Το έργο του Ευγένιου Λαμπίς "Καπέλο από ψάθα Ιταλίας" παρουσιάζει η "Ομάδα Θέαμα",στον "Τεχνοχώρο" (Μαυρομιχάλη 161 και Ξιφίου), σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα,σκηνικά Μανόλη Παντελιδάκη,κοστούμια Χριστίνας Κωστέα,μουσική επιμέλεια Ιάκωβου Δρόσου και χορογραφίες Βάλιας Παπαχρήστου και Φώτη Νικολάου.Παίζουν: Γιάννης Στεφόπουλος, Ιφιγένεια Αστεριάδη, Περικλής Αλμπάνης, Σπύρος Μπιμπίλας, Γιώργος Γιαννούτσος, Σταύρος Μαυρίδης κ. ά.

Ο Ευγένιος Λαμπίς - σημειώνει ο Γιάννης Κακλέας - "μάστορας των κωμικών καταστάσεων έγραψε το έργο με στόχο να δημιουργήσει ένα ευφρόσυνο σκηνικό παιχνίδι εκτός ελέγχου, με κωμικές παρεξηγήσεις και απρόσμενες ανατροπές. Χρησιμοποιώντας στην παράσταση την τεχνική του βωβού κινηματογράφου ξετυλίγεται ένας κόσμος παράξενος και μαγικός, γεμάτος απρόοπτα και ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Είναι μια κωμική περιπέτεια που αγγίζει τα όρια του παραλόγου με δαιμονικό ρυθμό και ονειρική διάσταση".

• Στο θέατρο "Χώρα" ανεβαίνει στις 15 του Γενάρη το έργο του Φιλιππινέζου συγγραφέα και σκηνοθέτη Αντον Χουάν "TUKO! TUKO! ή Η Πριγκίπισσα του Φεγγαριού της Σαύρας".Η παράσταση ανεβαίνει σε μετάφραση Κατερίνας Δεσποτοπούλου,σκηνικά Κυριάκου Κατζουράκη.Τους ρόλους ερμηνεύουν: Θέμις Μπαζάκα, Αλέκος Συσσοβίτης, Θάλεια Αργυρίου, Χρίστος Σολωμός, Μιχάλης Γκίνος, Αλεξία Καλτσίκη κ. ά.

Ως μελαγχολία της κωμωδίας, ή ως κωμωδία της μελαγχολίας, θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς το σύνολο, σχεδόν, του δραματουργικού έργου που κληροδότησε στο ευρωπαϊκό θέατρο ο μεγάλος και πολύπλευρος "μάστορας" της σκηνικής τέχνης (ηθοποιός, σκηνοθέτης και συγγραφέας), Εντουάρντο ντε Φίλιππο.Βέρος Ναπολιτάνος αυτός ο "μάγος" του θεάτρου, κουβαλούσε στις φλέβες του το αίμα και στη γλώσσα του λαού, τους πόνους, τους καημούς, τους πόθους και τις ελπίδες του και παρέμεινε μέχρι τέλους, ακόμα και στις μεγάλες δόξες του, το "σώμα και το πνεύμα" του λαού. Εγραφε στη ναπολιτάνικη διάλεκτο και όμως έγινε παγκοσμίως γνωστός. Εγραφε για τον απλό, λαϊκό άνθρωπο του τόπου του και του καιρού του κι όμως το έργο του είναι πανανθρώπινο, οικουμενικό και διαχρονικό. Γιατί το θέατρό του είναι μια ουμανιστικής αντίληψης, αλλά και σαρκαστικής διεισδυτικότητας χιουμοριστική ματιά πάνω στην αλήθεια της ζωής. Στη σκληρή, συνήθως, για τον άνθρωπο του λαού κοινωνική πραγματικότητα, αλλά και στον ανθρώπινο χαρακτήρα, στην ψυχολογία του, στην αλήθεια και το ψέμα του, στα ήθη, στις καθημερινές συνήθειες και συμπεριφορές του. Το θέατρο του Ε. ντε Φίλιππο είναι μια μοναδική, εκπληκτικής ευφυίας σύνθεση ηθογραφικού νατουραλισμού, σουρεαλιστικής ποιητικής φαντασίας, κωμωδία χαρακτήρων και φαρσικών καταστάσεων.

Περιοδεύων μπουλουκτσής στα νιάτα του ο ντε Φίλιππο, γνώστης των λαϊκών θεαμάτων ποικιλιών, στη "Μεγάλη μαγεία" εμπλέκει στο μύθο του την ψευδαισθητική τέχνη των ταχυδακτυλουργών "μάγων". Χρησιμοποιεί δηλαδή το ψεύδος για να υπογραμμίσει την αλήθεια. Βασικοί ήρωές του είναι ένας ταχυδακτυλουργός, οι τέσσερις βοηθοί του (η ερωμένη του, ένας πατέρας με την καρδιοπαθή κορούλα του κι άλλος ένας φουκαράς που παριστάνει τον θαυμαστή θεατή του "διάσημου μάγου"), ένας εύπορος σύζυγος που ζηλεύει παθολογικά τη νέα και ωραία γυναίκα του, η οποία με τη βοήθεια του "μάγου" το σκάει, εξαφανίζεται με τον εραστή της και το σόι του που επιβουλεύεται την περιουσία, οι ένοικοι και ο σερβιτόρος του ξενοδοχείου όπου δίνει παράσταση ο "μάγος" κι από όπου αρχίζουν να ξετυλίγονται κωμωδιογραφικά τα κουβάρια μικρότερων και μεγαλύτερων δραμάτων. Από τη μια η αβάσταχτη φτώχεια του"μάγου" που ζει με δανεικά και των βοηθών του κι ο θάνατος της καρδιοπαθούς κοπελίτσας. Κι από την άλλη το δράμα του απατημένου συζύγου, που αποφεύγοντας να δει κατάματα γιατί και πώς τον απάτησε η γυναίκα του, επιζητά μεν το γυρισμό της αλλά με το ψεύδος μιας ακόμα ταχυδακτυλουργίας, κι όταν εκείνη γυρίζει μετανιωμένη, εκείνος μη αντέχοντας την αλήθεια, τη διώχνει οριστικά.

Την πικρά ρεαλιστική στο τέλος της τρίπρακτη "Μεγάλη μαγεία", σε χυμώδη μετάφραση της Αννας Βαρβαρέσου - Τζόγια,με σκηνικά και καλαίσθητα κοστούμια εποχής (της μπελ επόκ) του Γιάννη Μετζικώφ,με ατμοσφαιρικούς φωτισμούς του Ανδρέα Μπέλλη και μουσικές επιλογές του Ιάκωβου Δρόσου,διασκεύασε οΜίνως Βολανάκης και την ανέβασε σε συνεργασία με τον Κώστα Νταλιάνη.Το κοινό σκηνοθετικό αποτέλεσμα διέθετε ευρηματικότητα, αίσθηση του χιούμορ και μέτρο στην ανάδειξη των "συστατικών" στοιχείων της δραματουργίας του ντε Φίλιππο, αποσπώντας καλά ερμηνευτικά αποτελέσματα από τους περισσότερους ηθοποιούς.

Ο Σπύρος Παπαδόπουλος,άμεσος, απλός, νατουραλίστας και με χιούμορ ηθοποιός, ως προς αυτό το σκέλος προσέγγισε το δύσκολο ερμηνευτικό ζητούμενο στο ρόλο του "μάγου", όχι όμως και τη μάσκα του θλιμμένου, αλά "Μπάστερ Κίτον" κλόουν, όπως ήταν ο ηθοποιός ντε Φίλιππο. Ο Ιεροκλής Μιχαηλίδης δε διαθέτει μόνο αμεσότητα, κωμικότητα και μιμητική ικανότητα. Οπως εξέλιξε το ρόλο του απατημένου, παραλογισμένου συζύγου, δείχνει να διαθέτει και υποκριτική βάθους. Την αλήθεια, τη σπιρτόζα σκηνική ελαφράδα και χάρη, το φαρσικό στοιχείο και κατά βάθος τη μελαγχολία που κρύβει το έργο, είχαν οι ερμηνείες των Σπύρου Κωνσταντόπουλου, Μαρίας Ιωαννίδου, Μπάμπη Σαρηγιαννίδη, Μανόλη Σορμαϊνη, Ειρήνης Χατζηκωνσταντή, Θοδωρή Πολυζώνη, Σταύρου Μερμήγκη.Γόνιμοι ερμηνευτικά ήταν και οι Χριστίνα Βαλώση, Μάρα Κουκούλα, Ασπασία Τζιτζικάκη, Κωνσταντίνα Χριστοφορίδου, Βασίλης Βασιλάκης.Εντυπωσιακή παρουσία η Αννα - Μαρία Παπαχαραλάμπους,πρέπει να ασκήσει πολύ τα εκφραστικά της μέσα για να ανταποκριθεί στη θεατρική τέχνη.

Μέγας πλάστης του λόγου ο Οσκαρ Ουάιλντ,το 19ο αιώνα, τότε που η ευρωπαϊκή τέχνη επανεξετάζει τις σχέσεις και αλληλεπιδράσεις μεταξύ Δύσης και Ανατολής, "ξαναδιαβάζει" την ιστορία και επανερμηνεύει με αισθητικούς πλέον όρους διαφόρους μύθους, με τη "Σαλώμη" του μετέπλασε ένα θρησκειολογικό μύθο της Καινής Διαθήκης, σε μια ποιητική τραγωδία. Μια τραγωδία που καθρεφτίζει διαχρονικά την παρακμή κάθε κοινωνίας, και της κοινωνίας της εποχής του, που παραλογισμένη εκτροχιάζεται και απανθρωπίζεται με τα πάθη της και σβήνει γλείφοντας τα σαπισμένα πνευματικά, ηθικά, ψυχικά και σωματικά ράκη της. Μια τραγωδία με θέμα την εξοντωτική φύση του άμετρου και ανάρμοστου ερωτικού πάθους και του σαρκικού πόθου και την ύβρη του προς την ανθρώπινη οντότητα, ιδιαίτερα όταν αυτός ο πόθος ενώ στηρίζεται στην έπαρση και τη δύναμη της εξουσίας, ηττάται από το ψυχικό μεγαλείο και το πνευματικό ήθος του ποθούμενου προσώπου. "Καταραμένος" ποιητής ο Ουάιλντ, μπορούσε να νιώσει την ηδυπάθεια, τη σωματική ηδονή, την ψυχολογική οδύνη του θανάσιμου έρωτα της Σαλώμης, αυτής της τόσο γήινης Αφροδίτης, της τόσο αποτρόπαιης "θεάς" του έρωτα για τον προφήτη Ιωάννη και να εξυψώσει το φιλί της στο αποκεφαλισμένο "αντικείμενο" του πόθου της ως ποιητική κορωνίδα μιας τραγωδίας συνταρακτικής.

Τη "Σαλώμη" του Ουάιλντ, που ενέπνευσε μια μονόπρακτη αλλά από τις πιο σύνθετες μουσικά όπερες του Ρίνχαρντ Στράους,ένα ηδύτατο κράμα δυτικών και ανατολίτικων ηχοχρωμάτων, ανέβασε πρόσφατα το Μέγαρο Μουσικής σε μια αφαιρετική σκηνογραφικά, λιτά, σχεδόν υποτυπώδη σκηνοθετημένη παράσταση, (τα σκηνικά, κοστούμια, και τη "σκηνική τοποθέτηση" σύμφωνα με το πρόγραμμα, υπογράφει ο Νίκος Πετρόπουλος), η οποία όμως άφησε να λάμψουν ακέραια ο μύθος και η μουσική, με ενσαρκωτές τη σπουδαία ορχήστρα "Φιλαρμόνια", το μαέστρο Μίχαελ Σαίνβαντ,την έξοχη φωνητικά (κάκιστη όμως στην κίνησή της γενικότερα και επόμενα στον αυτοδίδακτο χορό των επτά πέπλων της Σαλώμης) σοπράνο Ινγκα Νίλσεν,τον τενόρο Κένεθ Ρήγκελ (Ηρώδης) που παρότι τραγούδησε άρρωστος, κέρδισε την παράσταση με την υποκριτική του τέχνη και τεχνική, τους Πήτερ Μπρόντερ, Ρόμπερτ Χέιλ, Ελίζαμπεθ Βων και άλλους άξιους ξένους λυρικούς καλλιτέχνες.

ΘΥΜΕΛΗ

Κυκλοφόρησε το 3ο τεύχος της Επιθεώρησης του Κέντρου Σημειολογίας του Θεάτρου "ΘΕΑΤΡΟγραφίες".Στα θέματά του περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων, ένα εισαγωγικό σημείωμα της Μαρίκας Θωμαδάκη με θέμα "Το θέατρο και τα πρότυπά του","επίκαιροι στοχασμοί" από τον Τίτο Βανδή και μια συνέντευξη του μεγάλου μας ηθοποιού. Γράφουν επίσης: Νίκος Ξένιος με θέμα "Ανθρωπολογικοί τύποι του θεάτρου", Γιάννης Παπαδόπουλος "Ετυμολογικές και παιδαγωγικές οπτικές περί της τραγωδίας", Απόστολος Μπενάτσης "Μια σημειωτική σκηνοθεσία, ο "Ποπολάρος" του Ξενόπουλου", Ελένη Γκίνη "Σώμα και θάνατος στο έργο "Το σπίτι της Μερνάντα Αλμπα". Δράμα των γυναικών στα χωριά της Ισπανίας", Γιώργος Πεφάνης "Η φιλοσοφική σημασία του θεάτρου στην παιδεία του 21ου αιώνα". Επίσης γράφουν οι: Ανδρέας Στάικος "Η γραφή της σκηνοθεσίας ή η σκηνοθεσία της γραφής" και Γιώργος Σκούρτης "Η εφαρμογή της διαλεχτικής στη δημιουργία ενός θιάσου - Ομάδες θεάτρου".

Τέλος υπάρχουν θέματα για τις επιχορηγήσεις Χοροθεάτρων, τις δραστηριότητες του Συλλόγου Πτυχιούχων Θεατρικών Σπουδών και ειδήσεις από το θέατρο.

"Καπέλο από ψάθα Ιταλίας" στον "Τεχνοχώρο"

Από τη "Μεγάλη μαγεία"