης «ικανοποίηση» για την «επαναφορά» του Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν, μην παραλείποντας να αναφερθεί σε προσπάθειες για κλείσιμο των συνόρων μεταξύ Ιράν και Αρμενίας, τονίζοντας πως η Τεχεράνη αντιτίθεται σε τέτοια κίνηση.

Ο Ερντογάν τόνισε πως η κυβέρνησή του δεν θα μείνει «ποτέ σιωπηλή» στην καταπίεση κατά του Ιράν, προσθέτοντας πως οι διμερείς αδελφικές σχέσεις έχουν γίνει πιο στενές σε όλους τους τομείς. Σύμφωνα με το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων ο Ερντογάν παρατήρησε πως η Τουρκία «πάντα ήταν αντίθετη με τις μονομερείς κυρώσεις κατά του Ιράν και θα συνεχίσει να το κάνει». Πρόσθεσε επίσης πως η Τουρκία στηρίζει τις νόμιμες προσδοκίες του Ιράν για την επίτευξη συμφωνίας για το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Σε ό,τι αφορά τη Συρία, αναφέρθηκε σε «τρομοκρατικές ομάδες που παίρνουν ευρεία ένοπλη υποστήριξη από δυτικές χώρες όπως η Γερμανία, η Βρετανία, η Γαλλία και οι ΗΠΑ».

Η «καταπολέμηση της τρομοκρατίας» απασχόλησε και τη συνάντηση Ραϊσί - Ερντογάν, με τον Ραϊσί να σημειώνει πως αυτή «είναι απαραίτητη για να εξασφαλίσει σύνορα και χώρες». Οι δύο πλευρές συζήτησαν και θέματα συνοριακής ασφάλειας, ενώ ήδη «τρέχουν» παζάρια για την επέκταση των διμερών εμπορικών και οικονομικών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένης της παράτασης 25ετούς συμφωνίας εξαγωγής ιρανικού φυσικού αερίου στην Τουρκία.

Ενδιαφέρον είχε, ανάμεσα σε άλλα, η επισήμανση της ανακοίνωσης που εκδόθηκε μετά από τη συνάντηση Χαμενεΐ - Πούτιν, για το ότι «υπάρχουν συμφωνίες και συμβάσεις μεταξύ των δύο χωρών στους τομείς του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, οι οποίες θα πρέπει να υλοποιηθούν πλήρως».

Αλλωστε ο Πούτιν συζήτησε και με τον Ιρανό ομόλογό του τρόπους ανάπτυξης των διμερών σχέσεων σε Ενέργεια, μεταφορές, εμπόριο κ.ά.

Μεταξύ άλλων, κατατέθηκαν ξανά οι αντιρρήσεις που προκαλούν τα τουρκικά σχέδια νέων επεμβάσεων στη Συρία. Ο Ρώσος ειδικός απεσταλμένος στη Συρία, Αλεξάντερ Λαβρεντίεφ, δήλωσε ότι «η Ρωσική Ομοσπονδία καταβάλλει προσπάθειες να πείσει την τουρκική ηγεσία να μην ασκήσει βία για να επιλύσει εκκρεμή ζητήματα, αλλά να προσπαθήσει να βρει λύση μέσω διαπραγματεύσεων και διαλόγου μεταξύ των ενδιαφερόμενων πλευρών».

Ολα αυτά ενώ ο διευθυντής της ιρανικής εταιρείας πετρελαίου (NIOC) Χοζαστέχ Μεχρ ανακοίνωσε πως η Ρωσία προωθεί συμφωνία 4 δισ. δολαρίων για την ανάπτυξη της ιρανικής πετρελαϊκής βιομηχανίας και πως η Τεχεράνη «δεν πρόκειται να χάσει την παραμικρή επενδυτική ευκαιρία με την Gazprom».

Νωρίτερα χτες εκπρόσωπος του απεσταλμένου του ΟΗΕ στη Συρία ανακοίνωσε ματαίωση της προγραμματισμένης συνάντησης εκπροσώπων συριακής κυβέρνησης και φορέων αντιπολίτευσης, επειδή κατά τη Δαμασκό η Ελβετία έπαψε να είναι ουδέτερη χώρα από τη στιγμή που αποφάσισε να υιοθετήσει κυρώσεις κατά της Ρωσίας με αφορμή την εισβολή της στην Ουκρανία. Στην Τεχεράνη, τέλος, μετέβη χτες και ο Σύρος υπουργός Εξωτερικών Φ. Μικντάντ για συνάντηση με τον Ιρανό ομόλογό του στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Αστάνα για τη Συρία.