Με "αλχημείες" ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση τον πληθωρισμό, που το Γενάρη του 1996 αναζωπυρώθηκε (λόγω του κύματος των ανατιμήσεων σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης) και έτρεχε με ρυθμό 8,4%, έναντι 8,1% το Δεκέμβρη του 1995. Αυτή τη φορά, η κυβέρνηση θα επιχειρήσει να εξωραϊσει την έξαρση της ακρίβειας και την ανοδική πορεία του πληθωρισμού - που αναμένεται να συνεχιστεί τους επόμενους μήνες - θέτοντας σε εφαρμογή από τον ερχόμενο μήνα το νέο τιμάριθμο, που θα είναι εναρμονισμένος με τον τιμάριθμο στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τα παραπάνω προκύπτουν από τις δηλώσεις που έκανε χτες η γενική γραμματέας της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας Ελλάδος (ΕΣΥΕ) Φανή Ζερβού,η οποία ανέφερε ότι στις 29 Φλεβάρη θα εφαρμοστεί και στην Ελλάδα ο νέος τιμάριθμος της EUROSTAT. Δηλαδή, ο νέος τιμάριθμος θα είναι "εναρμονισμένος" με τα κοινοτικά πρότυπα και η σύνθεσή του θα αποτελεί κοινή βάση για όλα τα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Η σχετική διαδικασία σημαίνει - όπως ομολόγησε και η ίδια η Φ. Ζερβού - ότιστο εξής δε λαμβάνεται στην εξέλιξη του τιμάριθμου ένας μεγάλος αριθμός προϊόντων και υπηρεσιών που συνθέτουν σήμερα το "καλάθι της νοικοκυράς". Μεταξύ των ειδών που θα πάψουν να καταγράφονται είναι οι τομείς παιδείας (δίδακτρα), υγείας, πιθανά ασφάλιστρα αυτοκινήτων και τσιγάρα, καθώς και πληθώρα άλλων προϊόντων.

Είναι εμφανές ότι η παραπάνω εξέλιξη θα έχει πολλαπλές επιπτώσεις, τόσο στην εικόνα, που θα προβάλλεται για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας όσο και στους ίδιους τους εργαζόμενους. Την άποψη αυτή ενισχύει και η ομολογία της Φ. Ζερβού, ότι η διαφορά μεταξύ των δύο τιμαρίθμων κυμαίνεται γύρω στις 0,2 ποσοστιαίες μονάδες.Πρόκειται για εκτίμηση αρκετά"σφιχτή, καθώς και οι πληροφορίες που λένε ότι πρόκειται να βγει από το"καλάθι της νοικοκυράς περίπου το 10% των σημερινών προϊόντων και υπηρεσιών, που θα έχει ως συνέπεια να εμφανίζεται μειωμένος ο τιμάριθμος στην Ελλάδα πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα, συγκριτικά με το σημερινό.Και φυσικά, αυτό θα έχει ως συνέπεια τη μεγαλύτερη ληστεία των εργαζομένων, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την εισοδηματική πολιτική του 1997, θα γίνουν στη βάση του νέου τιμάριθμου...

Η ίδια η γγ της ΕΣΥΕ ομολόγησε ότι η χώρα μας θα βγάλει από το "καλάθι" τα περισσότερα είδη, πράγμα που κατά την ίδια σημαίνει ότι μέχρι σήμερα η Ελλάδα είχε την πληρέστερη σύνθεση για τη διαμόρφωση του δείκτη τιμών καταναλωτή.

Ειδικότερα, οι επιπτώσεις αφορούν στα εξής:

• Δε θα αποτυπώνεται η πραγματική εικόνα που εμφανίζει η αγορά, δεδομένου ότι δε θα καταγράφεται η εξέλιξη των τιμών μιας σειράς βασικών προϊόντων και υπηρεσιών, όπως δίδακτρα, ασφάλιστρα ζωής κλπ.
• Τα δεδομένα στα οποία στηρίζεται ο προϋπολογισμός της ελληνικής οικογένειας, απέχουν "παρασάγγας" από τα αντίστοιχα των ευρωπαϊκών οικογενειών, πράγμα που σημαίνει ότι και στην προκειμένη περίπτωση η εικόνα που θα εμφανίζει ο τιμάριθμος θα είναι πλασματική. Για παράδειγμα, σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, η ιδιωτική εκπαίδευση απασχολεί ελάχιστη μερίδα πολιτών, σε αντίθεση με τη χώρα μας, όπου σχεδόν κάθε οικογένεια διαθέτει ένα αξιοσέβαστο μηνιαίο ποσό, είτε για ιδιωτικά φροντιστήρια είτε για ιδιωτικά εκπαιδευτήρια.
• Για τους στόχους που θέτει το πρόγραμμα "σύγκλισης" θα λαμβάνεται από τους αμέσως επόμενους μήνες υπόψη ο "εναρμονισμένος" και όχι ο "εθνικός" πληθωρισμός.Αυτό σημαίνει ότι ενώ θα συνεχίζεται με αμείωτη ένταση η πολιτική σκληρής λιτότητας χάριν του προγράμματος "σύγκλισης", οι "καρποί" που δήθεν θα αποδίδει η εφαρμογή της θα είναι "κάλπικοι" και όχι πραγματικοί.

Εξάλλου, σε ό,τι αφορά την εξέλιξη του πληθωρισμού, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΣΥΕ τον περασμένο Γενάρη έτρεχε με ρυθμό 8,4% (αρχή - τέλος), έναντι 8,1% τον προηγούμενο μήνα Δεκέμβρη. Στην εξέλιξη αυτή συνέβαλαν κυρίως οι αυξήσεις που επέβαλε η κυβέρνηση στη φορολογία των ποτών, των τσιγάρων και των καυσίμων, καθώς επίσης στα τέλη κυκλοφορίας και στα τιμολόγια του ΟΤΕ. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τα τσιγάρα, σύμφωνα με τις δηλώσεις της Φ. Ζερβού, το Γενάρη καταγράφηκε μόνο το 1/3 των καινούριων αυξημένων τιμών, ενώ οι υπόλοιπες - εάν υπάρξουν - θα καταγραφούν το Φλεβάρη. Πράγμα που σημαίνει ότι και το Φλεβάρη, ο πληθωρισμός στην καλύτερη περίπτωση θα μείνει "κολλημένος" στο 8,4% ή θα παρουσιάσει νέα αυξητική τάση.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τη χτεσινή ανακοίνωση της ΕΣΥΕ, η εξέλιξη του πληθωρισμού τον περασμένο μήνα είχε ως εξής:

• Σε δωδεκάμηνη βάση, Γενάρης '96 - Γενάρης '95, παρουσίασε αύξηση 8,4%, έναντι αύξησης 11,1% το αντίστοιχο περσινό διάστημα.
• Σε μέσα επίπεδα (Φλεβάρης '95 - Γενάρης '96) συγκριτικά με τον ίδιο δείκτη του προηγούμενου δωδεκαμήνου, παρουσίασε αύξηση 9,1%, έναντι αύξησης 10,9% στην αντίστοιχη προηγούμενη περίοδο.
• Ο γενικός δείκτης κατά το Γενάρη του '96 σε σύγκριση με το Δεκέμβρη '95 παρουσίασε μείωση κατά 0,1%, έναντι μείωσης 0,4% το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Η παραπάνω μείωση κατά 0,1% οφείλεται στην έναρξη της χειμερινής περιόδου των εκπτώσεων από τον περασμένο Γενάρη, με αποτέλεσμα να εμφανιστούν σημαντικές μειώσεις στις κατηγορίες "ένδυση - υπόδηση" και "διαρκή αγαθά και είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού".

ΑΜΟΙΒΑΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ: Αύξηση κατά 8,98% του συνολικού ενεργητικού όλων των Αμοιβαίων Κεφαλαίων (ΑΚ) παρατηρήθηκε το Γενάρη 1996, σύμφωνα με το μηνιαίο δελτίο της Ιονικής Τράπεζας. Από τις επιμέρους κατηγορίες, οι δείκτες καθαρών τιμών αυξήθηκαν στα ΑΚ εισοδήματος και διαχείρισης διαθεσίμων κατά 1,26% (συνεχίζοντας τη σταθερή τους πορεία), στα ΑΚ επενδύσεων κατά 2,71% (επηρεαζόμενα από τις θετικές εξελίξεις στα ξένα χρηματιστήρια) και στα ΑΚ ανάπτυξης κατά 6,67% (ο γενικός δείκτης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας παρά ταύτα αυξήθηκε κατά 8,24%).

ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ: Στις 27 Φλεβάρη θα εκδικαστεί τελικά η συλλογική αγωγή της Γενικής Ομοσπονδίας Καταναλωτών Ελλάδας (ΓΟΚΕ) κατά της εταιρίας SLIM, καθώς αναβλήθηκε η προγραμματισμένη για χτες εκδίκαση. Στην αγωγή αυτή συμμετέχουν 2.627 πολίτες, ενώ συνεχίζονται οι δηλώσεις συμμετοχής. Σκοπός της ΓΟΚΕ είναι να αποσπάσει από την προσφυγή αυτή το ποσό των 300 εκατ. δρχ., το οποίο θα διατεθεί, σύμφωνα με το Ν.2251/94 και με απόφαση του αρμόδιου υπουργού, σε εκστρατεία ενημέρωσης των καταναλωτών σε θέματα υγείας.

ΑΣΦΑΛΕΙΕΣ: Στην απόκτηση μεριδίου 10% της συνολικής ασφαλιστικής αγοράς στοχεύει η νέα εταιρία "Εμπορική Metrolife", που προέκυψε από τη συγχώνευση της θυγατρικής της Εμπορικής Τράπεζας, Ιονικής Ζωής, και της "Metrolife", σύμφωνα με δηλώσεις του προέδρου του ομίλου της τελευταίας, Γ. Καπουράνη. Στην πανελλαδική συνάντηση ασφαλιστών της "Metrolife", τα στελέχη των αναμεμειγμένων και μη ασφαλιστικών εταιριών εξέφρασαν, επίσης, την αισιοδοξία τους πως το νέο αυτό σχήμα στο χώρο των ασφαλειών θα αποδειχτεί πετυχημένο. Υπενθυμίζουμε ότι η εν λόγω συγχώνευση είχε πρόσφατα αναστατώσει τους οικονομικούς κύκλους, καθώς υπήρξε υπόνοια για "ύποπτες" συναλλαγές μεταξύ συμβαλλομένων μερών.

ΦΕΚ: Την άδεια λειτουργίας νέου γραφείου εκτός Αθήνας εξασφάλισε και τυπικά η εταιρία "Ασπίς Χρηματιστηριακή", με τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς στο ΦΕΚ 45, τ. Β., 19/1/1996. Επίσης, στο ΦΕΚ 22, τ. Β, 17/1/1996, ορίζονται οι διαδικασίες έκδοσης και χορήγησης του ειδικού σήματος λειτουργίας σε επιχειρήσεις τουριστικών γραφείων. Σύμφωνα με τη νέα διάταξη, απαιτείται επιπλέον είσπραξη ποσού 10.000 δρχ. από το Σύνδεσμο των εν Ελλάδι τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων.

ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ: Ο τύπος και το περιεχόμενο της οριστικής δήλωσης φόρου μισθωτών υπηρεσιών από αμοιβές, που καταβλήθηκαν σε αξιωματικούς και κατώτερα μέλη πληρώματος πλοίων, καθορίστηκαν με πρόσφατη απόφαση του υπουργείου Οικονομικών.

Επεκτείνεται στα πλαίσια της απελευθέρωσης του τραπεζικού συστήματος, ο θεσμός του "φάκτορινγκ" με απόφαση της Τράπεζας της Ελλάδος που κοινοποιήθηκε χτες. Ετσι επιτρέπεται εφεξής η εκχώρηση και αναδοχή μεταξύ των τραπεζών, δανείων συναφθέντων σε δραχμές ή σε συνάλλαγμα. Η νέα ρύθμιση έχει σκοπό να κάνει τις τράπεζες να μπορούν να αμυνθούν στον πιστωτικό κίνδυνο που συνεπάγεται η σύναψη δανείων.

Πρακτικά, μια τράπεζα θα αναλαμβάνει (περίπτωση αναδοχής) την είσπραξη έναντι αμοιβής, δανείου για λογαριασμό άλλης τράπεζας, η οποία σύναψε προηγούμενα το δάνειο και μεταβίβασε (περίπτωση εκχώρησης), το δικαίωμα είσπραξης του δανείου αυτού στην πρώτη τράπεζα του παραδείγματος.

Η ρύθμιση, που αποτελεί τροποποίηση προηγούμενης απόφασης της Τράπεζας της Ελλάδας, επιτρέπει τη λειτουργία του "φάκτορινγκ" (με τη μορφή άμυνας στον πιστωτικό κίνδυνο), σε δανειστικές συμβάσεις οι οποίες έχουν συναφθεί με ελεύθερα διαπραγματεύσιμους όρους. Επιτρέπεται επίσης και στα δάνεια του βιοτεχνικού τομέα μέσω του "ειδικού κεφαλαίου" των τραπεζών, με την προϋπόθεση όμως ότι καθίσταται δυνατή η εκχώρηση της αντίστοιχης εγγύησης του ελληνικού δημοσίου.

Το υψηλότερο επίπεδο πληθωρισμού εξακολουθεί να κατέχει η Ελλάδα σε σύγκριση με όλα τα υπόλοιπα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, με σημαντική μάλιστα διαφορά από τις άλλες χώρες. Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της EUROSTAT, ο πληθωρισμός στα 15 κράτη - μέλη το Δεκέμβρη 1995 παρέμεινε σταθερός στο 3% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Στη διάρκεια του 1995 το ποσοστό του ετήσιου πληθωρισμού κυμάνθηκε μεταξύ 3% και 3,2%. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, η Ελλάδα εξακολούθησε να κατέχει το υψηλότερο επίπεδο πληθωρισμού (8,1%), ενώ το χαμηλότερο ποσοστό πέτυχε η Φινλανδία (0,3%). Τον κοινοτικό μέσο όρο ξεπέρασαν επίσης η Ιταλία (5,7%), η Ισπανία (4,3%), η Πορτογαλία (3,4%) και η Βρετανία (3,2%).