Την Παρασκευή 19/6, στα πλαίσια του διημέρου πραγματοποιήθηκε συζήτηση με θέμα «Οι εξελίξεις στην περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, το μεταναστευτικό και η θέση του ΚΚΕ». Εισηγητές ήταν ο Κώστας Παπαδάκης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και ευρωβουλευτής, και η Λίνα Κροκίδη, μέλος της ΚΕΟΕ και υπεύθυνη του Τμήματος της ΚΕ για τις Λαϊκές Ελευθερίες και τη Δικαιοσύνη. Ακολουθούν αποσπάσματα από τις τοποθετήσεις τους.

***

Στιγμιότυπο από τη συζήτηση

«Το ΚΚΕ απευθύνεται και στον Ελληνα και στον μετανάστη εργάτη, στον κυνηγημένο πρόσφυγα, που ανεξάρτητα από ποια χώρα προέρχονται, όλοι στον ίδιο πάγκο στύβονται καθημερινά, από το ίδιο αφεντικό, αν καταφέρουν να βρουν δουλειά.

Το πρόβλημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς παρουσιάζεται σκόπιμα σαν ένα "καιρικό φαινόμενο" όπου δεν μπορεί κανείς να παρέμβει, υπονοώντας ότι το μόνο ζήτημα που απομένει είναι η διαχείριση του προβλήματος. Το πρόβλημα όμως της μετανάστευσης είναι ταξικό. Αλλάζεις χώρα, όχι κοινωνικό σύστημα. Οσες χώρες κι αν αλλάξεις υπάρχει πάντα ο καπιταλιστής κι ο εργάτης, η ταξική εκμετάλλευση. Διαφορές βρίσκεις ανάμεσα στις χώρες, συγκρίνεις, "καλύτερα είναι εδώ" λες... Ας αναλογιστείς όμως: Τι να διαλέξεις; Πόλεμο ή δουλειά - ξεθέωμα ήλιο με ήλιο στο «φασονατζίδικο». Βομβαρδισμούς ή στρατόπεδο συγκέντρωσης όπως στην Αμυγδαλέζα. Τι να διαλέξεις αλήθεια; Ο τελικός λογαριασμός είναι ότι σε κάθε περίπτωση εσύ θα είσαι το θύμα.

Θα συγκρίνεις τη ζωή σου με τα χειρότερα για να αισθανθείς ότι καλά έκανες κι έφυγες μετανάστης. Ομως όσο κι αν πιστεύεις ότι τη δύσκολη απόφαση να μεταναστεύσεις την πήρες εσύ, μόνος σου, δεν είναι έτσι. Σε εξανάγκασαν. Αλλοι διαμόρφωσαν τα δεδομένα. Υπάρχουν νόμοι της καπιταλιστικής παραγωγής που λειτουργούν με κριτήριο την κερδοφορία των μονοπωλίων, αναζητώντας πάμφθηνη εργασία. Οπως κυκλοφορούν παγκόσμια τα κεφάλαια, οι επενδύσεις, τα εμπορεύματα, έτσι μετακινείται και ο εργάτης, που η εργατική του δύναμη είναι εμπόρευμα στον καπιταλισμό και το πού συγκεντρώνεται κρίνεται από την εξυπηρέτηση των αναγκών του κεφαλαίου.

Στην ουσία, ένα ολόκληρο σύστημα, το κεφάλαιο και οι κυβερνήσεις του, σου έβγαλε το εισιτήριο. Ενα εισιτήριο που ακριβοπλήρωσες και πάλι εσύ, σε διακινητές και κυκλώματα, για να έρθεις με χίλιους δυο κινδύνους κι αγωνίες στη χώρα μας. Κι όσοι τα περασμένα χρόνια με αιματηρές οικονομίες κατάφεραν και τάισαν την οικογένειά τους πίσω στην πατρίδα τους, έβαλαν στην μπάντα κι ορισμένα χρήματα για μια ώρα δύσκολη και έφεραν τους ανθρώπους τους εδώ, σήμερα εν μέσω ανεργίας και ψευτοδουλειάς είναι πραγματικά όμηροι. Τώρα όμως ακόμα και η παρηγοριά ότι "εδώ είναι καλύτερα" εξανεμίστηκε και μένει γυμνή η βαρβαρότητα αυτού του συστήματος που δεν παίρνει διόρθωση ή γιατρειά. Είναι σάπιο και πρέπει να ανατραπεί από τα ίδια τα χέρια των εργατών που παράγουν τον πλούτο, και των συμμάχων τους.

Ο αντίπαλος που έχουν μπροστά τους ντόπιοι και μετανάστες εργάτες είναι δύσκολος, ισχυρός και με εμπειρία. Δεν μπορείς να τα βάλεις ατομικά μαζί του, άλλωστε αυτός ποντάρει στο να ξεμοναχιάζει τους εργάτες για να έχει εύκολο αντίπαλο. Το πρότυπο περασμένων δεκαετιών, του μετανάστη που πρόκοψε μόνο με την εργατικότητά του, δοκιμάζεται σκληρά κι εδώ και σε άλλες χώρες από Ελληνες μετανάστες που άλλοι επιστρέφουν, άλλοι τα βρίσκουν μπαστούνια με τα "μίνι-τζομπς" στη Γερμανία, τα "συμβόλαια μηδενικών ωρών" στη Βρετανία, την επινοικιαζόμενη εργασία στη Σουηδία.

Το λέμε με ευθύνη: Οι κρυμμένοι παράδεισοι, τα πρότυπα του καπιταλισμού στέρεψαν. Το να παλέψεις λοιπόν μαζί με τους κομμουνιστές, οργανωμένα με το συνδικάτο, με το ΠΑΜΕ, με τους συναδέλφους σου για το ψωμί και τα δικαιώματά σου, σημαίνει ότι έβγαλες ένα σημαντικό συμπέρασμα: Οπου βρεθείς κι όπου σταθείς, χρειάζεται πάλη μαζί με τα ταξικά σου αδέλφια ενάντια στον ίδιο εχθρό, τον εκμεταλλευτή, το κεφάλαιο και την εξουσία του. Το δυνάμωμα του κοινού ταξικού αγώνα και της αλληλεγγύης είναι μονόδρομος.

Αυτούς τους μήνες, μπροστά στο πραγματικά ανείπωτο δράμα με τις καραβιές θανάτου χιλιάδων κατατρεγμένων, περίσσεψαν τα κροκοδείλια δάκρυα της ΕΕ και των κυβερνήσεών της για τις εκατόμβες νεκρών προσφύγων και μεταναστών στη Μεσόγειο. Ολοι όσοι δηλαδή έβαλαν τη φωτιά σε αυτές τις περιοχές με τον μανδύα του αυτόκλητου σωτήρα, τώρα επικαλούνται ότι θα σώσουν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες, τα ίδια δηλαδή τα θύματα της πολιτικής τους.

Την ίδια ώρα με τους 3.500 χιλιάδες νεκρούς στη Μεσόγειο το 2014 και τους ίδιους αυξανόμενους ρυθμούς και φέτος, η ΕΕ προκλητικά μιλά για τα "έξυπνα σύνορά" της. Αυτό που εννοεί η ΕΕ ως "εξυπνάδα" είναι να καλοδέχεται μόνο τουρίστες, επιχειρηματίες και επιλεγμένο εργατικό δυναμικό υψηλών δεξιοτήτων, κατά παραγγελία των επιχειρηματικών ομίλων. Να κλείνουν δηλαδή και να ανοίγουν τα σύνορα κατά πως ορίζουν οι ανάγκες των καπιταλιστών για φτηνά μεροκάματα.

Συμπερασματικά το μεταναστευτικό δεν είναι ούτε "εθνικό" ούτε "ευρωπαϊκό", όπως ισχυρίζονται αποπροσανατολίζοντας τα κόμματα που υπηρετούν την κερδοφορία των μονοπωλίων και τον ευρωμονόδρομο. Είναι ζήτημα βαθιά ταξικό. Οσοι σπέρνουν αυταπάτες για επίλυσή του στα πλαίσια της ΕΕ και του εκμεταλλευτικού συστήματος φέρουν μεγάλη ευθύνη και λένε ψέματα.

Στο σκηνικό των διεθνών ανταγωνισμών εντείνονται και τα εθνικιστικά κηρύγματα. Απέναντι σε αυτά τα κηρύγματα, ιδιαίτερα οι μετανάστες χρειάζεται να σκεφτούν. Ολοι αυτοί που ισχυρίζονται ότι ο λαός θα κερδίσει αν μεγαλώσουν τα σύνορα της χώρας του, ας αναρωτηθούν καλύτερα: Πώς; Ετσι θα βρει δουλειά; Μήπως άραγε έτσι θα κερδίσει όσα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα έχασε; Ο αλυτρωτισμός, η ενίσχυση του εθνικισμού έχει στόχο να εγκλωβίσει το λαό σε επικίνδυνα σχέδια. Αυτό που θα συμβεί είναι να στραφούν εργάτες απέναντι σε εργάτες και να βγουν τα μονοπώλια ακόμα πιο ενισχυμένα, και όπως λέει το τραγούδι θα "σκοτώνονται οι λαοί για τ' αφέντη το φαΐ".

Με τη φωτιά όμως παίζει και η ελληνική κυβέρνηση. Είναι πρόθυμη να συμβάλει ενεργά στους ατλαντικούς σχεδιασμούς στην περιοχή της Ευρασίας, όπως και σε όλες τις περιοχές που βλέπει το "μπαλκόνι" της Ελλάδας, στη Βόρεια Αφρική, τη Νοτιανατολική Μεσόγειο, την Ουκρανία. Δεν της φτάνει η βάση της Σούδας, αλλά ζητά κι άλλο ΝΑΤΟικό ορμητήριο στην Κάρπαθο, ενώ υπόσχεται παραχωρήσεις εγκαταστάσεων και στρατού για την εξαπόλυση νέου γύρου ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων σε Λιβύη, Συρία, Ιράκ.

Απέναντι σε όλη αυτήν την κατάσταση, είναι ιδιαίτερα σημαντικές οι παρεμβάσεις των ταξικών συνδικάτων, του μαζικού κινήματος, που με την πάλη τους χρειάζεται να απορρίψουν τη νέα «Ατζέντα Μετανάστευσης» της ΕΕ.

Να παλέψουν για: Καμία συμμετοχή, καμία εμπλοκή στις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και σε όσες ακόμα επιχειρήσεις ετοιμάζονται. Να γυρίσουν πίσω όλες οι στρατιωτικές δυνάμεις που βρίσκονται εκτός συνόρων. Κανένας εργαζόμενος να μην παρασυρθεί από τα προσχήματα των ιμπεριαλιστών. Απειθαρχία στο Δουβλίνο και τη Σένγκεν, άσυλο στους πρόσφυγες και ταξιδιωτικά έγγραφα για να ταξιδέψουν όπου επιθυμούν, ανθρώπινοι ανοιχτοί χώροι φιλοξενίας, να κλείσουν τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, άμεση και δίκαιη απονομή ασύλου και νομιμοποίηση των μεταναστών που ζουν και εργάζονται στη χώρα μας και έχουν αποκτήσει βιοτικούς δεσμούς.

Το πρόβλημα δεν είναι η διαμόρφωση προτάσεων αλλά πώς θα δημιουργηθούν οι πολιτικές προϋποθέσεις για να υλοποιηθούν. Ποιος θα τις υλοποιήσει; Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, η εργοδοσία, η Βουλή, οι δυνάμεις του ευρωμονόδρομου; Ολοι αυτοί συνειδητά εφαρμόζουν όλα αυτά που ζούμε, δεν έχουν κάνει λάθος. Ο λαός με τη δική του πάλη, με την ταξική ενότητα Ελλήνων και ξένων εργατών, με τη σύγκρουση με τα μονοπώλια και την εξουσία τους, μπορεί να λύσει το μεγάλο, το πολιτικό πρόβλημα της χώρας, να γίνει ο ίδιος ιδιοκτήτης του πλούτου που παράγει με τη δική του εξουσία, με αποδέσμευση από την ΕΕ, απαλλαγμένος από το χρέος της πλουτοκρατίας».

Αναφερόμενη στην πολιτική της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ απέναντι στο προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα, η Λίνα Κροκίδη σημείωσε ανάμεσα στα άλλα:

«Ο ΣΥΡΙΖΑ ακόμα και όταν ήταν ένα κόμμα του 3 - 4%, οι θέσεις του δεν ξέφευγαν από το λεγόμενο κοσμοπολιτισμό, που είναι αστικό ιδεολογικό ρεύμα και όχι προοδευτικό. Πάντα τέτοιες θέσεις είχε και δραστηριοποιούνταν μέσω διάφορων ΜΚΟ, αντιρατσιστικών μετώπων, αταξικών κ.λπ. Στις προγραμματικές του δηλώσεις η μόνη αναφορά που έκανε στα πολύ οξυμένα προβλήματα των μεταναστών και προσφύγων στη χώρα μας ήταν ότι θα δώσει ιθαγένεια και ότι θα σταματήσει να φυλακίζει τους μετανάστες για περισσότερο από 18 μήνες.

(...) Με τη στάση του ο ΣΥΡΙΖΑ καλλιέργησε και καλλιεργεί τον εξωραϊσμό της πολιτικής της ΕΕ απέναντι στο μεταναστευτικό. Πάντα η κριτική που έκανε στις αστικές κυβερνήσεις όλα τα προηγούμενα χρόνια ήταν ότι "δεν εφαρμόζουν σωστά τη φιλομεταναστευτική πολιτική της ΕΕ". Αποτέλεσμα αυτής της στάσης ήταν στη Σύνοδο Κορυφής για το θέμα να συμφωνήσει σε όλα: Στις επιχειρήσεις καταστολής, στο αναβαθμισμένο φακέλωμα, στον βομβαρδισμό ξένων χωρών... Αυτή είναι η πολιτική που πυροδοτεί, εντείνει και ευθύνεται για το δράμα των μεταναστών και των προσφύγων παγκόσμια και στη χώρα μας.

Σε ότι αφορά το νομοσχέδιο για την ιθαγένεια: Στην πραγματικότητα έχουμε την παραχώρηση ελληνικής ιθαγένειας σε ένα πολύ μικρότερο κομμάτι από αυτό που δινόταν παλιότερα, και από την άλλη μεριά την προώθηση της ατζέντας της ΕΕ και της προηγούμενης κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ σε ό,τι αφορά τη λεγόμενη "επιλεκτική μετανάστευση", που είναι κομμένη και ραμμένη στις ανάγκες των καπιταλιστών. Είναι απολύτως μια πολιτική όπως την επιτάσσει το κεφάλαιο της χώρας, της ΕΕ και διεθνώς.

Το κεφάλαιο έχει ανάγκη ένα κομμάτι της εργατικής τάξης με περισσότερη ειδίκευση και προσόντα να έχει και περισσότερα πολιτικά δικαιώματα. Ενα άλλο κομμάτι, που το θέλουν για τις πιο κακοπληρωμένες δουλειές, είναι εργάτες που τους θέλουν με λιγότερα δικαιώματα. Το θέμα "ιθαγένεια" λοιπόν δεν έχει να κάνει με καμία δήθεν προοδευτική τοποθέτηση. Ανάλογα κάθε φορά με τις ανάγκες της καπιταλιστικής οικονομίας το δίνουν ή όχι.

Η θέση μας για την ιθαγένεια είναι διαφορετική: Δεν υποστηρίζουμε να παίρνουν τα παιδιά ιθαγένεια με τη γέννησή τους ή όταν είναι ακόμα ανήλικα, μέσω των γονιών τους. Θέλουμε μέσα από τα αιτήματά μας να ενώσουμε την εργατική τάξη, ακόμα και στους κόλπους των ίδιων των μεταναστών. Γιατί με τις επιλεκτικές πολιτικές, η αστική τάξη και οι κυβερνήσεις της φροντίζουν να τους διασπούν. Παλεύουμε για να μην υπάρχει καμιά διάκριση δικαιωμάτων για κανένα παιδί. Είτε οι γονείς είναι πολλά χρόνια στην Ελλάδα είτε όχι, είτε έχει άδεια παραμονής, είτε όχι. Να έχουν τα ίδια δικαιώματα παντού τα παιδιά αυτά.

Ταξικό είναι το πρόβλημα της μετανάστευσης και της προσφυγιάς, ταξική είναι και η λύση. Δεν υπάρχει λύση του προβλήματος αυτού αν δεν ιδωθεί σαν γενικότερο πολιτικό πρόβλημα, παγκόσμιο και εσωτερικό. Δεν μπορεί να υπάρξει λύση του μεταναστευτικού και προσφυγικού προβλήματος όσο τα αδιέξοδα του καπιταλισμού οξύνονται, όσο το σύστημα σαπίζει. Αντίθετα θα οξύνεται. Δεν υπάρχει λύση έξω από την πάλη για την κατάργηση του καπιταλιστικού συστήματος, για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης, τον σοσιαλιστικό, για τη χειραφέτηση της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Δεν μπορεί να υπάρξει σήμερα πρόταση, ειλικρινής, στοιχειώδης, που να μπορεί να κοιτάει τον εργάτη στα μάτια για την ανακούφιση του προσφυγικού και μεταναστευτικού προβλήματος, που δε θα περιλαμβάνει την απαίτηση για έξοδο από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, απεμπλοκή από τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, το κλείσιμο όλων των βάσεων στην Ελλάδα και να μην ανοίξουν καινούριες, κανένας φαντάρος έξω από τα σύνορα. Χωρίς τέτοιο πλαίσιο πάλης είναι κοροϊδία να ισχυρίζεται κανείς ότι έχει μια πολιτική απέναντι στο μεταναστευτικό ζήτημα».