Στο στόχαστρο οι λαοί

Δ. ΓΛΗΝΟΥ: «Η ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ»

Η Κοινωνιολογική άποψη

«Οι μονόλογοι του ερημίτη της Σαντορίνης»

(Δ΄ Μέρος)

Το πρόβλημα λοιπόν συγκεντρώνεται αμεσότερα σε τούτο: θα μπορέσουν οι παλιοί και νέοι ιμπεριαλισμοί να ξαναμοιράσουν αναμεταξύ τους τον κόσμο δίχως πόλεμο; Πολύ απίθανο. Και όμως πολλοί πιστεύουνε, πως αυτό μπορεί να γίνει και τόρα ακόμη, αν σε μια παγκόσμια διάσκεψη τεθούν κάτω και συζητηθούν τα οικονομικά προβλήματα, το μοίρασμα των πρώτων υλών και των αγορών της κατανάλωσης.

Αυτό υποστηρίζεται από πολλές πλευρές και στη Γαλλία, ιδιαίτερα από τους σοσιαλιστές, το Marcel Deat, τον Henri Clere, τον Paul Elbel κλπ., που ο σοσιαλισμός τους συγκεντρώνεται, καθώς φαίνεται, στο να υποβοηθήσουνε την οριστική επικράτηση του κρατικοκαπιταλισμού σε παγκόσμια κλίμακα.

Και αν όμως ακόμη υποθέσουμε, πως ετούτο γίνει, θα εξακολουθήσουν να υπάρχουν εθνικές διευθυνόμενες κλειστές οικονομίες ή θα ξαναγυρίσει ο ελεύτερος ανταγωνισμός με τις παγκόσμιες οικονομικές κρίσες; Μπορεί να εγκαθιδρυθεί παγκόσμια διευθυνόμενη οικονομία με καπιταλιστική βάση, με έξι ιμπεριαλισμούς κυρίαρχους σ' όλες τις άλλες χώρες, κάτω από αποικιακή ή μισοαποικιακή εκμετάλλεψη;

Τέλος μένει ένα μεγάλο ερωτηματικό: Τι θα γίνει η Σοβιετική Ενωση; Θα υποκύψει ή θα διασπαστεί χωρίς πόλεμο και θα μεταβληθεί σε ιμπεριαλιστική, με ανατροπή του κομμουνισμού, θα εγκαθιδρυθεί κ' εκεί κρατικοκαπιταλιστική οικονομία; Και ποια θα είνε τότες η σφαίρα επιρροής ετούτου του καινούριου ιμπεριαλισμού;

Ολα ετούτα τα ερωτηματικά δείχνουνε πόσο απίθανο είνε ν' αποφύγει η ανθρωπότητα τον πόλεμο στα ερχόμενα χρόνια. Και αν όμως υποθέσουμε, πως όλα τούτα τα προβλήματα θα κατορθωθεί να λυθούν ειρηνικά, μπορεί κανείς να υποθέσει, πως αν μείνουν σ' όλη τη Γη έξι ή εφτά ιμπεριαλιστικές χώρες, που άμεσα ή έμμεσα θα εκμεταλλεύουνται όλες τις άλλες, θα κατορθώσουν ν' αποφύγουν ειρηνικά τις προστριβές αναμεταξύ τους, τις εσωτερικές οικονομικές κρίσες των, την αδιάκοπη εχτατική ανάγκη της εκμετάλλεψης, τις εσωτερικές ανταρσίες των υποδουλωμένων ή τους ταξικούς αγώνες; Με άλλα λόγια, μπορεί να νοηθεί, πως θα σταματήσουν όλοι οι εσωτερικοί κ' εξωτερικοί ανταγωνισμοί με βάση την εκμεταλλευτικήν οικονομία με ατομικήν ιδιοχτησία των μέσων παραγωγής;

`Η θα δεχτούμε, πως παράλληλα θα γίνεται ειρηνικά η γενική μετατροπή του συστήματος σε κρατικοκαπιταλιστικό και από κρατικοκαπιταλιστικό σε κρατικοσοσιαλιστικό;

Μια παγκόσμια διευθυνόμενη οικονομία, που θ' αποφεύγει τις οικονομικές κρίσες και τους εσωτερικούς και τους εξωτερικούς ανταγωνισμούς, προϋποθέτει τη μετατροπή της ατομικής ιδιοχτησίας των μέσων παραγωγής σε κοινοχτημονική οικονομία. Εδώ βρίσκεται η πραγματική ουσία του προβλήματος.

Η οικονομία που στηρίζεται στο κέρδος και στην εκμετάλλεψη της εργασίας ανθρώπων κλείνει μέσα της αντιθέσεις, που οδηγούνε με καταναγκασμό σε ανταγωνισμούς και σε πολέμους. Μόνο μια οικονομία που θα ρυθμιστεί απόλυτα σε κοινοχτημονική βάση, που δε θα είνε οικονομία κέρδους και εκμετάλλεψης, που θα παράγει όσο χρειάζεται το σύνολο και θα κατανέμει την παραγωγή ανάλογα με τις ανάγκες όλων εκείνων που συμμετέχουνε σ' αυτή, μόνο αυτή μπορεί να κόψει σύρριζα τις αιτίες των ανταγωνισμών και των πολέμων. Η κατάργησή τους προϋποθέτει την κατάργηση του καπιταλισμού. Αν όλο αυτό το κολοσσιαίο προτσέσο μπορεί να συντελεστεί χωρίς πολέμους και επαναστάσεις, τότες μόνο μπορεί να είνε βάσιμη η ελπίδα, πως ο πόλεμος οριστικά θα διαγραφεί σαν μέσο διακανονισμού των διαφορών.

Ο πόλεμος άρχισε στους προϊστορικούς χρόνους με την εγκαθίδρυση της ιδιοχτησίας των μέσων που παράγουνε τα υλικά αγαθά (γης, ζώων, ανθρώπων, εργαλείων, μηχανών) και θα τελειώσει όταν θα εγκαθιδρυθεί σ' όλη τη Γη η κοινοχτημοσύνη των μέσων της παραγωγής.

Ετσι θα κλείσει ο πύρινος κύκλος της εκμετάλλεψης, της αρπαγής, της αιματοχυσίας, του ολέθρου και της βαρβαρότητας και θα βασιλέψει ειρήνη απάνω στη Γη, ειρήνη και λεφτεριά και δικαιοσύνη. Οι παλιοί Αργοναύτες ξεκίνησαν για ν' αρπάξουνε το Χρυσόμαλλο Δέρας! Από τότες όλοι οι λαοί μάχουνται και σφάζουνται γι αυτό. Εκείνοι που θα κατορθώσουνε να εξαφανίσουνε το «Χρυσόμαλλο Δέρας» από τη Γη, θα είνε οι Αργοναύτες που θα σώσουνε την ανθρωπότητα από τον πόλεμο. Ποιοι θα είνε αυτοί;

Επίλογος πρώτος. 10 του Σεπτέβρη 1939. Τόσο γρήγορα! Ούτ' ένας χρόνος δεν πέρασε και άναψεν ο πόλεμος.

* Από αύριο η συνέχεια των μονολόγων του ερημίτη της Σαντορίνης με το Β΄ Μέρος της Τριλογίας του Πολέμου, με τίτλο: «ΠΕΡΑΝ ΑΠΟ ΤΟ ΧΑΟΣ, Κοινωνία και Κοινωνική σύνθεση»