Κατά τη χθεσινή τελετή παράδοσης του υπουργείου Παιδείας, δόθηκε επίσης στη δημοσιότητα το περιβόητο πόρισμα της «Επιτροπής Μπλέσιου» για την οικονομική και θεσμική αναβάθμιση των εκπαιδευτικών, το σχέδιο νόμου για τα μεταπτυχιακά και την πανεπιστημιακή έρευνα, τα νομοσχέδια για την εκκλησιαστική εκπαίδευση και την καλλιτεχνική και αθλητική εκπαίδευση, καθώς και το σχέδιο νόμου για τις οργανώσεις νεολαίας.

Στην προδιαγεγραμμένη πορεία της αποσύνδεσης του πτυχίου από το επάγγελμα, της σύνδεσης του μισθού με την παραγωγικότητα και της διαρκούς αξιολόγησης - χειραγώγησης των εκπαιδευτικών κινείται το πόρισμα της «Επιτροπής Μπλέσιου», που δόθηκε χτες στη δημοσιότητα. Η επιτροπή τάσσεται υπέρ της αύξησης των αποδοχών των εκπαιδευτικών, με αντάλλαγμα όμως την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων.

Η κατάργηση της επετηρίδας και η αντικατάστασή της από το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ κρίνεται ως θετική. Εμφανής είναι η τάση για λιγότερους διορισμούς στην παιδεία, με «εξορθολογισμό» του συστήματος εισαγωγής διδακτικού προσωπικού, σε συνάρτηση με τις προβλέψεις για εξέλιξη του μαθητικού πληθυσμού για το επόμενο τέταρτο του αιώνα. Η ίδια τάση φαίνεται και μέσω της διαδικασίας πρόσληψης «μέσω της επίτευξης μιας συμμετρίας ανάμεσα στις κενές θέσεις και τις θέσεις επιτυχόντων. Υπό αυτή την έννοια, επισημαίνεται, οι εξετάσεις του ΑΣΕΠ δε θα είναι διαπιστωτικές απλώς εξετάσεις, αλλά και κατατακτήριες και οι επιτυχόντες πρέπει να απορροφώνται μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα».

Οι προτάσεις της επιτροπής οδηγούν σε ένα σύστημα ομηρίας των εκπαιδευτικών που ξεκινά από το σύστημα επιλογής τους μέσω του διαγωνισμού και καταλήγει στην αξιολόγησή τους. Προτείνεται, μάλιστα, ο εκπαιδευτικός «να διανύει ένα μεταβατικό στάδιο επαγγελματικής ένταξης πριν τη μονιμοποίησή του, κατά τη διάρκεια του οποίου θα παρέχεται στήριξη και καθοδήγηση στο διδακτικό και παιδαγωγικό του έργο από έμπειρους εκπαιδευτικούς παράγοντες». Στο ίδιο πλαίσιο τονίζεται ότι «η λογική μιας ενδεχόμενης αναμόρφωσης του μισθολογίου των εκπαιδευτικών κατ' ανάγκη θα πρέπει να ακολουθήσει ένα μοντέλο σύνδεσης αμοιβής - παραγωγικότητας με την έννοια ότι δεν μπορεί να μη σχετίζεται η αμοιβή τουλάχιστον με τον όγκο της εργασίας, αν όχι και με την ποιότητα της εργασίας δύο ατόμων με όμοιες θέσεις στην ίδια σχολική μονάδα απασχόλησης, αλλά και την παραγωγικότητα της σχολικής μονάδας γενικότερα». Επίσης, συνδέεται η υπηρεσιακή εξέλιξη του εκπαιδευτικού με την αξιολόγηση του έργου του. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στα στελέχη διοίκησης της εκπαίδευσης από το διευθυντή της σχολικής μονάδας μέχρι την κεντρική υπηρεσία του υπουργείου Παιδείας, που πρέπει να ασχολούνται και με την «αποτροπή έκρυθμων καταστάσεων στα σχολεία που εκδηλώνονται κάθε χρόνο με αποχές και καταλήψεις».

Από το πόρισμα της «επιτροπής Μπλέσιου» δε λείπει η αναφορά και στην αποκέντρωση της σχολικής μονάδας, ενώ αντίθετα λείπει η αναφορά στο θεσμό των αναπληρωτών, των κενών στην εκπαίδευση, που αποδίδονται γενικά και αόριστα στο γραφειοκρατικό μηχανισμό της εκπαίδευσης.

Την αποχώρησή της από το υπουργείο περίμενε η απερχόμενη ηγεσία του υπουργείου Παιδείας υπό τον Γ.Αρσένη, για να παραδεχτεί έστω και έμμεσα ότι μειώνεται ο αριθμός των αποφοίτων του λυκείου. Ετσι ακόμα λιγότεροι θα είναι οι απόφοιτοι το 2002. Ως ένοχος για το έγκλημα της αποψίλωσης του λυκείου προβάλλεται και πάλι η υπογεννητικότητα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την απερχόμενη ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, «με το δεδομένο ότι κατά το επόμενο έτος 2001 θα έχει περιοριστεί δραστικά ο αριθμός των παλιών αποφοίτων, που θα διεκδικήσουν εκ νέου την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με το σύστημα των Γενικών Εξετάσεων, αλλά και δεδομένου ότι από το επόμενο έτος αναμένεται μια σταδιακή μείωση του αριθμού των μαθητών της Γ' Λυκείου ως αποτέλεσμα του φαινομένου της υπογεννητικότητας, είναι αυτονόητο ότι ο αναγκαίος αριθμός των εισακτέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση θα μειώνεται και αυτός σταδιακά. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός εισακτέων το έτος 2001 μπορεί να περιοριστεί στους 80.000, ενώ ο αριθμός των εισακτέων το έτος 2002 μπορεί να μειωθεί περαιτέρω στους 70.000».

Το ότι δεν ευθύνεται η υπογεννητικότητα, αλλά η «μεταρρύθμιση» το αποδεικνύουν τα ίδια τα επίσημα στοιχεία. Σύμφωνα με αυτά, οι μαθητές που αποφοίτησαν από το Γυμνάσιο το σχολικό έτος 1998 -'99 και θα έπρεπε να αποφοιτήσουν και από το λύκειο το 2002 ήταν 114.705, σαφώς περισσότεροι από τις 70.000, που προλογίζει το υπουργείο.

Τη στιγμή που είναι ορατή σε πολλά τμήματα ΑΕΙ η υποβάθμιση του πτυχίου, με τη μεταφορά της ειδίκευσης και της υψηλού επιπέδου επιστημονικής γνώσης στα μεταπτυχιακά, δόθηκε στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου «Για την αναμόρφωση του θεσμικού πλαισίου των μεταπτυχιακών σπουδών και της πανεπιστημιακής έρευνας», που κινείται ακριβώς σ' αυτή την κατεύθυνση.

Οπως λέει χαρακτηριστικά η εισηγητική έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο, «οι μεταπτυχιακές σπουδές δεν είναι δυνατό να ακολουθήσουν τις τάσεις μαζικοποίησης και ανοιχτής πρόσβασης που χαρακτηρίζουν πλέον διεθνώς τις προπτυχιακές σπουδές. Οι μεταπτυχιακές σπουδές πρέπει να πληρούν προϋποθέσεις υψηλού ποιοτικού επιπέδου και να ανταποκρίνονται σε πραγματικές ανάγκες της επιστήμης, της κοινωνίας και της αγοράς εργασίας». Αν λάβουμε υπόψη ότι κείμενα της ΕΕ μιλούν για τεταρτοβάθμια εκπαίδευση, εννοώντας τους μεταπτυχιακούς κύκλους σπουδών, η εισηγητική έκθεση είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική για τις συνέπειες εφαρμογής του νομοσχεδίου, αφού παραδέχεται την υποβάθμιση του προπτυχιακού κύκλου με την έννοια της «μαζικοποίησης» και τις σπουδές «υψηλού ποιοτικού επιπέδου» θεωρεί ότι δεν πρέπει να τις παίρνουν οι φοιτητές στο πτυχίο, αλλά στα μεταπτυχιακά.