Φυσικά, η εξέλιξη αυτή δεν ήταν ευθύγραμμη, το κεφάλαιο εξάντλησε τα αντικειμενικά περιθώρια, για να μη σπάσει τη συμμαχία του με τα μικροαστικά μεσαία στρώματα - ειδικά τα πιο εξειδικευμένα όπως οι δικηγόροι - και να εμποδίσει τη συμμαχία τους με την εργατική τάξη. Οι εξελίξεις δείχνουν ότι τα περιθώρια αυτά έχουν σε μεγάλο βαθμό εξαντληθεί. Αυτό εκφράζεται μέσα από την απελευθέρωση των υπηρεσιών και την παράδοση στη ζούγκλα της «αγοράς» μιας σειράς νομοθετικά κατοχυρωμένων επαγγελμάτων, συμπεριλαμβανομένων των νομικών και δικηγορικών υπηρεσιών.

Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτήθηκε μέσα από τη σχετική Οδηγία της ΕΕ, γνωστή ως Οδηγία Μπολκεστάιν και ολοκληρώθηκε με το μνημόνιο των αντιλαϊκών ανατροπών της κυβέρνησης - ΕΕ - ΔΝΤ, όπου πλέον ρητά καταργούνται μια σειρά «προστατευτικές» - τυπικά τουλάχιστον - ρυθμίσεις, όπως η ελάχιστη αμοιβή, οι εδαφικοί περιορισμοί άσκησης της δικηγορίας, η απαγόρευση ίδρυσης κεφαλαιουχικών και πολυεπαγγελματικών εταιρειών κ.λπ. Πρόκειται για εξελίξεις που συνδέονται με την αδήριτη, εσωτερική ανάγκη του κεφαλαίου - ειδικά σε συνθήκες οικονομικής κρίσης - να επεκτείνει τη δράση του σε όλη την έκταση της ενιαίας εσωτερικής αγοράς της ΕΕ, σε κάθε κερδοφόρο τομέα υπηρεσιών, να ρίξει ακόμη περισσότερο την τιμή της εργατικής δύναμης, να εισβάλει σε μια σειρά «ευγενή» επαγγέλματα τσαλαπατώντας συγχρόνως τις αυταπάτες γύρω από αυτά. Οπως συμβαίνει με το σύνολο της αντιλαϊκής επίθεσης, πρόκειται για μέτρα προαποφασισμένα και δρομολογημένα ήδη από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ (1991) και τη Στρατηγική της Λισαβόνας (2000). Αυτό συνειδητά αποκρύπτεται από όλες τις άλλες συνδικαλιστικές και πολιτικές δυνάμεις που δρουν στους Δικηγορικούς Συλλόγους, εκτός από τις δυνάμεις του ΚΚΕ, που εδώ και χρόνια δίνουν τη μάχη για να ξεσκεπάσουν τις αυταπάτες, ότι δήθεν οι νομικές και δικηγορικές υπηρεσίες θα εξαιρεθούν από την επέλαση του κεφαλαίου.

Εκτός από τις συνέπειες που θα φέρει η απελευθέρωση του δικηγορικού επαγγέλματος, ένα μεγάλο και διαρκώς αυξανόμενο κομμάτι μισθωτών και αυτοαπασχολούμενων δικηγόρων - σε αυτό το κομμάτι απευθύνεται κυρίως και ενδιαφέρεται να συσπειρώσει το ΚΚΕ - θα πληγεί συγχρόνως ανεπανόρθωτα και από τα υπόλοιπα μέτρα που πήρε ή ετοιμάζεται να πάρει η κυβέρνηση, όπως η επιβολή ΦΠΑ 23% στις δικηγορικές υπηρεσίες (από το 2000 συζητείται) που θα αυξήσει το ήδη δυσβάσταχτο για τα λαϊκά στρώματα κόστος της Δικαιοσύνης και το νέο υπό ψήφιση αντιασφαλιστικό και αντισυνταξιοδοτικό έκτρωμα. Θα πληγεί επίσης από το σύνολο της αντιλαϊκής επίθεσης και από την οικονομική αδυναμία των λαϊκών στρωμάτων - που αποτελούν την πελατεία της πλειοψηφίας των δικηγόρων - να κάνουν χρήση των νομικών υπηρεσιών.

Επιπλέον, οι μεταρρυθμίσεις που προωθούνται συνολικά στο χώρο της Δικαιοσύνης στοχεύουν στο να την κάνουν πιο αποτελεσματική στο βασικό της ρόλο ως θεσμού ερμηνείας και εφαρμογής του δικαίου της κυρίαρχης αστικής τάξης και να αναβαθμίσουν τη συμβολή της στην αναμόρφωση του πολιτικού συστήματος (επιχείρηση «καθαρά χέρια»). Από την άποψη αυτή δεν είναι καθόλου τυχαία η παρέμβαση του προέδρου του ΣΕΒ που ζήτησε αλλαγές στη Δικαιοσύνη. Για να ανταποκριθεί στο ρόλο αυτό, το αστικό κράτος θέλει να απαλλάξει τα δικαστήρια από το μεγάλο όγκο μικρο-υποθέσεων, ώστε να επικεντρωθούν περισσότερο στη διευκόλυνση του «επιχειρείν» και κυρίως των μεγαλοεπιχειρηματιών στη θωράκιση του κράτους από τη λαϊκή αμφισβήτηση και αντεπίθεση. Αυτήν την κατεύθυνση εξυπηρετούν οι προτάσεις που προωθούνται στο όνομα της επιτάχυνσης της Δικαιοσύνης για παράκαμψη των δικαστηρίων και εισαγωγή θεσμών διαμεσολάβησης, για ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της δικαστικής δαπάνης, για δημιουργία ταχύρρυθμων φορολογικών δικαστηρίων, για παράταση του ωραρίου και επιδείνωση των εργασιακών σχέσεων των εργαζομένων στο χώρο αυτό.

Με όλα αυτά τα μέτρα, και όχι μόνο όσα στρέφονται αποκλειστικά κατά των δικηγόρων, η κατάσταση για ένα μεγάλο τμήμα δικηγόρων, που ήδη αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα, θα επιδεινωθεί απότομα. Πολλοί θα αναγκαστούν να υπαλληλοποιηθούν και να πουλήσουν φτηνά τις γνώσεις τους, ή να εξοβελιστούν βίαια από το επάγγελμα.

Τα όργανα συνδικαλιστικής οργάνωσης των δικηγόρων είναι οι κατά τόπους δικηγορικοί σύλλογοι, 63 στο σύνολό τους, οι οποίοι συγχρόνως είναι ομοιοεπαγγελματικοί φορείς με τη μορφή ΝΠΔΔ, αρμόδιοι για την πιστοποίηση και αναγνώριση της δικηγορικής ιδιότητας, θεσμοθετημένοι σύμβουλοι της εκάστοτε κυβέρνησης για ζητήματα Δικαιοσύνης, που συστεγάζουν εργοδότες και μισθωτούς δικηγόρους, μεγαλοδικηγόρους και αυτοαπασχολούμενους μικρών και μεσαίων εισοδημάτων. Ο αντικειμενικά συντεχνιακός αυτός χαρακτήρας των δικηγορικών συλλόγων σε συνδυασμό με την κυριαρχία των συνδικαλιστικών παρατάξεων που στηρίζουν και στηρίζονται από το αστικό πολιτικό σύστημα, η επικράτηση συντεχνιακών ή ελιτίστικων αντιλήψεων και αυταπατών συνετέλεσαν, ώστε οι δικηγόροι να βρεθούν απροετοίμαστοι μπροστά σε αυτήν την επίθεση. Σε πανελλαδικό επίπεδο υπάρχει η Ολομέλεια των Προέδρων των δικηγορικών Συλλόγων, που είναι συντονιστικό όργανο και όπου αποφασιστικές αρμοδιότητες έχει το Προεδρείο (κυρίως ο Πρόεδρος του ΔΣ Αθήνας μαζί με τους προέδρους των ΔΣ Θεσσαλονίκης και Πειραιά), δηλαδή επικρατούν οι δυνάμεις της ΝΔ, του Συνασπισμού και του ΠΑΣΟΚ αντίστοιχα. Η Ολομέλεια, αφού δεν είπε λέξη όταν άρχισε να ξεδιπλώνεται η αντιλαϊκή επέλαση (τέλος 2009), έκανε μια αποπροσανατολιστική αποχή μόνο για το θέμα της επιβολής ΦΠΑ στις δικηγορικές υπηρεσίες (με το γνωστό σύνθημα του Βερβεσού της Αθήνας «ΦΠΑ στους δικηγόρους = αιτία πολέμου), αποκοίμισε το χώρο ότι δήθεν η απελευθέρωση των υπηρεσιών δεν αφορά τους δικηγόρους, ότι θα αποδώσει η μυστική και φανερή διπλωματία με τον υπουργό Δικαιοσύνης, ότι δήθεν θα πέσει στα μαλακά για τους δικηγόρους η αντιασφαλιστική επίθεση, αφού θα διατηρήσει την οικονομική του αυτοτέλεια το Ταμείο Νομικών, αποσιωπώντας ότι το «ευγενές» αυτό Ταμείο θα δίνει προνοιακή βασική σύνταξη της τάξης των 360 ευρώ, η καταβολή της οποίας μάλιστα ούτε καν εγγυημένη από το κράτος δεν θα είναι.

Μετά την ψήφιση του Μνημονίου που γκρέμισε τις συντεχνιακές αυταπάτες (επί της ουσίας συντόμευσε την εφαρμογή της Οδηγίας Μπολκεστάιν), η κινητικότητα που υπήρχε σε μια σειρά επαρχιακούς δικηγορικούς συλλόγους πήρε τη μορφή μιας άτυπης αντιπολίτευσης απέναντι στο προεδρείο της Ολομέλειας, που κατέληξε στην υπογραφή κοινού ψηφίσματος από 27 ΔΣ και την άσκηση πίεσης για τη συνέχιση των αποχών σε πανελλαδικό επίπεδο. Η πραξικοπηματική στάση του προέδρου του ΔΣ Αθήνας στις 4 Ιούνη, με τη συνενοχή των Προέδρων της Θεσσαλονίκης και του Πειραιά εμπόδισε τη θέση σε ψηφοφορία του ψηφίσματος και την απόφαση για συνέχιση κοινών πανελλαδικών μορφών αγώνα.

Μπροστά στην προκλητική στάση και απραξία του Προεδρείου της Ολομέλειας, παρουσιάζεται ως δήθεν αντίπαλο δέος και σανίδα σωτηρίας η συνέχιση των αποχών σε πανελλαδικό επίπεδο κάτω από το πλαίσιο των 27 επαρχιακών ΔΣ. Ομως, παρόλο που στο πλαίσιο αυτό εκφράζεται η αντίθεση στα κυβερνητικά μέτρα, πρόκειται για αντίθεση καθαρά διαχειριστική και συντεχνιακή, που στρέφεται κατά της απελευθέρωσης του δικηγορικού επαγγέλματος και μόνο. Συντηρεί το μύθο περί του ιδιαίτερου κοινωνικού ρόλου του δικηγορικού «λειτουργήματος», τους ψεύτικους και υποκριτικούς αναχρονισμούς ότι οι δικηγόροι είναι «άμισθοι δημόσιοι υπάλληλοι», ενισχύει το ρόλο της συγκεκριμένης ταξικής Δικαιοσύνης μιλώντας για «το θεσμικό ρόλο του δικηγόρου ως συλλειτουργού της Δικαιοσύνης». Επιπλέον, όλη αυτή η κίνηση περιστρέφεται γύρω από μια προκλητική ευρω-λαγνεία και τη γνωστή ψευδή προπαγάνδα ότι τα μέτρα αυτά που συνιστούν «εκχώρηση εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων» προέκυψαν ξαφνικά με παρθενογένεση μέσα από το Μνημόνιο με το «κακό» ΔΝΤ, ενώ για την «καλή» ΕΕ καλλιεργούν την επικίνδυνη αυταπάτη ότι μπορεί να δικαιώσει τους δικηγόρους, αφού εκτιμούν - κατά τρόπο που αντίκειται στη στοιχειώδη λογική - ότι η απελευθέρωση είναι αντίθετη με το κοινοτικό δίκαιο και προτείνουν την προσφυγή στο ευρωπαϊκό δικαστήριο, τη στιγμή που το Μνημόνιο αποτελεί πιστή εφαρμογή των ρυθμίσεων της Οδηγίας Μπολκεστάιν και συνυπογράφεται από 2 θεσμούς της ΕΕ (Κομισιόν και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα).

Το Κόμμα μας και οι παρατάξεις που υποστηρίζει στους δικηγορικούς συλλόγους δίνουν τη μάχη για να αναδείξουν την αλήθεια, ότι δηλαδή η αιτία που ρημάζει τη ζωή των εργατών, αγροτών και λοιπών λαϊκών στρωμάτων και που θα υποβαθμίσει απότομα το επίπεδο ζωής των δικηγόρων και άλλων μικρών και μεσαίων επαγγελματιών είναι κοινή, γι' αυτό και κοινό πρέπει να είναι το μέτωπο της πάλης. Το πλαίσιο πάλης, στο οποίο εκφράζονται με τον καλύτερο τρόπο και τα συμφέροντα των μισθωτών και των μικρών και μεσαίων εισοδημάτων δικηγόρων, πρέπει να έχει στο στόχαστρο την ανατροπή του συνόλου της αντιλαϊκής και αντεργατικής πολιτικής, τα ζητήματα της ταξικότητας της Δικαιοσύνης, της επίθεσης ενάντια στις λαϊκές ελευθερίες. Να αναδεικνύουν ότι ο κοινωνικός ρόλος του δικηγόρου στο παρόν καπιταλιστικό σύστημα καταξιώνεται μέσα από τη συμπόρευση με το ταξικό εργατικό κίνημα, την ανιδιοτελή νομική συνδρομή στους λαϊκούς αγωνιστές, στους μετανάστες και όχι μέσα από τα σαλόνια της πλουτοκρατίας και τους διαδρόμους του αστικού κράτους, όπου όποια πέτρα κι αν σηκώσεις θα βρεις αρκετές ντουζίνες δικηγόρων να κατασκευάζουν το περιτύλιγμα της «νομιμότητας» σε κάθε αντιλαϊκό μέτρο. Το παλιό, γνωστό σύνθημα «ΤΕΡΜΑ ΠΙΑ ΣΤΙΣ ΑΥΤΑΠΑΤΕΣ - ΄Η ΜΕ ΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΄Η ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΡΓΑΤΕΣ» είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρο.